İçeriğe atla

Hafif raylı sistem

Los Angeles'ta toplu taşımanın genişlemesi büyük ölçüde dekovil ile olmuştur.

Hafif raylı sistem ya da modern dekovil, daha yüksek kapasite ile çalışan kentsel bir tramvay sistemidir. Dekovil, 40–60 cm arası raylarda hareket etme kabiliyetine sahip makine, hayvan veya insan gücüyle yürüyebilecek şekilde dizayn edilmiş vagonlardır. 1875 yılında Paul Decauville tarafından Fransa'da kurulan şirketin ürettiği bu araçlar, zamanla bu isimde (dekovil) anılmışlardır.[1][2] Hafif raylı sistemlerde kullanılan vagonlar sıradan tramvaylardan daha hızlıdırlar ancak metro vagonlarından daha hafiftirler. Son zamanlarda ağır raylı sistemler ile karşılaştırıldığında düşük maliyetleri ve artan güvenilirlikleri ile yoğun olarak tercih edilmektedirler.

Türkiye'deki dekovil/hafif raylı sistem hatları

Kaynakça

  1. ^ "KESK Mücadele Tarihi". 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2017. 
  2. ^ "Dekovil". 3 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ankara Metrosu</span> Ankarada hizmet veren metro sistemi

Ankara Metrosu, Türkiye'nin başkenti Ankara'da hizmet veren hafif raylı ve metro sistemidir. EGO Genel Müdürlüğü tarafından işletilmektedir. 1996'da hizmete giren ilk hatla birlikte Ankara Metrosu, İstanbul'dan sonra Türkiye'de hizmete giren ikinci metro sistemi olmuştur. Hem toplam ağ uzunluğu olarak hem de yıllık yolcu sayısı bakımından Türkiye'nin en büyük ikinci metro sistemidir. İlk olarak 30 Ağustos 1996'da A1 Hafif Raylı Sistemi faaliyete geçmiştir. 28 Aralık 1997'de M1 Metro Hattı, 12 Şubat 2014'te M3 Metro Hattı, 13 Mart 2014'te M2 Metro Hattı, 5 Ocak 2017'de M4 Metro Hattı ve 12 Nisan 2023'te ise M4 Metro Hattı hizmete açılmıştır. Sistemde toplam 57 istasyon bulunmaktadır. A1 hattı 8,5 km, M1 hattı 14,6 km, M2 hattı 16,5 km, M3 hattı 15,3 km, M4 hattı ise 12,5 km uzunluğundadır. A1 uzatması inşa hâlindedir. A2 uzatması ihale aşamasındadır. M4 uzatmaları ile M2ᴀ, M2ʙ M5, M6 ve M7 hatlarının ise yapımı planlanmaktadır. Ankara Metrosu, hatların geçtiği halleriyle Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Sincan ve Yenimahalle ilçelerinden geçmektedir. Gelecekte Pursaklar, Akyurt ve Çubuk ilçelerinden de geçecektir.

<span class="mw-page-title-main">Metro</span> kentsel alanda yolcu taşıyan demiryolu sistemi

Metro, genellikle kentsel alanlarda bulunan yüksek kapasiteli toplu taşıma türüdür. Otobüslerden, fünikülerden veya tramvaylardan farklı olarak, genellikle metro sistemleri özel bir geçiş hakkı üzerinde çalışan, yayalar veya diğer araçlar tarafından erişilemeyen ve tünellerde bulunan demiryollarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ankaray</span> Ankarada hizmet veren hafif raylı sistem

Ankaray, Türkiye'nin başkenti Ankara'da hizmet veren hafif raylı sistemdir. Hizmete girdiği 30 Ağustos 1996 itibarıyla, Ankara'nın ilk, Türkiye'nin -İstanbul'daki M1 hattı'ndan sonra- ikinci hafif raylı sistemidir. Ankaray kelimesi, Ankara ile ray kelimelerinin birleştirilmiş hâlinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Metrosu</span> İstanbul, Türkiyede hizmet veren metro ağı

İstanbul Metrosu, Türkiye'nin nüfus bakımından en büyük şehri olan İstanbul'daki metro sistemidir. 3 Eylül 1989'da M1 hattının hizmete girmesiyle birlikte faaliyete başlamıştır. Günümüzde M1ᴀ, M1ʙ, M2, M3, M4, M5, M6, M7, M8, M9 ve M11 olmak üzere 11 hattan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da toplu taşıma</span> Toplu taşıma ağı

