İçeriğe atla

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi
KısaltmaDEM Parti
Eş Genel BaşkanlarTülay Hatimoğulları
Tuncer Bakırhan
Parti SözcüsüAyşegül Doğan
Slogan(lar)DEM Gelir Devran Döner
Rabe DEM Hat
Kuruluş tarihi25 Kasım 2012 (11 yıl önce) (2012-11-25) (Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi olarak)
15 Ekim 2023 (12 ay önce) (2023-10-15) (Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi olarak)
Önceli
MerkezÇankaya, Ankara
Üyelik (2024)artış 10.353[1]
İdeoloji
Siyasi pozisyonSol
Ulusal üyelikEmek ve Özgürlük İttifakı
Halkların Demokratik Kongresi
Avrupa üyeliğiAvrupa Sosyalistler Partisi[9]
Resmî renkler      Yeşil, mor ve turuncu
TBMM
57 / 600
Tüm Liste
Büyükşehir Belediye Başkanlığı
3 / 30
Tüm Liste
İl Belediye Başkanlığı
6 / 51
Tüm Liste
İlçe Belediye Başkanlığı
56 / 922
Tüm Liste
Belde Belediye Başkanlığı
9 / 390
Tüm Liste
İl Genel Meclisleri
132 / 1.282
Belediye Meclisleri
1.410 / 20.953
İnternet sitesi
Parti bayrağı
 Türkiye
15 Ekim 2023 (12 ay önce) (2023-10-15)
(Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi olarak isim değiştirdi.)

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, resmî kısaltmasıyla DEM Parti,[10] veya eskiden bilinen adıyla Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti); 25 Kasım 2012 tarihinde Eşitlik ve Demokrasi Partisi ile Yeşiller Partisi'nin birleşmesiyle kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Eş genel başkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan'dır. TBMM'de 57 milletvekili ile temsil edilmektedir. Parti, kendini "sol özgürlükçü" fikirleri ağırlıkla benimseyen bir siyasi parti olarak tanımlamaktadır.[11] Simgesi ağaç, güneş ve insan biçiminden oluşmaktadır.[12][13]

Tarihçe

Çevreci hareketler: 1987-2007

Türkiye'de, 1970'li yıllarda dünyadaki benzer örnekleri gibi, güncel çevre sorunlarına tepki olarak çevreci hareketler oluşmuştur. Ancak 1980'li yıllara kadar bu hareketler sivil toplum düşüncesi merkezinde cemiyet, dernek veya vakıf gibi örgütlenmeler şeklinde ortaya çıkmıştır. Ülkede ilk olarak 1987 yılında Yeşil Barış Çevre Derneği ve Türkiye Hava Kirliliğiyle Savaş Derneği girişiminde siyasal parti kurma çalışmaları yapılmış ve 6 Haziran 1988 tarihinde genel başkanlığını Celal Ertuğ'un yaptığı ilk Yeşiller Partisi kurulmuştur.[14] Bu ilk parti deneyimi özellikle liberal ve sol kanatlar arasında sık sık yaşanan çekişmeye sahne olmuş ve 1994 yılında Anayasa Mahkemesi'nin partinin Anayasada öngörülen genel teşkilatlanma ve faaliyet barajını aşamadıkları gerekçesiyle verdiği karar ile son bulmuştur.[15][16]

Partinin kapatılmasını takip eden dönemde Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) gibi yeni sol anlayışla kurulan partiler içerisinde yer alan çeşitli yeşil sosyal hareketler ve siyasi gruplar 2002’de Yeniden Yeşiller Girişimi çağrısıyla bir araya gelmiştir. 2008 yılına kadar Türkiye Yeşilleri veya Yeşiller Türkiye Koordinasyonu adı altında faaliyet gösteren bu hareket aynı yılın 30 Haziran'ında Türkiye'nin ikinci Yeşiller Partisi'nin kuruluşunu gerçekleştirmiştir. Bilge Contepe ve Ümit Şahin yeniden kurulan Yeşiller Partisi'nin eş sözcüleri seçilmişlerdir. 2007 yılında gerçekleşen genel seçimlere partiden Bilge Contepe ve Neriman Gül Eren bağımsız olarak katılmış ancak başarılı olamamıştır.[]

