Doğan Güreş Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 21. Genelkurmay Başkanı.
Aralık 2007 Kuzey Irak Operasyonları, Türk Hava Kuvvetleri tarafından 16, 19, 22, 26 Aralık 2007 tarihlerinde PKK'ya karşı düzenlenen bir dizi hava harekâtıdır. 16 Aralık 2007 gecesi Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı savaş uçaklarının Irak'ın kuzeyinde bulunan Zap, Avaşin, Hakurk ve Kandil'i bombalamasıyla başlayan, Türkiye tarihinin ilk gece harekâtıdır. Operasyon 1.5 saat sürdü ve operasyona 50'ye yakın savaş ve ikmal uçağı katıldı. Bombardıman nokta atışlarıyla havadan yapıldı ve görüntüler anında Türk genelkurmayı karargâhına izletildi.
Güneş Harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin 21 Şubat 2008'de yerel saatle 19.00'da Kuzey Irak'a yönelik başlattığı Türk Hava Kuvvetleri destekli sınır ötesi kara harekâtı. Harekât 29 Şubat 2008 tarihinde, Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı birliklerinin Türkiye sınırları içine dönmesiyle son bulmuş, harekâtın sonlandığı Genelkurmay Başkanlığı tarafından da doğrulanmıştır.
Çekiç Harekâtı, 1997 yılının Mayıs ayında başlayan ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya yönelik gerçekleştirdiği askerî operasyondur. TSK'nın Kuzey Irak'a yaptığı 200.000 asker ve korucunun katıldığı en kapsamlı operasyonlardan biridir.
1993'teki Türkiye olayları.
Ekim 2011 Çukurca saldırısı, 19 Ekim 2011'de PKK'nın, Hakkâri'nin Çukurca ilçesinde, Türk Silahlı Kuvvetleri birliklerini hedef alarak gerçekleştirdiği saldırılardır. Gece yarısından sonra 200 PKK'lının ilçe merkezindeki polis ve jandarma binalarıyla güvenlik noktalarına ağır silahlarla ateş açmaları sonucunda Kekliktepe'de 21, ilçe merkezinde 3 olmak üzere 24 Türk askeri öldü, 18 asker ise yaralandı. Çatışmada 21 ile 23 arası, çatışma sonrası operasyonlarda ise 250-270 civarı PKK militanı öldürüldü, 210'u ise yaralandı.
Bu sayfada 1992 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.
1993 Bingöl saldırısı, 1993 Bingöl katliamı ya da 33 er olayı, Malatya'dan usta birliklerine gitmek için sivil otobüslerle yola çıktıktan sonra Elazığ-Bingöl karayolunda PKK tarafından silahsız Türk askerlerine düzenlenen saldırı. Askerleri taşıyan araçların önü PKK militanlarının zapt ettiği kamyonlar vasıtasıyla durdurulmuş ve 36 asker rehin alınmıştır. Olayın gerçekleştiği noktada 3 öğretmen de askerlerle beraber alıkonulmuştur. Aynı günün akşamı 33 asker PKK'lılar tarafından öldürülmüş, saldırı ülke çapında büyük tepki toplamıştır. Öğretmenler de daha erken saatlerde kurşuna dizilmiştir.
Şafak Harekâtı, 1997 yılının Eylül ayında başlayan ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin PKK'ya ve yöneticilerine yönelik gerçekleştirdiği operasyonlardır. TSK'nın Kuzey Irak'a yaptığı, yaklaşık 15.000 asker ve korucunun katıldığı operasyonlardan biridir.
Temmuz-Ağustos 2011 TSK sınır ötesi harekâtları, 2011 yılı Temmuz ve Ağustos aylarında Diyarbakır, Siirt, Şırnak ve Hakkâri'de başlayan Silvan saldırısıyla devam eden, PKK'nın güvenlik güçlerine karşı saldırılarının artması, son olarak 17 Ağustos tarihinde Ağustos 2011 Çukurca saldırısı üzerine saldırıyla aynı gün Türk savaş uçakları başta Kandil ve Kato Dağı çevresindeki PKK kamplarına yönelik sınır ötesi operasyonlar başlatılmış, Ekim 2011 Çukurca saldırısı sonrası saldırıyla aynı gün 19 Ekim 2011 tarihinde güvenlik güçlerince başlatılan ikincil sınır ötesi operasyonlardır.
