İçeriğe atla

Hamamönü, Altındağ

Hamamönü
Mevki, Mahalle Kısmı
Hamamönü evlerinden bir görünüm
Altındağ
Altındağ
ÜlkeTürkiye Türkiye
Bölgeİç Anadolu
İlAnkara
İlçeAltındağ
Zaman dilimiUTC+03.00 (TRS)
Alan kodu(+90) 312
Plaka kodu06

Hamamönü, Ankara ilinin Altındağ ilçesinde bulunan ve Ankara'nın en eski yerleşimlerinden biri olan tarihî bölge.

Romalılar döneminden itibaren yerleşilmiş, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde önem kazanmış bir yerleşimdir. Adını, 1430'lu yıllarda Osmanlı Devleti'nde Anadolu Beylerbeyliği yapmış olan Karaca Bey'in yaptırdığı külliye içindeki Karacabey Hamamı'ndan alır. 15. ve 18. yy dönemine ait önemli yapılar ile Cumhuriyet dönemine ait yapılar iç içe geçtiği bir semttir.

Milli Mücadele yıllarında Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere pek çok devlet adamını ağırlamış olması bakımından özel bir yerdir. Mehmet Akif Ersoy'un ikamet ettiği ve günümüzde müze-ev olan Taceddin Dergahı da bu semtte yer alır.

Konum

Semtin kuzeyide Ulucanlar Caddesi, batısında Altındağ Belediye Binası, Hacettepe Üniversitesi hastaneleri, doğusunda Ankara Üniversitesi Dörtyol Sağlık Yüksek Okulu, Kestane Caddesi ve Talat Paşa Bulvarı yer alır. Hamamönü ve Hamamarkası, Talatpaşa Bulvarı ile birbirinden ayırılır.[1]

Tarihçe

Semtin kökeni 13. yüzyılda Ankara Kalesi çevresindeki ticaret alanlarının genişlediği döneme dayanır. Sultan Çelebi Mehmed’in damadı olan "Damat Karaca Paşa" olarak da amoşan Abdullah oğlu Karacabey tarafından 1427 yılında inşa edilen Karacabey Camii ve hamamı, bölgenin kent içindeki önemini arttırdı. Bu dönemde Kale ve çevresi "Yukarıyüz" olarak adladırılırken Karacabey Külliyesi'nin de bulunduğu bölge "Aşağıyüz" olarak adlandırılmaktaydı.

Keçi kılından üretilen bir tür kumaş olan sof üretimi, Hamamönü'nün kentin önemli bir bölgesi haline gelmesinde etkili oldu. 15. ve 16. yüzyılllar, Hamamönü'nün en fazla geliştiği devir idi. 17. yüzyılda Ankara'da kale dışında kalan tüm çarşı ve mahalleri ile birlikte Hamamönü de Celaâi isyanları sonucu yıkıldı.[1]

18. yüzyıl sonlarında Hamamönü daha çok Müslüman nüfusun yaşadığı bir bölge idi. Bölge büyük yangınlar ve 1873-1875 arasındaki kıtlık felaketi ile yoksullaştı. 1900'lerin başında II. Abdülhamid, Tacettin Camisi ve Türbesi'ni yaptırdı.

20. yüzyıl başında Tacettin Mahallesi ve Hacettepe arasında kalan konutlarda genellikle tarikat erbabı ikamet etti ve bu alanda çok sayıda ibadet yapısı yapıldı. Ancak Cumhuriyet'in ilk yıllarında Hamamönü'de yabancı memurlar, devlet erkânı ve toplumun önde gelen isimleri de ikamet etti. ‘Mevalar’ın Konağı’ denilen büyük, eski bir konak, Sovyetler Birliği’nin ilk elçilik binası olarak kullanıldı; Millî Mücadele yıllarında Ankara'da konut sıkıntısı çekilen devirde, dönemin önemli gazetecilerinden Falih Rıfkı Bey, Hamamarkası Mahallesinde bir konutta; şair Mehmet Akif, Taceddin Dergahı'na eklenen bir odada yaşadı. Hamamönü ile Cebeci arasında "Hamid Tarlası" adı verilen ve bayram yeri olarak kullanılan geniş alanda, sakinlerin sosyalleşme mekanı idi. Hamamönü, 1950‟li yıllara kadar tipik bir Türk mahallesi olarak varlığını sürdürdü.