Kuruluşu: 2012

İkinci yeşil siyaset deneyimi de karşılaşılan örgütsel sorunlar karşısında uzun ömürlü olamamıştır. Parti 25 Kasım 2012 tarihinde bağımsız bireylerin de dâhil olduğu bir süreç sonunda 2010 yılında ÖDP'den ayrılan Özgürlükçü Sol Hareket kanadının ve eski Sosyaldemokrat Halk Partisi (SHP) üyelerinin kurduğu ve genel başkanlığını Ferdan Ergut'un yaptığı Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP) ile birleşme kararı alarak Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (YSGP) ismini almıştır.[17] YSGP'nin ilk eş sözcüleri Sevil Turan ve Arif Ali Cangı olmuştur.[18]

Kürt sorununa barışçı ve şiddetsiz çözüm öneren, daha önce 2011 genel seçimlerinde Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) öncülüğünde kurulan Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'nu destekleyen ve Halkların Demokratik Kongresi'nin (HDK) kuruluşunda yer alan yeşiller hareketi 2012 yılında çeşitli toplumsal örgütlerin bir araya gelerek bir ittifak partisi olarak kurduğu Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) bir bileşeni olmuştur.

2023 genel seçimlerinde kullanılan Yeşil Sol Parti amblemi

Kürt siyaseti ile bütünleşmesi: 2014-günümüz

2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Selahattin Demirtaş'ı ve Haziran 2015 genel seçimlerinde HDP'yi desteklemişlerdir.[19] HDP ile nasıl bir ilişki kurulacağı parti içinde ayrılıklara sebebiyet vermiştir. 2 Nisan 2016 tarihinde gerçekleşen ve partinin resmî kısaltmasının "Yeşil Sol Parti" olarak değiştirildiği kongrenin ardından yeşillerin, yeşil feministlerin ve özgürlükçü sosyalistlerin oluşturduğu Yeşil Siyaset Platformu partiden ayrılmıştır.[20][21] Ayrılığın ardından çalışmalarına devam eden bu platform 2020 yılında üçüncü Yeşiller Partisi'nin kuruluşunu gerçekleştirmiştir.[22]

Yeşil Siyaset Platformu ile yaşanan ayrılıktan sonra YSGP, HDP'nin bileşeni olarak siyaset yapmaya devam etmiş ve bu süreçte gerçekleşen seçimlerde HDP ile birlikte hareket etmiştir. HDP'nin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılma ihtimalinin gündeme geldiği dönemde ilk olarak 16 Ekim 2022 tarihinde gerçekleşen kongrede parti logosu değiştirilmiştir.[23] Daha sonra 14 Mart 2023'te Selahattin Demirtaş, HDP'nin kapatılması durumunda 2023 genel seçimlerinde HDP'li milletvekili adaylarının Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi listelerinden gireceğini belirtmiştir.[24]

24 Mart 2023 tarihinde alınan karar üzerine Halkların Demokratik Partisi (HDP), Emekçi Hareket Partisi (EHP) ve Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) 2023 genel seçimlerine Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi listelerinden girme kararı aldı.[25] Daha sonra 6 Nisan 2023 tarihinde Emek Partisi (EMEP) de genel seçimlere Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi listelerinden girme kararı aldı.[26]

Parti seçimlerde %8.82 oy oranıyla 4.803.774 oy almış ve 24 siyasi parti arasında 5. parti olmuştur. Bu sonuçlarla Yeşil Sol Parti 28. dönemde 61 milletvekili çıkarmaya hak kazanmıştır.[27]

2023 yılında parti 4. Olağanüstü Kongre'sinde ve eş genel başkanlığa Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan seçildi.[28] Parti kongrede adını "Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi" olarak değiştirdi ve HEDEP kısaltmasını benimsedi. Ancak Yargıtay HEDEP kısaltmasını kabul etmedi ve değiştirilmesini istedi.[29] Aralık 2023'te partinin kısaltması DEM Parti olarak belirlendi.[10]

Yapılanma

Eş sözcüleri

2012-2023 döneminde, parti tüzüğünde eş genel başkanlık pozisyonu, "eş sözcü" olarak tanımlanmıştır.

