İçeriğe atla

Halis Bayancuk

Halis Bayancuk
Doğum1 Şubat 1985 (39 yaşında)
Bingöl
Diğer ad(lar)ıEbu Hanzala
Etnik kökenZaza
Vatandaşlık Türkiye
EğitimDiyarbakır İmam Hatip Lisesi
Meslekİmam
OrganizasyonTevhid Dergisi
MemleketBingöl
SuçlamaSilahlı terör örgütü kurma veya yönetme
Mahkûmiyet cezası12 yıl 6 ay hapis
Mahkûmiyet durumuSilivri Cezaevi (Tahliye edildi)
EvlilikZeynep Bayancuk (2006–günümüz)
Çocuk(lar)1
Ebeveyn(ler)Hacı Bayancuk

Halis Bayancuk ya da bilinen takma adıyla Ebu Hanzala, (1 Şubat 1985, Diyarbakır) Zaza asıllı Türk İslâmî köktendinci.

Çeşitli zamanlarda El-Kaide ve IŞİD soruşturmalarında göz altına alınması ve ardından serbest bırakılmasıyla ve IŞİD'in "Türkiye emiri" olduğu iddiasıyla gündeme gelmiştir.[1] 2017 yılında son kez tutuklanmış, yargılandığı davanın Şubat 2021'de açıklanan kararıyla "silahlı terör örgütü kurma veya yönetme" suçundan 12 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılmıştır.[2] Cezası Silivri Cezaevi'nde infaz edilmekteyken 11 Temmuz 2023 tarihinde tahliye edildi.[3]

İlk yılları ve eğitimi

1 Şubat 1985 tarihinde Hacı Bayancuk ve Halide Bayancuk'un oğlu olarak Diyarbakır'da doğdu. Muhlis adında bir erkek kardeşi, Özlem adında bir ablası vardır. Aslen Bingöl'ün Yamaç Köyü'ndeki Zaza bir aileden gelmektedir.[4] Babası, Hizbullah yöneticilerinden olan ve Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan suikastının planlayıcısı olarak hüküm giyen Hacı Bayancuk'tur.[5][6]

1998 yılına kadar Diyarbakır'da kaldı ve ilköğrenimini bu kentteki devlet okullarında tamamladı. Babası Hacı Bayancuk'un kanun kaçağı olması nedeniyle Adana, Kayseri ve İstanbul gibi çeşitli illerde yaşadı ve din adamlarından özel dersler aldı. 2000 yılında İstanbul'da gözaltına alındı ve iki hafta ev hapsinde tutuldu. Ardından Diyarbakır'a döndü ve Diyarbakır İmam Hatip Lisesi'nde eğitimine devam etti. El-Ezher Üniversitesi'nde okumak üzere Mısır'a gitti, ama eğitim vizesi alamadığı için bu amacına ulaşamadı. Mısır'da yaşamaya devam etti, Arapça öğrendi ve çeşitli İslâmî gruplarla tanıştı.

Mısır'da yaklaşık beş yıl kaldıktan sonra 2007 yılında Türkiye'de bulunduğu sırada Mısır yetkilileri tarafından ülkeye girişi yasaklandı. Bunun üzerine İstanbul'un Bağcılar ve Bayrampaşa bölgelerinde sohbetlere başlayarak Selefî anlayışa sahip insanları etrafında toplamaya başladı. Bir yandan da sosyal medya aracılığıyla geniş kitlelere ulaşabilmek için "TevhidDersleri.org" sitesini kurup Tevhid Dergisi'ni çıkardı.[7] "Ebu Hanzala Hoca" isimli resmî YouTube sayfası bulunmaktadır.

IŞİD üyeliği

El-Kaide ve IŞİD'e yönelik operasyonlarda tutuklanan Bayancuk'un IŞİD'in "Türkiye emiri" olduğu iddia edildi.[8] Kendisi bu iddiayı ve IŞİD'le bağlantılı olduğu savını reddetti,[9][10] fakat yargılandığı davanın 2021 yılında açıklanan kararıyla "silahlı terör örgütü kurma veya yönetme" suçundan 12 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.

