İçeriğe atla

Halim Şefik Güzelson

Halim Şefik Güzelson
DoğumHalim Şefik Güzelson
1913
İstanbul
Ölüm10 Haziran 1990
İstanbul
Meslekİşçi, şair, memur
MilliyetTürk

Etkilendikleri

Halim Şefik Güzelson (d. 1913 - 10 Haziran 1990), Türk şair.[1] Çocukluk arkadaşı Orhan Veli'nin çizgisinde şiirler kaleme aldı. Çeşitli dergi ve gazetede şiirler yayımladı. Tek şiir kitabı Otopsi, 1978 yılında yayımlandı.[1][2]

Yaşamı

Halim Şefik, 1913 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Babası Ali Şefik ömrü zindanlarda, sürgünlerde geçmiş bir Jön Türk'tü. Çocukluk yıllarını Beykoz'da geçirdi. İlköğrenimini ve ortaöğrenimini İstanbul'da tamamladı. Okuma olanağı bulamadı. Dışarıdan bitirme sınavlarını vererek liseden mezun oldu. Camcılık ve kunduracılık yaptı. 1943'te ilk şiirleri Servetifünun dergisinde yayımlandı.[3] 1950 yılında ressam Saynur Hanım'la evlendi.[4] İstanbul'da Gümrük ve Tekel Bakanlığına bağlı kuruluşlarda görev yaptı. Haydarpaşa Gümrüğü'nden emekliye ayrılana kadar aralıksız bu işte çalıştı.[1] Emekli olduktan sonra gezici kitap satıcılığına başladı. Bir yandan kitap satarken, bir yandan da müşterilerine şiirlerini okuyordu.[3] Gezici kitap satıcılığı yaparken şiirlerini okuması nedeniyle "sokak şairi" olarak anıldı.[1] 1978'de kendi bastırdığı Otopsi adlı kitabını dostlarına dağıttı. Ölünceye kadar şiir yazamaya devam etti.[3] 10 Hazi­ran 1990'da öldü.[2]

Sanat hayatı

Halim Şefik, Beykoz'dan çocukluk arkadaşı olan Orhan Veli'nin çizgisinde şiirler kaleme aldı.[1] Garip şiirini yıkıcı değil de yapıcı yönleriyle benimsemişti. Bu nedenle Garip akımı sona erdikten sonra da şiir anlayışında hiçbir değişme görülmedi.[3] Şiirleri; Aile, Varlık, Vatan, Akşam, Cumhuriyet, Yazko Edebiyat gibi çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlandı.[1][2] Uzun yıllar şiir yazmasına karşın tek şiir kitabı olan Otopsi, 1978 yılında yayımlandı.[5] Memet Fuat'ın belirttiğine göre Halim Şefik, "yıllarca gözlerden uzak tuttuğu, pek ortaya çıkarmadığı şiirini bir kuyumcu gibi işledi. Garip akımının edasına, temiz, çocuksu havasına hep bağlı kaldı."[6] Doğan Hızlan'ın belirttiğine göre sokaklarda, vapur ve trenlerde şiir kitabını, "Kırk yılda yazıldı, 40 dakikada okunur." sloganıyla satmaktadır.[7] Melih Cevdet, Otopsi kitabı üzerine 1978'de şunları yazmıştır:

Ozan Halim Şefik neden sonra çıkardı kitabını; oysa birlikte başlamıştık şiir yazmaya; gerçi az yazardı, seyrek yazardı ama yazdıkları belleğimizde kalırdı hep. Otopsi'yi görünce yıllar öncesini anımsadım bundan ötürü. (...) Halim Şefik Orhan Veli’nin Beykoz'dan çocukluk arkadaşı idi, demek dostlu­ğumuz kırk yılı aşkın. Kafadar olduğumuz birçok konu vardı, ama bunların en başında hep şiir gelmiştir. Halim Şefik'in şiir beğenisi, bütün yaşamında ken­disini, diyebilirim ki düşüncelerinin temizliği, tutarlılığı, uyumluluğu da hep bu üstün beğeninin ürünüdür. (...) Halim Şefik, bu küçük kitabı ile bizim kırk yıl­lık şiirimizi temize çıkartmıştır. Evet, küçük bir kitap, ama yaşamı savaşım içinde geçmiş, acı çekmiş bir kişinin tanığı.[5]