# Eş Sözcüler Görev başlangıcı Görev bitişi
1 Sevil Turan-Arif Ali Cangı25 Kasım 2012[18]29 Kasım 2012
2 Sevil Turan-Naci Sönmez30 Kasım 2012[30]2 Nisan 2016
3 Eylem Tuncaelli-Naci Sönmez2 Nisan 2016[20]1 Aralık 2018
4 Eylem Tuncaelli-Sinan Tutal1 Aralık 2018[31]22-23 Mayıs 2021
5 Ayşe Erdem-İbrahim Akın22-23 Mayıs 2021[32]16 Ekim 2022
6 Çiğdem Kılıçgün Uçar-İbrahim Akın16 Ekim 2022[33]15 Ekim 2023

Eş genel başkanları

# Eş Genel başkanlar Görev başlangıcı Görev bitişi
1 Tülay Hatimoğulları-Tuncer Bakırhan15 Ekim 2023[34]Görevde

Merkez Yürütme Kurulu üyeleri

2024'te DEM Parti'nin Merkez Yürütme Kurulunu (MYK) oluşturan üyeleri:[35]

# Adı Görevi
1Tülay HatimoğullarıEş Genel Başkan
2Tuncer Bakırhan
3Ayşegül DoğanParti Sözcüsü
4Serhat ErenEş Genel sayman
5Semra Kıratlı
6Canan Çalağan Eş Genel Başkan Yardımcısı (Parti Okulu Komisyonu)
7Ebru GünayEş Genel Başkan Yardımcısı (Dış İlişkiler Komisyonu)
8İbrahim AkınEş Genel Başkan Yardımcısı (Ekoloji Ve Tarım Komisyonu)
9Mahfuz Güleryüz Eş Genel Başkan Yardımcısı (Halklar ve İnançlar Komisyonu)
10Mehmet Rüştü TiryakiEş Genel Başkan Yardımcısı (Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu)
11Özlem Gündüz Eş Genel Başkan Yardımcısı (STK ve Siyasi Partilerle İlişkiler Komisyonu)
12Öztürk Türkdoğan Eş Genel Başkan Yardımcısı (Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu)
13Sevtap Akdağ Karahalı Eş Genel Başkan Yardımcısı (Emek Komisyonu)
14Tayip TemelEş Genel Başkan Yardımcısı (Basın, Yayın ve Propaganda Komisyonu)
15Vezir Coşkun ParlakEş Genel Başkan Yardımcısı (Merkezi Örgütlenme Komisyonu)
16Gülistan Kılıç KoçyiğitGrup Başkanvekili
17Sezai Temelli
18Edanur İbrahimoğlu Gençlik Meclisi Eş Sözcüsü
19Rohat Gövercin
20Elif Bulut Merkezi Örgütlenme Komisyonu Eş Sözcüsü
21Hatice Betül Çelebi Engelliler Komisyonu Eş Sözcüsü
22İlknur Birol Seçim İşleri Komisyonu Eş Sözcüsü
23Kerem Fırtına Sanat Komisyonu Eş Sözcüsü
24Mehmet Saltoğlu STK ve Siyasi Partilerle İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü
25Onur HamzaoğluSağlık ve Sosyal Politikalar Komisyonu Eş Sözcüsü
26Yüksel Mutlu Halklar ve İnançlar Komisyonu Eş Sözcüsü
27Halide TürkoğluKadın Meclisi Sözcüsü
28Sevda Özçelik Bingöl Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu Eş Sözcüsü
29Cemile Turhallı Balsak Dil ve Kültür Komisyonu Eş Sözcüsü
30Heval Dılbıhar
31Berdan ÖztürkDış İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü
32Melis Emine Tantan Ekoloji ve Tarım Komisyonu Eş Sözcüsü
33Mehmet Bozgeyik Emek Komisyonu Eş Sözcüsü
34Murat Gökdağ Seçim İşleri Komisyonu Eş Sözcüsü
35Ender İmrekEkonomi Komisyonu Eş Sözcüsü
36Beritan Güneş AltınÇocuk Komisyonu Eş Sözcüsü
37İhsan Seylan
38Derya Arslan Merkezi Örgütlenme Komisyonu üyesi
39Semiha Şahin
40Umut Vedat Açar
41Murad Mıhçı Halklar ve İnançlar Komisyonu üyesi

