İçeriğe atla

Hamburg bifteği

Hamburg bifteği
Hamburg bifteği
Ülke(ler)Almanya
Ana malzemelerSığır eti

Hamburg bifteği bir kıyma köftesidir. Almanların göç etmesiyle dünya çapında popüler hale gelen bu yemek, 19. yüzyılın başlarında ana yemek haline geldi. Salisbury bifteğine benzerdir.

Tarihi

Hamburg bifteğinin Alman eşdeğeri, 17. yüzyılda var olduğu bilinen Frikandelle veya Bulette olarak da bilinenFrikadelle'dir .

19. yüzyılın sonlarında, Hamburg bifteği New York limanındaki birçok restoranın menülerinde popüler oldu. Bu tür fileto elle öğütülmüş, hafifçe tuzlanmış, sıklıkla tütsülenmiş ve genellikle çiğ olarak soğan ve galete unu ile birlikte bir tabakta servis edilirdi.[1][2] İngilizce olarak Hamburg bifteğine atıfta bulunan en eski belge, müşteriler için Amerikalı şef Charles Ranhofer (1836-1899) tarafından geliştirilen 11 sentlik bir Hamburg bifteği tabağı sunan 1873 tarihli bir Delmonico's Restaurant menüsüdür. Bu fiyat o zamanlar için yüksekti, basit bir dana biftek filetosunun fiyatının iki katıydı.[3][4] Yüzyılın sonunda, Hamburg bifteği, hazırlama kolaylığı nedeniyle maliyeti düşürmesi nedeniyle popülerlik kazanıyordu. Bu, günün en popüler yemek kitaplarının bazılarındaki ayrıntılı açıklamasından açıkça görülmektedir.[5] Belgeler, bu hazırlama tarzının 1887'de bazı ABD restoranlarında kullanıldığını ve hastanelerde hastaları beslemek için de kullanıldığını gösteriyor; Hamburg bifteği çiğ veya hafif pişmiş olarak servis edilir ve yanında çiğ yumurta bulunur.[6]

19. yüzyılda birçok Amerikan restoranının menüleri, genellikle kahvaltıda satılan bir Hamburg biftek içeriyordu.[7] Hamburg bifteğinin bir çeşidi Salisbury bifteğidir ve genellikle doku olarak kahverengi sosa benzer bir sos ile servis edilir. Dr. James Salisbury (1823–1905) tarafından icat edilen Salisbury bifteği terimi, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1897'den beri kullanılmaktadır.[8]

1930'a gelindiğinde, Hamburg bifteği genellikle hamburger olarak bilinen bir sandviçin parçası olarak servis ediliyordu; sandviçin etli kısmı köfte olarak bilinir hale geldi. "Hamburger" terimi genellikle "burger" olarak kısaltılmıştır.[9] "Burger" artık hamburgerin çizburger, domuz burger, domuz pastırması burger ve mus burger dahil olmak üzere farklı çeşitleri için yeni kelimeler oluşturmak için bir son ek olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.[9]

Hazırlık

Hamburg bifteği ince kıyılmış sığır etinden yapılır.[10] Baharat, yumurta, galeta unu, soğan ve süt, daha sonra köfteler haline getirilen ve kızartma, kavurma veya tütsüleme yoluyla pişirilen etle[10] birleştirilebilir.[11]

Lüks mutfağı

Hamburg bifteği, Escoffier tarafından lüks mutfağında klasik bir yemek olarak listelenmiştir.[12]

Dünya çapında

Bir Japon hanbāgu bifteği
Hamburg'da peynir

Hamburg (ハンバーグ, hanbāgu, Hamburg bifteği)[13] Japonya'da popüler bir yemektir. İnce kıyılmış soğan, yumurta ve çeşitli baharatlarla tatlandırılmış galeta unu ile kıymadan yapılır ve yaklaşık 4 cm kalınlığında ve 10 ila 15 cm çapında düz, dairesel bir şekle getirilir. Birçok restoran, çeşitli hamburg bifteği tarzlarında uzmanlaşmıştır.[14] Bazı varyasyonlar arasında peynirli hanbāgu (チーズハンバーグ veya chīzuhanbāgu), Japon körili hanbāgu ve İtalyan hanbāgu (sos yerine domates soslu) bulunur.[15]

