İçeriğe atla

Hamilelik oranı

Ortalama bir kadının subfertilite, kısırlık, düzensiz menstrüasyon ve menopoza ulaşma yaşı.[1]

Hamilelik oranı veya hamile kalma oranı, hamile kalma denemelerindeki başarı oranıdır. Genellikle yapay döllenme ve in vitro fertilizasyon denemelerindeki başarı oranını tasvir etmekle birlikte âdet döngüsünün belli evrelerindeki döllenme şansını da ifade edebilir.

Faktörler

Yaş ve doğurganlık çok yakından ilişkilidir.[2] Bir kadının yumurta hücrelerinin tamamı anne karnında oluştuğundan[3] ve bu yumurtalar on yıllar içinde olgunlaştığından ötürü, bu uzun süre zarfı içinde yumurta hücrelerinde bulunan kromatin mutasyona, bölünme problemlerine ve kırılmaya karşı, bir erkeğin üreme hayatı boyunca devamlı üretilen sperm hücrelerinin kromatini ile karşılaştırıldığında daha savunmasız bir durumda olduğu öne sürülmüştür. Ergenlik ve menarştan sonra artış gösteren doğurganlık, yaş ilerledikçe düşüş göstermeye başlar. Annenin yaşı hamilelik sorunlarına yol açmakta ve çocuklar genetik hastalıklara karşı daha açık hale gelmektedir. Yine de erkeklerde de benzer bir durum söz konusudur. Yaşlı erkeklerin bir kadını hamile bırakabilme olasılığı genç erkeklere kıyasla daha düşüktür.[4]

Bağlantılı oranlar

Döllenme oranı

Ovülasyon gününe bağlı olarak döllenme şansı.[5]

İn vitro fertilizasyon ve benzer prosedürlerde döllenme oranı kaç tane oositin sperm hücreleri tarafından döllendiğini ölçmek için kullanılabilir. Hiçbir hücrenin döllenememesi durumunda döllenme oranı %0 olmakta ve denemeler başarısız olarak tanımlanmaktadır.[6] Bu durumda tekrarlanan intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu tedavisi yararlı veya gerekli olmaktadır.[6]

İmplantasyon oranı

İmplantasyon oranı rahime gömülmeye çalışmış bütün embriyolara karşı bu işlemi başırıyla tamamlamış embriyoların oranını verir.[7] Örneğin ABD'de bulunan bir klinik IVF tedavisinde 35 yaş altı bireylerde %37, 35 ve 37 arasında %30, 38 ve 40 arasında %22, 41 ve 42 yaşlarında ise %12 implantasyon oranı rapor etmiştir.[8]

Zigotun en başarılı implantasyon oranı 8. ve 10. gün arasında gerçekleşmektedir. 10. günden sonra ise bu oranda düşüş gözlemlenir.[9]

Canlı doğum oranı

Canlı doğum oranı, hamilelik oranı ve düşük oranı birbirlerine ayarlandıkları takdirde ulaşılan orandır. Bütün hamilelik süreci sonucunda bebeğin canlı doğma oranını verir. Örneğin 2007 yılında Kanadalı klinikler in vitro fertilizayon yöntemlerini kullanarak %27 canlı doğum oranına ulaşmışlardır.[10]