Parti Meclisi üyeleri

# Adı
1Tülay Hatimoğulları
2Tuncer Bakırhan
3Aysel Batyar Önsel
4Bahattin Karaman
5Berdan Öztürk
6Berkat Kar
7Beybün Aslan
8Beyza Zeyno Bayramoğlu
9Burcugül Çubuk
10Bülent Uyguner
11Cabbar Leygara
12Canan Çalağan
13Canan Kebenç Özkan
14Cemile Turhallı Balsak
15Derya Arslan
16Diyadin Fırat
17Ebru Günay
18Edanur İbrahimoğlu
19Elif Bulut
20Emirali Türkmen
21Ender İmrek
22Evgil Türker
23Fatma Çelik
24Fatma Koçyiğit Öner
25Funda Buyruk
26Haci Erdemir
27Halime Bayram
28Hatice Betül Çelebi
29Hatice Doğan
30Hülya Ateş Koç
31Hülya Kavuk
32İbrahim Akın
33İdil Uğurlu
34İlknur Birol
35Kemal Bülbül
36Kerem Fırtına
37Lütfü Kaya
38Livan Orman
39Mahfuz Güleryüz
40Mediha Yüksel
41Mehmed Ali Yavuz
42Mehmet Bozgeyik
43Mehmet Rüştü Tiryaki
44Mehmet Saltoğlu
45Melis Emine Tantan
46Metin Kılıç
47Muhammed Ayten
48Murat Gökdağ
49Murad Mıhçı
50Musa Piroğlu
51Naciye İskender
52Nevroz Şanlı
53Nuray Özdoğan
54Onur Hamzaoğlu
55Ömer Görünmek
56Özcan Teker
57Özlem Gündüz
58Öztürk Türkdoğan
59Perihan Pakize Sinemillioğlu
60Recep Demirci
61Sami Evren
62Selçuk Odabaşı
63Selda İlgöz Kocayiğit
64Sema Koç
65Semiha Şahin
66Semra Kıratlı
67Senem Eriş
68Serhat Eren
69Servin Kararkoç
70Several Ballıkaya Çelik
71Sevtap Akdağ Karahalı
72Sezai Temelli
73Sinem Seven
74Şakire Şeyda Ataş
75Tayip Temel
76Tülay Korkutan
77Umut Vedat Açar
78Ümit Küçükbayatlılı
79Ünal Yusufoğlu
80Vedat Çınar Altan
81Vezir Coşkun Parlak
82Yüksel Mutlu
Kaynakça:[36]

Kongreler

Kongre Tarih Eş Genel başkan Seçim Nedeni
1. Olağan Büyük Kongre 1 Aralık 2013 Sevil Turan-Naci Sönmez Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu gereği)
2. Olağan Büyük Kongre 2 Nisan 2016 Eylem Tuncaelli-Naci Sönmez
3. Olağan Büyük Kongre 1 Aralık 2018 Eylem Tuncaelli-Sinan Tutal
2. Olağanüstü Büyük Kongre 15 Ekim 2022 Ayşe Erdem-İbrahim AkınPartinin amblemi değiştirildi
4. Olağan Büyük Kongre 15 Ekim 2023 Tülay Hatimoğulları-Tuncer BakırhanBaşkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu gereği)

Belediye başkanları

# İsim İl İlçe Belde
1Hüseyin UzunAdıyamanÇelikhanPınarbaşı
2Hazal ArasAğrı
3Adnan DoğanDiyadin
4Kenan AlkanDoğubayazıt
5Gülistan SönükBatman
6Mümin ErolBitlisTatvan
7Baran TuranAhlatOvakışla
8Ayşe Serra Bucak KüçükDiyarbakır
9Siraç ÇelikBağlar
10Mizgin EkinBismil
11Semra AkyüzÇınar
12Hacı AkenginDicle
13Şiyar GüldikenErgani
14Besile NarinHani
15Gülşen SincarKayapınar
16Mehmet ŞıkKocaköy
17Fatma AyKulp
18Dilek Diyar ÖzerLice
19Sevim BiçiciSilvan
20Adnan ÖrhanSur
21Safiye AkdağYenişehir
22Cafer OğurElazığKarakoçan
23Kazım ErhanErzurumKaraçoban
24Bahar GöksuKarayazı
25Abdurrahman SeverTekman
26Şadiye KırmızıgülHakkâriYüksekova
27Mehmet Nuri GüneşIğdır
28Yaşar SarıtaşMerkezHalfeli
29Adem OymanKarsDigor
30Mehmet AlkanKağızman
31Hüsnü AncıDigorDağpınar
32Ahmet TürkMardin
33Mehmet Ali AmakArtuklu
34Asya GezerDargeçit
35Songül ÖzbahçeciDerik
36Havvas GüngörKızıltepe
37Kudret UçukMazıdağı
38Gülbin Şahin DağhanNusaybin
39Hoşyar SarıyıldızMersinAkdeniz
40Sırrı SöylemezMuş
41Aryan DoğanBulanık
42Ahmet Kenan TürkerMalazgirt
43Gıyasettin AydemirVarto
44Salih ElçiKorkutAltınova
45İsmail DünderBulanıkElmakaya
46Aygül KapıkayalıŞanlıurfaBozova
47Uğur KahramanCeylanpınar
48Mehmet KarayılanHalfeti
49Serhan PaydaşHilvan
50Ayten KayaSuruç
51Serhat Dicle İnanViranşehir
52Sofya AlağaşSiirt
53Ali Rıza BingölKurtalan
54Enes CengizBaykanVeyselkarani
55Güler YerbasanŞırnakCizre
56Türkan Kayırİdil
57Jiyan OrmanlıSilopi
58Ferit ArtuçMerkezBalveren
59Fahrettin AkmanİdilSırtköy
60Cevdet KonakTunceli
61Abdullah ZeydanVan
62Ayvaz HazirBahçesaray
63Şengül PolatBaşkale
64Hatice Atabay GündoğduÇaldıran
65Reşat EraslanÇatak
66Rabia Başak KoçEdremit
67Baran BiliciErciş
68Ruknettin HakanGevaş
69Mehmet Tahir ErtaşGürpınar
70Cevdet Altındağİpekyolu
71Hediye SayınerMuradiye
72Sakine KutpınarÖzalp
73Davut AcarSaray
74Hanım AkkoşTuşba

