İçeriğe atla

Halebidu

Halebidu (Kannada dili ಹಳೆಬೀಡು) Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Hassan ilinde bulunan bir şehirdir. 12. yüzyılda Hoysala İmparatorluğu'nun Belur'dan sonra ikinci başkenti olmuştur. Hoysala mimarisinin en iyi örneklerinden olan Hoysaleşvara ve Kedareşvara tapınakları Halebidu'dadır. Belur'dan yalnızca 16 km uzaklıkta olan şehir kara yolu ve demiryolu ile Bangalore, Mysore ve Mangalore'a da bağlanır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şehir</span> büyük yerleşim yeri

Şehir veya kent, en büyük yerleşim birimidir. Şehirler genellikle barınma, emlak, sanitasyon, kamu hizmeti, temel kamu hizmetleri, arazi kullanımı, imalat, hizmet, toplu ulaşım, kavşak ve iletişim için kapsamlı altyapı ve sistemlere sahiptir. Şehirler eski ve modern mimariye sahiptir. Yoğunlukları insanlar, merkezî iş alanı, iş kümesi, devlet kurumları ve işletmeler arasındaki etkileşimi kolaylaştırır ve bazen mal ve hizmet dağıtımının verimliliğini artırır. Şehirler ayrıca önemli bir finans merkezi ve kültür merkezi de olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Hoysala mimarisi</span>

Hoysala mimarisi, günümüz Hindistanı'nda Karnataka eyaletinin olduğu bölgede 11. ve 14. yüzyıllar arasında hüküm sürmüş olan Hoysala İmparatorluğu döneminde gelişen özgün mimari tarzdır. Hoysala nüfuzu Güney Deccan yaylasına egemen olduğu 13. yüzyılda doruk noktasına erişmiştir. Bu dönemde inşa edilen Belur'daki Çennakeşava tapınağı, Halebidu'daki Hoysaleşvara tapınağı ve Somanathapura'daki Keşava tapınağı gibi irili ufaklı birçok tapınak Hoysala mimarisinin örnekleri olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Hoysala mimari ustalığının diğer örnekleri Belavadi, Amrithapura, Hosaholalu ve Nuggehalli'de bulunan tapınaklardır. Hoysala mimari tarzının incelenmesi sonucunda Hint-Aryan etkisinin önemsiz olduğu ve asıl Güney Hint tarzının baskın olduğu anlaşılır.

<span class="mw-page-title-main">Hoysala İmparatorluğu</span> Hindistanın güneyinde var olmuş bir imparatorluk

Hoysala İmparatorluğu 10. ve 14. yüzyıllar arasında, günümüz Hindistanı'nın Karnataka eyaletinin bulunduğu bölgede hüküm sürmüş olan bir Güney Hindistan imparatorluğudur. İmparatorluğun başkenti önce Belur sonra da Halebidu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Belur</span>

Belur, Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Hassan ilinde bulunan bir şehirdir. Hoysala İmparatorluğu'nun ilk başkentidir. Yalnızca 16 km. uzakta olan Halebidu şehriyle birlikte Karnataka eyâletinin en önemli turist uğrak yerlerinden birini oluşturur. Yörede bulunan yazıtlara göre şehirden Velapuri olarak da sözedilir.

<span class="mw-page-title-main">Çennakeşava tapınağı</span>

Çennakeşava tapınağı ya da ilk adıyla Vijayanarayana tapınağı(Kannada dili: ವಿಜಯನಾರಾಯಣ ದೇವಸ್ಥಾನ) Hoysala İmparatorluğu'nun ilk başkenti olan Belur'da, Yagaçi nehrinin kıyısında Hoysala kralı Vişnuvardhana tarafından 1117 yılında yaptırılan bir tapınaktır. Hoysala mimarisinin ilk örneklerinden olan tapınağın adı Güzel Vişnu anlamına gelir ve tanrı Vişnu'ya adanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hoysaleşvara Tapınağı</span>

Hoysaleşvara Tapınağı, Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Halebidu şehrinde bulunan ve Hoysala İmparatorluğu'ndan kalma bir tapınaktır. 12. yüzyılda Hoysala kralı Vişnuvardhana tarafından tanrı Şiva onuruna yaptırılan tapınağın inşaatı 1121'de bitirilmiştir. Güney Hindistan'da Şiva adına yapılan en büyük tapınaklardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Somanathapura</span> Hindistanda Bir Şehir

Somanathapura Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Mysore ilinde bulunan bir şehirdir. Şehirde bulunan Keşava Tapınağı Hoysala kralı III. Narasimha zamanında 1268 yılında yaptırılmıştır. Günümüze kadar çok iyi korunarak gelmiş olan bu tapınak Hoysala mimarisinin önemli örneklerindendir.