Hamburg bifteği, 1960'larda, pahalı olan etleri servis etmenin daha uygun bir yolu olarak popüler oldu. Dergiler, bu on yıl boyunca tarifi düzenli olarak bastı ve Japon kültüründe temel bir yemek haline getirdi. Japonya'da yemeğin tarihi Meiji dönemine kadar uzanıyor ve ilk kez yabancılara açılan ilk limanlardan biri olan Yokohama'da servis edildiğine inanılıyor. 1980'lerden beri, vakumlanıp paketlenmiş hamburgerler, önceden eklenmiş sos ile satılmaktadır ve bunlar, öğle yemeği kutularında (bento) yaygın olarak kullanılmaktadır. Dondurulmuş hamburgerler de popülerdir ve genellikle fast food tarzı restoranlarda servis edilir.

Hawaii'de hamburger bifteği Japon hanbāgu'suna çok benzer. Kahverengi soslu burger köftesinden oluşur. Bir tabak öğle yemeğinde genellikle makarna salatası ve pilav ile servis edilir. Ayrıca başka bir çeşit loco moco adı verilen bir yumurta içerir.

Filipinler'de, hamburger biftekleri, fast food zinciri Jollibee'nin popüler bir menü öğesidir ve sos, mantar ve bir tarafı buğulanmış veya adobo kızarmış pilav ile servis edilir.

Finlandiya'da yemeğe jauhelihapihvi ("kıyılmış et bifteği") denir, köfte gibi hazırlanır ve servis edilir: tavada kızartılır ve patates ve kahverengi sos ile servis edilir.

Kaynakça

  1. ^ 1802, Oxford English Dictionary
  2. ^ The Food of the Western World: An Encyclopedia of Food from North America and Europe. 1st. Londra: Random House Inc. January 1976. ISBN 0-8129-0427-3. 
  3. ^ The Hamburger: A History (Icons of America). 1st. Londra: Yale University Press. 2008. ISBN 0-300-11758-2. 
  4. ^ Food in American History, Part 6 – Beef (Part 1): Reconstruction and Growth into the 20th Century (1865–1910), by Louis E. Grivetti, PhD, Jan L. Corlett, PhD, Bertram M. Gordon, PhD, and Cassius T. Lockett, PhD
  5. ^ Boston Cooking-School Cookbook. Gramercy (ed. 1997). 1896. ISBN 0-517-18678-0. 
  6. ^ "Eating Before Sleeping". Cookery for Invalids (PDF). 1st. New York City: White Stokes & Allen. 1887. ss. 30-33. 23 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2013. 
  7. ^ Roger M. Grace, "Old Menus Tell the History of Hamburgers", Los Angeles, CA Metropolitan New-Enterprise newspaper
  8. ^ "Salisbury steak". Merriam-Webster Online. 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2009. 
  9. ^ a b The Merriam-Webster New Book of Word Histories. I. Merriam-Webster. 1995. ss. 210-211. ISBN 0-87779-603-3. 
  10. ^ a b Economical use of meat in the home. Department of Agriculture (United States). 1910. ss. 33-. 8 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022. 
  11. ^ In Search of Total Perfection. Bloomsbury. 2010. ss. 195-. ISBN 9781408802441. 8 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022. 
  12. ^ Le Guide Culinaire by Auguste Escoffier, 1903
  13. ^ "Japanese Hamburg Steak". 4 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ Murakami, Haruki. The Elephant Vanishes, p. 188-194.
  15. ^ ja:ハンバーグ

Bibliyografya

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fast food</span> hızlı servis edilen yemek

Fast food, hazır yemek ya da ayaküstü yemek, kısa sürede hazırlanan ve seyyar satıcılarda, büfelerde ve restoranlarda hemen tüketmek veya paket yapılmak üzere satışa sunulan yiyecek. İngilizce fast food kavramı Türkçeye birebir çabuk/ivedi yemek olarak çevrilir. TDK tarafından hazır yemek karşılığı önerilmiştir. Oktay Sinanoğlu tarafından önerilen "tezyemek" söyleyişe daha uygun olmasına rağmen kabul görmemişti. Hazır halde satışa sunulan ekmek arası döner, hamburger, patates kızartması, pizza gibi pek çok yiyecek fast food olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hamburger</span>

