İçeriğe atla

Hakan Fidan

Hakan Fidan
Fidan, Mart 2024
Türkiye Dışişleri Bakanı
Görevde
Makama geliş
4 Haziran 2023
CumhurbaşkanıRecep Tayyip Erdoğan
Yerine geldiğiMevlüt Çavuşoğlu
Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanı
Görev süresi
10 Mart 2015 - 4 Haziran 2023
CumhurbaşkanıRecep Tayyip Erdoğan
Başbakan Ahmet Davutoğlu
Binali Yıldırım
Yerine geldiğiİsmail Hakkı Musa (vekil)
Yerine gelenİbrahim Kalın
Görev süresi
27 Mayıs 2010 - 10 Şubat 2015
CumhurbaşkanıAbdullah Gül
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan
Ahmet Davutoğlu
Yerine geldiğiEmre Taner
Yerine gelenİsmail Hakkı Musa (vekil)
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanı
Görev süresi
2003 - 14 Kasım 2007
CumhurbaşkanıAhmet Necdet Sezer
Abdullah Gül
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan
Yerine gelenMusa Kulaklıkaya
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Temmuz 1968 (56 yaşında)
Altındağ, Ankara, Türkiye
Milliyeti Türk
Evlilik(ler) Nuran Fidan
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul
Mesleği Asker, akademisyen, bürokrat, diplomat ve güvenlik uzmanı
Ödülleri Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Türkiye
Branşı Türk Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları 1986-2001
Rütbesi Astsubay başçavuş

Hakan Fidan (d. 17 Temmuz 1968; Ankara), Türk asker, akademisyen, bürokrat, diplomat ve mevcut Türkiye Cumhuriyeti dışişleri bakanı. Göreve gelmeden önce, 2010-2023 yılları arasında Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) başkanlığı görevinde bulundu. Fidan, İsmet İnönü'nün ardından 101 yıl sonra Dışişleri Bakanlığı koltuğuna geçen ikinci asker kökenli kişi oldu.

Daha önce dış politika ve güvenlik alanlarında kritik görevlerde bulunan Fidan, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'nda, Başbakanlık'ta dış politika ve güvenlik konularından sorumlu Müsteşar Yardımcılığı, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Yönetim Kurulu Üyeliği, Başbakan Özel Temsilciliği, MİT Müsteşar Yardımcılığı ve Cumhurbaşkanı Özel Temsilciliği gibi görevlerde de bulundu.

İlk yılları ve eğitimi

Hakan Fidan, 17 Temmuz 1968'de Ankara'nın Altındağ ilçesine bağlı Hamamönü semtinde doğdu.[1] 1986'dan 2001'e kadar Türk Silahlı Kuvvetlerinde astsubay olarak çalıştı. Bu sırada KK Muhabere Okulu ve KK Dil Okulunda eğitim aldı.[2] Askerliği kendi isteğiyle bırakıp ABD'de Maryland Üniversitesine bağlı University of Maryland University College'dan yönetim ve siyaset bilimi alanından lisans dereceleri aldı. Bilkent Üniversitesinde "Dış Politikada İstihbaratın Yeri" isimli teziyle yüksek lisans ve 2006'da da "Bilgi Çağında Diplomasi: Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı" başlıklı tez ile doktora yaptı.[3][4][5] Viyana'da Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunda, Cenevre'de Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Enstitüsünde ve Londra'da Verification Technologies Research Center'da akademik çalışmalarını sürdürdü. Hacettepe ve Bilkent Üniversitelerinde akademisyenlik yaptı.[5]

Erken kariyeri

Almanya'daki NATO Süratli Reaksiyon Kolordusu Karargahı'nda da çalışan Fidan, 2001'den itibaren iki yıl Avustralya'nın Ankara Büyükelçiliği'nde kıdemli siyasi ve ekonomik danışman olarak görev yaptı. 2003'te Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) başkanlığına atandı.[5]

14 Kasım 2007'de Başbakanlık müsteşar yardımcılığı görevine gelen Fidan, 2008 Kasım ayında Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. 8 Mart 2008'de de Uluslararası Ahmet Yesevi Üniversitesi mütevelli heyeti üyesi oldu[5] ve bu görevinden Şubat 2011'de istifa etti.

