İçeriğe atla

Hammadde

Kömür pek çok alanda kullanılan yaygın bir hammaddedir.

Hammadde, endüstride bir ürün ya da yapının elde edilmesinde kullanılan gerekli bileşenlerin işlenip elde edilmesinden önceki durumudur. Bu terim çoğu zaman doğadan elde edilen ve henüz işlenmemiş ya da çok az işlem görmüş maddeleri belirtmek için kullanılır. Demir cevheri, kereste, ham petrol hammaddeye örnek olabilecek materyallerdir.

Hammaddeler sonsuz değildir ve kendilerini yenileyip yenileyememelerine göre iki başlık altında toplanırlar. Kendilerini yenileme yetisi olmayan hammaddeler genelde doğadan elde edilenlerdir. Uranyum, fosfatlar, demir, bakır, altın gibi madenler ve kömür, petrol, doğalgaz gibi fosil yakıtlar bu gruba girerler. Bunlar, belirli bir zaman dilimi içinde yeryüzünün kendi içinde oluşumuşlardır ve tükendiklerinde tekrar oluşmaları yine uzun zaman alacaktır.

Pamuk, keten, hindistan cevizi ve deri gibi çok çeşitli kendini yenileyebilen hammaddelerin ise devamlılığının sağlanması için temiz bir çevre gereklidir. Bir ülkenin ekonomisinde hammadde kaynaklarına sahip olmak ya da bu kaynaklara yakın bir noktada olmak en önemli özelliklerdendir. Petrol yatakları üzerinde kurulan ülkeler ve çok çeşitli bitki örtülerinin bulunduğu ekvatoral kuşak ülkeleri bu hammaddeleri pazarlayarak ekonomilerini canlı tutmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bahamalar</span> Batı Hint Adalarında bir ülke

Bahamalar, resmi adıyla Bahama Milletler Topluluğu, Atlas Okyanusu'nda yer alan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Batı Hint Adaları'nın kuzeydoğu sınırını oluşturan bir takımada ülkesi. Bahamalar, Turks ve Caicos Adaları ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sanayi Devrimi</span> 1760–1840 yılları arasındaki hızlı teknolojik değişim dönemi

Sanayi Devrimi ya da Endüstri Devrimi, bazen Birinci Sanayi Devrimi ve İkinci Sanayi Devrimi olarak ayrılan ve insan ekonomisinin Tarım Devrimi'ni takip eden daha yaygın, verimli ve istikrarlı üretim süreçlerine doğru küresel bir geçiş dönemidir. Büyük Britanya'da başlayan Sanayi Devrimi, yaklaşık 1760'tan yaklaşık 1820-1840 yılları arasındaki dönemde Kıta Avrupasına ve Amerika Birleşik Devletleri'ne yayıldı. Bu geçiş, elle üretim yöntemlerinden makinelere geçişi; yeni kimyasal üretim ve demir üretim süreçlerini; su gücü ve buhar gücünün artan kullanımını; takım tezgâhlarının geliştirilmesini ve makineleşmiş fabrika sisteminin yükselişini içeriyordu. Üretim büyük ölçüde arttı ve bunun sonucunda nüfusta ve nüfus artış hızında benzeri görülmemiş bir artış yaşandı. Tekstil endüstrisi modern üretim yöntemlerini ilk kullanan sektör oldu ve tekstil istihdam, çıktı değeri ve yatırılan sermaye açısından baskın sektör haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Curaçao</span> Karayiplerde bulunan ada, Hollanda Krallığını oluşturan dört ülkeden biri

Curaçao, Karayip Denizi'nin güneyinde ve Venezuela'nın kuzeyinde yer alan bir ada. Hollanda Krallığı'nı meydana getiren dört ülkeden biridir. Başkenti Willemstad şehridir. Yüzölçümü 444 km2 (171 sq mi) olan adanın nüfusu 150.000'den fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Kil</span>