Hamburger veya sadece Burger, iki dilim yuvarlak sandviç ekmeği arasına yerleştirilen bir köfte, Amerikan peyniri, marul yapılan sandviç türü. Genellikle ketçap, mayonez, turşu, soğan, domates, hardal ve bunun gibi değişik malzemelerin de ilavesi ile servis edilir. Yapımında kullanılan köfte genellikle kırmızı et olmakla beraber tavuk etinden (tavukburger) yapılanları da yaygın olarak tüketilmektedir. Ayrıca peynirli olanları (çizburger) de yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Biftek</span>

Biftek, dana etinden dilim şeklinde kesilmiş, genellikle ızgara veya kızartma amacıyla hazırlanan et parçalarına verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Çizburger</span> Peynirli hamburger

Çizburger, peynirli yapılan hamburger. Genellikle, peyniri dilimlenmiş olmakta ve köftenin üstünde yer almaktadır. Geri kalan kısmı farklı şekillerde yapılabilir. Dünya çapındaki Fast food restoranları ve yerel restoranlar, peynir olarak birçok çeşidi kullanmaktadır. Çedar, İsviçre, Mozzarella, Monterey ve mavi peynir bunların başlıcalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tayland mutfağı</span>

Tayland mutfağı Tayland'ın milli mutfağıdır. Birden fazla Güneydoğu Asya geleneğini harmanlamıştır ve hafif hazırlanmış, güçlü aromatik unsurlar ihtiva eden yemekleriyle tanınır. Tayland mutfağında baharatlar çok yaygın kullanılmaktadır. Diğer Asya mutfaklarında olduğu gibi Taylandlı şefler de yemeklerde denge, detay ve çeşitliliğe çok önem verirler. Tayland yemeklerinde, her bir yemekte ya da tüm sofrada, ekşi, tatlı, tuzlu ve acı olmak üzere dört ana lezzetin dengesi gözetilir.

<span class="mw-page-title-main">Chalupa</span>

Chalupa Meksika'nın özellikle Puebla, Guerrero ve Oaxaca bölgelerinde yaygın olan özel bir çeşit yiyecek.

<span class="mw-page-title-main">Gyūdon</span>

Gyūdon, dashi, soya sosu ve mirin ile tatlandırılmış hafif tatlı bir sosla kaynatılmış biftek ve soğan ile kaplanmış bir kase pirinçten oluşan bir Japon yemeğidir. Ayrıca çoğunlukla shirataki erişte de bulunur ve bazen çiğ yumurta veya yumuşak haşlanmış yumurta ile kaplıdır. Japonya'da çok popüler bir gıda olan ve genellikle beni shōga, shichimi ve miso çorbası ile birlikte servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Antojito</span> Meksika mutfağından atıştırmalık

Antojitos olarak adlandırılan Meksika sokak yemekleri, sokak satıcıları tarafından ve Meksika'daki küçük geleneksel pazarlarda hazırlanır. Sokak yemekleri arasında taco, tamal, gordita, quesadilla, empalme, tostada, chalupa, elote, tlayuda, cemita, pambazo, empanada, nachos, chilaquiles, fajita ve torta gibi yemeklerin yanı sıra taze meyve, sebze, içecek ve menudo, pozole ve pancita gibi çorbalar yer alır. Gün içinde ana yemek genellikle öğleden sonra yendiği için bu gıdalar çoğunlukla sabah ve akşam yenir.

<span class="mw-page-title-main">Sezar salatası</span>

Sezar salatası limon suyu, zeytinyağı, yumurta, Worcestershire sos, ançuez, sarımsak, Dijon hardalı, Parmesan peyniri ve karabiber ile hazırlanan yeşil marul ve krutonlu yeşillik salatasıdır. Türkiye'de ançüez yerine genellikle ızgara tavuk göğsü kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Picadillo</span>

Picadillo birçok Latin Amerika ülkesinde ve Filipinler'de geleneksel bir yemektir. Kıyma, domates, kuru üzüm, zeytin ve bölgeye göre değişen diğer malzemelerle yapılır. Genellikle pirinçle servis edilir veya taco, tuzlu hamur işleri veya kroket gibi yemeklerde dolgu olarak kullanılır. İsim, "kıymak" anlamına gelen İspanyolca picar kelimesinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Queso flameado</span>