Bayancuk, Aralık 2014'te sosyal medyada paylaştığı videosunda IŞİD hakkında, "IŞİD bizim Müslüman kardeşimizdir. Onlara yönelik her bir saldırıyı bize yapılmış sayarız. Ben inanıyorum ki o savaş akide savaşıdır. Ben o kardeşlerimin yanındayım." dedi.[11][12] Fakat daha sonra IŞİD hakkında yapmış olduğu eleştirilerden dolayı örgüt tarafından "kâfir" ilan edildiği ve ölüm tehditleri aldığı öne sürüldü.[]

Buna ek olarak Bayancuk'un; IŞİD'in İstanbul lideri olduğu iddia edilen Ebu Ubeyde kod adlı İlyas Aydın ile ilişki içinde olduğu; kendisine bağlı kişiler aracılığıyla IŞİD'in yerel örgütlenmeleriyle bağlantı kurduğu;[7] IŞİD'e üye kazandırmak için gizli mescit açtığı ve piknik organizasyonları düzenlediği[13] öne sürüldü.[14][15][16][17]

Tutuklanmaları

Bayancuk, ilk kez tutuklandığı Nisan 2008'den, hüküm giydiği Şubat 2021'e kadar olan dönemde farklı mahkemelerce verilen gözaltı ve tutuklama kararları kapsamında toplamda 8 yıl tutuklu kaldı.[18]

Lideri olduğu grubun bir sinagoga eylem düzenleyeceği iddiasıyla 35 kişi ile beraber 1 Nisan 2008 tarihinde gözaltına alındı ve üç gün sonra tutuklandı. Bir yıl tutuklu kaldıktan sonra 15 Mayıs 2009'da tahliye edildi.

12 Nisan 2011'de ikinci kez tutuklandı ve yaklaşık iki yıldan sonra 24 Ocak 2013'te delil yetersizliği nedeniyle tahliye edildi.

14 Ocak 2014'te El-Kaide operasyonu çerçevesinde tutuklandı.[19] Ardından Irak ve Şam İslam Devleti'nin Türkiye lideri olduğu iddia edildi.[20] 9 Ekim 2014'te yeniden serbest bırakıldı. Star Gazetesi'ne verdiği röportajda Gülen Cemaati'nin kendisine komplo kurduğunu iddia etti.[21]

23 Temmuz 2015'te dördüncü kez IŞİD operasyonu kapsamında gözaltına alındı ve ardından tutuklandı. 24 Mart 2016'da yeniden tahliye edildi. Beşinci kez 26 Ağustos 2016'da gözaltına alındı ve ardından serbest bırakıldı. 8 Mart 2017'de Ankara'da konuşmacı olarak katılacağı panelin valilik tarafından iptal edilmesinden ötürü valilik çalışanlarına "müşrik" deyip tehdit savurduğu için altıncı kez gözaltına alındı. Beş gün sonra serbest bırakıldı.

30 Mayıs 2017'de IŞİD'in üst düzey yöneticisi olduğu iddiasıyla yedinci kez göz altına alındı, 7 Haziran 2017'de tutuklandı.[22] Müebbet hapis cezasıyla yargılanmasına başlandı.[9] 9 Nisan 2020 tarihinde görülen ilk duruşmada hakkında tahliye kararı verildi, ancak cezaevinden çıkmadan hakkında yakalama kararı çıkarıldı ve yeniden tutuklandı.[23]

Yargılandığı davada Şubat 2021'de açıklanan kararla, "silahlı terör örgütü kurma veya yönetme" suçundan 12 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.[2] 11 Temmuz 2023 tarihinde “kaçma şüphesi bulunmadığı” gerekçesiyle[24] tahliye edildi.[3]

Kişisel yaşamı

Mısır'da bulunduğu sırada, 2006 yılında Zeynep Özer (d. 1981) ile evlendi. Bu evlilikten Muhammed Hanzala (d. 2016) adında bir oğlu oldu.