İstanbul'da toplu taşıma, 5712 km²'lik bir alana yayılmış 15 milyondan fazla nüfusa hizmet veren banliyö treni, metro, tramvay, nostaljik tramvay, füniküler, teleferik, otobüs ağı, metrobüs, vapur ve deniz otobüsü gibi çeşitli hizmetlerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">M4 (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu hattı

M4 Metro Hattı, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda yer alan metro hatlarından biridir. Anadolu Yakası'nın ilk metro hattı olma özelliğini taşır. İlk istasyonu Kadıköy, son istasyonu ise Sabiha Gökçen Havalimanı olmak üzere 23 istasyonu mevcuttur ve istasyonlar tamamen yer altındadır. Kadıköy ve Ayrılık Çeşmesi istasyonları ile Tavşantepe - Sabiha Gökçen Havalimanı arasındaki istasyonlar hariç, hat D.100'e paralel gider. 17 Ağustos 2012 tarihinde Kadıköy - Kartal, 10 Ekim 2016 tarihinde Kartal - Tavşantepe uzatması ve 2 Ekim 2022 tarihinde Tavşantepe - Sabiha Gökçen Havalimanı uzatması hizmete girmiştir. M4 hattı, 33,5 kilometre (20,8 mi) uzunluğu ile İstanbul'da M11 hattından sonraki en uzun ikinci metro hattıdır. Hattaki toplam seyahat süresi 52 dakikadır. İşletme 8'li ve 4'lü tren dizileriyle yapılmaktadır.

Metro İstanbul, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından İstanbul'da kent içi raylı sistemlerin işletmeciliğini yapmak üzere 1988'de İstanbul Ulaşım A.Ş. adı ile kurulmuş olan bir şirkettir. 20 Mayıs 2016'da ismi değiştirilerek Metro İstanbul adını almıştır. 240,5 km kent içi raylı sistem ağının işletmeciliğini yapmaktadır ve her gün iki milyonun üzerinde yolcuya hizmet vermektedir. İşlettiği sistemin bir parçası olan T1 Tramvay Hattı, Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği tarafından yüksek yolcu talebini karşılama alanında dünyadaki en iyi uygulama seçilmiştir.

Yapı Merkezi, 1965 yılında Ersin Arıoğlu ve Köksal Anadol tarafından İstanbul'da kurulmuş bir grup şirketidir. Yapı Merkezi; kurduğu şirketlerle özellikle ulaşım sistemleri; kent içi raylı sistemler; tüneller, köprüler, viyadükler; endüstriyel ve genel hizmet yapıları; konutlar, su toplama ve temin sistemleri; restorasyon, güçlendirme ve onarım işleri ile ilgili yurt içinde ve yurt dışında pek çok projeyi hayata geçirmiştir. 1980 yılından bu yana, özellikle Suudi Arabistan, Cezayir, Fas, Birleşik Arap Emirlikleri, Sudan ve Etiyopya olmak üzere yurt dışında da tasarım ve inşaat işleri yüklenmektedir. Ayrıca Yapı Merkezi web sayfası Uluslararası gönüllü sektör liderlerinden oluşan Web Marketing Association tarafından inşaat kategorisinde "Mükemmellik Standardı" ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Katener</span> Demiryolu taşıtlarının enerji hattı

Katener, demiryolu taşıtlarına elektrik enerjisi sağlamak amacıyla kullanılan hatların genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tramvay</span> raylar üzerinde hareket eden elektrikli toplu taşıma aracı

Tramvay, genel olarak yerleşim yerleri içerisinde insan taşımacılığında kullanılan, kara yolunda tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden toplu ulaşım aracıdır. Trenlerin aksine raylar sokaklara döşenebilir ve diğer taşıtlar bu yollardan geçebilirler. Tramvay hattı tramvay veya hafif raylı sistemlerde kullanılır. Tramvay hattı, aracın çeşitli çalışma ortamlarına uyum sağlamak için farklı ray profili'ne sahip olabilir. Çoğu tramvaylar elektrik gücüyle çalışır. At veya petrol ile çalışan tramvaylar da vardır. Tramvayların çift katlı tramvay, tramvay-tren, lastik tekerlekli tramvay, alçak tabanlı tramvay gibi türleri bulunmakdadır.

