Halim Spatar - Turkipedia

Halim Spatar
Doğum	1928 Simav, Kütahya, Türkiye
Ölüm	12 Nisan 2013 İstanbul, Türkiye
Defin yeri	Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
Eğitim	Lise
Meslek	Yazar, yayıncı, çevirmen

Mehmet Halim Spatar, (d. 1928; Simav, Kütahya - ö. 12 Nisan 2013; İstanbul) çevirmen, yayıncı ve yazardır. Daha önce yayımlanmamış anıları Uzun Yolculuğum: Bir Yanımız Hep Çocuk Kaldı (2022) adı altında kitaplaştırılmıştır.^[1]

M. Halim Spatar, 1928'de Kütahya'nın Simav kazasında doğdu. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından İzmir'de kültür-sanat ve edebiyat alanında yayınlanan Fikirler dergisinin yayın kurulunda çalıştı.

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde okumaya başladı ve İstanbul Yüksek Tahsil Derneğine üye oldu. Bu süreçte illegal Türkiye Komünist Partisine katıldı. 1951'de Doğu Almanya'nın Berlin kentinde düzenlenen 3. Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali'ne Türkiye'den katılan iki gençten biriydi. Diğer genç ise Erem Esen'di. Dönüşünde 1951 Tevkifatı diye anılan, Türkiye Komünist Partisi üyelerine yönelik operasyon kapsamında tutuklandı. Bu nedenle Tıp Fakültesi ile ilişiği kesildi. Mahkeme sonunda iki yıl hapse ve sekiz ay sürgün cezasına mahkûm edildi.^[1]

Mahkûmiyetini tamamladıktan sonra Erdoğan Berktay, Naci Ormanlar, Orhan Suda ve Rasih Nuri İleri ile birlikte Anadolu Yayınları'nı kurdu. 1967 yılında Mihri Belli ve arkadaşlarıyla birlikte Millî Demokratik Devrim hareketinin sözcülüğünü üstlenen haftalık Türk Solu dergisini yayınlamaya başladı.^[2]

Halim Spatar, 1978'de Türkiye İşçi Köylü Partisinin kurucu üyesi oldu ve partinin İstanbul il başkanlığını yürüttü. 12 Eylül Darbesi'nden hemen sonra kendi isteği ile teslim oldu ve tutuklandı, Mamak Cezaevi'ne konup ağır hapse mahkûm edildi. 1 Mayıs 1985'te tahliye oldu.^[3] 1985 ile 1991 yılları arasında Ana Yayıncılık tarafından yayınlanan Anabritannica, Medicana, Comptons ve Grolier ansiklopedilerinde çalıştı. Bu ansiklopedilerin ağırlıklı olarak müzik ve tıp maddelerini çevirdi.

12 Nisan 2013 Cuma günü bir süredir tedavi gördüğü akciğer yetmezliği nedeniyle 85 yaşında öldü ve 14 Nisan 2013 günü Zincirlikuyu Mezarlığına defnedildi.^[4]

Kaynakça

^ ^a ^b M. Halim Spatar (2022). Uzun Yolculuğum: Bir Yanımız Hep Çocuk Kaldı. İletişim Yayınları. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
^ "Türk Solu Dergisi". TÜSTAV. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022.
^ "Onları bir araya getiren Doğu Perinçek" - Hürriyet Kelebek
^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2013.

İlgili Araştırma Makaleleri

Doğu Perinçek, Türk siyasetçi, Aydınlık Hareketi önderi, hukuk doktoru ve yazar. 15 Şubat 2015 tarihinden beri Vatan Partisi (VP) genel başkanlığı görevini sürdürmektedir. 1978-1980 yılları arasında Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP), 1991-1992 yıllarında Sosyalist Parti (SP) ve 1992-2015 yılları arasında İşçi Partisi (İP) genel başkanlığı görevini üstlenmiştir. 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde partisinin cumhurbaşkanı adayı olmuştur. 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde de aday adayı olmuş lakin 100.000 imzayı toplayamadığı için aday olamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mihri Belli</span> Marksist kuramcı ve politikacı

Mihri Belli, Türk komünist siyasetçi ve yazar. Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında Trakya Müdaafası'nı yönetenlerden Mahmut Hayrettin Bey'in oğludur.