Mesleki kariyeri

MİT başkanlığı

(Soldan sağa) Mevlüt Çavuşoğlu, Recep Tayyip Erdoğan, Hulusi Akar, Hakan Fidan ve İbrahim Kalın Rus heyetiyle yapılan görüşmede. (Ocak 2020)

15 Nisan 2010'da Millî İstihbarat Teşkilatı müsteşar yardımcılığına getirildi. Emre Taner'in görev süresinin dolmasının ardından, 27 Mayıs 2010 tarihinde MİT müsteşarlığı görevine atandı. Atandığında 42 yaşında olması nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti tarihinde göreve gelen en genç MİT müsteşarı oldu.[6] Fidan, büyükelçi iken; MİT müsteşarlığına getirilen Sönmez Köksal'dan sonra teşkilat başkanlığına dışarıdan getirilen ikinci isim oldu.[7]

Tartışmalar

13 Eylül 2011 tarihinde, Hakan Fidan'ın, Çözüm Süreci kapsamında MİT müsteşar yardımcısıyken PKK yöneticilerinden Mustafa Karasu, Sabri Ok ve Zübeyir Aydar ile Norveç'in başkenti Oslo'da yaptığı iddia edilen görüşmelere dair ses kaydı Dicle Haber Ajansı aracılığıyla basına verildi.[8][9]

Ajans konuyla ilgili olarak “İnternet üzerinden yayım yapan ajansımız Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) bugün saat 09.37’de servis edilen ‘Görüşmelerin İçyüzü Erdoğan’ı Yakacak’ başlıklı haber, sitemize yapılan sanal saldırı sonucu şifrelerin kırılması suretiyle eklenmiştir. Söz konusu haber ise araştırılıp ortaya çıkarılan veya bir haber kaynağının göndermiş olduğu haber değildir. Dolayısıyla gerçekliği teyit edilmediği gibi, ajansımızla da bir ilgisi yoktur. Haber fark edilir edilmez, hemen müdahale edilmiş ve siteden kaldırılmıştır. Teknik çalışmalar nedeniyle yaklaşık 2,5 saat yayım yapamadık. Bu nedenle abonelerimizden özür diliyoruz” açıklamasını yaptı.[8]

7 Şubat 2012 tarihinde özel yetkili İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Sadrettin Sarıkaya tarafından, KCK operasyonunda şüpheli sıfatıyla ifadeye çağrıldı.[10] Bunun üzerine hükûmet, İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilatı Kanunu'nun 26. maddesinde değişiklik yaparak; MİT mensuplarının veya özel bir görevi ifa etmek üzere başbakan tarafından görevlendirilen kişilerin, görevin niteliğinden doğan ve görevi ifa sırasında işledikleri iddia edilen suçlar nedeniyle haklarından soruşturma yapılması başbakanın iznine bağlandı.[11][12]

Siyasi kariyeri

Milletvekilliği aday adaylığı

10 Şubat 2015 tarihinden geçerli olmak üzere Adalet ve Kalkınma Partisi'nden milletvekili aday adayı olmak için istifa etti.[13] Ancak 9 Mart 2015 tarihinde yazılı açıklama yaparak aday adaylığı başvurusunu geri çekti.[14] 10 Mart 2015'te görevine geri döndü.[15]

Dışişleri bakanlığı

4 Haziran 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında kurulan 67. Türkiye Hükûmeti'ne ait yeni kabinede yer alarak yeni Dışişleri Bakanı oldu.[16] 9 Ağustos 2023 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tevcihi ile MGK toplantısı sonrasında MİT'teki 13 yıllık kariyerinden ötürü Fidan'a Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası verildi.[17][18]

Özel yaşamı

Nuran Fidan ile evli ve 3 çocuk babasıdır.[19]