Milletvekilleri

# Adı Seçim bölgesi Görevi
1Tülay HatimoğullarıAdanaEş Genel Başkan
PM üyesi
2Heval BozdağAğrıPlan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi
3Nejla DemirTarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Üyesi
4Sırrı Sakık
5Hakkı Saruhan OluçAntalyaPlan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi
6Mehmet Rüştü TiryakiBatmanAnayasa Komisyonu Üyesi
Eş Genel Başkan Yardımcısı
PM üyesi
7Zeynep OduncuBayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi
8Ömer Faruk HülaküBingölİçişleri Komisyonu Üyesi
9Hüseyin OlanBitlisGüvenlik Ve İstihbarat Komisyonu Üyesi
Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi
10Semra Çağlar GökalpAvrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Üyesi
11Adalet KayaDiyarbakırKadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Katip Üyesi
12Berdan ÖztürkDışişleri Komisyonu Üyesi
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Üyesi
NATO Parlamenter Asamblesi Üyesi
Dış İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü
PM üyesi
13Ceylan Akça CupoloDışişleri Komisyonu Üyesi
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi Üyesi
Güney Doğu Avrupa İşbirliği Süreci Parlamenter Asamblesi Üyesi
Parlamentolararası Birlik Üyesi
14Halide TürkoğluKadın Meclisi Sözcüsü
15Mehmet KamaçMilli Savunma Komisyonu Üyesi
16Osman Cengiz ÇandarAvrupa Birliği Uyum Komisyonu Üyesi
Asya Parlamenter Asamblesi Üyesi
İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkeler Parlamenter Birliği Üyesi
Türkiye - Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu Üyesi
17Serhat ErenDışişleri Komisyonu Üyesi
Eş Genel Sayman
PM üyesi
18Sevilay Çelenk ÖzenDijital Mecralar Komisyonu Üyesi
NATO Parlamenter Asamblesi Üyesi
19Meral Danış BeştaşErzurumAnayasa Komisyonu Üyesi
Akdeniz İçin Birlik Parlamenter Asamblesi Üyesi
20Onur DüşünmezHakkâriAdalet Komisyonu Üyesi
Milli Savunma Komisyonu Üyesi
21Öznur BartınSanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi
22Vezir Coşkun ParlakMilli Savunma Komisyonu Üyesi
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi Üyesi
Eş Genel Başkan Yardımcısı
PM üyesi
23Yılmaz HunIğdırDilekçe Komisyonu Üyesi
24Sırrı Süreyya Önderİstanbul (I)Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili
25Kezban KonukçuMilli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu Üyesi
26Cengiz Çiçekİstanbul (II)
27Özgül SakiKadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Üyesi
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi Üyesi
28Çiçek Otluİstanbul (III)İçişleri Komisyonu Üyesi
29Celal FıratSanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi
30Burcugül Çubukİzmir (I)Dijital Mecralar Komisyonu Üyesi
PM üyesi
31İbrahim Akınİzmir (II)Çevre Komisyonu Üyesi
Eş Genel Başkan Yardımcısı
PM üyesi
32Gülistan Kılıç KoçyiğitKarsTBMM Grup Başkanvekili
Akdeniz Parlamenter Asamblesi Üyesi
33Ömer Faruk GergerlioğluKocaeliSağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi
Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi Üyesi
34Salihe AydenizMardinTürkiye Büyük Millet Meclisi İdare Amiri
35Beritan Güneş AltınMilli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu Üyesi
Çocuk Komisyonu Eş Sözcüsü
36George AslanBayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi
37Kamuran Tanhanİçişleri Komisyonu Üyesi
38Ali BozanMersinDilekçe Komisyonu Üyesi
39Perihan KocaÇevre Komisyonu Üyesi
40Sezai TemelliMuşTBMM Grup Başkanvekili
PM üyesi
41Sümeyye BozSağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi
Güvenlik Ve İstihbarat Komisyonu Üyesi
42Sabahat Erdoğan SarıtaşSiirtBayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi
43Tuncer BakırhanEş Genel Başkan
TBMM Grup Başkanı
PM üyesi
44Ayşegül DoğanŞırnakAvrupa Birliği Uyum Komisyonu Katip Üyesi
Türkiye - Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu Üyesi
Parti Sözcüsü
45Mehmet Zeki İrmezKamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi
46Nevroz Uysal Aslanİnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Katip Üyesi
47Ayten KorduTunceliÇevre Komisyonu Üyesi
48Mithat SancarŞanlıurfaAnayasa Komisyonu Üyesi
49Ömer ÖcalanSanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi
50Dilan Kunt AyanAdalet Komisyonu Üyesi
İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi
51Ferit ŞenyaşarTarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Üyesi
52Gülcan Kaçmaz SayyiğitVanPlan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi
53Gülderen VarlıKamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi
54Mahmut DindarKamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi
55Sinan ÇiftyürekTarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Üyesi
56Zülküf UçarAdalet Komisyonu Üyesi
57Pervin Buldan