Cinsel ilişki sonucu hamile kalma oranı

Ovülasyondan 5 ilâ 1-2 gün öncesini kapsayan zaman aralığı en doğurgan dönem (cinsel ilişki sonrasında hamile kalınmasının en olası olduğu zaman) veya doğurganlık dönemi olarak adlandırılır.[11] 14 günü luteal evre olan 28 günlük bir döngüde bu doğurgan evre döngünün ikinci haftasını ve üçüncü haftanın başını kapsamaktadır. Kadınların göreceli olarak doğurgan oldukları ve doğurgan olmadıkları günleri kendilerince tespit etmelerine yardımcı olmak için doğurganlık tahmini olarak da adlandırılan çeşitli yöntemler ve sistemler geliştirilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ te Velde, E. R. (2002). "The variability of female reproductive ageing and also on how the body is built". Human Reproduction Update. 8 (2). ss. 141-154. doi:10.1093/humupd/8.2.141. ISSN 1355-4786. 
  2. ^ Leridon H (Temmuz 2004). "Can assisted reproduction technology compensate for the natural decline in fertility with age? A model assessment". Hum. Reprod. 19 (7). ss. 1548-53. doi:10.1093/humrep/deh304. PMID 15205397. 
  3. ^ Krock, Lexi (Ekim 2001). "Fertility Throughout Life". 18 Ways to Make a Baby. NOVA Online. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2006. Haines, Cynthiac (Ocak 2006). "Your Guide to the Female Reproductive System". The Cleveland Clinic Women's Health Center. WebMD. 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2006. 
  4. ^ Kidd SA, Eskenazi B, Wyrobek AJ (2001). "Effects of male age on semen quality and fertility: a review of the literature". Fertil Steril. 75 (2). ss. 237-48. doi:10.1016/S0015-0282(00)01679-4. PMID 11172821. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2019. 
  5. ^ Dunson, D.B.; Baird, D.D.; Wilcox, A.J.; Weinberg, C.R. (1999). "Day-specific probabilities of clinical pregnancy based on two studies with imperfect measures of ovulation". Human Reproduction. 14 (7). ss. 1835-1839. doi:10.1093/humrep/14.7.1835. ISSN 1460-2350. 
  6. ^ a b Liu J, Nagy Z, Joris H, ve diğerleri. (Ekim 1995). "Analysis of 76 total fertilization failure cycles out of 2732 intracytoplasmic sperm injection cycles". Hum. Reprod. 10 (10). ss. 2630-6. PMID 8567783. 
  7. ^ Levi Setti, P. E.; Albani, E.; Matteo, M.; Morenghi, E.; Zannoni, E.; Baggiani, A. M.; Arfuso, V.; Patrizio, P. (2012). "Five years (2004-2009) of a restrictive law-regulating ART in Italy significantly reduced delivery rate: analysis of 10 706 cycles". Human Reproduction. 28 (2). ss. 343-349. doi:10.1093/humrep/des404. ISSN 0268-1161. PMID 23175501. 
  8. ^ About the Fertility Lab 22 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from Cleveland Clinic. Data from 2012
  9. ^ Wilcox AJ, Baird DD, Weinberg CR (1999). "Time of implantation of the conceptus and loss of pregnancy". The New England Journal of Medicine. 340 (23). ss. 1796-1799. doi:10.1056/NEJM199906103402304. PMID 10362823. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2019. 
  10. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; canadians isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  11. ^ Pages .242,374 in: Weschler, Toni (2002). Taking Charge of Your Fertility (Revised bas.). New York: HarperCollins. ss. 359-361. ISBN 0-06-093764-5. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hamilelik</span> Sperm ile yumurtanın döllenmesi ile meydana gelen fetusun kadın organ ve dokularında değişiklikler meydana getirdiği, doğuma kadar geçen yaklaşık 9 aylık dönem

Hamilelik veya gebelik, erkekten gelen sperm ile kadının yumurtalıklarından atılmış olan yumurtanın döllenmesi ile meydana gelen fetusun kadın organ ve dokularında değişiklikler meydana getirdiği, doğuma kadar geçen yaklaşık 9 aylık dönem.

<span class="mw-page-title-main">Eşeysiz üreme</span> Cinsel bir süreç olmadan üreme

Eşeysiz üreme tek bir organizmadan yalnızca bu organizmanın genlerini alarak yeni bir canlı üremesidir. Bu üreme yönteminde ploitlik görülmez. Otomiksis durumu dışında eşeysiz üreme sonucu oluşan organizma, ana organizmanın birebir genetik kopyasıdır. Daha dar bir tanımlama gametlerin birleşmesi dışında oluşan üreme yöntemi demek olan agamogenez terimidir. Eşeysiz üreme arkea, bakteri ve protistler gibi tek hücreli organizmalar için ana üreme yoludur. Birçok bitki ve mantar da eşeysiz ürer.

<span class="mw-page-title-main">Klinefelter sendromu</span> İnsan hastalığı

Klinefelter sendromu ya da 47, XXY sendromu; hücre bölünmesi sırasında, eşeysel kromozom düzensizliklerinden kaynaklanan semptomların kişide görülmesi durumudur.

<span class="mw-page-title-main">Rahim ağzı</span>

Rahim ağzı veya serviks, kadın üreme sisteminde bulunan rahmin alt bölümüne verilen ad. Genellikle silindir şeklinde ve 2–3 cm uzunluğundaki serviks hamilelik ile birlikte şekil ve boyut değiştirebilir. Dar ve merkezinde bulunan servikal kanal rahim ağzının içinden geçerek vajinayı rahim boşluğuna bağlar. Serviksin rahime açılan kısmına internal os, vajinaya açılan kısmına ise eksternal os denir. Rahim boynuzları, rahim ve fallop tüplerinin birleştiği noktalardır. Serviksin supravajinal kısmı önden fibröz doku ile mesaneden ayrılır. Rahim ağzı anatomik açıdan yaklaşık 2,000 yıldır, Hipokrat'ın yaşadığı zamanlardan beri bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tüp bebek</span> Tüp bebek işlemi