Kaynakça

  1. ^ "Dışişleri Bakanı: Hakan Fidan". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2023. 
  2. ^ "Milli İstihbarat Teşkilatı - Görev Yapmış Müsteşarlar". Milli İstihbarat Teşkilatı. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020. 
  3. ^ Fidan, Hakan (Eylül 2006). "Bilgi Çağında Diplomasi: Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı" (PDF). Bilkent Üniversitesi. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013. 
  4. ^ Fidan, Hakan (Mayıs 1999). "Intelligence and Foreign Policy: A Comparison of British, American and Turkish Intelligence Systems" (PDF). Bilkent Üniversitesi. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  5. ^ a b c d "MİT'te atama". Sabah. 17 Nisan 2010. 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2010. 
  6. ^ "Portre: Hakan Fidan". Al Jazeera Turk. 6 Şubat 2015. 9 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2015. 
  7. ^ "Türkiye 4 gündür Hakan Fidan'ı konuşuyor". 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022. 
  8. ^ a b "Mit Başkanı'nın ses kaydı internete düştü". Cumhuriyet. 13 Eylül 2011. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  9. ^ "PKK, MİT görüşmeleri kitap oldu: Hakan Fidan, Sabri Ok'tan ne istedi?". Cumhuriyet. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  10. ^ "Savcı dosyadan el çektirildi!". Cumhuriyet. 11 Şubat 2012. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  11. ^ "Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu" (PDF). 1 Kasım 1983. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  12. ^ "Jet hızıyla imzalandı". Milliyet. 18 Şubat 2012. 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  13. ^ "MİT Müsteşarı Fidan istifa etti". Anadolu Ajansı. 10 Şubat 2015. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  14. ^ "Hakan Fidan adaylığını geri çekti". Anadolu Ajansı. 9 Mart 2015. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021. 
  15. ^ "Hakan Fidan görevine döndü". Anadolu Ajansı. 10 Mart 2015. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021. 
  16. ^ "67. Türkiye Hükûmeti kabine listesi" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 3 Haziran 2023. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  17. ^ "MGK bildirisi açıklandı: İşte alınan kararlar". ntv.com.tr. 9 Ağustos 2023. 11 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "MGK'da dikkat çeken anlar! Erdoğan'dan Hakan Fidan'a üstün hizmet madalyası". milliyet.com.tr. 9 Ağustos 2023. 9 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  19. ^ "İşte Hakan Fidan'ın sır dolu yaşamı". İnternet Haber. 12 Şubat 2015. 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">CIA</span> Amerika Birleşik Devletlerinin ulusal istihbarat teşkilatı

CIA, Birleşik Devletler federal hükûmetinin sivil bir dış istihbarat servisidir ve resmî olarak dünyanın dört bir yanındaki ulusal güvenlik bilgilerini, öncelikle insan istihbaratını (HUMINT) kullanarak toplamak, işlemek ve analiz etmekle görevlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Millî İstihbarat Teşkilatı</span> Türkiye Cumhuriyetinin ulusal istihbarat teşkilatı

Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT), Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığına bağlı resmî istihbarat örgütüdür. MİT'in mevcut merkezi, Ankara'nın Etimesgut ilçesindeki KALE binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Millî Güvenlik Kurulu (Türkiye)</span> ulusal güvenlik kurulu

Millî Güvenlik Kurulu (MGK), 1933-1949 yılları arasında Yüksek Müdafaa Meclisi Umumî Kâtipliği, 1949-1962 yılları arasında Millî Savunma Yüksek Kurulu ve Genel Sekreterliği, 1961 Anayasası'na göre Millî Güvenlik Kurulu ve Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği isimleri ile faaliyet göstermiştir.

Sönmez Köksal, Türk diplomat.

Şenkal Atasagun, Türk istihbarat yetkilisi.

Emre Taner, Türk istihbaratçı ve eski Millî İstihbarat Teşkilatı Müsteşarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mevlüt Çavuşoğlu</span> Türk siyasetçi

Mevlüt Çavuşoğlu, Türk siyasetçi, diplomat, ekonomist, iş insanı ve eski Türkiye Dışişleri Bakanıdır. Bu görevinden önce 2013-2014 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı ve 2010-2012 tarihleri arasında ise Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Başkanlığı görevlerini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı</span> Türkiyede bir kamu kurumu (2010–2018)

Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı (KDGM) İçişleri Bakanlığı'na bağlı mahalli istihbarat örgütüdür. Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı terörizmle mücadele için ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, bu konuda politika ve strateji geliştirme ile yükümlüdür. Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı gerektiğinde Genelkurmay Başkanlığı, MİT, Dışişleri Bakanlığı, EGM ve Jandarma Genel Komutanlığı'nın istediği istihbaratı toplama ve strateji belirleyip müdahale etmekle yükümlüdür. İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, 8 Temmuz 2011 tarihinde yapılan değişiklikle Başbakanlığa, 3 Eylül 2014 tarihinde yapılan değişikle İçişleri Bakanlığı'na bağlandı. Müsteşarlık, Teşkilat Kanunu ile kendisine verilen görevleri ifa etmekte olup; güvenlikle ilgili operasyonel bir görevi bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kaşif Kozinoğlu</span> Türk asker ve eski Millî İstihbarat Teşkilatı Dış Operasyonlar Dairesi Başkanı

Kaşif Kozinoğlu, Türk asker ve eski Millî İstihbarat Teşkilatı Dış Operasyonlar Dairesi Başkanı. Sanık olduğu Ergenekon davalarında ifade vermesine kısa bir süre kala cezaevinde kalp krizi geçirerek öldü. Ölümü şüpheli bulundu ve savcılar tarafından ölümü hakkında soruşturma başlatıldı.