Halim Şefik, Orhan Veli'nin çocukluktan beri arkada­şıdır. "Orhan Veli'ye Ağıt" ola­rak yazılan ve kitaba adını veren "Otopsi" şiirinde anlatılan, Orhan Veli'ye yapılan otopsidir:[5]

Morgda açılınca kafatası

Doktor beyler beyin gördüler
İndirince tenkafesine neşteri
Doktor beyler yürek gördüler
Yürekte ne gördüler dersiniz
Yürekte memleket gördüler
Dünya gördüler
Bir de dost gördüler
Ama bu işte doktor beyler
Doğrusu geç kaldılar
Çok geç kaldılar

Eserleri

  • Otopsi, 1978

Notlar

  1. ^ a b c d e f Yalçın, Murat, (Ed.) (2003). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Yapı Kredi Yayınları. s. 504. ISBN 978-975-08-0568-4. 
  2. ^ a b c Necatigil, Behçet (1995). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (16 bas.). Varlık Yayınları. s. 162. 
  3. ^ a b c d Fuat 1999, s. 384
  4. ^ Öner, Haluk (2019). "Orhan Veli Kanık'ın İzinde Bir Şair: Halim Şefik Güzelson". Dil Ve Edebiyat Araştırmaları. 19 (19). ss. 71-72. 
  5. ^ a b c Oral, Haluk (2014). Şiir Hikâyeleri. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. s. 76. ISBN 978-9944-88-508-9. 
  6. ^ Fuat 1999, s. 38
  7. ^ Hızlan, Doğan (20 Nisan 2009). "Hürriyet Gösteri'nin konuğu bir şair". Hürriyet. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2024. 

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Fikret</span> Türk şair, öğretmen, yayıncı

Tevfik Fikret, Osmanlı Türkü şair ve öğretmen. Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılma sürecinde Servet-i Fünûn topluluğunun lideri olan Tevfik Fikret, devrimci ve idealist fikirleriyle Mustafa Kemal başta olmak üzere dönemin pek çok aydınını etkiledi. Türk edebiyatının Batılılaşmasında öne çıkan isimlerden birisi oldu. Farsçada "kuş yuvası" anlamına gelen Aşiyan ismini verdiği semt, yaşamının son yıllarını geçirdiği ve eserlerini kaleme aldığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Külebi</span> Türk şair

Mahmut Cahit Külebi, Türk şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Memet Fuat</span> Türk yazar ve eleştirmen

Memet Fuat , Türk eleştirmen, yazar, yayıncı ve eğitimci.

Yücel Kayıran, Türk şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Veli Kanık</span> Türk şair (1914–1950)

Orhan Veli Kanık, daha çok Orhan Veli olarak tanınan Türk şairdir. Melih Cevdet ve Oktay Rifat ile birlikte yenilikçi Garip akımının kurucusu olan Kanık, Türk şiirindeki eski yapıyı temelinden değiştirmeyi amaçlayarak sokaktaki adamın söyleyişini şiir diline taşıdı. Şair otuz altı yıllık yaşamına şiirlerinin yanı sıra hikâye, deneme, makale ve çeviri alanında birçok eser sığdırdı.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Rifat</span> Türk şair, romancı ve oyun yazarı

Ali Oktay Rifat, Türk şair, oyun yazarı ve roman yazarı. Türk şiirinin en büyük isimlerinden birisi kabul edilir. Orhan Veli ve Melih Cevdet'le birlikte Garip Akımı'nın kurucularındandır. 1955 yılından itibaren İkinci Yeni adlı şiir akımına yönlenmiştir. Şiir dışında roman ve oyun türlerinde de eserler vermiştir. Şair Nazım Hikmet'in kuzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Melih Cevdet Anday</span> Türk şair, oyun yazarı, denemeci ve eleştirmen

Melih Cevdet Anday, Türk şair, tiyatro oyunu, roman, deneme, makale yazarıdır. Lise arkadaşları Orhan Veli ve Oktay Rifat'la birlikte ortaya çıkardıkları Garip Akımı ile Türk şiirindeki yenilenmeyi başlatmıştır. Kolları Bağlı Odysseus ile kendine özgü felsefi şiir akımını başlatmış, Garip Akımı'ndan ayrılmıştır. UNESCO'nun Courrier dergisi, 1971 yılında onu Cervantes, Dante, Tolstoy, Unamuno, Seferis ve Kawabata düzeyinde bir edebiyat adamı olarak gördüğünü açıklamıştır.