Tüp bebek ya da bilimsel ismiyle in vitro fertilizasyon (IVF), bir yumurtanın sperm tarafından, vücut dışında suni olarak döllenmesi sürecidir. IVF, kısırlık tedavisinde diğer yardımlı üreme yöntemleri başarısız olduğunda kullanılan önemli bir tedavi yöntemidir. IVF işlemi, bir kadının yumurtlama sürecini izlemek, yumurtayı yumurtalıklardan almak ve laboratuvar ortamında sperm ile dölleyerek döllenmiş yumurtanın (zigot) daha sonra hastanın rahmine başarılı bir gebelik oluşturulması amacıyla tekrar aktarılması şeklinde özetlenebilir. Bir kadının doğal döngüsünün ovum (yumurta) toplamak için izlenmesine "doğal siklus IVF" denir. İlk başarılı doğan "tüp bebek" olan Louise Brown, 1978 yılında doğmuştur. Louise Brown, doğal siklus IVF sonucu olarak doğmuştur. Fizyolog Robert G. Edwards, 2010 yılında bu tedaviyi geliştirdiği için Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İkiz</span> aynı gebelikten doğan iki yavrudan biri

İkizler aynı gebelikte doğmuş iki döldür. İkizler monozigotik, yani tek zigotun bölünerek iki embriyo halinde gelişen, ya da dizigotik, yani iki farklı yumurtanın ayrı spermlerle döllenmesinden oluşan biçimde olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Âdet döngüsü</span> kadın üreme sisteminde (özellikle rahim ve yumurtalıklar) oluşan, hamileliği mümkün kılan düzenli doğal değişim

Âdet döngüsü, kadın üreme sisteminde oluşan, hamileliği mümkün kılan düzenli doğal değişimdir. Döngü oosit üretiminde ve rahmin hamilelik için hazırlanmasında gereklidir. Kadınların %80 kadarı âdetten 1-2 hafta önce bazı semptomlar yaşadığını bildirmiştir. Bu yaygın semptomlar arasında akne, memelerde hassasiyet, şişkinlik, yorgunluk hissi, sinirlilik ve ruh hâli değişiklikleri yer almaktadır. Bu semptomlar, gündelik hayatı etkiler ve bu nedenden ötürü bu durum, kadınların %20 ila 30'unda premenstrüel sendrom olarak nitelendirilir. %3 ila 8 oranında şiddetli geçer.

<span class="mw-page-title-main">Doğurganlık tahmini</span>

Doğurganlık hesaplama veya doğurganlık tahmini, bir kadının âdet döngüsü çerçevesinde doğurgan olduğu ve doğurgan olmadığı evreleri bulmak için kullanılan yöntemleri kapsar. Halk arasında yumurtlama hesaplama gibi isimlerle de bilinir. Ovülasyondan 5 ila 1-2 gün öncesini kapsayan ve hesaplanmak istenen bu en doğurgan dönem, cinsel ilişki sonrasında döllenmenin ve hamile kalınmanın en olası olduğu zaman aralığını tanımlar.

Menarş, dişi insanlarda görülen ilk âdet döngüsünü tanımlar. Terim sosyal ve bilimsel açıdan, kadınlarda doğurganlığın başladığını göstermesinden ötürü, ergenlik döneminin en önemli olaylarından biri olarak kabul edilir.

Embriyo kalitesi, bir embriyonun yüksek hamilelik oranına yol açma ve/veya sağlıklı bir insan olma yeteneğini tanımlar. Embriyo kalitesi tüp bebek tedavisi uygulanırken hangi embriyonun seçileceği hususunda önemli bir kriterdir ve bu seçim embriyo profilleme denilen çeşitli kriterler ve yöntemler ile bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sperm bankası</span>

Sperm bankası, meni bankası veya kriyobank, insan menisini satın alan, depolayan ve satan bir tesis veya kuruluştur. Meni, sperm donörü olarak bilinen erkekler tarafından üretilir, satılır ya da bağışlanır. Sperm, hamilelik ya da cinsel partner dışında bir gebelik sağlamak amacıyla satın alınır. Bir sperm donörü tarafından satılan sperm, donör sperm olarak bilinir.