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi ve seçimler

Milletvekilliği seçimleri

Seçim Lider(ler) Seçim sonuçları Sandalye Hükûmet
Oy sayısı %± # ±
2023Çiğdem Kılıçgün Uçar
İbrahim Akın
4.803.922 8,82 (#5) azalış %2,88

(HDP olarak)

61 / 600
6 azalışMuhalefet

Yerel seçimler

Seçim Lider Belediye Meclisleri Belediye Başkanlığı
Oy sayısı % ± Oy sayısı % # ±
2024Tülay Hatimoğulları
Tuncer Bakırhan
2.646.124 5,80 (#5) azalış 0,04

(HDP olarak)

2.625.588 5,70 (#4)
85 / 1.389
artış 60

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Madde 2 B bölümü" (PDF). 
  3. ^ "DEM Party is a Pro-Self-Government". 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2024. 
  4. ^ "Madde 2 D bölümü" (PDF). 
  5. ^ "Hatimoğulları: Halk buradadır, halk HDP'dir, halk şimdi HEDEP'tedir". demparti.org.tr. 21 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024. 
  6. ^ "DEM Party is Green". 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2024. 
  7. ^ "Madde 2 E bölümü" (PDF). 
  8. ^ a b c "Madde 3 D bölümü" (PDF). 
  9. ^ "Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi" [Peoples' Equality and Democratic Party]. Avrupa Sosyalistler Partisi. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  10. ^ a b "DEM Parti: Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin yeni kısa adı". BBC News Türkçe. 11 Aralık 2023. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  11. ^ "4. Büyük Kongre Kararları, Faaliyet Raporu ve HEDEP Tüzüğü". yesilsolparti.org. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
  12. ^ "Tüzük". Yeşil Sol Parti. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 
  13. ^ "YEŞİL SOL PARTİ KURUMSAL KİMLİK KILAVUZU" (PDF). 8 Ekim 2022. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 
  14. ^ Üste, Rabia Bahar (1 Aralık 2015). "DOĞANIN SİYASET PARADİGMASI: YEŞİL SİYASET". Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 7 (2): 38-54. ISSN 1309-8012. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Aralık 2020. 
  16. ^ Duru, Bülent (26 Şubat 2014). "Türkiye'de Çevrenin Siyasallaşması:Yeşiller Partisi Deneyimi". Mülkiye Dergisi. 26 (236): 179-199. ISSN 1305-9971. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023. 
  17. ^ "Basın YGSP'nin kuruluşunu nasıl gördü". 26 Kasım 2012. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ a b "Yeni Siyasetin adı kondu: Yeşiller ve Sol Gelecek". 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2023. 
  19. ^ "10 Şubat 2015 YSGP basın açıklaması". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2015. 
  20. ^ a b Şarkı, Fırat (3 Nisan 2016). "Partimizin 2. Olağan Konferans/Kongere'si Ankara'da Gerçekleştirildi". Yeşil Sol Parti. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  21. ^ "Yeşil Siyaset Platformu, YSGP'den ayrıldı - Yeşil Gazete". 27 Nisan 2016. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023. 
  22. ^ "Türkiye'de Yeşiller Partisi kuruldu, partinin ilkeleri ve hedefleri neler?". BBC News Türkçe. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023. 
