İçeriğe atla

Hafız Rakım Ertür

Hafız Rakım Ertür

Hafız Rakım Ertür (d. 1884, Edirne - ö. 31 Aralık 1961, Edirne), Türk din adamı.

Yaşamı

Rakım Ertür 1884 yılında Edirne'de doğdu, babası, Edirne Eski Cami İmamı Hafız Mehmet Efendi, annesi Münire Hanım'dır. 1892 yılında Dar-ül Muallim'e (Öğretmen okulu) girdi. Burayı bitirerek ilkokul öğretmeni diploması aldı. Hafız Rakım Ertür, babasının ölümü üzerine o devrin kurallarına göre Padişah fermanıyla 1911 yılında Edirne Eski Cami ikinci imamı ve 1918 yılında da aynı cami baş imamı olmuş ve 1953 yılında emekli olana kadar bu görevi sürdürmüştür. İmamlık görevi dışında Balkan Savaşı öncesinde İttihat ve Terakki İlkokulu, Balkan Savaşı sonrasında ise Dar-ül Eytam'da (Balkan ve I. Dünya Savaşı'nda şehit olanların çocuklarını okutmak için açılan okul) öğretmenlik yapmıştır.[1] Balkan Savaşı sırasındaki Edirne Kuşatması ile ilgili anılarını yazdı ve bu anılar daha sonra Dr. Ratip Kazancıgil tarafından kitaplaştırıldı.[2][3]

I. Dünya Savaşı sonrasında Edirne'de işgalleri protesto etmek ve Trakya'nın savunmasını planlamak için Belediye Başkanı Şevket Dağdeviren, Edirne Milletvekili Faik Kaltakkıran, Avukat Şeref Aykut, Tüccar Kasım Yolageldili tarafından 1918 yılında kurulan Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nde görev aldı.[3][4][5]

Edirne'nin 25 Temmuz 1920'de Yunanlar tarafından işgal edilmesinden sonra Belediye Başkanı Şevket Dağdeviren, Müftü Osman Hilmi Efendi ve diğer bazı Edirneliler ile birlikte 11 Eylül 1922 günü tutuklanarak Girit Adası'ndaki Hanya Mevlevihanesi'ne sürgüne gönderildi. Türk Yunan antlaşması sonunda 23 Mart 1923 tarihinde Propontis isimli Yunan gemisiyle İstanbul’a getirilen 723 kişilik kafilede yer aldı.[4][6]

Kendisi de Mevlevi olup ayinlerde ney üfleyen Ertür, Edirne Musiki Derneği ile Eski Eserleri Koruma Derneği'nde kurucu ve başkan, İpek Böceği Koza Kooperatifi'nde başkan, Türk Hava Kurumunda yönetim kurulu üyesi odu.[6] Dr. Rifat Osman'ın ölümünden sonra Arif Dağdeviren ile birlikte Prof. Dr. Süheyl Ünver'e Edirne rehberliği yaptı.[3][6]

Rakım Ertür (yerde oturanlar sağdan birinci) Şevket Dağdeviren (orta sıra oturanlar soldan üçüncü) ile Hanya'da Sürgünde

Ölümü

Rakım Ertür 31 Aralık 1961 yılında Edirne Devlet Hastanesinde akciğer kanserinden öldü ve 1962 yılının ilk günü kalabalık bir törenle Edirne Buçuktepe mezarlığında toprağa verildi.[1][3]

Ailesi

Eşi Taliha Hanım, kızı Münire Göklen ve torunları Taliha ile Selma'dır.

Ağabeyi Rasim Ertür, Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Derneği'nin mali işler sorumlusuydu.[3]

Edirne Belediye meclisi üyeleri 1930 oturanlar soldan 1.Şerif Bilgen, soldan 3. Şevket Dağdeviren, soldan 5. Hayrettin Belli, ayaktakiler sağdan 2. Ekrem Demiray, sağdan 4. İbrahim Akıncı, sağdan 6. Hafız Rakım Ertür

Kaynakça


  1. ^ a b Kazancıgil, Doktor Ratip, Savaşı Yaşayanların Kaleminden Edirne Balkan Savaşı Anıları - Hafız Rakım Ertür / M. Şevket Dağdeviren / Dr. Rifat Osman Edirne Valiliği Yayınları 2013 İstanbul
  2. ^ Kazancıgil, Yrd.Doç.Dr. Ratip, Hafız Rakım Ertür'ün Anılarından Balkan Savaşında Edirne Savunması Günleri - Edirne Araştırma Merkezi Yayınları I Vize 1986
  3. ^ a b c d e Altınel B. Cem Kuruluşunun 100. Yılında Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Derneği Yöneticilerinin Yaşam Öyküleri Edrne Belediye Başkanlığı Yayınları No:30 Edirne 2018 ISBN 978-605-67594-4-4
  4. ^ a b Bıyıklıoğlu Tevfik, Trakya'da Milli Mücadele Cilt 1 Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları 1992 Ankara
  5. ^ Güner Zekai, Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1 Aralık 1918 - 13 Mayıs 1920), Atatürk Araştırma Merkezi S: 11 - 176, 1998 Ankara
  6. ^ a b c Yöre Dergisi sayı 31-32 Ekim - Kasım 2002 Edirne

