İçeriğe atla

Hadım Hafız Ahmed Paşa

Hadım Hafız Ahmed Paşa (? – 1613), beylerbeyi, kubbealtı veziri ve sadaret kaymakamlığı görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Arnavut kökenli Akağalar'dan olan Ahmet Paşa'nın bebek yaşta uğradığı hayvan saldırısı sonucu hadım kaldığı ve 12 yaşındayken, Ohri'ye gelen üçüncü vezir Haydar Paşa tarafından saraya getirildiği belirtilmektedir. Enderûn’da yetişirken padişah müezzinliği yaptıktan sonra kilercibaşılığı görevine yükselmiştir.[1] Kilercibaşı görevindeyken, 1588/1589’da Kıbrıs beylerbeyi oldu. Kara Üveys Paşa’nın ölümü üzerine de 1590/91 yılında Mısır Beylerbeyi oldu.[2] Bu görevi sırasında Kahire ve çevresinde eşkıyalık faaliyetlerinde bulunan Gazâle (Urban) adlı Arap kabilesinin ortadan kaldırmayı başarmıştır. Bu başarısı da Muhyî-i Gülşenî tarafından kaleme alınan “Gazâle-nâme” adlı eserde anlatılmıştır.[3] Ocak/Şubat 1595'e kadar Mısır beylerbeyi görevinde bulunmuştur.[2]

Mısır beylerbeyliğinden ayrılmasının akabinde sırasıyla Bosna, Budin ve Vidin muhafızlığı görevlerinde bulundu.[4] 1598 sonbaharında Vidin muhafızlığı görevindeyken Eflak voyvodası Mihai Viteazul ile Niğbolu yakınlarındaki savaşta yenilgiye uğrayan Ahmed Paşa, bu mağlubiyet üzerine başarısız bulunarak görevinden alındı.[5] İstanbul'a dönüsüyle önce dördüncü ve sonrasında da üçüncü vezir oldu.[4] 1599/1600 yılında sadaret kaymakamlığı görevinde bulundu.[2] Sokolluzade Hasan Paşa'nın 20 Nisan 1602 yılında öldürülmesinden sonra Deli Hasan'ın isyanını bastırmakla görevlendirilse de yenilgiye uğrayarak geri çekilmek zorunda kaldı.[6]

Ahmed Paşa, 1604 yılında ikinci defa sadaret kaymakamlığı görevini yürüttü.[7] Sadaret kaymakamlığı görevindeyken Macaristan topraklarına (Engürüs) düzenlenen seferde Osman ordularının serdarı olan Malkoç Yavuz Ali Paşa'nın Belgrad'da ölmesi üzerine padişah I. Ahmed tarafından serdarlık görevi kendisine teklif edilse de kendisi bu görevi kabul etmedi.[8] Sadaret kaymakamlığı görevinden alındıktan kısa süre sonra da 1604/1605 yılında emekliye ayrıldı.[2] Bunda sonraki yaşamı hakkında bilgi bulunmayan Ahmed Paşa, 1613 yılında İstanbul'da öldü.

