İçeriğe atla

Hamam (Babaeski)

Koordinatlar: 41°25′43″K 27°05′42″D / 41.42861°K 27.09500°D / 41.42861; 27.09500
Babaeski Hamamı
Babaeski Fatih Hamamı, 1971
Harita
Diğer ad(lar)Fatih Hamamı
Genel bilgiler
TürHamam
Mimari tarzOsmanlı mimarisi
KonumBabaeski, Kırklareli, Türkiye
Koordinatlar41°25′43″K 27°05′42″D / 41.42861°K 27.09500°D / 41.42861; 27.09500
Tamamlanma1560-1564
Teknik ayrıntılar
MalzemeKüfeki taşı

Babaeski Hamamı veya Fatih Hamamı, Kırklareli ili Babaeski ilçesinde, Fatih Camii'nin karşısında bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Klasik Osmanlı hamam plan şemasında çifte hamam olarak inşa edilen yapının günümüzde yalnızca erkekler bölümü ayaktadır.[1][2]

Tarih

Bir adet kitabelik yeri bulunmaktadır ancak kitabesi Yunan işgali sırasında[2] veya Harf İnkılabını yanlış yorumlayan bir grup tarafından kazındığından[3] yaptıran kişi ve yapıldığı tarih hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün 1969 yılındaki yenileme raporu dikkate alınarak hamamın Semiz Ali Paşa'nın sadrazamlık yaptığı Hicri 968-972 (Miladi 1560-1564) yılları arasında inşa edildiği düşünülmektedir.[3]

Özgün durumunda bir çifte hamam olarak inşa edilmiş yapının günümüze yalnızca erkekler kısmı ulaşabilmiştir. Batı cephesinde hamamın yıkılan kadınlar bölümüne ait duvar izleri bulunmaktadır.[1]

Osmanlı arşiv belgelerinde Hicri 1159 (Miladi 1746), Hicri 1193 (Miladi 1779), Hicri 1210 (Miladi 1796), Hicri 1245 (Miladi 1830) yıllarında harap durumda olduğu ve tamire ihtiyaç duyduğu belirtilmektedir.[3] Babaeski Hamamı, Cumhuriyet döneminde ise 1967, 1988, 1993 yıllarında onarılmıştır.[3]

2014 yılında ekonomik nedenlerle işletmecisi tarafından kapatılan hamam[4] günümüzde faal durumdadır.

Mimari

Yapının güney cephesindeki giriş kısmında bulunan nişin alınlık bölümünde altı satırlık mermer kitabe bulunmaktadır ancak kazındığı için okunamamaktadır.[3]

Kare planlı soyunmalık bölümünde ahşap merdivenle üst katta bulunan giyinme odalarına ulaşılmaktadır. Soğuluk ve soyunmalık kısmı üzerinde bulunan kubbe yıkılmış ve üzeri kırma çatı olarak yeniden inşa edilmiştir.[1] Bu bölümden yarım daire kemerli bir kapı ile ılıklık bölümüne geçilmektedir. Girişin solundan ise günümüzde havuz olarak kullanılan kare planlı ve üst örtüsü beşik tonozlu olan bölüme girilmektedir. Mekanın aydınlatması için tonozun üzerine dört adet fil gözü yerleştirilmiştir.[3]

Soğukluk bölümünün üst örtüsü ise aynalı tonozdur. Bu mekanın da aydınlatması tonoz üzerindeki on üç adet fil gözü ile sağlanmaktadır.[3]

Sıcaklık bölümü dört eyvanlı köşe halvetlidir. Bu bölümden kare planlı olan ve üzeri kubbe ile örtülü ilk yıkanma hücresine geçilmektedir ve burada kubbeye geçiş elemanı olarak pandantif kullanılmıştır. Kubbeye yerleştirilen dokuz adet yuvarlak fil gözü ile hücre aydınlatılmaktadır. Aynı plan şemasına ve özelliklere sahip ikinci ve üçüncü yıkanma hücreleri de bu mekana bitişik olarak sıralanmıştır. Dördüncü eyvanda konumlanan yıkanma hücresinde ise yalnızca kubbedeki altı adet olan fil gözü sayısı farklılık göstermektedir.[3]

Hamamın dış cephesi yapılan müdahaleler nedeniyle farklı yapı malzemesi izleri taşımaktadır.[1][3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Babaeski Osmanlı (fatih) Hamamı". 4 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024. 
  2. ^ a b "Babaeski Hamamı". 21 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024. 
  3. ^ a b c d e f g h i Bulut, Ö. (2019). Kırklareli ve İlçelerindeki Tarihi Su Yapıları [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
  4. ^ "Babaeski'de Tarihi Hamam Kapandı". 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Babaeski Köprüsü</span> Babaeskideki tarihi bir köprü

Babaeski Köprüsü veya IV. Murad Köprüsü, Kırklareli ilinin Babaeski ilçesi sınırları içerisinde, Ergene nehrinin kollarından biri olan Babaeski deresi üzerinde bulunan IV. Murat devrinde inşa edilen tarihi bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Haseki Hamamı</span> Ayasofya ile Sultan Ahmet Camii arasında yer alan XVI. yüzyıl Türk hamamı

Haseki Hamamı, İstanbul'da Ayasofya ile Sultanahmet Camii arasında yer alan tarihi Türk hamamı. Hamam, I. Süleyman'ın eşi Hürrem Sultan tarafından, 1556-1557 yılları arasında, Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Hamamın inşa edildiği yerde daha öncesinde Zeuksippos Banyoları'nın harabeleri bulunmaktaydı.