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cebel</span> Bulgaristanın Kırcaali ili, Cebel ilçesine bağlı kent

Cebel veya eskiden Şeyhcuma, Bulgaristan'ın güneyinde, Kırcaali ilinde bulunan, bir şehir ve ilçe merkezidir.

Svilengrad veya Osmanlı döneminde kullanılan adıyla Cisr-i Mustafapaşa, Bulgaristan'ın Türkiye ve Yunanistan sınırında ve Meriç Nehri kıyısında bulunan, Hasköy iline bağlı Svilengrad ilçesinin merkezidir. 2005 nüfusu yaklaşık 20.000 kişidir. Ahalisinin ekseriyeti gümrük ve sınır operasyonları ile ilgili işlerde ve transit yolculara hizmet veren otel, kafe ve barlarda çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Faik Kaltakkıran</span>

Mehmet Faik Kaltakkıran, Türk siyasetçi.

Ahi Çelebi, Balkan Yarımadası'nın güneydoğusunda, Rodop Dağları arasında bir yöre.

<span class="mw-page-title-main">Ortaköy, Hasköy</span> Bulgaristanın Hasköy ili, Ortaköy ilçesine bağlı kent

Ortaköy veya İvaylovgrad, Bulgaristan'ın Hasköy İlinin bir kasaba ve civarıyla birlikte ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">İnecik, Süleymanpaşa</span>

İnecik, Tekirdağ ilinin Süleymanpaşa ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Naipköy, Süleymanpaşa</span>

Naipköy, Tekirdağ ilinin Süleymanpaşa ilçesine bağlı bir mahalledir.

Şefik Bicioğlu, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Edirne Kuşatması (1913)</span> Birinci Balkan Savaşında çatışma

Edirne Kuşatması Birinci Balkan Savaşı esnasında 1912 Ekim ortalarından 26 Mart 1913'e kadar Bulgaristan 2. Ordusu tarafından gerçekleştirilmiştir. Şehrin içinde savunma için bulunan 52.597 asker dışında, 106.000 üzerinde sivil bulunuyordu. Dönemin vilayet matbaası müdürü ve Yeni Edirne Gazetesinin imtiyaz sahibi yazı işleri sorumlusu olan Şevket Dağdeviren, Balkan Savaşı Anılarının 5 Aralık 1912 tarihli bölümünde kuşatmanın başında halkın nüfusunun yaklaşık 150000 kişi olduğunu, bunlardan 57000 kişinin ordu mensubu, 37000 Müslüman, 25000 Rum, 14000 Musevi, 5000 Ermeni, 24000 Bulgar dağılımının içinde de 10000 göçmen olduğunu bildirir.

<span class="mw-page-title-main">Rıfat Osman Bey</span> Türk radyolog, tarih yazarı, ressam, mimar, fotoğrafçı

Tosyavizade Dr. Rıfat Osman Bey, Türk radyolog, tarih yazarı, ressam, mimar, fotoğrafçı.

<span class="mw-page-title-main">Trakya-Paşaeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti</span>

Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 30 Kasım 1918 tarihinde Edirne'de kurulan Anadolu Hareketi yanlısı cemiyet.

<span class="mw-page-title-main">Ali Galip Pekel</span>

Ali Galip Pekel, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hilmi Ergeneli</span> Türk siyasetçi

Ahmet Hilmi Ergeneli, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Ödül</span>

Şevket Ödül, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Şevket Dağdeviren</span>

Mustafa Şevket Dağdeviren, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ratip Kazancıgil</span>

Ratip Kazancıgil, Türk tıp doktoru, tarih araştırmacısı ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Kasım Yolageldili</span>

Kasım Yolageldili, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Gelibolu Sancağı</span>

Gelibolu Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Gelibolu idi.

<span class="mw-page-title-main">Makri</span>

Makri veya Megri, Yunanistan'ın Doğu Makedonya ve Trakya Bölgesi'ne bağlı Dedeağaç belediyesinde bulunan bir köydür. Köy Ege Denizi kıyısında Dedeağaç'ın 12 km batısında yer almaktadır. Köyün nüfusu 2001 yılı itibarı ile 1,642'dir.

<span class="mw-page-title-main">Müftü Osman Hilmi Efendi</span>

Edirne Müftüsü Osman Hilmi Efendi, Türk din adamı.