İçeriğe atla

Hakkani ağı

Hakkani ağı
Kuruluş1980[1]–günümüz
Bağlılık
  • Afganistan İslam Emirliği
Lider(ler)Celaluddin Hakkani (Öldü)
Siraceddin Hakkani
Etkin bölgeler
İdeoloji
Siyasi yelpazeAşırı sağ
Büyüklük4,000–15,000[2][3]
Müttefikler El-Kaide
Rakip(ler)
Çatışma(lar)Sovyet–Afgan Savaşı
Afgan İç Savaşı (1989–1992)
Afgan İç Savaşı (1992–1996)
Afgan İç Savaşı (1996–2001)
Afganistan Savaşı (2001-günümüz)
Taliban isyanı
Zarb-e-Azb Harekâtı

Hakkani ağı, asimetrik savaş taktiklerini kullanan, ABD öncülüğündeki NATO güçleri ve Afganistan devleti ile savaşan Afgan gerilla isyancı grubudur. Mevlevî Celaluddin Hakkani ve oğlu Siraceddin Hakkani gruba önderlik etti.[5] Taliban'ın bir kolu olan bu grubun[6] Pakistan'ın Miranşah bölgesinde konuşlandığı düşünülmektedir.[7][8]

Hakkani ağı, 1995 yılında Taliban'a biat etti[9] ve o tarihten bu yana da grubun giderek daha da etkili bir kanadı oldu.[10] Geçmişte, Taliban ve Hakkani liderler "şebekenin" varlığını reddediyor ve Taliban'dan bir farkı olmadığını söylüyorlardı.[8]

Hakkani ağı, 1980'li yıllarda Reagan yönetiminin "en favori" CIA destekli anti-Sovyet gerilla grubuydu.[2][11] ABD, Hakkani ağını 2012 yılında terörist ilan etti.[12]

Kaynakça

  1. ^ "Who are the Haqqanis?". Quilliam. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2018. 
  2. ^ a b Rassler, Don; Vahid Brown (14 Temmuz 2011). "The Haqqani Nexus and the Evolution of al-Qaida" (PDF). Harmony Program. Combating Terrorism Center. 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2011. 
  3. ^ "Sirajuddin Haqqani dares US to attack N Waziristan". The Express Tribune. 17 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015. 
  4. ^ "US commander commends Zarb-e-Azb for disrupting Haqqani network's ability to target Afghanistan". Express Tribune. 6 Kasım 2014. 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  5. ^ "Founder of Haqqani Network Is Long Dead Aide Says". The New York Times. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2016. 
  6. ^ Khan, Haq Nawaz; Constable, Pamela (19 Temmuz 2017). "A much-feared Taliban offshoot returns from the dead". The Washington Post. 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2018. 
  7. ^ Alikozai, Hasib Danish. "Afghan General: Haqqani Network, Not IS, Behind Spike in Violence". VoA News. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2018. 
  8. ^ a b "What Is the Haqqani Network?" (İngilizce). VOA News. 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "What Is the Haqqani Network?". VOA (İngilizce). 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Mashal, Mujib (4 Eylül 2018). "Taliban Say Haqqani Founder Is Dead. His Group Is More Vital Than Ever". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "News Article". www.ethz.ch. 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2018. 
  12. ^ "Haqqani network to be designated a terrorist group". 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Peters, Gretchen (2012). Haqqani Network Financing: The Evolution of an Industry (İngilizce). Combatting Terrorism Center at West Point. JSTOR resrep05621. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taliban</span> Afganistan merkezli İslamcı hareket

Taliban, Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir. Grup; eroin gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir. Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ömer</span> Talibanın kurucusu ve eski lideri

Muhammed Ömer ya da Batı'da bilinen adıyla Molla Ömer, 1994 yılında Taliban'ı kuran Afgan militandır. 1996-2001 Afganistan İç Savaşı sırasında Taliban, Kuzey İttifakı ile savaşarak ülkenin büyük bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve 1996 yılında Ömer'in Yüksek Lider olarak görev yapmaya başladığı Birinci İslam Emirliği'ni kurdu. El-Kaide'nin 11 Eylül saldırılarını gerçekleştirmesinden kısa bir süre sonra Taliban hükûmeti, Amerika'nın Afganistan'ı işgaliyle devrildi ve Ömer saklanmaya başladı. Amerika liderliğindeki koalisyon tarafından yakalanmadan başarıyla kaçtı ve 2013 yılında tüberkülozdan öldüğü bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Terörizmle Savaş</span>