Türkiye'de 1940 ve 1950'li yıllarda yaşanan kırdan kente göçler, yeni yılların açılması ve 1958'de kurulan Çocuk Sağlığı Enstitüsü'nün Hacettepe Üniversitesi'ne dönüşmesi süreci ile bölgenin dokusu değişti. 1965'te 1965 tarihli Kat Mülkiyeti Kanunu'nun çıkmasından sonra apartmanlaşma görüldü.

2000'lerin başından itibaren eski kent dokunmasının korunmasına ve turistik bir cazibe merkesi haline getirilmesine yönelik çalışmalar yapıldı. Mehmet Akif Ersoy'un İstiklal Marşı'nı yazdığı Tacettin Dergâhı'nın da içinde bulunduğu parka şairin adı verildi. Bir dönem yaşadığı ve külliyenin bir parçası olan konut, müze-eve dönüştürüldü. Altındağ Belediyesi'nin, aslına uygun inşa ettirdiği 22 tarihi Ankara Evi‟nden oluşan Sanat Sokağı, 2010 yılından beri sanatçılara tahsis edilmiştir.[2]

Tescilli yapılar

Yaklaşık 300 yapının bulunduğu Hamamönü'nde 8 tane tescilli anıtsal yapı ve 22 tane tescilli sivil mimarlık örneği vardır.[3] Semtteki anıtsal yapılar şunlardır:

Kaynakça

  1. ^ a b Poyraz, Ufuk; Gündoğan, Merve ÖNDER (31 Ocak 2014). "Tarihsiz ve Talihsiz Bir Dönüşüm: Cazibe Merkezi Olarak Hamamönü". İDEALKENT. 5 (11): 70-87. ISSN 1307-9905. 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2023. 
  2. ^ "Altındağ Belediyesi". www.altindag.bel.tr. 22 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2023. 
  3. ^ Uçar Altınışık, Harika (2015). "Türkiye'de kentsel kimliğin dönüşümü ve soylulaştırma: Ankara Hamamönü örneği". Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi. 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beşiktaş</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beşiktaş, İstanbul ilinin bir ilçesidir. Adını İstanbul'un en eski semtlerinden biri olan Beşiktaş semtinden alır. 8,4 km uzunluğunda sahili olduğu İstanbul Boğazı'nın Rumeli yakasında yer alan ilçe batıda Şişli ve Kâğıthane, güneybatıda Beyoğlu, kuzeyde Sarıyer ilçeleriyle komşudur. Yüzölçümü 18 km², nüfusu ise 2019 ADNKS verilerine göre 182.649'dur.

<span class="mw-page-title-main">Cerrah Mehmed Paşa</span> 48. Osmanlı sadrazamı

Cerrah Mehmed Paşa III. Murad ve III. Mehmed saltanatları döneminde sadrazamlığa kadar yükselmiş tarihleri arasında yaklaşık on bir ay sadrazamlık görevi yapmış bir Osmanlı tabibi ve paşasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Âkif Ersoy</span> Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçi

Mehmed Ragîf, daha sonra Mehmet Âkif Ersoy, Türk şair, veteriner hekim, öğretmen ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Akif Ersoy Müze Evi</span> Mehmet Âkif Ersoyun Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankarada oturduğu, günümüzde müzeleştirilmiş ev

Mehmet Âkif Ersoy Müze Evi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunmaktadır. Mehmet Âkif Ersoy'un Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'da ikamet ettiği ve İstiklâl Marşı başta olmak üzere çok sayıda şiirini yazdığı müzeye dönüştürülmüş Ankara evidir. Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampüsü'nün sınırları içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Zağnos Paşa Camii</span> Balıkesirde bir cami

Zağnos Paşa Camii veya Balıkesir Ulu Camii, Türkiye'nin Balıkesir şehir merkezinde bulunan15. yüzyıl yapısı cami.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami

Hacı Bayram Câmii, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan tarihi cami. Augustus (Ogüst) Tapınağı'nın bitişiğindedir. İlk zaviye olarak yapılış tarihi hicri 831 yılı (1427-1428) olan caminin ilk mimarı Mimar Mehmet Bey hakkında bilgi bulunmamaktadır. Günümüzdeki mimari yapısı XVII. ve XVIII. yüzyıl camilerinin karakterlerini taşımaktadır. Uzunlamasına dikdörtgen bir plana sahip yapı, taş kaideli, tuğla duvarlı ve kiremit çatılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karacabey Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde 1427de inşa ediildiği tahmin edilen cami

Karacabey Camii Ankara'nın Hamamönü semtinde bulunan, 1427'de inşa edildiği sanılan bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Altındağ</span> Ankarada bir merkez ilçe

Altındağ, Ankara ilinin metropol ilçelerinden biridir. İlçenin nüfusu, TÜİK verilerine göre 6 Şubat 2024 tarihi itibarıyla 412.267'tür.

