İçeriğe atla

Hafefobi

Hafefobi[1] (aynı zamanda aphefobi,[1] haphofobi,[2] hapnofobi, haptefobi,[1] haptofobi,[1][2] thikofobi[1]) dokunma ya da dokunulma korkusunu içeren nadir bir fobidir. Bulaşma ya da istila korkusu olarak ifade edilen, kişinin kişisel alanını korumak için normal eğilimlerin şiddetli bir abartısıdır ve hatta fobiye sahiplerin tanıdıklarına karşı da bu fobiye sahip oldukları bilinir.

Bazı insanlar hafefobi ile doğarlar, bazılarında ise kötü bir deneyimden sonra gelişebilir. Daha nadir olarak, çevrelerine yaptıkları aşırı tepkilerden dolayı olabilir. Ara sıra korku, karşı veya aynı cinsiyette olan insanlar tarafından dokunulma korkusudur. Bu genellikle cinsel saldırı korkusu ile ilişkilendirilir. Michel Dorais cinsel istismar kurbanı olmuş birçok çocuğun dokunulma korkusu olduğunu bildiriyor. Kurbanlardan biri, dokunulmayı "ateş gibi yanma" olarak tanımlıyor ve bu onun donmasına ya da çıldırmasına sebep oluyor.[3]

Semptomları

Çeşitli fobiler ve korkular gibi, Hafefobili kişilerin yaşadığı belirtiler bireye göre değişebilir; Bununla birlikte, kapsamlı olmayan belirtiler listesi şunları içerir:

  • Rahatsızlık ve ter;
  • Mide bulantısı;
  • Kalp çarpıntısı;
  • Kuru ağız;
  • Baş dönmesi;
  • Panik;
  • Uyuşma;
  • Yükselen duyular;
  • Nefessiz kalma;
  • Sıkışmış hissetme;
  • Kas gerilimi ve rijitliği;
  • Titremek;
  • Hipervantilasyon;
  • Kontrolden çıkmış hissetme;
  • Yaklaşan ölüm veya felaket hissi.
  • Kurdeşen dökme

Toplum ve kültür

Televizyon şovu The Fallowingde "mild" karakteri hafif bir hafefobi vakasına sahiptir.[4]

Televizyon sitcomu The Big Bang Theory,Sheldon Cooper karakterinin birçok fobisi ve korkusu arasında hafefobi olduğu ima edilir. "The Cooper / Kripke Inversion" bölümünde Penny, Sheldon'a kız arkadaşı Amy Farrah Fowler ile cinsel ilişki düşünüp düşünmediğini sorar. Sheldon kendi hafefobisi üzerinde çalıştığını ve bir günlüğünün Amy ile ilişki yaşayabileceğini itiraf ediyor.

8 Kasım 2019 çıkışlı tek oyunculu hikâye oyunu türündeki Death Stranding[5] isimli oyunun baş karakteri Sam Bridges hafefobiye sahip bir karakterdir.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Charles Harrington Elster (1996). There's a Word for It!. Scribner. ss. 160. ISBN 0684824558. 
  2. ^ a b Laurence Urdang; Anne Ryle; Tanya H. Lee (1986). -ologies & -isms. Gale Research Co. ss. 557. ISBN 0810311968. 
  3. ^ Michel Dorais (2002). Don't Tell: The Sexual Abuse of Boys. McGill-Queen's Press — MQUP. s. 84. ISBN 0773522611. 
  4. ^ Wax, Alyse (18 Şubat 2014). "TV Recap: 'The Following' Episode 205 - 'Reflection'". fearnet.com. 10 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2014. 
  5. ^ "Death Stranding". 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fobi</span> Bir nesne veya durumun sürekli ve aşırı korkusu ile tanımlanan anksiyete bozukluğu

Fobi, korku ya da yılgı, bir şeye karşı duyulan korkunun, bireyin gündelik yaşamını olumsuz yönde etkilemesi hali. Fobi kelimesi, Yunanca Phobos kelimesinden gelir. Phobos, Yunan mitolojisinde korku tanrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lezbiyen</span> homoseksüel kız veya kadın

Lezbiyen, başka bir kadına fiziksel ve/veya duygusal çekim hisseden kadındır. Lezbiyen, eşcinsel kadın anlamına gelmektedir. Hem kadınlara hem de erkeklere çekim hisseden kadınlar ise biseksüeldirler. Kişinin kendini tanımlaması veya kendine biçtiği cinsel kimlik, davranışlarıyla örtüşmüyor olabilir.

