İçeriğe atla

Halid-i Cezeri

Halid-i Cezeri, Cizre'de doğmuştur.[1] Doğum tarihi tam olarak bilinmemektedir ancak ölüm yılı 1839'dur.[2] Kürt kökenlidir.[] Cezeri, Cizre'nin köklü ailelerinden Hacı Zuraf ailesinin mensubudur ve Hacı Zuraf'ın amcasıdır.[1] Cizre'de soy adı; Ozkan, Oktaykaan ve Emek olan vatandaşlar Cezeri'nin soyundan gelmektedir.[1]

Hayatı

Cezeri, ilim çalışmalarına doğduğu yer olan Cizre'de başlamıştır.[1] O dönemlerde Botan bölgesinde bulunan, dönemin en meşhur medreselerinden biri olan Kırmızı Medrese'de alimlerden ders almıştır.[1]

Hâlid Bağdâdî Irak'dan, Şam'a geçerken Cezeri ile tanışır ve onun ilimi ile hâlini çok beğenir. Ardından Bağdâdî, Cezeri'yi Şam'a davet eder.[1] Daveti kabul eden Cezeri, burada Seyru Süluk'a girer.[1] Cezeri, Bağdâdî'nin yanında hizmet vermeye devam etmiş ve kendisine Cizre, Mardin, Diyarbakır ve Botan'da insanlara doğru yolu göstermesi için görev verilmiştir.[1]

Cezeri, Cizre'deki görevini tamamlayınca kuzeye yerleşmek istemiş ve Kerhver köyüne gitmiştir. Burada bir süre yaşadıktan sonra köyün doğusundaki Küpeli Dağları'na yakın Basret köyüne yerleşmiştir.[1] Burada iki aşiretin arasındaki sorun sebebiyle köyün yönetimi Cezeri'ye verilmiştir.[1] Cezeri bu bölgeye büyük bir mescit ve tekke kurarak insanlara dini öğretmek için çalışmıştır.[1] Yaşadığı köyü irşad merkezi haline getiren Cezeri, bu köyde ölmüştür.[1] Mardinli birkaç usta Cezeri'nin kabrinin üstüne kubbeli bir türbe yapmıştır.[1]

Cezeri'nin hiç erkek çocuğu olmamış, sadece 3 kız çocuğu olmuştur.[1]

Türbesi

Cezeri'nin türbesi Şırnak sınırları içerisinde yer alan Basret köyündedir.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n admin. "Şeyh Halid-i Cezeri (k.s.) | Evliyalar.net - Evliya, Sahabe, Peygamber Kabirleri". 17 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Şeyh Halid-İ Gezeri Hazretleri Hayatı Kimdir". www.evliyalarimiz.com. 9 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Türkiye'de Bulunan Türbe İsimleri - Hangi Türbe Hangi İlde?". Kamu Ajans. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Somuncu Baba</span> mutasavvıf ve âlim

Şeyh Hamîdüddin veya Hamîd-i Veli veya bilinen ismi ile Somuncu Baba, Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde yaşamış mutasavvıf ve İslam âlimi. Aynı zamanda Bayramiyye Tarikâtı kurucusu Hacı Bayram Veli'nin de hocasıdır. Safevîyye Tarikâtı'nın Anadolu’ya yayılmasında etkin faaliyetlerde bulunmuş önemli bir mutasavvıftır.

Kadirilik ya da Kadiriyye, Seyyid Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan tarikattır.

<span class="mw-page-title-main">Sarı Saltuk</span> Türk ermiş

Sarı Saltuk Baba Balkanların Osmanlılar tarafından fethedilmesinden önce başlıca Balkanlarda ve civârındaki bölgelerde seyahat ederek insanlara İslâm'ı tebliğ eden Alevî-Bektâşî şeyhi ve Türkmen bir Derviştir.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayrâm-ı Velî</span> Türk mutasavvıf ve şair

Hacı Bayrâm-ı Velî, Türk mutasavvıf ve şair. Safevî tarikatı büyüklerinden Hoca Alâ ad-Dîn Ali Erdebilî'nin öğrencilerinden olan Şeyh Hamid-i Veli'nin öğrencisi ve Bayramiyye tarikatının kurucusudur. Türbesi, Ankara'da Hacı Bayram Câmii'nin bitişiğinde bulunmaktadır.