Eserleri

  • 4 Asıl
  • Akaid Dersleri
  • El-Esmau'l Husna (iki cilt)
  • Gençlerle Hasbihal
  • Güncel İtikad Meseleleri
  • Hüküm ve Hikmetleriyle Ramazan ve Oruç
  • İhtilaf Fıkhı
  • Kalp Katılığının Zararları
  • Laileheillallah
  • Müslümanların Allah'a Karşı Sorumlukları
  • Müslümanların Birbirlerine Karşı Sorumlulukları
  • Müslümanların Emirlerine Karşı Sorumlulukları
  • Ramazan Mektubu
  • Tasavvuf
  • Tevhid Kur'an'ı Kerim Meali
  • Tüm Rasullerin Ortak Müjdesi
  • Vahyin Rehberliğinde En'âm Suresi Tefsiri
  • Vahyin Rehberliğinde İbrahim ve Hicr Suresi Tefsiri

Kaynakça

  1. ^ "IŞİD zanlısı Bayancuk'a 7 gözaltı 5 tutuklama 4 tahliye 2 salıverme". aydinlik.com.tr. 1 Eylül 2017. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2017. 
  2. ^ a b "'Ebu Hanzala' kod adlı Halis Bayancuk'a 12 yıl 6 ay hapis cezası". Anadolu Ajansı. 8 Şubat 2021. 8 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  3. ^ a b Duvar, Gazete (7 Kasım 2023). "'Ebu Hanzala' kod adlı Halis Bayancuk tahliye edildi". www.gazeteduvar.com.tr/ebu-hanzala-kod-adli-halis-bayancuk-tahliye-edildi-haber-1627565. 30 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023. 
  4. ^ "Halis Bayancuk kimdir?". EbuHanzala.kim. 29 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  5. ^ Emirci, Cem (16 Şubat 2011). "Hizbullahçıdan hakime: Size beddua edeceğim". Diyarbakır: Milliyet gazetesi. DHA. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  6. ^ "'1 Numara' Ebu Hanzala'ya tahliye!". Sözcü Gazetesi. 25 Mart 2016. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2021. 
  7. ^ a b "'Ebu Hanzala': IŞİD'in 'Türkiye emiri' değil, vaizlerin en etkilisi". diken.com.tr. 11 Kasım 2017. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  8. ^ "'Ebu Hanzala' kod adlı Halis Bayancuk'a verilen 12 yıl 6 ay hapis cezası onandı". Milliyet. 25 Şubat 2021. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  9. ^ a b "IŞİD'in Türkiye yöneticilerinden 'Ebu Hanzala'ya ağırlaştırılmış müebbet istemi". sputniknews.com. 10 Kasım 2017. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  10. ^ Sorani, Basnews. "Ebu Hanzala: IŞİD amacına ulaşsaydı Türkiye'de cephe açacaktı". www.basnews.com. 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  11. ^ "Sosyal medyada paylaştığınız bir videoda, "IŞİD bizim Müslüman kardeşimizdir. Onlara yapılmış her saldırıyı bize yapılmış sayarız." Diyorsunuz. Bunu açıklar mısınız?". Tevhid Dersleri. 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "El Kaide operasyonunda tutuklanıp, serbest bırakılan Bayancuk: IŞİD'e yapılan saldırı bize yapılmış sayılır". t24.com.tr. 22 Aralık 2014. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  13. ^ "Halis Bayancuk, DEAŞ'a gizli mescit kurmuş". hurriyet.com.tr. 31 Mayıs 2017. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  14. ^ "Halis Bayancuk'un avukatı konuştu". Akit Tv. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Halis Bayancuk Davası ve Gerçekler". Adem Özköse. 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "'Ebu Hanzala' kod adlı Halis Bayancuk'a 12 yıl 6 ay hapis cezası". Terör örgütü DEAŞ'ın sözde "üst düzey yöneticisi" olduğu belirtilen "Ebu Hanzala" kod adlı Halis Bayancuk, El-Kaide kapsamında yargılandığı davada, "silahlı terör örgütü kurma ve yönetme" suçundan 12 yıl 6 aya kadar hapisle cezalandırıldı. www.aa.com.tr. 2021. 8 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021. 
  17. ^ Yeginsu, Ceylan (24 Temmuz 2015). "Turkey, Anticipating Attack, Strikes 3 ISIS Targets in Syria With Jets" (İngilizce). The New York Times. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2021. 
  18. ^ "Halis Bayancuk - Ceza Davaları İnceleme Raporu". İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği. 14 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  19. ^ "El Kaide operasyonunda tutuklanan cihatçıların 'akıl hocası' Ebu Hanzala serbest". diken.com.tr. 10 Ekim 2014. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  20. ^ "IŞİD hücrelerinin liderliğini Halis Bayancuk'un yaptığı iddiası doğru mu?". evrensel.net. 23 Haziran 2014. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  21. ^ "Halis Bayancuk: 'Terör lideri' yaptılar, 'Gülen' ile sorguladılar". star.com.tr. 21 Aralık 2014. 24 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  22. ^ "IŞİD zanlısı Bayancuk'a 7 gözaltı 5 tutuklama 4 tahliye 2 salıverme". aydinlik.com.tr. 1 Eylül 2017. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2018. 
  23. ^ "'IŞİD yöneticiliği'nden yargılanan Bayancuk'un tahliye kararına itiraz edildi; cezaevinden çıkmadan yeniden tutuklandı". T24. 9 Nisan 2020. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2020. 
  24. ^ "'Ebu Hanzala'nın tahliye nedeni belli oldu: Kaçma tehlikesi yokmuş!". Cumhuriyet. 20 Temmuz 2023. 30 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Leyla Zana</span> Kürt siyasetçi

