İçeriğe atla

Haki Karer

Haki Karer
Doğum1950
Ulubey, Ordu, Türkiye
Ölüm18 Mayıs 1977
Ölüm sebebiSuikast
MilliyetTürk
EğitimAnkara Üniversitesi Fizik Fakültesi
Tanınma nedeniPKK'nın kuruluşunda rol oynaması

Haki Karer (1950, Ulubey – 1977, Gaziantep) Türk asıllı solcu aktivist. PKK için merkezi bir figür olan Karer, Abdullah Öcalan'ın yakın arkadaşlarından birisiydi.

Eğitim

Liseyi bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi'nde[1] fizik okumak için Ankara'ya gitti, ancak lisans derecesini alamadan üniversiteden ayrıldı.[2]

Siyasi aktivitesi

1972'de Kemal Pir'in yanında yaşarken Abdullah Öcalan'ın Mamak Askerî Cezaevi'nden çıktıktan sonra kalacak ev araması üzerine yanlarında yaşaması için davet ettiler. Onlar ve diğer solcular arasındaki etkili siyasi görüşmelerin ardından, bir siyasi hareket kurmaya karar verdiler. 1973'te Abdullah Öcalan ve Haki Karer çevresinde Kürdistan Devrimcileri adında küçük bir grup kuruldu.[1] Kasım 1973'te Ankara Demokratik Yüksek Öğrenim Derneği (ADYÖD) kuruldu ve kısa süre sonra yönetim kuruluna Haki Karer seçildi. ADYÖD kısa ömürlü oldu, ancak Aralık 1974'te kapatılana kadar yoğun bir şekilde faaliyet gösterdi.[1] Devrimci hareket mücadelesini sürdürdü ve 1976'da hareketin başına Öcalan'ın, Karer'in de yardımcısı olmasına karar verildi.[1] Bunun ardından siyasi çalışmalarını sürdürdüğü Gaziantep'e taşındı.[1]

Ölümü ve sonrası

Karer, 18 Mayıs 1977'de Gaziantep'te bir kahvehanede öldürüldü.[1] Cenazesi memleketi Ulubey'e götürülerek toprağa verildi.[3] Karer'in ortakları, Karer'i öldürmekle Kürt hareketi Sterka Sor üyesi Alaattin Kaplan'ı suçladı. Kaplan daha sonra İskenderun'da öldürüldü.[4]

Miras

Öcalan daha sonra verdiği röportajlarda, Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) Haki Karer'e yemin olarak kurulduğunu belirtti. Karer'in ölümünden sonra hareket daha profesyonel hareket etmeye ve partileşmeye karar verdi.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g Jongerden (1 Haziran 2012). "The Kurdistan Workers Party and a New Left in Turkey: Analysis of the revolutionary movement in Turkey through the PKK's memorial text on Haki Karer". European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey (İngilizce) (14). doi:10.4000/ejts.4613. ISSN 1773-0546. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2022. 
  2. ^ Orhan, Mehmet (16 Ekim 2015). Political Violence and Kurds in Turkey: Fragmentations, Mobilizations, Participations & Repertoires (İngilizce). Routledge. ss. 110-111. ISBN 978-1-317-42043-9. 
  3. ^ "Kurdistan Report - Der erste Militante, der erste Genosse, der erste Märtyrer". www.kurdistan-report.de. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2019. 
  4. ^ Orhan, Mehmet (2015-10-16), p.58

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">PKK</span> Kürt milliyetçisi ayrılıkçı silahlı örgüt

PKK veya tam adı ile Partiya Karkerên Kurdistanê, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Irak'ın kuzeyi, Suriye'nin kuzeydoğusu ve İran'ın kuzeybatısını kapsayan bölgede öz yönetim kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu topraklara sahip olabilmek için askerî hedeflere, köy korucularına ve sivillere karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt. Abdullah Öcalan yakalandıktan sonra; KADEK ve Kongra-Gel isimlerini de kullanmıştır. 1978 yılında, Lice'nin Fis köyünde Abdullah Öcalan ve kendisini destekleyen 21 kişi tarafından kurulan PKK'nın ideolojisi, 2005 yılına kadar Marksizm-Leninizm, ardından demokratik konfederalizm üzerine kurulu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Öcalan</span> PKKnın kurucu lideri (1978–1999)

Abdullah Öcalan veya zaman zaman kullanılan kısa adıyla Apo, yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu lideridir.

<span class="mw-page-title-main">HPG (örgüt)</span> PKK’nin askerî gücü

HPG tam adı ile Halk Savunma Güçleri, PKK'nın amacı ve stratejisi doğrultusunda Türkiye'de sivillere, polis karakollarına ve askerî hedeflere karşı intihar saldırıları, silahlı ve bombalı saldırılar düzenleyen PKK'nın askerî kanadı. Çeşitli kaynaklarda örgütün savaş stratejisi olarak gerilla savaşı yöntemlerini kullandığı iddia edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">TAK (örgüt)</span> 2004te kurulan yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt

TAK tam adı ile Kürdistan Özgürlük Şahinleri, 29 Temmuz 2004 yılında kurulan, Türkiye'nin metropollerinde, turistik bölgelerinde sivillere, askerî hedeflere karşı bombalı saldırı, intihar saldırısı, sabotaj ve kundaklama türünde stratejik ve sansasyonel saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-PKK çatışması</span> PKK ve TSK arasında 1984ten beri süren savaş