Dölleme ya da tohumlama eşeyli üreyen canlılarda üremek ya da dişiyi döllemek amacıyla, spermin dişi üreme sistemine girişi. Sperm memelilerde rahime veya fallop tüpüne iletilir. Memelilerde dölleme normalde cinsel ilişki veya çiftleşme sırasında meydana gelir, ancak tohumlama suni tohumlama gibi başka yollarla da gerçekleşebilir.

Doğurganlık turizmi ,doğurganlık tedavisi için başka bir ülkeye veya yargı alanına seyahat etme uygulamasıdır ve bir tür tıbbi tedavi turizmi olarak kabul edilebilir. İnsanların 12 aylık düzenli cinsel ilişki denemelerinden sonra klinik bir hamilelik yaşayamadıklarında genellikle doğurganlık sorunları olduğu düşünülebilir. Kısırlık veya hamile kalamama, dünya çapında hamile kalmak isteyen çiftlerin yaklaşık %8-12'sini veya 186 milyon insanı etkiler. Bazı yerlerde kısırlık oranları dünya ortalamasını geçmekte ve ülkeye bağlı olarak %30'lara kadar çıkabilmektedir. Yardımcı üreme teknolojileri (ART'ler) gibi hizmetlerde eksikliği olan bölgeler, en yüksek kısırlık oranlarıyla ilişkili olma eğilimindedir.

Suni tohumlama cinsel ilişki veya in vitro fertilizasyon (dölleme) dışındaki yollarla in vivo dölleme yöntemi ile bir gebelik elde etmek amacıyla spermin dişinin serviksine veya uterus boşluğuna iletilmesidir. İnsanlar ve hayvanlar için bir doğurganlık tedavisidir. Süt sığırları, atlar, küçükbaş hayvanlar ve domuzlar dahil olmak üzere hayvan yetiştiriciliğinde yaygın bir uygulamadır.

Sperm yıkama, Spermlerin meniden ayrılması işlemidir. Yıkanmış Sperm yapay dölleme, rahim içi dölleme (IUI) tekniği ve in vitro fertilizasyon (IVF) işlemlerinde kullanılır. Ayrıca, HIV pozitif bir erkek tarafından HIV bulaşma riskini suni döllenme işleminde azaltmak için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Rahim içi araç</span> Doğum kontrol cihazı

Rahim içi kontraseptif cihaz veya spiral olarak da bilinen rahim içi araç (RİA), hamileliği önlemek için rahim içine yerleştirilen küçük, genellikle T şeklinde bir doğum kontrol cihazıdır. RİA'lar, uzun etkili geri dönüşümlü doğum kontrolünün bir şeklidir. Bir araştırma, kadın aile planlaması sağlayıcılarının uzun etkili geri dönüşümlü doğum kontrolününyöntemlerini (%41,7) genel halktan (%12,1) daha sık seçtiklerini buldu. Doğum kontrol yöntemleri arasında, RİA'lar, diğer kontraseptif implantlarla birlikte, kullanıcılar arasında en büyük memnuniyetle sonuçlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kadın yumurtalık rezervi</span>

Yumurtalık rezervi, yumurtalığın sağlıklı ve başarılı bir hamilelikle sonuçlanan döllenme yeteneğine sahip yumurta hücrelerini sağlama kapasitesini belirlemek için kullanılan bir terimdir. İlerlemiş anne yaşıyla birlikte, olası bir hamilelik için başarılı bir şekilde alınabilen yumurta hücresi sayısı azalır ve bu, yaş ile kadın doğurganlığı arasındaki ters korelasyonda önemli bir faktör oluşturur.

kötü yumurtalık rezervi, düşük doğurganlık durumudur:

  1. Yumurtalıklarda az sayıda kalan oosit veya
  2. Muhtemelen bozulmuş preantral oosit gelişimi veya alımı.. Son araştırmalar, erken yumurtalık yaşlanması ve erken yumurtalık yetmezliğinin erken yumurtalık yaşlanmasının bir sürekliliğini temsil edebileceğini düşündürmektedir. Genellikle yüksek FSH seviyeleri eşlik eder.
<span class="mw-page-title-main">Spermatogenez</span> Spermin oluşum süreci

Spermatogenez, ergenliğe giren eril canlılarda sperm hücresinin (haploid) oluşum sürecine verilen ad. Spermatozoa, testisin seminifer tübülleri içindeki germ hücresinden gelişir. Bu süreç, tübüllerin bazal membranına yakın bulunan kök hücrelerin mitotik bölünmesi ile başlar. Bu hücrelere Spermatogonial Stem Cells adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">DAZ2</span>

DAZ2, insan Y kromozomunda yer alan DAZ2 geni tarafından kodlanan bir proteindir.