İçeriğe atla

Halk Cephesi (İspanya)

Halk Cephesi
Frente Popüler
Genel başkanManuel Azaña
Kuruluş tarihiOcak 1936
Kapanış tarihi1939
İdeolojiİlerlemecilik

Cumhuriyetçilik

Laiklik

Antifaşizm
Siyasi pozisyonSol
Resmî renkler  Kırmızı
İkinci İspanya Cumhuriyeti

Halk Cephesi (İspanyolca: Frente Popular), İkinci İspanya Cumhuriyeti döneminde çeşitli sol siyasi örgütler tarafından o yılki genel seçimlere katılmak üzere Ocak 1936'da kurulan bir seçim ittifakı ve paktıydı. İttifak Manuel Azaña tarafından yönetiliyordu. Katalonya'da ve Valensiya'da koalisyon Solcular Cephesi (Katalanca: Front d'Esquerres) olarak bilinmekteydi.[1]

Halk Cephesi, İspanyol Sosyalist İşçi Partisi (PSOE), İspanya Komünist Partisi (PCE) ve cumhuriyetçileri içeriyordu: Cumhuriyetçi Sol (IR) (Azaña liderliğinde) ve Cumhuriyetçi Birlik (UR), Diego Martínez Barrio liderliğinde. Bu pakt Galiçya (PG) ve Katalan milliyetçileri (ERC), POUM, sosyalist sendika Genel İşçi Sendikası (UGT) ve anarşist sendika Ulusal Emek Konfederasyonu (CNT) tarafından desteklendi. Daha sonra İspanya İç Savaşı sırasında Halk Cephesi güçleriyle birlikte savaşacak olan pek çok anarşist seçimlerde onları desteklemeyip çekimser kalmayı tercih etti.

Komintern1935 yılında, Faşizmin büyümesine karşılık olarak, Komünist partileri Sosyalist ve hatta burjuva partileri de dahil olmak üzere diğer anti-Faşist partilerle birleştiren halk cephelerinin tavsiye edilebilir olduğuna karar vermişti.[2] İspanya'da, İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin ilk hükûmetinin (1931-1933) sosyal reformlarını savunmak ve Asturias Madenci Ayaklanması'dan (1934) bu yana tutulan mahkûmları, cephe propagandasına göre siyasi mahkûmları serbest bırakmak için solcu cumhuriyetçiler ve işçi örgütleri arasında bir koalisyondu.

Halk Cephesi, Ulusal Cephe'yi (sağcı partiler topluluğu) yenerek 1936 genel seçimi'ni kazandı ve yeni İspanyol Hükûmetini kurdu. Manuel Azaña Mayıs 1936'da Cumhurbaşkanı seçildi ancak PSOE, Francisco Largo Caballero'nun muhalefeti nedeniyle hükûmete katılmadı.

Temmuz 1936'da muhafazakar/monarşist generaller İspanya İç Savaşı'nı (1936-1939) başlatan bir darbe yaptı. Hükûmet, İspanyol Cumhuriyet Ordusu'nun yanı sıra sendikalar (UGT ve CNT) ve işçi partileri (PSOE, PCE, POUM) tarafından örgütlenen ve Madrid, Barselona, Bilbao ve Valensiya'da Frankocu güçleri yenilgiye uğratmada ilk başarıyı elde eden silahlı gruplara silah sağladı. Uzun süren bir yıpratma savaşının ardından General Francisco Franco Cumhuriyetçi güçleri yenecek ve 1975'te ölene kadar İspanya'yı bir diktatörlük olarak yönetecekti.

Kaynakça

  1. ^ Pagès i Blanch, Pelai. War and Revolution in Catalonia, 1936–1939. Leiden, The Netherlands: Brill Books Vol. 58, Historical Materialism Book Series, 2013.
  2. ^ "The People's Front". 2 Eylül 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">George Orwell</span> İngiliz yazar ve gazeteci

Eric Arthur Blair veya daha bilinen takma adıyla George Orwell 20. yüzyıl İngiliz edebiyatının önde gelen kalemleri arasında yer alan İngiliz romancı, gazeteci ve eleştirmen. En çok, dünyaca ünlü Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanı ve bu romanda yarattığı Big Brother kavramı ile tanınır. Eserlerinde yer alan netlik, zeka, toplumsal adaletsizliğe karşı farkındalık ve totalitarizme karşı duruşu onun imzası niteliğindedir. Eserlerinde totalitarizmin hakim olduğunu söylediği komünist parti politikalarının ve SSCB'deki Stalin rejiminin eleştirisi ağırlıklı bir yer tutarken, Troçkizmi benimsememiş, hatta onu da eleştirmiş, demokratik sosyalizmden yana olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya İç Savaşı</span> Cumhuriyetçiler ve Milliyetçiler arasında yaşanan ve 1936-1939 arası İspanyada olan savaş