Terörizmle Savaş, kısa kullanımıyla Terörle Savaş veya Terörizmle Küresel Savaşı, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki farklı hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nin öncülüğünde başlatılan uluslararası bir askerî kampanyadır. NATO üyesi olan tüm ülkeler ve üye olmayan bazı ülkelerin katıldığı kampanya, el-Kaide'nin başını çektiği çeşitli silahlı gruplara yönelik açılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Savaşı (2001-2021)</span> ABDnin Afganistana girmesiyle başlayan süreç

Afganistan Savaşı, 2001 Ekim'inin 7. gününde başlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri tarafından 11 Eylül saldırıları gerekçesi ile yapılmıştır. ABD Başkanı George W. Bush'un "terörle mücadele" politikası kapsamında yaptığı bir savaştır. Harekât Usame bin Ladin'in yakalanmasına değin sürecekti. Aynı zamanda Taliban ve diğer Taliban yandaşı güçlerin ortadan kaldırılması ile harekât sona erecekti. Böylelikle Afganistan'da iç güvenlik sağlanmış olacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Malala Yusufzay</span> Pakistanlı aktivist ve Nobel Ödülünün en genç sahibi

Malala Yousafzai, Pakistanlı bir kadın eğitim aktivisti ve aynı zamanda 2014 Nobel Barış Ödülü sahibi. 17 yaşındayken, Nobel Ödülü alan en genç ve ikinci Pakistanlı ve ilk Peştundur. İnsan hakları savunuculuğuyla, özellikle de Taliban Pakistan'ının zaman zaman kızların okula gitmesini yasakladığı anavatanı Swat'ta kadın ve çocukların eğitim almasını savunmasıyla tanınır. 11 yaşından itibaren kız çocuklarının eğitim hakkını savunmaya başlamıştır. Savunuculuğu uluslararası bir harekete dönüşmüş ve eski Başbakan Şahid Hakan Abbasi'ye göre Pakistan'ın "en önde gelen vatandaşı" olmuştur.

Ulusal Güvenlik Müdürlüğü Afganistan Hükûmetinin iç istihbarat ve güvenlik servisiydi. Merkezi Kabil'deydi ve Afganistan'ın 34 ilinin tümünde saha ofisleri ve eğitim tesisleri vardı. Doğrudan başkana ve meclise karşı sorumluydu. Çoğunluğu ABD Department of Homeland Security tarafından ve geri kalanı NATO ülkeleri tarafından eğitilmiş, aktif olduğu dönemde tahmini olarak 15,000-30,000 personeli olduğu düşünülmüştür. Ulusal Güvenlik Müdürlüğü, Afgan Ulusal Güvenlik Güçlerinin (ANSF) bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Cemaat-i İslami</span>

Cemaat-i İslami, Pakistan'da bir İslamcı siyasi partidir. Parti 1941 yılında Ebu'l A'lâ el-Mevdudî tarafından kurulmuştur. Partinin amacı yasal kademeli ve siyasi süreç boyunca Pakistan'ı şeriat hukuku ile yönetilen bir İslam devleti yapmak olup kapitalizm, liberalizm, laiklik, sosyalizm ve faize karşıdır. Partinin lideri emir olarak anılır. Çok büyük bir halk desteğine sahip olmamasına karşın Diobendi ve Berelvi hareketleri ile birlikte Pakistan'daki en büyük İslamcı hareketlerden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Doga Kobo</span> Tokyo merkezli animasyon stüdyosu

Doga Kobo, Inc., Japonya merkezli bir animasyon stüdyosudur. Şirket, 11 Temmuz 1973 tarihinde kurulmuştur. Şirketin merkezi Tokyo'nun Nerima semtinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ufotable</span> Japon animasyon stüdyosu

Ufotable, Inc., Japonya merkezli bir animasyon stüdyosudur. Şirket, Ekim 2000 tarihinde kurulmuş olup özellikle Fate/stay night, Fate/Zero ve Kimetsu no Yaiba serileri ile bilinmektedir. Şirketin merkezi Tokyo'nun Nakano semtinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Liden Films</span> Japon animasyon stüdyosu

Liden Films, Inc., Japonya merkezli bir animasyon stüdyosudur. Şirket, Şubat 2012 tarihinde kurulmuştur. Şirketin merkezi Tokyo'nun Suginami semtinde yer almakta olup Kyoto ve Osaka'da stüdyoları bulunmaktadır.