Keşava Tapınağı, Hindistan'ın Karnataka eyaletinin Mysore ilindeki Somanathapura şehrinde bulunan ve Hoysala İmparatorluğu döneminden kalma bir tapınaktır. Hoysala kralı III. Narasimha zamanında bir general tarafından inşa ettirilen bu tapınağın inşaatı yaklaşık 1268 yılında bitmiştir. Hoysala mimarisinin son büyük tapınaklarındandır.

Belavadi ya da diğer adıyla Ekaçakranagara, Hindistan'ın Karnataka eyâletinin Çikmagalur ilinde bulunan bir köydür. Belur ve Halebidu şehirlerine çok yakın olan bu köyde bulunan Viranarayana tapınağı Hoysala İmparatorluğu zamanından kalmadır. Hoysala mimarisinin örneklerinden biri olan tapınak Hoysala kralı III. Veera Ballala zamanında 1200 yılında yapılmıştır.

Amrithapura ya da Amritapura Hindistan'ın Karnataka eyâletinin Çikmagalur ilinde bulunan bir şehirdir. Hassan şehrinden 110 km uzakta bulunan ve Bhadra nehri yakınlarında yer alan şehir Amriteşvara tapınağıyla tanınmıştır. Tapınak Hoysala kralı II. Veera Ballala zamanında yaptırılmıştır. Hoysala mimarisinin örneklerinden biri olan bu tapınağın inşası 1196 yılında tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nuggehalli</span>

Nuggehalli ya da diğer adıyla Nuggihalli Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Hassan ilinde bulunan bir şehirdir. Hassan şehrine 50 km uzaklıkta yerleşmiş olan şehirde iki Hoysala tapınağı vardır. 1246 yılında inşa edilmiş olan Lakşminarasimha tapınağı ile 1249 yılında inşa edilmiş olan Sadasiva tapınağı Hoysala kralı Vira Someşvara zamanından kalmadır. Şehir eskiden Vijaya Somanathapura olarak adlandırılıyordu ve Bommanna Dandanayaka tarafından bir agrahara olarak kurumuştu. Hoysalaların kontrolü altına girmeden önce Çola hanedanı kontrolünde olan şehirde Çolalar tarafından yapılan Jayagondeşvara tapınağı da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Çalukya Hanedanı</span>

Çalukya Hanedanı 6. ve 12. yüzyıllar arasında orta ve güney Hindistan'ın büyük bir bölümünde hüküm sürmüş olan bir kraliyet hanedanıdır. Bu dönem boyunca birbiriyle yakından bağlantılı ama bağımsız üç hanedan olarak hüküm sürdüler. İlk hanedan 6. yüzyılın ortasından itibaren başkentleri Badami'den hüküm süren Badami Çalukyaları dır. Banavasi'de Kadamba krallığının gücünün azaldığı dönemde bağımsızlığını kazanan Badami Çalukyaları, II. Pulakeşi zamanında kontrolü ellerine aldı. II. Pulakeşi'nin ölümünden sonra Doğu Çalukyalar Deccan Yaylasının doğusunda bağımsız bir krallık oldular. 11. yüzyıla kadar başkentleri Vengi'de topraklarını yönettiler. Deccan Yaylasının batısında 8. yüzyılda ortaya çıkan Raştrakutalar, Badami Çalukyalarının yerini almış ancak 10. yüzyıldan itibaren ise Badami Çalukyalarının soyundan gelen Batı Çalukyalara yönetimi kaptırmışlardır. Batı Çalukyalar başkentleri Basavakalyan'da 12. yüzyılın sonuna kadar hüküm sürmüşlerdir.