Kil doğada bol miktarda bulunan bir malzemedir. Fakat saf kil bulmak oldukça zordur. Kilin içerisinde en çok kalker, silis, mika, demir oksit mineralleri bulunur. İllit, kaolinit, montmorillonit ve diğer killer diye 4 ana grup kil vardır. Genellikle 0,002 mm'den daha küçük taneli malzemeye kil adı verilmektedir. Kil sarımtırak, kırmızımtırak, esmer gibi renklerde bulunur. Bu özelliğini bileşiminde bulunan yanıcı maddeler verir. Kilin yapısı itibarıyla su çekme özelliği vardır. Bu nedenle kil daima nemlidir. Kili meydana getiren maddeler sulu alüminyum silikatlerdir. m Al2O3, n SiO2, p H2O genel kimyasal bileşim formülü ile ifade edilen kil, çok saf olduğu zaman hidrate Alümin Silikat (kaolinit) adını alır. Kaolinit'in kimyasal formülü, Al2O3 .2SiO2. 2H2O dur.

<span class="mw-page-title-main">OPEC</span> Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ya da kısaca OPEC, net petrol ihraç eden ve bilinen dünya petrol rezervlerinin üçte ikisini ellerinde bulunduran 13 ülkenin oluşturduğu konfederasyondur. Küresel ham petrol piyasası üzerinde daha fazla kontrole sahip olmak için 2016 yılının sonlarında OPEC+ adlı daha büyük bir grup kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Petrol</span> doğal olarak oluşan yanıcı sıvı

Petrol, neft ya da yer yağı, hidrokarbonlardan oluşmuş, sudan yoğun kıvamda, koyu renkli, arıtılmamış, kendisine özgü kokusu olan, yer altından çıkarılmış doğal yanıcı mineral yağı. Latincede taş anlamına gelen "petra" ile yağ anlamına gelen "oleum" sözcüklerinden oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mıknatıs</span> manyetik alan üreten nesne veya malzeme

Mıknatıs ya da demirkapan, manyetik alan üreten nesne veya malzemedir. Demir, nikel, kobalt gibi bazı metalleri çeker, bakır ve alüminyum gibi bazı metallere ve metal olmayan malzemelere etki etmez.

<span class="mw-page-title-main">Parafin</span>

Parafin mumu, petrolden elde edilen renksiz, kokusuz bir mum çeşididir. Parafin mumu ilk defa 1829 yılında Carl Reichenbach tarafından odun katranından; daha sonra bütümlü tabakalardan; 1867'den sonra da petrolden elde edildi. 1947'de de sentetik parafin mumu yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret</span> mal veya hizmet değişimi ya da anlaşması

Ticaret, malların/ürünlerin üretim sürecinden tüketimine kadar geçen zamanda, ekonomik değer taşıyan başka nesneler ile değiştirilmesi, alışı ve satışı anlamında kullanılmaktadır. Ticaretin insanlık tarihindeki ilk şekli takastır. Takas yöntemi ile, mal ve hizmetler birbiri karşılığında değiş tokuş edilir. Günümüzde ise artık değişim aracı olarak para kullanımının keşfedilmesi insanlık tarihinin erken dönemlerine dayanmaktadır. Pek çok tarihçi ticaretin, iletişimin doğuşunu takiben takas yöntemiyle başlamış olduğunu düşünmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Teksas</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Teksas, Amerika Birleşik Devletleri'nde en kalabalık ikinci ve en geniş ikinci eyalettir. Coğrafi olarak ülkenin merkezi güneyinde yer alır. Dünya'da ve Amerika Birleşik Devletleri ekonomisinde önemli bir yer tutar. Teksas güneyde Meksika'nın Chihuahua, Coahuila, Nuevo León ve Tamaulipas eyaletleri ile uluslararası sınır; batıda New Mexico, kuzeyde Oklahoma, kuzeydoğuda Arkansas ve doğuda Louisiana eyaletleri ile sınır oluşturur. Teksas, 696.200 kilometrekare alana ve sürekli artan 30 milyon (2023) nüfusa sahiptir.