Algofobi yalnız acı verici duyuma karşı değil, aynı zamanda acı verici duyum meydana getirebilecek her şeye karşı duyulan aşırı bir korku. Normal bir insanda görülenden çok daha anormal ve sabit haldedir. Kişiye büyük zararlar veren ve sık tekrarlanan bu fobi, kişinin psikolojik acı çekmesine yol açarak, bir kısır döngü halinde, tekrar fobiyi uyandırır ve acı yaratır. Bu döngü kişi için oldukça yıpratıcıdır. Oldukça abartılı olan bu acı korkusu, anksiyeteye yol açabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ablütofobi</span> banyo korkusu

Ablütofobi kalıcı, yersiz bir "yıkanma korkusudur". Bu fobi spesifik fobi sınıfına girer. Ablütofobi, erkeklere nazaran, çocuklarda ve kadınlarda daha çok görülür. Fakat bu fobi, genellikle çocuklar banyonun kötü bir şey olmadığını anladıklarında ortadan kalkar.

Oklofobi, enoklofobi ve demofobi, sosyal fobisi veya sosyal bozukluğu olan kişiler için kullanılan bir terimdir. Bu tür kişilerin kalabalık korkusu vardır. Ağır vakıalarda, acı çeken kişinin vücudunun paralize olması ve kişinin bu durumu engellemek için ortamdan kaçması ile sonuçlanır. Yine ağır vakıalarda, öfke nöbetleri, ağlamalar, aşırı terleme, üşüme, aşırı utanma veya kekeleme görülür. Bu kişiler genellikle "kalabalık altında ezilme", "kalabalık arasındaki insanlardan ölümcül hastalık kapma", "kalabalıkta kaybolma" veya kişinin "kalabalıkta kendini önemsiz/yetersiz hissetme"si gibi çeşitlenmiş korkulara sahiptir.

Sheldon Lee Cooper, CBS'te yayınlanan The Big Bang Theory dizisinde Jim Parsons tarafından canlandırılan bir kurgusal karakter.

Romantik yönelim ya da duygusal yönelim, kişinin en çok hangi cinsiyet ile romantik bir ilişkiye girmek veya aşık olmak isteyeceğini belirtir. Hem alternatif olarak hem de yan yana cinsel yönelim terimi ile kullanılır ve cinsel cazibenin daha büyük bir dinamiğin tek bir bileşeni olduğu bakış açısına dayanır. Örneğin, panseksüel birisi cinsel açıdan, cinsiyet fark etmeksizin, insanları ilgi çekici bulabilmesine rağmen, kişi sadece kadınlara karşı duygusal çekicilik ve yakınlık yaşayabilir.

Astrafobi, gök gürültüsü ve şimşeklere karşı duyulan anormal korkudur. İnsanlarda ve eğitilebilen hayvanlarda, tedavi edilebilen bir fobidir. Astrofobi kelimesi Yunancadaki ve kelimelerinden türemiştir.

Nekrofobi, Ceset görülmesi ya da ölümün düşünülmesi sonucu ortaya çıkan saplantılı ve aşırı korkudur. Fobiye sahip kişi, gerek başka insanlara karşı saldırganlık ve öldürme itkisi duymanın, gerek yasaklanmış olduğunu düşündüğü cinsel içgüdülerini doyuma ulaştırmanın “cezasını” çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Entomofobi</span>

Entomofobi, bir veya daha fazla böcek türüne karşı aşırı veya gerçekçi olmayan korku ile karakterize edilen bir fobidir. DSM-5 tarafından fobi olarak sınıflandırılmıştır. Daha spesifik durumlar apifobi ve myrmecopfobi nu içerir. Bir kitap, ABD nüfusunun %6'sının bu fobiye sahip olduğunu iddia etmektedir.