Leyla Zana, Kürt asıllı Türk siyasetçi. Zana 1991-94 yılları arasında Diyarbakır ve 2011-18 yılları arasında ise Ağrı milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde yer aldı.

Aysel Tuğluk, Zaza kökenli Türk siyasetçidir. 2007-2009 ve 2011-2015 yılları arasında yaklaşık 6,5 yıl boyunca TBMM'de milletvekili olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sebahat Tuncel</span> Türk siyasetçi

Sebahat Tuncel, Kürt asıllı Türk siyasetçidir. TBMM'de 23. ve 24. dönem bağımsız İstanbul Milletvekili olarak görev almış, 2013-2014 yıllarında HDP eş başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hatip Dicle</span> Kürt asıllı türk politikacı ve siyasetçi

Hatip Dicle, Kürt asıllı Türk siyasetçi. 1991 yılında Diyarbakır milletvekili seçildi fakat 2 Mart 1994 tarihinde TBMM tarafından Leyla Zana, Selim Sadak ve Orhan Doğan ile Dicle'nin milletvekili dokunulmazlığı kaldırıldı. Yargılandıktan sonra on yıl cezaevinde kaldı. 2004'te tahliye edilen Dicle 12 Haziran genel seçimlerinde Emek, Özgürlük ve Demokrasi Bloğu Diyarbakır bağımsız adayı olarak vekil seçildi fakat vekilliği Yüksek Seçim Kurulu tarafından iptal edildi.

Veli Küçük Türk asker.

Ayşegül Jale Saraç,, Türk doktor ve eski Dicle Üniversitesi rektörüdür.

Hüseyin Çapkın, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Şık</span> Türk gazeteci ve siyasetçi

Ahmet Şık, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi. Gülen Cemaati'nin kamu kurumlarında gizlice örgütlenmesiyle ilgili araştırmaları nedeniyle yargılandığı için gündeme geldi. 2018'de HDP'den İstanbul milletvekili seçildi. 4 Mayıs 2020'de HDP'den istifa etti, 19 Nisan 2021'de TİP'e katıldı.