Doddagaddavalli ya da Doddagadduvalli, Hindistan'ın Karnataka eyâletinde Hassan vilayetine bağlı bir köydür. Hassan şehrine 16 km. uzaklıktadır ve Belur yolu üzerindedir. Köyün en önemli özelliği, Hoysala İmparatorluğu devrinde inşâ edilen Lakşmi Tapınağı'dır. Hoysala Kralı Vişnuvardhana döneminde, 1110-1115 yılları civarında inşâ edilen bu tapınak, Hoysala Mimarisi'nden günümüze kalmış en önemli eserlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Vişnuvardhana</span>

Vişnuvardhana Hindistan'ın günümüz Karnataka eyaleti bölgesinde kurulmuş olan Hoysala İmparatorluğu'nun 1108-1152 yılları arasında hüküm sürmüş olan hükümdarıdır. Vişnuvardhana Çolalar ve efendileri Batı Çalukyalar bir dizi savaştan sonra Hoysala İmparatorluğunun yerini sağlamlaştırmıştır. Hoysala derebeyliğinin bu hükümdardan sonra bir kraliyet olarak saygı görmeye başladığı söylenir.

II. Veera Balalla, bir Hoysala imparatoru. Seuna, Güney Kalaçuri, Pandya, Kalyani Çalukya ve Çola hanedanlarına karşı zafer kazanmıştır. Onun döneminde ayrıca Kannada edebiyarında üretken bir edebi dönem yaşanmıştır. Ranna ve Rudrabhatta'yı desteklemiştir. Çikmagalur'daki Amrithesvara Tapınağı ve Halebidu'daki Kedareşvara Tapınağı, inşa ettirdiği tapınaklardan birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Harihara</span>

I. Harihara ya da Hakka ಹಕ್ಕ veya I. Vira Harihara, 1336-1356 yılları arası hükümdarlık yapmış olup Vijayanagar İmparatorluğu'nun kurucusudur. Kuruba kabilesinden Sangama Hanedanı'nın kurucusu Bhavana Sangama'nın en büyük oğlu olarak günümüz Karnataka'sının batı sahillerinde dünyaya geldi. Kayıtlardaki bilgilere göre 1339 yılında Karnataka'nın kuzey bölgelerini Gutti'nin Ananthpur yöresinden yönetmekteydi. Başlangıçtaki askeri başarıları ile, Tungabhadra nehri ovasındaki yönetimi ele aldı ve aşama aşama Konkan ve Malabar sahillerini ele geçirdi. Bu sıralarda son Hoysala hükümdarı III. Veera Ballala, Madurai sultanıyla yaptığı savaşta ölmüş, Harihara'nın hükümdar olması kolaylaşmıştı. Bu olaydan sonra Hoysala vilayetleri doğrudan onun egemenliğine girdi. Kannada kitabeleri onu bu dönemde Karnataka Vidya Vilas, Bhashegetappuvarayaraganda, Arirayavibhada gibi unvanlarla adlandırır.

Bu listede Amerika Birleşik Devletleri'nin şehir, kasaba ve köylerinin listelerine bağlantılar bulunmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nde pek çok yerleşim yerine Avrupa'dan isimler verilmiştir.

<i>Pinin Yaşamı</i> (film) 2012 yapımı Amerikan filmi

Pi'nin Yaşamı, 2012 ABD macera-drama filmidir. 2001 yılında Yann Martel'in yazdığı aynı isimli romandan uyarlamadır. Ang Lee'in yönettiği ve uyarlama senaryosunu David Magee'nin yazdığı filmin baş rollerinde Suraj Sharma, Irrfan Khan, Gérard Depardieu, Tabu ve Adil Hussain yer almaktadır. Film 16 yaşlarında olan Piscine Molitor "Pi" Patel'in yanında Richard Parker adında bir Bengal kaplanıyla Pasifik Okyanusu'nda can salının üzerinde hayatta kalmaya çalışmasının hikâyesidir. Film 11 dalda Akademi Ödülü'ne aday gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'nın şehirleri</span> Japonyanın belediye düzeyindeki yerel idarî bölümleri

Japonya'nın şehirleri, Japonya'nın yerel idari bölümlerinden biridir. Şehirler, kasaba ve köyler ile birlikte belediye düzeyinde idari bölümlerdir ancak ilçelere bağlı değildirler. Şehirler diğer idari bölümler gibi 1947 Yerel Özerklik Kanunu ile tanımlanırlar.