Autofobi aynı zamanda monofobi, isolofobi veya eremofobi, olarak adlandırılan, yalnız kalma fobisidir; bencil olma korkusu veya yalnız kalma korkusudur. Hastaların fiziksel olarak hasta olmaları gerekmez, ama göz ardı edildiklerini ya da sevilmediklerini düşünürler. İfade edilenin aksine, kelimenin anlamı, autofobiyi "kendinden korkma" olarak tanımlamaz. Bozukluk tipik olarak diğer anksiyete bozukluklarından kaynaklanır ve bunlarla ilişkilidir.

Glossofobi veya konuşma kaygısı halka açık konuşma ya da genel olarak konuşma korkusudur. Kelime glossofobi Yunancadaki γλῶσσα glōssa, dil anlamına gelir ve φόβος phobos, korku veya endişe anlamına gelir. Birçoğu yalnızca bu korkuya sahipken, küçük bir azınlık diğer sosyal fobi veya sosyal anksiyete bozuklukları yaşayabilir.

Gerascofobi yaşlanma ya da yaşlanmanın kalıcılığına karşı olan anormal korkudur. genellikle belirli fobiler altında sınıflandırılan, tek bir spesifik panik tetiklenmesinden korkulan bir klinik fobidir. Gerascofobi, yalnız kalan, kimsesiz ve kendine bakamayacak kişilerin endişelerine dayanabilir. Fobiye sahip kişiler genç ve sağlıklı olabilir.

Gerontofobi, kısaca yaşlanma korkusu, fobisidir. Birçok insan bu fobiye sahiptir. Kavram, Türkçe "yaşlı adam" anlamına gelen Yunanca γέρων – gerōn kelimesi ile Türkçe "korku" anlamına gelen φόβος – phobos kelimelerinin birleşiminden oluşur.

Equinofobi veya hippofobi atlara karşı duyulan psikolojik bir fobidir. Equinofobi Yunancadaki φόβος (phóbos), anlamı "korku" ve Latin kelimesi equus, anlamı "at"'ın birleşmesiyle oluşmuştur. Hippofobi kelimesi ise Yunancadaki phóbos kelimesi ile Yunancadaki at anlamına gelen, ἵππος (híppos) kelimesinin birleşmesi ile oluşmuştur.

haptofobi dokunmaktan veya dokunulmaktan korkma fobisi. Bu fobi genellikle cinsel saldırı korkusu ile ilişkilendirilir.Michell Dorais'a göre cinsel tacize uğrayan kişilerde genellikle dokunulma korkusu vardır ve cinsel taciz kurbanlardan biri dokunulmayı "Ateş gibi yanan" bir şey olarak tanımlamıştır. Bu fobiye sahip kişilere genelde dokunulduğunda kişinin donmasına ya da etrafındakilere saldırmasına neden oluyor.

Ruh sağlığı uzmanları genellikle genelleştirilmiş sosyal fobi ile özgül sosyal fobi arasında ayrım yapar. Genel sosyal fobisi olan insanlar, çok çeşitli sosyal durumlarda büyük sıkıntı yaşarlar. Özgül sosyal fobisi olanlar, yalnızca birkaç durumda kaygı yaşayabilir. "Özgül sosyal fobi" terimi, klinik olmayan sosyal kaygının spesifik formlarına da karşılık gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">İğne korkusu</span>

İğne korkusu ya da tripanofobi enjeksiyona karşı duyulan korkudur. İğne korkusu; kişinin aşı olmak ve kan vermekten kaçınmasına sebep olur. Bazen amofobi olarak anılır, ancak bu terim aynı zamanda keskin uçlu nesnelerden daha genel bir korkuya da atıfta bulunabilir.

Erotofobi, 1970'lerin sonlarında ve 1980'lerin başlarında bir dizi araştırmacı tarafından cinsellikle ilgili tutum ve inançların sürekliliği üzerindeki bir kutbu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Sürekliliğin modeli, bir uçta erofobi ve diğer uçta da erotofili ile temelde kutuplaşmış bir hattır.

<span class="mw-page-title-main">Ksantofobi</span>

Ksantofobi, renklere karşı mantıksız bir korku veya isteksizliktir ve genellikle koşullu bir tepkidir. Renklere karşı duyulan gerçek klinik fobiler nadir olmakla birlikte, renkler hormonal tepkileri ve psikolojik tepkileri ortaya çıkarabilir.