İçeriğe atla

Halep Kuşatması (637)

Halep Kuşatması
Arap-Bizans savaşları

Halep şehri
TarihTemmuz-Ekim 637 MS
Bölge
Sonuç Kesin Müslüman zaferi
Taraflar
Râşidîn Halifeliği Bizans İmparatorluğu
Gassaniler
Komutanlar ve liderler
Halid bin Velid
Ebu Ubeyde bin Cerrah
Yoakim
Güçler
17.000[] Bilinmiyor
Kayıplar
Minimum Bilinmiyor fakat Müslümanlardan daha fazla.

Halep Kuşatması, Bizans kalesi ve Yarmuk Savaşı'ndan sonra kuzey Levant'te kalan Bizans'ın kalelerinden biri, 637 yılı Temmuz ve Ekim ayları arasında meydana geldi.

Arka plan

Yarmuk Savaşı'ndan sonra Müslümanlar kuzey bölgelere Suriye'nin derin içlerine yürüyüşe geçtiler. Küçük ve büyük şehirlerin fethinden sora Ebu Ubeyde bin Cerrah ve Halid bin Velid Suriye'de antik bir şehir olan Kinnesrin'de buluştular ve ordular Halep'e doğru yürüyüşe geçtiler. O zaman Halep güçlü Bizans İmparatorluğu garnizonu altında olup ve kaleyi General Yoakim elinde tutuyordu. Halep, büyük şehir duvarlarına sahipti ve küçük fakat dikey ele geçirilemez dış taraf tepenin üzerindeydi. Etrafı geniş kale hendeği ile çevrilmişti.

Savaş

Halep'teki Bizans komutanı Yoakim, Halid ve Ebu Ubeyde komutası altındaki Müslümanları kale dışında açık yerde karşıladı. Yenilgiye uğradı ve hızlı bir şekilde kaleye geri döndü. Kuşatmayı kırmak için cesurca ani saldırılarda bulundu fakat her defasında başarısızlığa uğradı. İmparator Herakleios'dan yardım için hiçbir işaret gelmiyordu. 637 yılı Ekim ayı civarlarında Romalılar askerlerin kaleyi barış içinde terk etmeleri koşuluyla teslim oldular. Yoakim kendisi ve 4000 (güçlü) Yunan askerleri ile birlikte din değiştirerek Müslümanlığa geçti. O kendisinin olağanüstü güçlü ve sadık memur olduğunu kanıtlamıştı ve çeşitli Müslüman generaller idaresi altında cesurca savaştı.[1]

Sonuç

Ebu Ubeyde bin el-Cerrah Roma yolu üzerinde bulunan Azaz'ı (Suriye'de küçük bir kasaba olup, Halep'in 30 km kuzey-kuzeybatısında yer alır) alması için Mâlik el-Eşter'in komutası altında bir kol gönderir. Bu bölge Müslümanlarca Roma olarak adlandırılır ve şimdiki konumuyla Türkiye'nin güney batı bölgesinde ve Toros Dağları'nın doğusunda yer alır. Mâlik Yoakim'in yardımlarıyla Azaz'ı ele geçirir ve bölgede yaşayanlarla bir anlaşma imzalar. Daha sonra Halep'e döner. Azaz'ın ele geçirilmesi ve temizlenmesi Halep'in kuzeyinde Roma kuvvetlerinin kalmamasını sağlaması açısından önemlidir. Mâlik el-Eşter'in orduya yeniden katılmasıyla Ebu Ubeyde, Antakya'yı ele geçirmek için batıya doğru yürüyüşe geçti ve 30 Ekim 637 tarihindeki Demirköprü Muharebesi'nden sonra ele geçirdi.[1]

Kaynakça

  • A.I. Akram, The Sword of Allah: Khalid bin al-Waleed, His Life and Campaigns, Nat. Publishing. House, Rawalpindi (1970) ISBN 0-7101-0104-X.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şam</span> Suriyenin başkenti

Şam veya Dimaşk, Suriye'nin başkentidir. Ayrıca, Şam Valiliğinin ve Rif Şam Valiliği'nin de idari başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Ebû Bekir</span> İslam Devletinin ilk halifesi, sahabe

Ebû Bekir ya da tam adıyla Ebû Bekir Abdullah bin Ebî Kuhâfe Osmân bin Âmir el-Kureşî et-Teymî, İslam peygamberi Muhammed'in sahâbesi ve Dört Halife'nin ilki. Muhammed sonrası Müslüman toplumda 632-634 arası liderlik ve yöneticilik yapması, bu sebeple Muhammed'in halefi olması kendisine ilk halife unvanını kazandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hâlid bin Velîd</span> Arap asker ve komutan, sahabe (y. 585–642)