Şirket birleşmesi, bir şirketin başka bir şirketi satın alması ya da birden çok şirketin aynı çatı altında bir araya gelmesi durumudur. Çeşitli sebeplerle, farklı, aynı ya da benzer sektörlerdeki şirketler, birbirleri ile birleşebilir ve pazardaki konumlarını değiştirebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi</span> Eski bir uluslararası ekonomik organizasyon

Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi, sosyalist ülkeler arasında ekonomik iş birliği ve dayanışma amacıyla 25 Ocak 1949'da kurulan ve Batı ülkelerinde İngilizcesinin kısaltması Council for Mutual Economic Assistance: COMECON olarak adlandırılan uluslararası örgüt. 5-8 Ocak 1949'da Moskova'da yapılan görüşmelerden sonra kurulan örgütün merkezi Moskova'dadır.

İktisadi kıtlık ya da ekonomik kıtlık kâr amaçlı ekonomik sistem tarafından kar elde etmek amacıyla kasıtlı olarak yaratılan ve bir toplumun sahip olduğu üretim kaynaklarının, mevcut teknolojik gelişmişlik düzeyiyle işletilmesi ile ulaşılan üretim düzeyinin, sonsuz insan ihtiyaçları ve isteklerini karşılamakta yetersiz olduğunu ifade eden iktisadi bir terimdir. Gündelik hayatta kullanılan kıtlık kavramı somut bir yokluğu veya yetersizliği ifade ederken iktisadi anlamıyla kıtlık, mevcut kâr bazlı ekonomik sistem ve üretim teknolojisiyle ulaşılan üretim düzeyi ile ilgili bir yetersizliği ifade eder. Her adım başı üretilmiş envai çeşit ürünlerle dolup taşan çeşitli dükkân ve marketlerin boy gösterdiği günümüzde, ekonomi biliminin temeli olan kıtlığın anlamı üzerine derin düşünmek gereklidir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan-Türkiye ilişkileri</span> Kazakistan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler

Kazakistan-Türkiye ilişkileri, Kazakistan ve Türkiye arasında süren uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Gayrisafi yurt içi hasıla</span> Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin piyasa değeri toplamı

Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH), bir ülke veya ülkeler tarafından belirli bir zaman diliminde üretilen ve satılan tüm nihai malların ve hizmetlerin piyasa değeri’nin parasal bir ölçü’südür.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan ekonomisi</span>

Azerbaycan, doğal kaynakları, gelişmiş sanayisi ve coğrafyası itibarıyla önemli bir ülkedir. Azerbaycan'da özellikle büyük petrol ve doğalgaz rezervleri bulunmaktadır. Hacim ve çeşit bakımından hammadde yatakları ile dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre ekonomisi</span> İsviçre sınırları içerisinde uygulanan ekonomik modeller

İsviçre ekonomisi dünyanın en stabil ülke ekonomilerinden biridir. İsviçre, Dünya'nın gayrisafi yurt içi hasılası sıralamasında 20., kişi başına düşen milli gelir sıralamasındaysa 2. ülkesidir. Ülkede en çok insan, ticaret ve finans başta olmak üzere hizmet sektörlerinde çalışır. İsviçre ekonomisinin diğer iki önemli sektörünü ise turizm ve endüstri oluşturur. INSEAD ve Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü tarafından çıkarılan Global Innovation Index'te ise 1. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">1969 Libya askerî darbesi</span> 1 Eylül 1969da Libyada gerçekleşen askerî darbe

1969 Libya darbesi veya 1 Eylül Devrimi, Libya'da 1 Eylül 1969 tarihinde Albay Muammer Kaddafi önderliğindeki Hür Subaylar Hareketi tarafından Kral İdris'e karşı düzenlenen bir askerî darbeydi. Darbe sonucu Libya'da monarşi sona erdi ve yerine Libya Arap Cumhuriyeti kuruldu.

İkincil sektör, makroekonomide üç sektör teorisinde üretimin rolünü tanımlayan ekonomik sektördür. Ekonominin ikincil sektörü, bitmiş, kullanılabilir bir ürün üreten veya inşaatla uğraşan endüstrileri kapsar.