  23. ^ Şen, Dilek (18 Ekim 2022). "Yeşil Sol Parti'nin logosu değişti | Parti Eş Sözcüsü İbrahim Akın: "Kapatılırsa, HDP seçeneksiz değil"". Medyascope. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  24. ^ "Yeşil Sol Parti, HDP'nin parti üzerinden seçime girme ihtimaline nasıl bakıyor?". BBC News Türkçe. 14 Mart 2023. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  25. ^ "Emek ve Özgürlük İttifakı'nda tam uzlaşı sağlandı". 24 Mart 2023. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023. 
  26. ^ "YSK'dan EMEP açıklaması". Sözcü. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2023. 
  27. ^ "Seçim Sonuçları - 2023 Cumhurbaşkanlığı Seçim Sonucu Ve Oy Oranları". www.sabah.com.tr. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  28. ^ "HEDEP: Yeşil Sol Parti adını değiştirdi, partinin eş başkanları Tülay Hatimoğulları Oruç ve Tuncer Bakırhan". BBC News Türkçe. 15 Ekim 2023. 17 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  29. ^ "Yargıtay HEDEP ismini kabul etmedi". Ensonhaber. 23 Kasım 2023. 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2023. 
  30. ^ "Yeşiller ve Sol'un yeni eşsözcüleri Sevil Turan ve Naci Sönmez - Yeşil Gazete". 1 Aralık 2013. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  31. ^ @YesillerSol (1 Aralık 2018). "Yeşil Sol Parti 2. Olağan Büyük Kongresi Toplandı. Yapılan Eş Sözcü ve MYK seçimleri sonucunda Eylem Tuncaelli ve Sinan Tutal gelecek dönem partinin sözcülüğüne seçildi" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 
  32. ^ "Yeşil Sol Parti 3. Olağan konferansını yaptı". 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  33. ^ "Yeşil Sol Parti olağanüstü kongresi: Birlikte kazanacağız". 16 Ekim 2022. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  34. ^ "YSP'nin yeni ismi HEDEP oldu: Yeni eş genel başkanlar Tülay Hatimoğulları Oruç ve Tuncer Bakırhan". birgun.net. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  35. ^ "Merkez Yürütme Kurulu". demparti.org.tr. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024. 
  36. ^ "Parti Meclisi". demparti.org.tr. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sol Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Sol Parti, Türkiye'de faaliyet gösteren sosyalist siyasi parti. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "SOL Parti" şeklindedir. Özgürlük ve Dayanışma Partisinin (ÖDP) 22 Aralık 2019 tarihinde Ankara'da düzenlenen 8. Olağanüstü Kongresi'nde partinin isminin Sol Parti olarak değiştirilmesine dair alınan tüzük değişikliği kararıyla kurulmuştur. Genel başkanı Önder İşleyen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Sol Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokratik Sol Parti, 14 Kasım 1985 tarihinde Bülent Ecevit liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DSP" şeklindedir. Simgesi ak güvercindir. TBMM'de 1 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Önder Aksakal'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halk Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2002–2010)

Sosyaldemokrat Halk Partisi (SHP), 24 Mayıs 2002'de Murat Karayalçın tarafından kuruldu. Parti, sol kulvarda bulunan partilerin ihtiyaca cevap vermediği savını taşıyordu.