Garip hareketi, garipçiler ya da birinci yeni; Orhan Veli Kanık, Oktay Rifat ve Melih Cevdet Anday'ın kurduğu ve Türk şiirinde yer etmiş anlayışları reddeden ve söyleyiş güzelliğini esas alan edebiyat akımıdır.

Yaprak, 1 Ocak 1949 - 1 Haziran 1950 arasında, Orhan Veli Kanık'ın önderliğinde Ankara'da yayınlanmış Türkçe edebiyat dergisi.

Memet Fuat Eleştiri/İnceleme, Deneme ve Yayıncılık Ödülleri, Memet Fuat Genç Şiir Ödülü 19 Aralık 2001 yılında hayatın yitiren Memet Fuat anısına verilmekte olan edebiyat ödülleridir. Eleştiri/İnceleme, Deneme ve Yayıncılık Ödülleri 2004 yılından beri, Genç Şiir Ödülü ise 2008'den beri verilmektedir.

<i>Bütün Şiirleri</i> (Orhan Veli Kanık)

Bütün Şiirleri, Orhan Veli Kanık'ın ilk kez 1951 yılında yayınlanan şiir külliyatı.

<i>Bir Garip Orhan Veli</i>

Bir Garip Orhan Veli, Murathan Mungan'ın şair Orhan Veli Kanık'ın şiirlerinden kurgulayarak yazdığı tek kişilik oyundur.

<i>Yenisi</i>

Yenisi, Türk şair Orhan Veli Kanık'ın 1947 yılında yayınlanan dördüncü şiir kitabı. Eser, İnkılâp Kitabevi tarafından basıldı. Kapak yazısını Agop Arad'ın yazdığı kitabın, kapak ve iç resimlerini Bedri Rahmi Eyüboğlu yaptı. Kitapta Kanık'ın on altı şiiri yer almaktadır.

<i>Vazgeçemediğim</i>

Vazgeçemediğim, Türk şair Orhan Veli Kanık'ın ikinci şiir kitabı.

<i>Destan Gibi</i>

Destan Gibi, Türk şair Orhan Veli Kanık'ın 1946 yılında yayınlanan üçüncü şiir kitabı. Ölmez Eserler yayını olarak çıkan kitap, Bedri Rahmi Eyüboğlu tarafından resimlendirildi. Kitapta Yol Türküleri isminde uzun bir şiir vardır.

<i>Karşı</i> Orhan Veli Kanıkın şiir kitabı

Karşı, Türk şair Orhan Veli Kanık'ın 1949 yılında yayınlanan son şiir kitabı. Sanatçının ölümünden bir sene önce Ankara'da yayınlanan kitapta on yedi şiir bulunmaktadır.

<i>Nesir Yazıları</i>

Nesir Yazıları, Türk şair Orhan Veli Kanık'ın ilk kez 1953 yılında Varlık Yayınları tarafından toplanarak yayınlanan kitabının ismi.

Adnan Veli Kanık,, Türk yazar ve gazeteci.

<i>Garip</i> (kitap) Şiir kitabı

Garip, Türk şairler Orhan Veli Kanık, Oktay Rifat ve Melih Cevdet Anday'ın 1941 yılında İstanbul'da yayınlanan ilk şiir kitabı. 1945 yılında, yalnızca Orhan Veli'nin imzası ve şiirleriyle yeniden basılan eser Garip Akımı'nın ismine kaynak olmuştur.

Fuat Ömer Keskinoğlu, Türk hukukçu ve şair. Tam adı "Abdülfeyyaz Ahmet Fuat Ömer Keskinoğlu"dur.