İçeriğe atla

Hamid Möşteri

Hamid Möşteri
Doğum22 Temmuz 1900(1900-07-22)
Orenburg, Rus İmparatorluğu
Ölüm23 Ocak 1981 (80 yaşında)
Kazan, Sovyetler Birliği
MilliyetKazan Tatarı
ÖdüllerDoktor nauk
Kariyeri
DalıFizikçi, Kırık mekaniği, katı mekaniği
Çalıştığı kurumlarKazan İnşaat Mühendisliği Enstitüsü
Kazan Havacılık Enstitüsü
Doktora
danışmanı		gözetmen S. A. Chaplygin

Hamid Möşteri Sovyetler Birliği fizikçi, katı mekaniği ve bilim insanı.[1][2]

Hamid Möşteri 22 Temmuz 1900 tarihinde Orenburg şehrinde doğdu. Ebeveynleri Tatar-Başkurt okullarında Rus dili öğretmenleriydi. Ailenin dört kızı ve bir oğlu oldu. Hamid ailenin en küçük çocuğuydu. Babasının işi nedeniyle Hamid Sızran'da, Astrahan'da, Orenburg'ta ve Kazan'daki farklı okullarda okudu. 1918 Kazan'daki okulu bitirdikten sonra Kazan Üniversitesi'nin Fizik-matematik fakültesinde okumaya başladı.

Bodrumda çalıştığı için soğuk algınlığı ve böbrek komplikasyonları geçirdi. Doktorlar yaşadığı iklimi değiştirmeyi tavsiye ettiler. Bu yüzden, Möşteri 1920'de Taşkent'teki Orta Asya Üniversitesi'ne transfer oldu. Burada Profesör Romanovskiy onun üzerinde en büyük etkiyi yaptı. Çalışmaları sırasında Türk-Tatar okulunda ders verdi.

1923 yılında Orta Asya Üniversitesi'nin sürekli ortamlar mekaniği bölümünden mezun oldu. Karpuz diyeti ve sıkı beslenme disiplini sayesinde hastalıktan tamamen kurtuldu.

1925-1929 yılları arasında, Möşteri Moskova Üniversitesi'nde Doktora öğrencisi oldu (tez danışmanı S. A. Chaplygin'dir).

1929'dan sonra, Hamid Möşteri'nin bilimsel ve pedagojik etkinliği Kazan ile ayrılmadı. Uzun yıllar Kazan İnşaat Mühendisliği Enstitüsü'nde Analitik Mekanik Anadalında ve Kazan Havacılık Enstitüsü'nde Uçağın Esneklik Teorisi ve Yapısal Mekanik Anadalı'nda başkanlık yaptı.

Kaynakça

  1. ^ "Başkurt Ansiklopedisi'nde "Hamid Möşteri" Başkurtça makale". 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020. 
  2. ^ Başkurt Ansiklopedisi'nde “Hamid Möşteri” Rusça makale[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tataristan</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan federe yapı

Tataristan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı ve Volga Federal Bölgesi'nin coğrafi sınırları içinde bulunan federal yapıdır. Rusya Federasyonu 2010 yılı nüfus sayımına göre 3.786.488 nüfusu ve 67.836 km2 alanı olan petrol ve maden zengini devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Ufa</span> Rusyada şehir

Ufa (Rusça: Уфа, romanize: Ufa, Rusça telaffuz: [ʊˈfa]; Başkurtça: Өфө, romanize: Öfö,

<span class="mw-page-title-main">Zeki Velidi Togan</span> Başkurt tarihçi, Türkolog ve Başkurt devrimci ve kurtuluş hareketinin lideri

Ahmet Zeki Velidi Togan, Başkurt, Türk tarihçi, Türkolog, Başkurt devrimi ve bağımsızlık hareketi önderi. Asıl adı Ahmet Zeki'dir. Rusya'da iken Validov soyadını kullanmış, Türkiye'ye geldikten sonra Togan soyadını almıştır. "Togan" sözcüğü "doğan" sözcüğünün Başkurtça şeklidir.

<span class="mw-page-title-main">Orenburg</span> Rusyanın Volga Federal Bölgesinde bulunan Orenburg Oblastının yönetim merkezi

Orenburg, Rusya'nın Volga Federal Bölgesinde bulunan Orenburg Oblastı'na bağlı şehir, aynı zamanda Oblast'ın yönetim merkezi. Başkent Moskova'nın 1478 km güneyinde Ural Nehri civarındadır. Nüfusu 542.700'dür (2005). Orenburg şehri 1920-1925 yıllarında Kazakistan'a başkentlik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'daki Tatar ve Başkurt toplulukları</span> Japonyadaki azınlıklar

Japonya'daki Tatar ve Başkurt toplulukları, Rusya'da Ekim Devrimi ile Çarlık yıkılıp, sosyalist-komünist düzen kurulunca, Orta asya'da yaşayan çok sayıda Türkler değişik ülkelere kaçtılar.