Türk hamamı, Selçuklu Türkleri'nin 12. yüzyılda Anadolu'yu fethinden sonra ortaya çıkan hamam mimarisi ve hamamlar etrafında şekillenen gelenekleri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Şengül Hamamı</span>

Şengül Hamamı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir hamamdır.

<span class="mw-page-title-main">Kestanepazarı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Kestanepazarı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan (Hicri) 1078, (Miladi) 1667-68 yılında inşası tamamlanmış cami.

Rum Mehmet Paşa Camii, İzmir'in Tire ilçesinde bulunan tarihi cami.

Çardaklı Hamam, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan bir hamamdır.

<span class="mw-page-title-main">Söğütlüçeşme Hamamı</span> İstanbul, Kadıköyde yer alan eski bir hamam

Söğütlüçeşme Hamamı ya da Abidin Bey Hamamı, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki eski bir hamamdır. Adını aldığı Söğütlüçeşme semtindeki Taşköprü Caddesi üzerinde, bu cadde ile Kurbağalıdere Caddesi ve İstanbul-Ankara demiryolunun kesişerek sınırlandırdığı alanda konumlanan yapı, günümüzde harap durumda ve işlevsizdir.

<span class="mw-page-title-main">Sahib Ata Külliyesi</span>

Sahip Ata Külliyesi, Konya Karatay ilçesinde bulunan bir külliyedir.

Kulaksız Hamamı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir hamamdır.

<span class="mw-page-title-main">Eğdemir Hamamı</span>

Eğdemir Hamamı, Eydemir Hamamı ya da Elvan Bey Hamamı, Kütahya'daki bir hamamdır.

<span class="mw-page-title-main">Sasa Bey Hamamı</span>

Sasa Bey Hamamı ya da Şehir Hamamı, Akhisar'daki bir hamamdır. Sasa Bey tarafından 15. yüzyılda yaptırılan hamamın erkekler ve kadınlar bölümü vardı. Günümüzde kadınlar bölümü kısmen yıkılmış olup kullanılmazken erkekler bölümü faaldir.

<span class="mw-page-title-main">Araba Pazarı Hamamı</span>

Araba Pazarı Hamamı ya da Arabapazarı Hamamı, Kastamonu'daki bir hamamdır.

Rüstem Paşa Şifa Hamamı, Konya'nın Ereğli ilçesinde, 15. yüzyılda Karamanoğlu Döneminde İbrahim Bey (1423-1464) tarafından inşa ettirilmiş ve banisi bilinmemektedir. Rüstem Paşa Şifa Hamamı, 2007 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından tescillenmiştir ve günümüzde ise restorasyonu tamamlanmıştır. Konum olarak ilçe merkezinde, Ulu Camii ve Rüstem Paşa Kervansarayı'nın güney doğusunda yer almaktadır. Yıldızvari plan düzenlenmesi ve mimari genel özellikleri bakımından XV. yüzyıl hamamlarında görülen özellikleri ile benzerlik göstermektedir. Yapısı, kuzey-güney istikametinde dikdörtgen şeklinde inşa edilmiştir ve Hamamın kuzeyinde dükkanlar sıralanmaktadır. Hamamın yapısı çifte planlı olmadığı için kadınlar ve erkekler için dönüşümlü olarak kullanılmaktadır. Hamam inşa edilirken kullanılan malzemeler; Kesme taş, moloz taş ve tuğladır. Giriş kısmı güney yönündedir.

<span class="mw-page-title-main">Hızırbey Hamamı</span> Kırklarelide bulunan tarihi Türk Hamamı

Hızırbey Hamamı veya Hızırbey Çifte Hamamı, Kırklareli'de kent merkezinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, şehir merkezinin en eski ve günümüze ulaşan tek hamamıdır.

Dört Yüzlü Çeşme, Meydan Çeşmesi ya da Fatih Çeşmesi Kırklareli ili Babaeski ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Ferhat Bey Çeşmesi, Ferhat Ağa Çeşmesi veya Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi, Kırklareli ili Vize ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Liman Hamamı, Kırklareli ili Vize ilçesi Kıyıköy beldesinde, liman tarafından Kıyıköy surlarının batı giriş kapısı ile burçları arasında kalan alanda bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Günümüzde hamamın büyük bölümü harap durumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Ferhat Bey Hamamı</span> Vizedeki tarihi bir hamam

Ferhat Bey Hamamı, Vize Hamamı veya Ağa Hamamı, Kırklareli'nin doğusundaki Vize ilçesinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, günümüzde harap durumdadır ve kullanılmamaktadır.

Sokullu Mehmet Paşa Hamamı, Kırklareli'nin güneyindeki Lüleburgaz ilçesinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, günümüzde Lüleburgaz İlçe Belediyesi Meclis binası olarak kullanılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.