İçeriğe atla

Halil Rıza Ulutürk

Halil Rıza Ulutürk
Kendi dilinde adıXəlil Rza Ulutürk
DoğumXəlil Rza oğlu Xəlilov
21 Ekim 1932 (91 yaşında)
Salyan, SSCB
Ölüm22 Haziran 1994 (61 yaşında)
Bakü, Azerbaycan
Defin yeriFahri Hiyabanı Mezarlığı
Vatandaşlık Sovyetler Birliği
 Azerbaycan
EğitimBakü Devlet Üniversitesi
Dönem1948-1994
TürŞiir
Önemli ödülleriAzərbaycan Respublikasının xalq şairi (1992)
Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1986)
"İstiqlal" ordeni (1995)

Halil Rıza Ulutürk (Xəlil Rza Ulutürk, d. 21 Ekim 1932, Salyan - ö. 22 Haziran 1994, Bakü), Azeri şairdir.

Yaşamı

21 Ekim 1932 tarihinde Azerbaycan'ın Salyan kentinin Pirebbe köyünde doğmuştur. Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nde (şimdiki adıyla Bakü Devlet Üniversitesi) Filoloji Fakültesi'nden mezun oldu. 1957 yılında Azerbaycan Yazarlar Birliği tarafından Moskova’ya, Maksim Gorki adını taşıyan Edebiyat Enstitüsü'nde Yazarlar ve Şairler için Edebiyat eğitimi alan iki yıl kurslara katıldı. 1969'dan ölümüne kadar Bakü Edebiyat Enstitüsü'nde çalıştı.[1] 1948 yılında yayımladığı "Kitap" adlı şiiriyle komünizmi eleştirmiştir. Azerbaycan'da "Kara Yanvar" adıyla bilinen 1990 olaylarında, Azerbaycan Ulusal Hareketi'nin lideri olduğu için tutuklandı. Moskova'daki Lefortovo Hapishanesi'nde 22 ay hapis yattı.[2] Dağlık Karabağ Savaşı sonrası oğlu Tebriz'de öldürüldü. Muhtelif Sovyet baskılarına rağmen birkaç eserini yayımlatmayı başarmıştır. Türkçülük, Turancılık ve özgürlük fikirlerini hayatı boyunca savunmuştur. "Boz Qurd" şiiri tanınmasına vesile olmuştur.

1992'de Azerbaycan Halk Şairliği unvanına sahip oldu. 1994 yılında hayatını kaybetmesinin ardından İstiklal Nişanı (İstiqlal Ordeni) ile ödüllendirildi. Mezarı Bakü'de devlet büyükleri ve üst düzey önemli isimlerin gömülü olduğu anıtsal mezarlık olan Fahri Hiyabanı Mezarlığı'nda bulunmaktadır.

Eserleri

  • Bahar Gelir/1957
  • Seven Gözler/1959
  • Mehebbet Destanı/1961
  • Menim Güneşim/1963
  • Gollarını Geniş Aç/1965
  • Krasnodon Kartalları/1967
  • Yeni Zirvelere/1971
  • Doğmalık/1977
  • Taparam Seni/1980
  • Maksud Şeyhzâdenin Bediî Yaradıcılığı/1981
  • Marallar da Duz Yeyermiş/1981
  • Ömürden Uzun Geceler/1982
  • Hara Gedir Bu Dünya/1983
  • Menden Başlanır Veten/1988

Kaynakça

  1. ^ Khalil Reza Uluturk, Free as the Seas 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Azerbaijan International. Spring 2004, #12.1
  2. ^ (Azerice) Xəlil Rza Ulutürk 9 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Parlaq.net

Dış Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Yaşar Nabi Nayır, Türk şair, yazar ve yayıncıydı.

<span class="mw-page-title-main">Boris Pasternak</span> Rus yazar (1890-1960)

Boris Leonidoviç Pasternak, Rus şair, oyun yazarı, romancı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Şaik Gökyay</span> Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen (1902 - 1994)

Orhan Şaik Gökyay, Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">Samed Vurgun</span> Sovyet Şair

Samed Vurgun (Azerbaycan alfabesi: Səməd Vurğun, Kiril: Сəмəд Вурғун; gerçek adı: Samed Yusif oğlu Vekilov - Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve SSCB'nin önde gelen şairlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Bahtiyar Vahapzade</span> Şair

Bahtiyar Vahabzade, Azerbaycanlı şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Kara Karayev</span>

Kara Karayev, Azerbaycan müzik kültürünün önde gelen bestecisi, pedagog ve eğitimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Alekber Sabir</span> Azerbaycanlı şair, filozof, öğretmen

Sabir, Mirza Alekber Zeynelabidin oğlu Tahirzade, Azerbaycanlı şair, yeni satirik akımın kurucusudur.

Hamlet Abdullah oğlu İsahanlı, Azeri matematik ve fizik bilimleri profesörü, şair, yazar.

Mehmet Atilla Maraş, Türk şair, yazar ve milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Zelimhan Yakub</span> Azerbaycanlı şair (1950-2016)

Zelimhan Yakub, Azerbaycanlı şair, ozan; "Azerbaycan'ın halk şairi" (2005), Azerbaycan Milli Meclisi milletvekili (1995-2005)

<span class="mw-page-title-main">Resul Rıza</span>

Resul Rıza, Azerbaycan şairi. Sosyalist Emek Kahramanı (1980), Azerbaycan Halk Şairi (1960), Azerbaycan Emektar Sanat Adamı (1943), SSCB Devlet ödülü (1951) ödüllerine sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Mir Celal Paşayev</span>

Mir Celal Paşayev(Azerice: Mir Cəlal Paşayev; d. 26 Nisan 1908, Halhal, İran - ö. 28 Eylül 1978, Bakü), yazılarını yazarken kullandığı Mir Celal adıyla da bilinen Azerbaycanlı yazar ve edebi eleştirmen. Şu anki Azerbaycan first ladysi olan Mehriban Aliyeva'nın dedesi.

<span class="mw-page-title-main">Nigar Rafibeyli</span>

Nigar Rafibeyli, Azeri yazar ve şair. Roman ve kısa öykü yazarı olan Anar Rızayev'in annesi, yazar ve şair Resul Rıza'nın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Hüseyin</span>

Mehdi Hüseyin, Azerbaycanlı yazar, 1941'den beri 3. Sınıf Devlet Stalin Ödülü'ne layık görülen (1950) bir Azeri ve Sovyet yazar ve eleştirmeniydi ve Tüm-Birlik Komünist Partisi üyesiydi.

Tabriz Halilbayli, Azerbaycan Ulusal Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Aida İmanquliyeva</span>

Aida Nəsir kızı İmanquliyeva, oryantalist, edebiyat eleştirmeni, çevirmen ve 1981'den beri Azerbaycan Yazarlar Birliği üyesi, Filoloji Doktorudur.

Davud Mecid oğlu Nasibov - şair, gazeteci, çevirmen, 1969'dan itibaren Azerbaycan Yazarlar Birliği üyesi, Azerbaycan Komsomol Ödülü (1984), SSCB Komsomol Ödülü (1986) sahibi.

Vügar Ahmed - şair, bilim insanı.

Salyan şivesi, Azerbaycan dilinin bir lehçesidir. Doğu lehçesi grubuna aittir. Azerbaycan'ın Salyan bölgesinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Azize Caferzade - yazar, edebiyat eleştirmeni, halk figürü, filoloji bilimleri doktoru, profesör, 1946'dan beri Azerbaycan Yazarlar Birliği üyesi.