<span class="mw-page-title-main">Hyundai Rotem</span> Güney Koreli makine şirketi

Hyundai Rotem, Güney Kore'li demiryolu araçları, savunma sanayi araç-gereçleri ve üretim hatları için üretim yapan bir sanayi şirketidir. Hyundai Motor şirketine bağlıdır. Temmuz 2006 yılında Türkiye'de ortak Eurotem A.Ş. şirketini kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yenikapı Aktarma Merkezi</span> Fatih, İstanbulda bir aktarma merkezi

Yenikapı Aktarma Merkezi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Fatih ilçesindeki Yenikapı Meydanı'nda yer alan TCDD'ye ait yer altı tren istasyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na ait hemzemin raylı sistem istasyonu, Metro İstanbul'a ait yer altı metro istasyonları ve İETT otobüslerine hizmet veren otobüs duraklarını kapsayan ve hatlar arasında aktarma imkanı sağlayan aktarma merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Zeytinburnu Aktarma Merkezi</span> Bakırköy, İstanbulda bir aktarma merkezi

Zeytinburnu Aktarma Merkezi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy'ün Osmaniye Mahallesi'nde yer alan ve metro, tramvay, metrobüs istasyonları ile İETT otobüs duraklarını kapsayan ve hatlar arasında aktarma imkanı sağlayan aktarma merkezidir. D.100 Zeytinburnu Kavşağı'na olan yakınlığı sebebiyle bu isimle adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü ray</span> demiryollarının elektrik iletimi tipi

Üçüncü ray, bir demiryolu hattının rayları arasında veya yanına yerleştirilen yarı-sürekli bir katı iletken vasıtasıyla raylı taşıtlara elektrik enerjisi sağlayan bir raydır. Genellikle, kendi koridorlarında dış ortamdan tamamen veya neredeyse tamamen ayrılmış hizalamaları olan toplu ulaşım veya metro sisteminde kullanılmaktadır. Üçüncü raylı sistemler daima doğru akım elektriğinden tedarik edilir.

<span class="mw-page-title-main">AntRay</span> Antalya tramvay sistemi

AntRay, Türkiye'nin Antalya kentinde bulunan bir tramvay sistemidir. Sistem, ilk olarak 1999 yılında nostaljik tramvay hattı (T2) ile açılmış olup çağdaş (modern) tramvay hatları ise Aralık 2009 tarihinde açılmıştır. Sistem toplam 51,5 km uzunlukta olup, 69 istasyona sahiptir. Binişlerde Antalya Kart kullanılmaktadır.

Türkiye'deki demiryolu şirketleri, 1856 yılından beri bugünkü Türkiye sınırları içinde yapılan demiryolu hatlarını inşa eden ve işleten şirketlerin listesini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Tramvayı</span> İstanbul, Türkiyedeki tramvay ağı

İstanbul Tramvayı, İstanbul'da hizmet veren modern tramvay ağıdır. Sistem, Avrupa Yakası'nda hizmet veren T1 Tramvay Hattı, T4 Tramvay Hattı ve T5 Tramvay Hattı'ndan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Tramvayı istasyonları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'nin İstanbul ilinde hizmet veren İstanbul Tramvayı ve İstanbul nostaljik tramvayı'nın toplam 81 istasyonu vardır. T2 ve T3 nostaljik tramvay hatları ile T4 hattının Cumhuriyet Mahallesi istasyonu hariç istasyonların tamamı engelli erişimine uygundur.

<span class="mw-page-title-main">M6 (Ankara Metrosu)</span> Proje aşamasındaki Ankara Metrosu hattı

M6 Metro Hattı, Ankara'da yapımı planlanan metro ve tramvay projelerinden birisidir. Gar'dan başlayıp Yıldırım Beyazıt Üniversitesi'ne kadar metro hattı, sonrasında da Çubuk'a kadar tramvay olarak planlanarak sona ermekte olan hattın, 54 kilometre (34 mi) uzunluğunda ve 17 istasyona sahip olması planlanmaktadır. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından inşa edilecek olan hattın projelendirme çalışmaları devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tenerife Tramvayı</span>

Tenerife Tramvayı İspanya'nın Kanarya Adaları'ndan biri olan Tenerife adasında bulunan hafif raylı sistem veya tramvay hizmetidir. Şu anda %100 Cabildo de Tenerife'ye ait bir limited şirketi olan Metropolitano de Tenerife tarafından işletilmektedir. Tramvay hizmete, 2 Haziran 2007'de Santa Cruz de Tenerife'de bulunan Intercambiador Aktarma İstasyonunu La Laguna şehrindeki Avenida de la Trinidad'a bağlayan 12.5 kilometrelik (7.8 mi) bir güzergâh üzerinde başlamıştır. Hospital Universitario ile El Cardonal duraklarını Hat 1 ile bağlamak üzere, La Cuesta ve Tíncer durakları arasında hizmet verecek olan ikinci bir hat 2009'da açıldı. Kanarya Adaları'ndaki mevcut olan tek tramvay veya tren olma özelliğini taşır.