Hâlid bin el-Velîd Seyfullah olarak da bilinen Arap komutan. Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslümanlığı seçene kadar Kureyşlilerin saflarında, İslam dinine geçtikten sonra ise İslam devletinin emrinde savaşmıştır. Kureyşlilerin Uhud Savaşı'nda yenilmemelerinde kilit rol oynamış, emrindeki süvarilere yaptırdığı manevra ile Müslümanların yenilmesini sağlamıştır. Müslüman olduktan sonra Bizans ve Sasanilere karşı zaferler kazanmıştır. Bunların en dikkat çekeni Yermük nehri kıyısında Bizans ordusunu bozguna uğrattığı savaştır. İslami kaynaklara göre katıldığı yüzü aşkın savaşta hiçbir yenilgiye uğramamış nadir komutanlardan biridir.

Ecnadeyn Muharebesi, 30 Temmuz 634 tarihinde Bizans İmparatorluğu ve Râşidîn Halifeliği ordusu arasındaki gerçekleşen ilk büyük çaplı savaştır. Savaşın sonucu Müslümanların kesin zaferidir. Bu savaşın ayrıntıları en iyi biçimde Müslüman kaynaklarında, Vâkidî'de yer almaktadır.

Karyeteyn Muharebesi, Bizans İmparatorluğu'nun Gassani Arap birliği ile Dört Halife ordusu arasında Halid bin Velid'in Suriye'deki Palmira kasabasını feth etmesinden sonra olmuştur. Halid bin Velid'in ordusu Müslümanlara direnen Karyeteyn halkı üzerine yürümüş ve onlarla savaşarak yenmiştir.

Firaz Muharebesi, Müslüman Arap kumandanı Halid bin Velid'in Mezopotamya Irak'ta Bizans İmparatorluğu, Sasani İmparatorluğu ve Hristiyan Araplar'a karşı yapmış olduğu son muharebedir. Halid'in ordusu 15.000 kişiyi içeriyordu. Buna karşın Bizans İmparatorluğu, Sasani İmparatorluğu ve Hristiyan Araplar'dan kurulu birleşik güç orduları Halid'in ordusundan birkaç kat fazlaydı. Bazı kaynaklara göre onlar on kat fazlaydı.

<span class="mw-page-title-main">Yermük Muharebesi</span> Müslüman Arap ordularının Bizans İmparatorluğu ile yaptığı muharebe (636)

Yermük Muharebesi, Halid bin Velid komutasındaki İslam ordusuyla Bizans İmparatorluğu'nun Yermük'te yaptığı, Arap-Bizans savaşlarının en büyük muharebesidir.

<span class="mw-page-title-main">Râşidîn Halifeliği</span> Kurulan ilk İslam halifeliği (632–661)

Râşidîn Halifeliği, İslâm peygamberi Muhammed'in halefi olan ilk halifeliktir. Muhammed'in MS 632'deki vefatından sonra ilk dört ardışık halifesi (halef) tarafından yönetildi. Bu halifeler, Sünni İslam'da topluca Râşidîn ya da "Doğru Yolda olan" halifeler olarak bilinirler. Bu terim Şîa'da kullanılmaz, çünkü Şii Müslümanlar ilk üç halifenin yönetimini meşru görmez.

Bu liste İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerini alfabetik olarak göstermektedir. Sahabe, Muhammed'i hayatında en az bir defa görmüş kişilerdir. Sayılarının 124.000 civarında olduğu sanılmaktadır. İlk sahabe eşi Hatice, son ölen sahabe Ebu Tufeyl Âmir bin Vâsile el-Leysî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Mâlik el-Eşter</span>

Mâlik bin el-Hâris bin Abdiyağûs bin Mesleme el-Eşter, Yemenli Arap komutan. Cemel ve Sıffın Savaşlarında Ali'nin yanında yer almıştır. Suriye ve Irak cephelerinde savaşmıştır. Yermük Muharebesi'nde bir gözünü kaybettiği için 'göz kapağı ters çevrilmiş' anlamına gelen el-Eşter lakabıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Müslümanların Levant'ı fethi</span> 7. yüzyılda Râşidîn Halifeliği tarafından gerçekleştirilen fetih

Müslümanların Levant'ı fethi veya Müslümanların Biladü'ş-Şam'ı fethi ya da Arapların Levant'ı fethi

Kudüs'ün Fethi veya Kudüs Kuşatması, 637 yılında Bizans İmparatorluğu ve Râşidîn Halifeliği arasında gerçekleşen askeri çatışmanın bir parçasıdır. Çatışma, Ebu Ubeyde bin Cerrah komutası altındaki Râşidîn ordusunun Kasım 636'da Kudüs'ü kuşatmasıyla başladı. Patrik Sophronius, altı ay sonra yalnızca Râşidîn halifesine teslim olmak şartıyla teslimiyeti kabul etti. 637 yılının Nisan ayında Halife Ömer, şehrin teslimini almak için Kudüs'e şahsen gitti. Patrik de Ömer'e teslim oldu.