Veysel Yurdakul,, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Selma Irmak</span> Türk politikacı

Selma Irmak,, Türkiye Büyük Millet Meclisi 24. dönem Barış ve Demokrasi Partisi Şırnak, 25. ve 26. dönem HDP Hakkâri milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İdris Baluken</span> Türk siyasetçi

İdris Baluken, Zaza asıllı Türk siyasetçi, doktor ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski milletvekili.

Alparslan Kuytul, Furkan Eğitim ve Hizmet Vakfının manevî lideridir.

<span class="mw-page-title-main">2016 Sultanahmet saldırısı</span> IŞİDin İstanbul, Türkiyede gerçekleştirdiği intihar saldırısı

Ocak 2016 İstanbul saldırısı ya da 2016 Sultanahmet saldırısı, 12 Ocak 2016'da İstanbul'un Fatih ilçesindeki Sultanahmet meydanında, IŞİD militanı Suriye kökenli 28 yaşındaki Nebil Fadli'nin, turist kafilesinin arasına girerek üzerindeki bombayı infilak ettirmesiyle gerçekleşen intihar saldırısı. Patlama sonucunda saldırgan dahil 11 kişi olay günü ölmüş ve 16 kişi de yaralanmıştır. Tedavi altında olan 2 kişi daha hayatlarını 27 Ocak 2016 ve 22 Şubat 2016 tarihinde yitirmişler ve can kaybı toplam 13 kişiye yükselmiştir. Saldırıda hayatını kaybedenlerin tamamı Alman vatandaşıdır. Patlamada yaralanan 14 kişiden 11’inin yabancı uyruklu olduğu belirlenmiştir ve patlamadan sonra dokuz Alman, bir Norveçli ve bir Perulu hastanede tedavi altına alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Besime Konca</span>

Besime Konca, Türk siyasetçi. 2015 genel seçimleri ile Halkların Demokratik Partisi (HDP) Siirt milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde temsil etti. 2017 yılında hakkındaki kesinleşmiş hapis cezası sebebiyle milletvekilliği düşürüldü.

Nursel Aydoğan (Tükel), Türk siyasetçi. 2011-2017 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi 24., 25. ve 26. dönem Diyarbakır milletvekili olarak görev aldı.

Abdullah Barutcu, Türk asker. Eski Özel Kuvvetler Komutanı. Son olarak EDOK Okullar Komutanı olarak görev yaptı. Bu görevini yürütürken meydana gelen 15 Temmuz Darbe Girişimi sonrası tutuklandı ve "anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım" suçundan 12 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Barış Terkoğlu</span> Türk gazeteci

Barış Terkoğlu, Türk mühendis, gazeteci ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Selçuk Mızraklı</span> Türk siyasetçi

Adnan Selçuk Mızraklı, Kürt asıllı Türk tıp doktoru ve siyasetçi. TBMM 27. dönem Halkların Demokratik Partisi Diyarbakır milletvekilidir. 2019 seçimlerinde Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi başkanı seçilmiştir seçildikten 5 ay sonra yerine kayyum atanarak görevden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mezopotamya Ajansı</span>

Mezopotamya Ajansı, merkezi Beyoğlu'nda bulunan bir Kürt haber ajansıdır. Avrupa Konseyi'ne bağlı Gazetecilerin Güvenliği Platformu tarafından Kürt yanlısı ve Uluslararası İnsan Hakları Gözlemevi tarafından solcu olarak tanımlanmaktadır. Kürtçe, Türkçe ve İngilizce dillerinde haberler yayınlamaktadır. Ajansın çok sayıda muhabiri ve editörü defalarca gözaltına alındı ve tutuklanarak cezaevine gönderildi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.