Musa Mustafa oğlu Celil(ev) İdil Tatar asıllı Sovyet şair, yazar, aktör, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan</span> Rusyaya bağlı federal bir bölge

Başkurdistan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı federal bir cumhuriyettir. İdil Nehri ile Ural Dağları arasında yer alır. Başkenti Ufa şehridir. 2010 nüfus sayımı itibarıyla 4.072.292 nüfusa sahip Başkurdistan, Rusya'nın en kalabalık cumhuriyetlerinden biridir. Başkurdistan'da 2010'da yapılan nüfus sayımına göre 1.584.554 Başkurt yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orenburg Oblastı</span> Rusyanın idarî bir birimi

Orenburg Oblastı, Rusya'nın Volga Federal Bölgesi'nde bulunan oblast. Oblastın idarî merkezi Orenburg şehridir. 1938 - 1957 yılları arasında Sovyet pilotu Valeri Çkalov 'un onuruna Çkalov Oblastı adı kullanıldı. Oblastta Türk nüfusu önemli bir yere sahiptir. Bağımsız bir Türk ülkesi olan Kazakistan ile özerk Türk cumhuriyetleri Tataristan, Başkurdistan arasında köprü olması yönünden stratejik bir öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sterlitamak</span>

Sterlitamak, Rusya'nın batısındaki Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bir şehir.

Orsk, Rusya'nın batı kesimindeki Orenburg Oblastı'nda bulunan bir şehir.

Zeynep Abdullah kızı Biişeva, Sovyet Başkurt şair, romancı, oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Celil Kiyekbayev</span>

Celil Giniyatoviç Kiyekbayev, Sovyet Başkurt bilim insanı, Türkolog, filolog, Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki bilim ve yükseköğrenim organizatörü, profesör, yazar. Sovyet Yazarlar Birliği üyesi olan Kiyekbayev, Başkurt dilbiliminin ve Ural-Altay dilleri konusunda eğitim veren Başkurt Okulu'nun kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Şeyhulla Çanbarisov</span> Sovyet Başkurt bilim insanı, tarih bilimleri doktoru, politikacı, asker ve profesör (1916-1996)

Şeyhulla Habibulloviç Çanbarisov, Sovyet Başkurt bilim insanı, tarih bilimleri doktoru, politikacı, asker, profesör. Ufa Rektörleri Konseyi başkanlığı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ufa'daki yerel örgütünün lideri olan Çanbarisov, Ufa'nın milletvekilliğini de yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuşnarenko (il)</span>

Kuşnarenko ili Başkurdistan'ın 54 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Kuşnarenkodır. İl 1930 yılda kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kuvandık Koridoru</span>

Kuvandık koridoru veya Orenburg koridoru – Orenburg Oblastı’nın Kuvandık bölgesini tanımlamak için şu iki anlamda kullanılan jeopolitik terim:

  1. Rusya’nın Avrupa ve Asya bölgelerini, bölgeyi nüfusun Rus etnik çoğunluğu ile bağlayan toprak parçası;
  2. Orenburg bölgesinin orta ve doğu bölgelerini birbirine bağlayan toprak parçası;
<span class="mw-page-title-main">Aleksandrovka Bölgesi</span>

52°40′45″K 54°24′56″D

<span class="mw-page-title-main">Wolfgang Pauli</span> Avusturyalı fizikçi (1900 – 1958)

Wolfgang Ernst Pauli, Avusturya asıllı Nobel Fizik Ödülü sahibi Avusturyalı teorik fizikçidir. Kuantum fiziğinin öncülerinden birisi olarak kabul edilir. 1945 yılında Pauli dışarlama ilkesi olarak adlandırılan yeni bir doğa yasasını keşfetmesi sonrasında Nobel Fizik Ödülü'ne aday olarak gösterilmiş ve ödülü kazanmıştır. Kendisi aynı zamanda 21 yaşındayken doktorasını alarak fizik alanındaki yeteneğini erken bir yaşta göstermiştir.

1735-1740 Başkurt İsyanı, Başkurtlar tarafından Rus İmparatorluğu'na karşı başlatılan bir isyandır. 1735'te başlayan isyan bir dizi ağır çatışmanın ardından 1740'ta Rus birlikleri tarafından bastırıldı.

Gizzatullina-Volzhskaya, Sahibzhamal Gizzatullovna Tatar, Rus ve Sovyet aktris ve yönetmeni. TASSR'ın Onur ödülü sahibi Kadın Oyuncusu.

Yabiga Kuşayeva, kadın hareketi bir aktivisti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.