İspanya İç Savaşı, 17 Temmuz 1936–1 Nisan 1939 tarihleri arasında, demokratik seçimle başa gelmiş İkinci İspanyol Cumhuriyeti’ne sadık Cumhuriyetçiler ile General Francisco Franco liderliğinde isyancı bir grup olan Milliyetçiler arasında yaşanmıştır. Savaşı Milliyetçiler kazanmıştır ve Franco, 1939’dan öldüğü yıl olan 1975’e kadar İspanya’yı yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Azaña</span>

Manuel Azaña Díaz, İspanyol siyaset ve devlet adamı. İkinci Cumhuriyet döneminde devlet başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Emek Konfederasyonu</span>

Ulusal Emek Konfederasyonu anarkosendikalist ideolojik çizgide, özerk sendika konfederasyonu olarak İspanya Krallığı’nda örgütlenmiş konfederal bir birliktir. Anarşist toplumsal hareketler içinde önemli rol oynamış örgüt ayrıca ulusötesi yapıya sahip Uluslararası Emekçiler Birliği (AIT) üyesidir ve bu yüzden CNT-AIT adı ile de tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Buenaventura Durruti</span> İspanya İç Savaşında öldürülen İspanyol anarşist

Buenaventura Durruti Dumange, devrimci ve sendikalist İspanyol anarşist.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Komünist Partisi</span>

İspanya Komünist Partisi ya da İspanyol Komünist Partisi, İspanya'daki üçüncü büyük ulusal partidir. Izquierda Unida koalisyonunun en büyük partisidir ve İspanya'nın en büyük işçi sendikası olan İşçi Komisyonları (CC.OO) üzerinde etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'da demokrasiye geçiş süreci</span> İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişi

İspanya’da demokrasiye geçiş süreci, İspanya’nın Francisco Franco diktatörlüğünden liberal demokratik yönetime geçişini kapsar. Geçiş süreci Franco’nun 20 Kasım 1975 günü ölmesiyle başlar, sürecin tamamlanması ise 1978 yılında kabul edilen Anayasa ile tamamlayan tarihçiler olmakla beraber, 23 Şubat 1981 günü Antonio Tejero’nun başarısız darbe girişimini veya 28 Ekim 1982 günü İspanyol Sosyalist İşçi Partisi PSOE’nin seçim zaferini sürecin tamamlandığı olay olarak kabul eden tarihçiler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Federación Anarquista Ibérica</span>

İberya Anarşist Federasyonu, anarko-sendikalist örgüt olan CNT'nin içinden çıkan İspanyalı anarşist militanların yer aldığı örgüttür, bununla beraber CNT'nin uzlaşmacılığına ve karşı-devrimci politikalarına karşı mücadele etmiştir. İki örgüt arasındaki yakın ilişki nedeniyle genellikle CNT-FAI olarak kısaltılır.
Örgüt iç savaş başlamadan birkaç ayaklanma planlamış ancak başarısız olmuştur. İç savaş öncesinde ise FAI ile CNT problemlerini hemen hemen gidermiş ve iki örgüt tek bir örgüt gibi savaşmıştır, yakın ilişkiden dolayı CNT-FAI kısaltmasını çoğunlukla kullanmışlardır.
Ayrıca FAI "Tierra y Libertad" adında bir gazete de çıkarıyordu. Defalarca basımların durdurulmasına rağmen bir dönem 30,000 tiraj ile İspanya'nın en büyük politik gazetesi haline geldi. Savaş zamanı günlük çıkmasına rağmen savaş sonrası baskı durdu. 1977 yılında tekrar yayına başladı ancak yakın zamanda iki haftada bir basılan bir ek gazete haline geldi.
Örgütün adında yer alan "İberya" vurgusundaki asıl amaç İspanyalı ve Portekizli anarşistleri "Pan-İberia" düşüncesiyle örgütlemektir. FAI toplantılarına, Portekiz Anarşist Birliği ve Confederação Geral do Trabalho da katılmıştır. Hala aktiftir ve Enternasyonal Anarşist Federasyonunu (IAF-IFA) destekler.

<i>El País</i>

El País, İspanyolca yayın yapan İspanyol günlük gazete. 391.816 tirajla İspanya'daki günlük spor gazetelerinden sonra en çok tiraja sahip olan gazetedir. Gazetenin genel merkezi Madrid'dedir. Bunun yanında Barselona, Sevilla, Valensiya, Bilbao ve Santiago de Compostela'da merkezleri bulunmakta ve buralarda yerel baskılar yayınlanmaktadır. Ayrıca Latin Amerika için ayrı bir baskı da yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moskova altını</span>

Moskova altını veya Cumhuriyet'in altını, İspanya Merkez Bankası'ndaki altın rezervlerinin %72,6'sını oluşturan 510 ton altının başkent Madrid'den Sovyetler Birliği'ne götürülmesini anlatır. İspanya İç Savaşı'nın başlamasının ilk aylarında Cumhuriyetçi Başbakan Francisco Largo Caballero hükûmeti Sovyetler Birliği'nden önceden alınmış olan krediler ve gelecekte alınacak yardım malzemeleri için bu şekilde bir uygulama yapmıştır. Rezervlerin kalan kısmı ise Fransa'ya gönderilmiş ve benzer şekilde Paris altını olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya Komünist Partisi</span>