Mehmet Ufuk Uras, Türk siyasetçi ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Ertuğrul Kürkcü</span> Türk siyasetçi

Ertuğrul Kürkcü, Türk sosyalist aktivist, yayıncı ve yazar. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Onursal Başkanı, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Onursal Üyesi ve İlerici Enternasyonal Danışma Kurulu Üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşiller Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Yeşiller Partisi, Türkiye'de 21 Eylül 2020 tarihinde kurulmuş, yeşil siyaseti ve yeşil liberalizmi benimsemiş bir siyasi partidir. Kısaltması YEŞİLLER, simgesi ayçiçeğidir.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1994–2003)

Halkın Demokrasi Partisi veya kısaca HADEP, Türkiye'de Demokratik Toplum Hareketi sürecinde 11 Mayıs 1994 yılında kurulmuş siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Eşitlik ve Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2010–2012)

Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP), soldan birçok siyasal hareketin solda yeni parti arayışları içerisinde bir araya gelmesi sonucu 13 Mart 2010'da kurulmuştur. Yüksek Seçim Kurulu tarafından 12 Haziran 2011 Seçimleri'ne girebilmeye hak kazanmış 27 partiden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Tuncer Bakırhan</span> Türk siyasetçi

Tuncer Bakırhan, Kürt asıllı Türk siyasetçi. DEM Parti eş genel başkanı. 2005 yılında kapanan DEHAP'ın son genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halkların Demokratik Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Halkların Demokratik Partisi, 15 Ekim 2012 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "HDP" şeklindedir. Simgesi gövde bölümü iki adet elden oluşan ağaç tasviridir. Eş genel başkanları Cahit Kırkkazak ve Sultan Özcan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi, 4 sosyalist örgüt ve birçok bağımsız kişinin içerisinde yer aldığı sürdürülen ortak program etrafında ortak bir parti kurma çalışmalarının sonucunda 24 Haziran 2013 tarihinde kuruluşu ilan edilen Marksist-Leninist parti. Kısaltması "SYKP" şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Meral Danış Beştaş</span> Türk siyasetçi

Meral Danış Beştaş, Kürt asıllı Türk hukukçu, politikacı, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi 28. dönem Erzurum milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">2023 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 28. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2023 Türkiye genel seçimleri, 14 Mayıs 2023 tarihinde düzenlenen ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin 28. döneminin 600 yeni üyesini belirlemiş olan seçimlerdir. 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu ile aynı gün yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bir konuşmasında 1950 seçimlerine atıfta bulunarak seçimlerin 14 Mayıs 2023'te yapılabileceğinin işaretini vermiştir ve bu tarih, bazı muhalif partiler tarafından seçim tarihi olarak kabul edilmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 10 Mart 2023'te imzalanan bir kararnameyle seçimlerin yenilenmesine karar verildi. Aynı gün Yüksek Seçim Kurulu genel seçimlerin ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunun 14 Mayıs'ta ve cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunun da 28 Mayıs'ta yapılmasına karar verdi.

<span class="mw-page-title-main">Tülay Hatimoğulları</span> Türk siyasetçi

Tülay Hatimoğulları Oruç, Arap asıllı Türk ekonomist, siyasetçi ve DEM Parti eş genel başkanı. TBMM 27 ve 28. dönem Adana milletvekilidir ve TBMM Dışişleri Komisyonu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Emek ve Özgürlük İttifakı</span> Türkiyede bir seçim ittifakı

Emek ve Özgürlük İttifakı, Türkiye'de 2023 genel seçimleri için 25 Ağustos 2022 tarihinde kurulmuş bir siyasi ittifaktır. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, Türkiye İşçi Partisi (TİP), Emek Partisi (EMEP), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Emekçi Hareket Partisi (EHP), Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP), Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) ittifakta yer almaktadır.

Gülistan Kılıç Koçyiğit, Kürt asıllı Türk Hemşire, siyasetçi ve TBMM 27. dönem HDP Muş ve 28. dönem DEM Parti Kars Milletvekilidir.

Keziban Konukcu Kok, Türk mühendis, öğretmen ve siyasetçidir. 28. dönem TBMM'de Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi İstanbul milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Akın (siyasetçi)</span> Türk siyasetçi

İbrahim Akın Türk siyasetçi ve 28. dönem TBMM İzmir milletvekilidir.

Vezir Coşkun Parlak Türk elektrik mühendisi ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ferit Şenyaşar</span>

Ferit Şenyaşar, siyasetçi. TBMM 28. dönem Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Şanlıurfa milletvekilidir.