Yaşar Halit Çevik, Türk büyükelçi.

Mustafa Karasu, PKK'nın üst düzey yöneticilerinden biri olan Türk kökenli militan. Avareş (Karasu) ve Hüseyin Ali kod adlarını kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sinyal İstihbaratı Başkanlığı</span>

Sinyal İstihbarat Başkanlığı (SİB) eski adıyla Genelkurmay Elektronik Sistemler Komutanlığı'nın 2012 yılında MİT'e devri ile kurulmuş olan ve sinyal istihbaratı (SIGINT) yapan birimdir. Görevi, her türlü haberleşme ve radar sinyalini analiz ederek sinyal istihbaratı üretmek ve gerekli makamlara sunmaktır.

Hayri Ündül, Türk asker.

Kaçakçılık, İstihbarat, Harekât ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı veya bilinen kısaltılmış adıyla KİHBİ, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığına bağlı olarak 20 Kasım 1981 tarihinde kurulmuş olan başkanlıktır. Başkanlık, Bakanlık düzeyinde görevlendirilen bir müsteşar yardımcılığına bağlı olarak; kaçakçılık ve kaçakçılık istihbaratının Türkiye Cumhuriyeti çapında planlanması, yönlendirilmesi, koordinasyonu ve istihbarat değerlendirilmesine göre yapılacak harekâtın sevk ile idaresinin yönetilmesi amacıyla kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çözüm Süreci</span>

Çözüm süreci, açılım süreci, demokratik açılım veya Kürt açılımı, uzun yıllardır süren Türkiye-PKK çatışmasını çözmeye yönelik olarak Adalet ve Kalkınma Partisi Hükûmeti tarafından başlatılan sürecin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yaşar Güler</span> Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanı

Yaşar Güler Türk asker. Mevcut Türkiye Millî Savunma Bakanı. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 30. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Hakkı Musa</span> Türk diplomat ve bürokrat

İsmail Hakkı Musa Türk diplomat ve bürokrat. 2015 yılında kısa bir süreliğine Millî İstihbarat Teşkilatı müsteşarlığına vekâlet etti, Türkiye'nin Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçisi olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Davutoğlu'nun başbakanlıktan istifa süreci</span> Davutoğlunun başbakanlık ve AKP genel başkanlığı görevlerini bırakması

Davutoğlu'nun istifa süreci, Ahmet Davutoğlu ve Recep Tayyip Erdoğan arasında yaşanan gerginlik sonucunda Davutoğlu'nun başbakanlık ve Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanlığı görevlerini bırakması ile sonuçlanmış süreçtir. Bu süreç, arka planını sunduğunu iddia eden Pelikan adlı bir grubun blog sitesinin adı ile özdeşleştirilip Pelikan Dosyası olarak da adlandırılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez bir Başbakan; askerî darbe, gensoru ve seçim mağlubiyeti gibi sebepler dışında bir sebepten ötürü partisinin genel başkanlığını ve başbakanlığı bırakma kararı almıştır. Süreç, bazı yorumcular tarafından Saray Darbesi şeklinde de ifade edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Kalın</span> Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanı

İbrahim Kalın, Türk bürokrat, diplomat, akademisyen ve mevcut Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) başkanı. 11 Aralık 2014'ten 4 Haziran 2023'e kadar büyükelçi sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığının sözcülüğünü, 2018 yılından itibaren cumhurbaşkanlığı güvenlik ve dış politikalar kurulu başkan vekilliği ile cumhurbaşkanlığı başdanışmanlığı görevini yürüttü. 5 Haziran 2023'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Millî İstihbarat Teşkilatı başkanlığı görevine getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Sedat Önal</span> Türk diplomat

Sedat Önal Türk büyükelçi.