İspanya Komünist Partisi İspanya'daki üçüncü büyük ulusal partidir. Izquierda Unida koalisyonunun en büyük partisidir ve İspanya'nın en büyük işçi sendikası olan İşçi Komisyonları (CC.OO) üzerinde etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Franco İspanyası</span> İspanyanın 1939 yılında sona eren İspanya İç Savaşından 1975 yılında Francisco Franconun ölümüne kadar geçen dönemi

Franco İspanyası, İspanya'da kullanılan adıyla Franco Diktatörlüğü, resmî adıyla ise İspanyol Devleti 1939 yılında sona eren İspanya İç Savaşı'ndan 1975 yılında Francisco Franco'nun ölümüne kadar geçen dönemde İspanya'nın yönetildiği diktatörlük rejimidir.

<span class="mw-page-title-main">Joaquín Almunia</span>

José Joaquín Almunia Amann İspanyol sosyalist siyasetçi, eski bakan ve Avrupa Komisyonu Başkan yardımcısıdır. Deusto Üniversitesi'nde Ekonomik Bilimler ve Hukuk alanında eğitim görmüştür. Paris'teki École pratique des hautes études'de ve Harvard Üniversitesi'nin John F. Kennedy Hükûmet Okulu'nda lisansüstü eğitimini tamamlamıştır. Ardından Alcalá de Henares Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik dersleri vermiştir. 1972-1975 yıllarında Brüksel'de İspanyol Ticaret Odalarının Avrupa Bürosu'nda ekonomist olarak çalışmıştır. Evli ve iki çocuk babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">POUM</span> Siyasi Parti

Marksist Birleşim İşçi Partisi İspanya'da ikinci cumhuriyet sırasında kurulan ve İspanya iç savaşı sırasında başlıca güçlerden biri olan komünist parti.

<span class="mw-page-title-main">Restorasyon (İspanya)</span> 1874 yılında darbe ile lağvedilen Birinci İspanya Cumhuriyetinin yerine kurulan yapı

Restorasyon ya da Bourbon Restorasyonu, Martínez-Campos'un 29 Aralık 1874 yılında yaptığı darbe ile lağvettiği Birinci İspanya Cumhuriyeti'nin yerine kurulan yapı. Kurulan bu yapı XIII. Alfonso döneminde 14 Nisan 1931 yılında İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sürgündeki İspanyol Cumhuriyeti</span> İspanya İç Savaşının yenilgisi sonrasında kurulan sürgün hükümeti

Sürgündeki İspanyol Cumhuriyeti, İspanya İç Savaşı'nın Francisco Franco'nun güçlerinin zaferi ile sonuçlanmasının ardından oluşturulmuş sürgün devletidir. İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin bir devamı niteliğindeydi. 1977 yılında parlamenter demokrasiye geçilene kadar varlığını sürdürdü.

Üniter Ulusal Kurtuluş Cephesi, Ulusal Kurtuluş Cephesi ya da Halk Kurtuluş Cephesi, II. Dünya Savaşı yıllarında Yugoslavya Cephesi'ne ait anti-faşist politik ve askeri cephe.

Juan Ambou Bernat İspanyol komünist devrimci ve İspanya Komünist Partisi üyesi siyasetçi. 1934 Asturias Madenci Ayaklanmasına ve İspanya İç Savaşına aktif olarak katılmıştır. Savaşın ardından sürgüne gitmiştir, burada da siyasetten kopmamıştır. Partisinin Genel Sekreteri Santiago Carrillo'nun Avrupa komünizmi siyasetine karşı çıkmış ve komünist ilkelerden kopulduğunu savunarak İspanya Halkları Komünist Partisi'nin kuruluşunda görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Largo Caballero</span> İspanyol politikacı ve sendikacı

Francisco Largo Caballero İspanyol bir politikacı ve sendikacıydı ve İspanyol Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) ve İşçi Genel Birliği'nin (UGT) tarihi liderlerinden biriydi. Caballero, 1936 ve 1937'de, İspanya İç Savaşı sırasında İkinci İspanya Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">1936 İspanyol Devrimi</span>

İspanyol Devrimi, 1936'da İspanya İç Savaşı'nın patlak vermesiyle başlayan ve iki ila üç yıl boyunca başta Katalonya, Aragon, Endülüs ve Valensiya'nın bazı bölgeleri olmak üzere ülkenin çeşitli kesimlerinde anarşist ve daha geniş anlamda özgürlükçü sosyalist örgütlenme ilkelerinin yaygın bir şekilde uygulanmasıyla sonuçlanan bir işçi toplumsal devrimiydi. İspanya ekonomisinin büyük bir kısmı işçi kontrolü altına alındı; Katalonya gibi anarşistlerin kalelerinde bu oran %75'e kadar çıkıyordu. Fabrikalar işçi komiteleri aracılığıyla yönetildi ve tarım alanları kolektifleştirilerek özgürlükçü sosyalist komünler olarak yönetilmeye başlandı. Oteller, berber dükkanları ve restoranlar gibi birçok küçük işletme de kolektifleştirildi ve çalışanları tarafından yönetildi.