Hâlidîlik, İslam'ın Sünnîlik mezhebine bağlı bir tarîkat olan Nakşibendîliğin en yaygın kollarından biridir. Kol, adını Kürt İslam âlimi Halid Bağdadî'den alır. Türkiye'de etkinlik gösteren Nakşibendî şeyhleri genellikle Halidî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Bedreddin</span> Osmanlı şeyh ve filozof

Şeyh Bedreddin Mahmud, Bedreddin Simâvî veya Simavnalı Bedreddin, İslâm tasavvufunun Vahdet-i Vücud okuluna mensup mutasavvıf, filozof ve Osmanlı kazaskeri. Şeyh Bedreddin İsyanı diye bilinen dini ve siyasi ayaklanmanın lideri.

Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî, Kürt asıllı İslâm âlimi, mutasavvıf ve şairdir. Nakşibendi Hâlidîlik yolunun öncüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Eğerlibaşköy, Kızılcahamam</span> Kızılcahamam, Ankara, Türkiyede mahalle

Eğerlibaşköy, Ankara ilinin Kızılcahamam ilçesine bağlı bir mahalledir. Ankara iline 107 km, Kızılcahamam ilçesine 30 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hacıilyas, Aydıncık</span>

Hacıilyas, Yozgat ilinin Aydıncık ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kayaüstü, Ömerli</span>

Kayaüstü, Mardin ilinin Ömerli ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Yuvacık, Amasya</span> Amasyada bir köy

Yuvacık, Amasya ilinin Merkez ilçesinde bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kul Himmet</span>

Kul Himmet, 16. yüzyılda yaşamış bir halk ozanıdır. Mezarı, doğduğu yer olan Tokat iline bağlı Almus ilçesinin Görümlü (Varzıl) köyündedir. Alevi-Bektaşi mezhebinin Erdebil Tekkesi'ne bağlı Safeviye kolundan olduğu öne sürülür. Yaşadığı dönemde, Pir Sultan Abdal ve Şah Hatayi'yle adı anılmıştır ve Yedi Ulu Ozan'dan biridir. İnancından dolayı çileli bir hayat geçirdiği, zindanlarda yattığı söylenir. Ölümüyle ilgili kesin bilgiler olmamakla beraber, Pir Sultan Abdal’ın 1560'ta asılmasından sonra uzun süre kaçak yaşayıp köyünde vefat ettiği sanılmaktadır. Sevgi, barış, dostluk temelli nefesler söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu'l-Vefa el-Bağdadi</span>

Ebu'l-Vefâ el-Bağdâdî, el-Kâkes veya el-Kürdî lakaplarıyla da bilinen Ebu'l-Vefâ Tâcü'l-Ârifîn Seyyid Muhammed bin Muhammed Arîz el-Bağdâdî, Vefâ'îyye tarikâtının kurcusudur. Menâkıbnâme'sinde Ali el-Mûrtezâ'nın soyundan bir seyyid olduğu kaydedilmiştir.

Aziz Mahmud Hüdayi, Anadolu’da yetişen velîlerden olup, Halvetiyye tarikatının kolu, Celvetiyye tarikatının kurucusudur.

Molla Ahmed-i Cezirî, 16 ve 17. yüzyıl'da yaşamış olan Kürt alim, şair ve edebiyatçı.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı Medrese</span>

Kızıl Medrese ya da Kırmızı Medrese, Şırnak ilinin Cizre ilçesinin merkezindeki Dağkapı Mahallesi'nde yer alan tarihî yapı.

Muhammed Küfrevi, 19. asırda yaşamış bir sufidir. Nakşibendiliğin Halidiye koluna bağlı bir tarikat şeyhidir. Mevlana Halid-i Bağdadi'nin halifesi Seyyid Taha Hakkâri'den hilafet almıştır. Siirt'in Şirvan eski adıyla Küfre kasabasında yaşadığı için kendisi ve artgelenleri Küfrevi veya Kufralı soyadıyla tanınmıştır. Torunları arasında TBMM sabık milletvekillerinden Kasım Kufralı da bulunmaktadır. Türbesi Bitlis'te olup Sultan II. Abdülhamid tarafından Barok tarzında inşa edilmiştir. I. Dünya Savaşı sırasında Ruslar tarafından türbesi yağma ve tahribata uğramasına rağmen günümüze kadar ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aslanbeyli, Kazah</span>

Aslanbeyli, eski ismi (Ali Bayramlı) Azerbaycan'ın Kazah Rayonunun idari biriminde köy. İnce deresinde bulunan 3 köyden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Zeytinli, Sürmene</span> Sürmenenin mahallesi

Zeytinli, Trabzon ilinin Sürmene ilçesinin merkez mahallelerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Merdivenköy, Aşkale</span>

Merdivenköy, Erzurum ilinin Aşkale ilçesine bağlı bir mahalledir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.