Queso flameado genellikle flambé ile servis edilen sıcak eritilmiş peynir ve baharatlı chorizo. Çoğunlukla peynir fondü ile karşılaştırıldığında, bir parti yemeğidir; pikniklerde ve restoranlarda meze olarak popülerdir. Meksika mutfağında neredeyse benzersizdir Amerika Birleşik Devletleri mutfağında bu yemek geniş çapta farklı bir şekil almıştır ve El Paso'da yerel bir yemek olarak kabul edilir. Meksika'da, kuzeydeki restoranlarda daha sık görülür. Tipik ana malzemeler eritilmiş peynir ve gevşek taze chorizo, domates, soğan, şili ve baharatlardan oluşan karakteristik bir et sosudur. Küçük, sığ bir tencere veya diğer seramik veya metal ısıya dayanıklı pişirme kabında servis edilir. Peynir ve sos ayrı ayrı hazırlanır ve servis edilmeden hemen önce birleştirilir. Bu işlem, özellikle flambé ile bitmişse masada yapılabilir: peynirin üzerine yüksek alkollü likör dökülür ve ateşlenir. Alevlenmemişse, karışım çabucak kızartılabilir. Her iki durumda da, bitmiş yemek hala sıcakken sunulur ve bireysel porsiyonlar için küçük yumuşak ekmeğin üzerine kaşıklanır.

<span class="mw-page-title-main">Barbados mutfağı</span>

Barbados mutfağı, Barbados ile alakalı yemek kültürünü ve çeşitlerini belirtir ve açıklar. Barbados mutfağı, çevre ülkelerden birtakım farklılıklara sahiptir ve dünya mutfağı ile ilgilenenler tarafından rağbet görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna mutfağı</span>

Ukrayna mutfağı, Ukrayna halkının uzun yıllar biriktirdiği çeşitli yemek pişirme geleneklerinin bir koleksiyonudur. Mutfak, bileşenlerinin geldiği zengin koyu topraktan (chornozem) büyük ölçüde etkilenir ve çoğu zaman birçok bileşeni içerir.

<span class="mw-page-title-main">Big N' Tasty</span>

Big N' Tasty, uluslararası fast food zinciri McDonald's tarafından satılan bir hamburgerdir. Whopper sandviçle rekabet edecek şekilde tasarlanmıştır. İlk olarak Suudi Arabistan'da piyasaya sürülen "N'" harfi olmayan Big Tasty adlı benzer bir çeşit, Amerika Birleşik Devletleri dışında Avrupa, Güney Amerika, Güney Afrika, Orta Doğu ve Tayvan'da satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fast food restoranı</span> restoran türü

Fast food restoranı, fast-food ve diğer yemek servisi konusunda uzmanlaşmış bir restorandır. Fast food restoranları tipik olarak bir perakende zinciri veya franchise operasyonunun parçasıdır. "Fast food" terimi, 1951 yılın'da Merriam-Webster tarafından bir sözlükte tanındı. İlk fast food restoranları 1921'de Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan White Castle oldu.

<span class="mw-page-title-main">Angus burger</span>

Angus burgeri, Angus sığırlarından elde edilen sığır eti kullanılarak yapılan bir hamburgerdir. Angus burger adı birkaç fast-food hamburger zinciri tarafından bir veya daha fazla "premium" burger için kullanılır; ancak, herhangi bir şirkete ait değildir. Önceden hazırlanmış dondurulmuş Angus burgerleri, perakendecilerden giderek daha fazla temin edilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Salisbury bifteği</span>

Salisbury bifteği, Amerika Birleşik Devletleri menşeli bir yemektir ve kıyma ile diğer malzemelerin karışımından yapılır ve genellikle et suyu veya kahverengi sos ile servis edilir. Hamburg bifteğinin bir versiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Hamburger tarihi</span>

Hamburger ilk olarak 19. veya 20. yüzyılın başlarında ortaya çıktı. Modern hamburger, sanayileşme, işçi sınıfının ve orta sınıfın ortaya çıkması nedeniyle hızla değişen bir toplumun mutfak ihtiyaçlarının bir ürünüydü ve bunun sonucunda ev dışında tüketilebilecek, seri üretim, uygun fiyatlı gıda talebi ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Tempeh burger</span>

Bir tempeh burger, ana bileşen olarak tempeh - Endonezya fermente soya fasulyesi kekleri ile vejetaryen bir hamburger çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Bøfsandwich</span>

Bøfsandwich, Danimarka mutfağındaki bir hamburger türüdür. Genellikle, sosisli sandviç standlarında ve geleneksel fast food kuruluşlarında satılır. 1949'da ortaya çıkmıştır.