Mehmet Şefik Deymer, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Nijat Özön</span> Türk sinema eleştirmeni ve kuramcısı, çevirmen, dilbilim uzmanı

Nijat Özön, Türk sinema eleştirmeni ve kuramcısı, mütercim, dilbilim uzmanıdır. Türkiye'de sinema hakkında ilk süreli yayını çıkaran Özön, ilk sinema ansiklopedisini de yazdı.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Süreyya Aydemir</span> Türk ekonomist ve tarihçi

Şevket Süreyya Aydemir, Türk yazar, düşün insanı, iktisatçı ve tarihçi.

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

Halkın Kurtuluşu, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) geleneğinden kişilerin 12 Mart dönemi sonrası ilk sayısını 1976'da yayınladıkları aynı isimli dergi etrafında örgütledikleri grup. Arnavutluk Emek Partisi (AEP) ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) çizgisini benimseyen grup güçlü bir örgütlülük yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Nedim Tör</span> Türk siyasetçi

Vedat Nedim Tör,, Türk siyasetçi, yazar ve gazeteci.

Hasan Yalçın, 68 Gençlik Hareketi önderlerinden Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sabiha Sertel</span> Türk gazeteci

Sabiha Sertel, Türk gazeteci ve yazar. İlk Türk kadın gazetecidir. Türkiye’de feminizmin öncüleri arasında sayılır. Sosyalist-komünist görüşlü bir gazeteci-yazardır. Türk basın tarihinde önemli bir isim olan Zekeriya Sertel’in eşidir.

Türkiye İşçi Köylü Partisi, 29 Ocak 1978’de Ankara’da kurulan Türk siyasal partisi.

1927 Tevkifatı, Türkiye'de gizli faaliyet gösteren Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyelerine karşı 1927 sonbaharında yapılan yaygın tutuklamalardır. Dönemin TKP Merkez Komitesi Genel Sekreteri Vedat Nedim Tör'ün gizli parti belgelerini ve üye listelerini polise teslim etmesi üzerine o sırada Türkiye'de Komintern sorumlusu olarak bulunan Şefik Hüsnü'yü ve TKP Merkez Komitesi üyelerini de içine alan büyük bir tutuklama yapılarak 1928 TKP Davası açılmıştır. Bu tutuklamalarda Merkez Komitesi üyelerinden Şevket Süreyya Aydemir de Vedat Nedim Tör'le birlikte hareket ederek daha sonra Kadro dergisi hareketini başlatmışlardır.

Türk Solu, 1967 yılında çıkmaya başlayan ve Millî Demokratik Devrim hareketinin sözcülüğünü üstlenen haftalık siyasi dergi.

<span class="mw-page-title-main">Kerim Sadi</span>

Kerim Sadi ya da asıl adıyla Ahmet Nevzat Cerrahoğlu, Türkiye'deki sosyalist hareketin tarihine ilişkin eserleriyle tanınan yazardır.

Kemalizm ve Marksizm veya Atatürkçülük ve Marksizm, Marksizm ve Kemalizm akımlarının karşılıklı ilişkileri, koşutlukları ve karşıtlıkları ile ilgilenir.

István Dobi, Macar politikacı. 1948-1952 yılları arası Macaristan Başbakanı oldu. 1949'da ülkenin tam kontrolünü ele aldıktan kısa bir süre sonra partiye katılarak göreve gelen ilk komünistti.

<span class="mw-page-title-main">3. Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali</span>

3. Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali 5-19 Ağustos 1951 tarihlerinde Doğu Almanya'nın başkenti Doğu Berlin'de yapıldı ve Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu tarafından düzenlendi.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.