Türkiye-PKK çatışması, PKK ve Türk Silahlı Kuvvetleri arasında örgütün 1978'de yılında kurulması ile beraber başlayan ve hâlen devam eden çatışmaları kapsamaktadır. 1984 yılına kadar küçük ölçekli silahlı çatışmalar yaşanmışsa da Türk güvenlik güçleri ve PKK mensupları arasındaki topyekün silahlı mücadele 1984 yılında PKK'nın gerçekleştirdiği Eruh ve Şemdinli saldırıları ile başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">KCK</span> Kürt politik organizasyonu

KCK, Türkçe tam adı ile Kürdistan Topluluklar Birliği, Abdullah Öcalan'ın teorize ettiği demokratik konfederalizm çerçevesinde kurulan çatı örgüt. KCK bünyesinde Kürdistan'ın sırasıyla Türkiye, Suriye, İran ve Irak sınırları içinde kalan dört parçasını temsil eden demokratik konfederalist siyasi partiler olarak tanımlanan Kürdistan İşçi Partisi (PKK), Demokratik Birlik Partisi (PYD), Kürdistan Özgür Yaşam Partisi (PJAK) ve Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi (PÇDK) bulunur.

Pınarcık Katliamı, 20 Haziran 1987 tarihinde, Mardin'in Ömerli ilçesine bağlı Pınarcık köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 16'sı çocuk, 6'sı kadın 30 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Pir</span> PKK kurucu militanı

Kemal Pir, Türk asıllı PKK kurucu militanı. PKK'nın ilk kadrolarındandır ve iki defa cezaevinden firar etmiştir. Lakabı "Laz Kemal" idi.

Cemil Bayık veya kod adı ile Cuma, PKK'nın yaşayan beş kurucusundan biridir. Murat Karayılan ve Bahoz Erdal'la birlikte PKK'nın yönetim kurulunu oluşturmaktadır. Ayrıca 12 kişilik KCK yürütme konseyinin bir üyesidir.

Ali Haydar Kaytan veya kod adıyla Fuat, PKK kurucu kadrosunda yer alan KCK Yürütme Konseyi üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Halkların Demokratik Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Halkların Demokratik Partisi, 15 Ekim 2012 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "HDP" şeklindedir. Simgesi gövde bölümü iki adet elden oluşan ağaç tasviridir. Eş genel başkanları Cahit Kırkkazak ve Sultan Özcan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Çözüm Süreci</span>

Çözüm süreci, açılım süreci, demokratik açılım veya Kürt açılımı, uzun yıllardır süren Türkiye-PKK çatışmasını çözmeye yönelik olarak Adalet ve Kalkınma Partisi Hükûmeti tarafından başlatılan sürecin adıdır.

Kürt siyasi hareketi ya da Kürt özgürlük hareketi, Türkiye, Irak, Suriye ve İran topraklarında, Kürdistan olarak anılan jeokültürel bölgede yaşayan Kürtlerin anadilde eğitim, self determinasyon, özerklik ya da bağımsız devlet gibi politik taleplerini gerçekleştirmek için mücadele veren hareketin genel adı olarak kullanılır. Bu talepler yasal zeminde demokratik olarak tartışıldığı gibi silahlı olarak Marksist-Leninist çizgide gerçekleştirilmeye de çalışılmaktadır.

Ankara Demokratik Yüksek Öğrenim Derneği (ADYÖD), PKK lideri Abdullah Öcalan ile bir grup marksist öğrenci tarafından 1975'te kurulan öğrenci derneği.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik konfederalizm</span> ideoloji ve hükûmet yapısı

Kürt komünalizmi veya Apoculuk olarak da bilinen demokratik konfederalizm, İmralı Cezaevi'nde PKK lideri Abdullah Öcalan tarafından teorize edilen ve devletsiz bir topluma dayanan siyasi paradigmadır. Özerklik, doğrudan demokrasi, siyasi ekoloji, feminizm, çok kültürlülük, öz savunma, öz yönetim kooperatif ekonomisi unsurlarına dayanan konfederasyon özelliklerine sahip bir demokratik öz örgütlenme sistemine ilişkin siyasi bir kavramdır. Toplumsal ekoloji, özgürlükçü belediyecilik, Orta Doğu tarihi ve genel devlet teorisinden etkilenen Öcalan, bu konsepti Kürt ulusal özlemlerinin yanı sıra sınıflı topluma kök salmış bölge ülkelerindeki diğer temel sorunlara siyasi bir çözüm ve dünyanın dört bir yanındaki halklar için özgürlük ve demokratikleşmeye giden bir yol olarak sunmaktadır.

<i>Bir Halkı Savunmak</i>

Bir Halkı Savunmak, PKK lideri Abdullah Öcalan tarafından yazılan ve ilk kez 2004 yılında basılan kitap. Aynı zamanda Öcalan'ın yakalanmasından sonra mahkemeye verdiği savunma metni olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Osman Öcalan</span> PKK militanı (1958–2021)

Osman Öcalan, Kürt politikacı ve PKK'nın eski liderlerindendir.

Öcalan Davası; Türkiye Cumhuriyeti'ne karşı 1984'ten beri isyan eden ve Avrupa Birliği, NATO, ABD ile Türkiye gibi çeşitli devlet ve kuruluşlar tarafından bir terör örgütü olarak kabul edilen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt PKK'nın kurucu Abdullah Öcalan'ın, "silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek" suçuyla Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından idama mahkûm edilmesiyle sonuçlanan yargı sürecidir.

Devrimci Doğu Kültür Ocakları, Türkiye'de ağırlıklı olarak Kürt öğrencilerin oluşturduğu bir dernekti. 1969 yılında kuruldu ve 1971 Muhtırası'ndan sonra kapatıldı.

PÇDK tam adı ile Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi, 2002 yılında kurulan Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde faaliyet gösteren bir siyasi partidir. PKK ile birlikte Kürdistan Topluluklar Birliği'nin (KCK) bir parçasıdır.