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'ta yaptığı operasyonlar listesi, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Türkiye'ye karşı artan saldırılara karşı ilk sınır ötesi operasyonunu 1983'te Irak'ta dönemin Baas rejimiyle yapılan anlaşmayla gerçekleştirilmiş, operasyonda Kuzey Irak'taki Kürt peşmergeler ve sınırın beş kilometre ötesindeki PKK'ya ait kamplar hedef alındı. PKK'nın güvenlik güçleri ve sivilleri ait doksanlı yıllarda artan saldırılarına karşılık Kandil Dağları'nda bulunan yöneticileri ve örgüt militanlarını hedef alan askerî ve hava hareketleri gerçekleştirilmiştir.
PKK saldırıları (2015-günümüz), Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri ardından PKK üyelerinin sık sık yol kesip araç yakma ve şantiye basarak kamu malına zarar vermesi, son olarak Şanlıurfa'da Ceylanpınar saldırısı olarak bilinen PKK üyelerince 2 polisin öldürülmesinin akabinde artan PKK'nın saldırıları sonrası çözüm süreci ve ateşkesin durdurulmasının hemen ardından 8 Ağustos 2015 tarihinde başlayan çatışmaların PKK üyelerinin güvenlik güçlerine karşı düzenlediği Iğdır, Dağlıca ve Siirt saldırıları sonrası Türkiye'de yapılan Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinin ardından doğu ve güneydoğu gölgelerinde özyönetim ve halk ayaklanması başlatma teşebbüsünde bulunan PKK miitanlarına karşı başlatılan Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü ile ortak yürütülen özel harekat polisleri ve SAS komandolarının da destek verdiği kamuoyundan hendek operasyonları olarak bilinen operasyonların başlatılmasıyla devam eden silahlı çatışma süreci.
Süpürge Harekâtı, 4 Ağustos 1991 tarihinde 100-150 kişilik PKK'lı grubun Şemdinli'deki Samanlı Jandarma Karakolu'na silah ve roketatarla düzenlediği saldırıda 10 er hayatını kaybetmiş, 7 er kaçırılmış ve 9'u da yaralanmış, ertesi gün Anavatan Partisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısının ardından dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz; 5 Ağustos 1991 gecesi Kuzey Irak'taki PKK unsurlarına karşı Hava Kuvvetleri Komutanlığı destekli karadan sınır ötesi harekâtının başladığını, Irak sınırından içeri 19 km ilerlendiğini ve Kuzey Irak'taki kamplarda Abdullah Öcalan'ın kardeşi Mehmet Öcalan'ın da olduğunu duyurmuştur. Türk Silahlı Kuvvetleri bölgedeki PKK unsurlarını yok etmek ve PKK'ya ait kamp ve mühimmatı ele geçirmek için düzenlediği bu operasyona temizlik anlamına yakın "süpürge harekâtı" demiş, kamuoyunda "temizlik" olarak da telaffuz edilmiştir.
Ekim 1992 sınırötesi harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından dokuzuncu kez Kuzey Irak'taki PKK kamplarına yönelik gerçekleştirilen sınır ötesi harekât.
Dicle Kalkanı Harekâtı ya da Kararlılık Harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından PKK'ya karşı Kuzey Irak'ta yürütülmüş sınır ötesi bir operasyondur. Yüksekova 3'üncü Piyade Tümeni tarafından gerçekleştirilmiştir ve Hakurk büyük ölçüde kontrol edildikten sonra aynı bölgeye Pençe Operasyonları başlatılmıştır. Türk ordusu, bu harekâtla birlikte Hakurk'un belli bölgelerine askeri üs kurmuştur.
Pençe operasyonları, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde PKK'ya karşı başlattığı sınır ötesi harekât olan Kararlılık Harekâtı'nın devamı olan operasyonlardır. Pençe Operasyonu, Pençe-2 Operasyonu, Pençe-3 Operasyonu ve Pençe-Kaplan Operasyonu olarak dört aşamada devam etmiştir. Pençe-Kartal Operasyonu ile Mahmur'un ve Sincar'ın da vurulduğu bir hava taarruzu düzenlenmiştir. Operasyonlar süresince TSK Kuzey Irak'ta Hakurk, Sinat-Haftanin bölgelerine askerî üs kurarak ilerlemekte ve bölgeye yerleşmektedir. Türk yapımı balistik füze olan Bora da ilk kez bu operasyonlar süresinde denenmiştir.
Kış Kartalı Hava Harekâtı, 2 Şubat 2022 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri birimleri tarafından Irak ve Suriye kuzeyinde bulunan ve örgüt militanları tarafından üs olarak kullanılan Derik, Sincar ve Karacak bölgelerindeki örgüt yuvalarına karşı başlatılan sınır ötesi askerî harekâttır.
Süleyman Demirel
Abdullah Öcalan