Celaleddin Hakkani, Afgan İslami savaş örgütü lideridir. Amerika Birleşik Devletleri silahlı kuvvetleri-Uluslararası Güvenlik Yardım Gücü'ne karşı gerilla savaşı yürüten bir grup olan "Hakkani grubu" lideridir.

Sanzigen Inc., Japonya merkezli bir animasyon stüdyosudur. Şirket, 3 Mart 2006 tarihinde eski Gonzo çalışanları tarafından kurulmuş olup ağırlıklı olarak bilgisayar animasyonuna odaklanmaktadır. Şirketin merkezi Tokyo'nun Suginami semtinde yer almaktadır.

NXT UK, WWE tarafından İngiltere'de BT Sport ve Channel 5'te, dünya genelinde WWE Network'te yayınlanan profesyonel güreş televizyon programıdır. Şovda WWE'nin NXT UK markasından güreşçiler yer alıyor. Şovun hayata geçirileceği, 2018 İngiltere Şampiyonası Turnuvası sırasında resmen açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Yumeta Company</span> Japon animasyon stüdyosu

Yumeta Company, Japonya merkezli bir animasyon stüdyosudur. Şirket, Ekim 1990 tarihinde kurulmuştur. Şirketin merkezi Tokyo'nun Kiyose kentinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">ENGI</span> Japon animasyon stüdyosu

ENGI Co., Ltd. veya Entertainment Graphic Innovation, Japonya merkezli bir animasyon stüdyosudur. Şirket, 4 Nisan 2018 tarihinde Kadokawa, Sammy ve Ultra Super Pictures kurulmuş olup Kadokawa Corporation'un yan kuruluşudur. Şirketin merkezi Tokyo'nun Suginami semtinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zebihullah Mücahid</span>

Zebihullah Mücahid, Afganistan İslam Emirliği'nin resmi sözcüsü. Uzun süredir Taliban'ın birkaç sözcüsünden biri olarak hizmet ediyor, diğerleri Süheyl Şahin ve Yusuf Ahmedi'dir. Mücahid, genellikle Taliban'ın doğu, kuzey ve orta Afganistan'daki faaliyetleri hakkında yorum yaparken, Ahmedi ise batı ve güney bölgeleri hakkında sözcülük yapmaktan sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hasan Ahund</span> Afgan molla ve siyasetçi

Muhammed Hasan Ahund, Afgan molla ve politikacı. 7 Eylül 2021'den bu yana Afganistan başbakan vekili olarak görev yapan Taliban lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Emirliği lideri</span> Afganistanın devlet başkanı

Afganistan İslam Emirliği lideri veya Afganistan İslam Emirliği yüce lideri Taliban'ın emiri 1996'dan 2001'e kadar ve 2021'de Kabil'in düşmesinden bu yana Afganistan'ın fiili yöneticisi ve devlet başkanıdır. Yüce lider olan emir, Taliban ve Afganistan yönetimiyle ilgili tüm konularda sınırsız yetkiye sahiptir, ancak danışma organı olan Liderlik Konseyi onun karar verme sürecini önemli ölçüde etkiler. Siyasi ve askeri liderliğe ek olarak ulusal bir dini liderdir. Mevcut lider, Liderlik Konseyi tarafından seçilerek 25 Mayıs 2016'da göreve başlayan Hibetullah Ahundzade'dir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan başbakanı</span> Afganistan İslam Emirliğinin hükûmet başkanı

Afganistan başbakanı, resmi adıyla Afganistan İslam Emirliği başbakanı, Afganistan'ın hükûmet başkanıdır.