Maraş ya da Germanicia Kuşatması, Râşidîn Halifeliği'nin Müslüman kuvvetlerinin 638 yılında Anadolu seferi sırasında gerçekleşmiştir. Şehir, kan dökülmeden ele geçirilmiştir. Bu sefer, efsanevi Arap Müslüman general Halid bin Velid'in askeri kariyerinin sonuna işaret eder çünkü seferden döndükten birkaç ay sonra görevden alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Busra Muharebesi</span>

Busra Muharebesi, Suriye'de 634 yılında Râşidîn Halifeliği ile Bizans İmparatorluğu arasında Busra'nın mülkiyeti için gerçekleşen muharebedir. Bizans vassal devleti Gassani krallığının başkenti olan şehir, İslam kuvvetleri tarafından ele geçirilen ilk önemli şehirdir. Kuşatma Haziran ve Temmuz 634 arasında sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Fahl Muharebesi</span>

Fahl Muharebesi, Pella Savaşı, Mud Savaşı, Arapça: معركة فحل‎, MS 635 yılının Ocak ayında, Halid bin Velid Seyfullah komutasındaki Râşidîn ordusu ile Theodore the Sacellarius (Saqalar) komutasındaki Doğu Roma İmparatorluğu arasında Fahl'da yapılan Arap-Bizans savaşıydı. Sonuç, Halid bin Velid için açık bir zaferdi. Bazı Bizans askerleri Bet Şean'a kaçtı. Şürahbîl bin Hasene ve Amr bin Âs daha sonra Bet Şean kalesini ele geçirdi.

Mercirahit Muharebesi, MS 634'te Bizans İmparatorluğu'nun Gassani Arap müttefikleri ile Halid bin Velid komutasındaki Raşidin ordusu arasında meydana gelen küçük bir çatışmaydı. Huvvarin Savaşı'ndan sonra, Halid 9000 kişilik ordusuyla Şam'a doğru yöneldi. Şam'a 32 km uzaklıkta bir geçide ulaştı, Geçir, Anti-Lübnan Dağları'nın bir kolu olan ve kuzey-doğu yönünde Tadmur'a giden Cebelüş-Şark olarak bilinen dağ sırasının bir parçasını oluşturmaktadır. Geçit çok uzun olsa da askerler için zorlayıcı değildi. Halid geçidin en yüksek kısmında durdu ve sancağını bulunduğu noktaya dikti. Bu eylemin bir sonucu olarak geçit, Halid'in sancağından ismini alarak Saniyyat-ul- Uqab, yani Kartal Geçidi olarak bilinir hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Yemame Muharebesi</span>

Yemame Muharebesi, Aralık 632'de Yemame bölgesindeki Raşidun Halifeliği içinde çıkan isyana karşı yapılan Ridde Savaşları'nın bir parçası olarak, Ebû Bekir ve kendi kendini peygamber ilan eden Müseylime güçleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Enbâr Muharebesi</span>

Enbâr Muharebesi Halid bin Velid komutasındaki Müslüman Arap ordusu ile Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Savaş, antik Babil kentine yaklaşık 80 mil (130 km) uzaklıktaki Enbâr'da gerçekleşmiştir. Halid, güçlü duvarlara sahip şehir kalesinde Sasani Perslerini kuşatmıştır. Kuşatmada çok sayıda Müslüman okçu kullanılmıştır. Pers valisi Şirzad sonunda teslim olmuş ve ayrılmasına izin verilmiştir. Enbâr Muharebesi, savaşta kullanılan Müslüman okçulara Pers garnizonunun "gözlerine" nişan almaları söylendiği için sıklıkla "Göz Harekatı" olarak da hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Şam Kuşatması (634)</span>

Şam kuşatması, 21 Ağustos'tan 19 Eylül 634'e kadar sürmüş ve şehir Râşidîn Halifeliği'nin eline geçmiştir. Şam, Müslümanların Levant'ı fethinde Bizans İmparatorluğu'nun elinden çıkan ilk büyük şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Emesa Kuşatması</span>

Emesa kuşatması, Aralık 635'ten Mart 636'ya kadar Raşidun Halifeliği güçleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Kuşatma sonucu Bizans İmparatorluğu'nun Levant'taki önemli bir ticaret şehri olan Emesa, Raşidun Halifeliği'nin eline geçmiştir.