<span class="mw-page-title-main">Piyalepaşa</span> Beyoğlu, İstanbul, Türkiyede mahalle

Piyalepaşa, İstanbul ilinin Avrupa Yakası'nda bulunan Beyoğlu ilçesine bağlı bir mahalledir. İdari sınırlarına bakıldığında güneyinde Kaptanpaşa; batısında Fetihtepe; doğusunda Şişli ilçesine bağlı Paşa ve Mahmut Şevket Paşa; kuzeyinde Kâğıthane ilçesine bağlı Mehmet Akif Ersoy mahalleleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram, Altındağ</span> Altındağ, Ankara, Türkiyede mahalle

Hacı Bayram; Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Karacabey Hamamı</span>

Karacabey Hamamı, Türkiye'nin başkenti Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir hamam. 1427 yılında Karacabey Camii ve külliyesinin bir parçası olarak Kazasker Celalettin Karacabey İbn-i Abdullah tarafından yaptırılmaya başlanan hamam 1440 yılında bitirilmiştir. Hamamönü semti adını bu hamamdan alır ve 1988 yılında restore edilen hamam Ankara'da hala işletilmekte olan iki tarihi hamamdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ulus (semt)</span> Ankarada semt

Ulus, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı Hacı Bayram mahallesinin bir kısmını kapsayan şehirdeki en eski ve Çankaya-Esenboğa yolunun (protokol yolu) güzergâhında yer alan tarihî bir semttir. Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ankara Zafer Anıtı, Ankara Palas Otel, Ankara Kalesi, Ulus çarşısı ve Ankara hali semtte yer alan bazı önemli yerlerdir. Ulus tarihi kent merkezi projesi kapsamında yapılan çalışmalarla sosyal ve kültürel doku yeniden canlanmıştır.

Suluhan, Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta bulunan tarihi bir handır.

Osmanlı döneminde İstanbul

Hacettepe, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir. Sıhhiye ve Samanpazarı semtleri içinde yer alır.

Bu liste; Ankara'daki camiler hakkında bir listedir.

Ankara'da din; gündelik yaşamda hatrı sayılır bir yer kaplamaktadır. Ankara gerek tarihî bağlar gerek de günümüz toplumunun hoşgörüsü sayesinde birçok İbrahimî dinin bir arada yaşayabildiği ve varlığını devam ettirebildiği bir şehirdir. Kentte aynı anda hem cami hem kilise hem de sinagog bulunması da bunun en büyük kanıtlarından bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çankırı Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Çankırı Caddesi veya tarihi adıyla Çankırıkapı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Anafartalar ve Cumhuriyet Caddelerinin Ulus Meydanı'nda kesiştiği noktadan başlayan cadde, Dışkapı semtine kadar devam eder. İlk yapıldığı yıllarda şehrin en önemli eğlence merkezlerinden birisi olan Çankırı Caddesi; dönemin ünlü mekanlarından "Fresko'nun Barı", "Elhamra Bar" ve "Park Sineması" gibi pek çok işletmeye de ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca; bugün Ankara Valiliği'nin önündeki Hükûmet Meydanı'nda bulunan Julianus Sütunu'nun orijinal konumu ile geçmişte çeşitli sebeplerden dolayı yıkılan veya yok olan yapılardan İğneli Belkıs Camii ve Hasan Paşa Hamamı da bu cadde üzerinde bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Sultanahmet (İstanbul Tramvayı)</span> İstanbul tramvayı istasyonu

Sultanahmet Tramvay İstasyonu, İstanbul Tramvayı'nın T1 Tramvay Hattı'nda yer alan ve 13 Haziran 1992'de hizmete giren hemzemin tramvay istasyonudur. Fatih'in Alemdar Mahallesi ile Binbirdirek Mahallesi arasında, Sultanahmet Meydanı'nın kuzey ucunda yer almaktadır.

Mehmet Akif Ersoy Edebiyat Müze Kütüphanesi, Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan bir edebiyat ve biyografi müzesidir. Müze, 12 Mart 2011 tarihinde kurulmuş olup Altındağ ilçesinde Hamamönü semtinde yer almaktadır ve İstiklâl Marşı'nın yazarı Mehmet Âkif Ersoy'a adanmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.