Kaynakça

  1. ^ Ağca Diker, Sevgi (2020). "Topkapı Sarayında Ak Hadımlardan Oluşan Babüssaade Teşkilatı ve Kurumun Son Güçlü Temsilcisi: Kapı Ağası Gazanfer Ağa" (PDF). FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 16. Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi. s. 5. 1 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2021. 
  2. ^ a b c d Sağırlı, Abdurrahman (2000). "Mehmed er-Rûmî (Edirneli)'nin Nuhbetü't-tevârîh ve'l-ahbâr'ı ve Târîh-i Âl-i Osmân'ı (Metinleri ve Tahlilleri)" (PDF). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi. ss. IV. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2021. 
  3. ^ Yaşar, Önder (2020). "16. Asırdan Bir Zafer-Nâme Örneği: Muhyî-i Gülşenî'nin Gazâlenâme Adlı Eseri". HİKMET-Akademik Edebiyat Dergisi, 12. DergiPark. ss. 73-76. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2021. 
  4. ^ a b Bayrak Ferlibaş, Meral; Kaçan Erdoğan, Meryem (2017). "Hadım Hafız Ahmed Paşa'nın İstanbul ve Diğer Yerlerdeki Hayratı". Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 37. academia.edu. ss. 1-96. 1 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2021. 
  5. ^ Heper, Yusuf (2020). "Tuna Yalılarında Mihai Viteazul Tehdidi (1598): Osmanlı-Romen Kaynakları Işığında Yeni Bir Değerlendirme" (PDF). Karadeniz Araştırmaları Dergisi. 17 (68). karamdergisi. ss. 889-900. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021. 
  6. ^ Polat, Süleyman (2013). "Osmanlı Taşrasında Bir Celali Yıkımının İzleri: Tavil Halil'in Kütahya (Kazaları) Baskını ve Sosyo-Ekonomik Yansımaları" (PDF). Akademik Bakış. 6 (12). acarindex. s. 37. 2 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021. 
  7. ^ Kütükoğlu, Mübahat S. (1977). "1869'da Faal İstanbul Medreseleri" (PDF). Tarih Enstitüsü Dergisi, 7-8. isamveri. s. 325. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2021. 
  8. ^ Ak, Mahmut (2010). "Osmanlı-Macar Siyasetinde Önemli Bir Temsilci: Lala Mehmed Paşa". Tarih Dergisi, 49. DergiPark. s. 38. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Kara Üveys Paşa		Osmanlı Mısır valisi
1590–1594 		Sonra gelen:
Kurt Mehmed Paşa

İlgili Araştırma Makaleleri

Hadim Mesih Mehmed Paşa III. Murad saltanatı döneminde 1 Kasım 1585-14 Nisan 1586 döneminde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Malkoç Yavuz Ali Paşa, III. Mehmed ve I. Ahmed saltanatı döneminde 16 Ekim 1603 - 26 Temmuz 1604 tarihleri arasında dokuz ay on bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.

Gürcü Hadım Mehmed Paşa I. Mustafa'nın ikinci kez tahtan indirilmesinden hemen önce 21 Eylül 1622 - 5 Şubat 1623 tarihleri arasında dört ay on gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Ayaşlı Nişancı İsmail Paşa II. Süleyman saltanatında, 2 Mart 1688 - 2 Mayıs 1688 tarihleri arasında iki ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Amcazade Hüseyin Paşa</span> 103. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa II. Mustafa saltanatında, 11 Eylül 1697 - 4 Eylül 1702 tarihleri arasında dört yıl on bir ay on altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Kalaylıkoz Ahmed Paşa III. Ahmed saltanatında, 28 Eylül 1704 - 25 Aralık 1704 tarihleri arasında iki ay yirmi yedi gün sadrazamlık ve birçok eyalet valiliği ve muhafızlığı yapmış Osmanlı devlet adamı.

Silahdar Süleyman Paşa III. Ahmed saltanatında, 12 Kasım 1712 - 6 Nisan 1713 tarihleri arasında dört ay yirmi dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Tevkii Nişancı Mehmed Paşa, III. Ahmed saltanatında, 26 Ağustos 1717 - 9 Mayıs 1718 tarihleri arasında sekiz ay on dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Kabakulak İbrahim Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Ocak 1731 - 10 Eylül 1731 tarihleri arasında yedi ay on dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı. Kabakulak İbrahim Paşa Patrona Halil ve ekibini tasfiye eden paşa olarak tarihinde yerini almıştır.

Muhsinzade Abdullah Paşa I. Mahmud saltanatında, 6 Ağustos 1737 - 19 Aralık 1737 tarihleri arasında dört ay on dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Muhsinzade Mehmed Paşa III. Mustafa saltanatında 28 Mart 1765 - 7 Ağustos 1768 ve 11 Aralık 1771 - 4 Ağustos 1774 tarihleri arasında iki kez 3 yıl altı ay yirmi üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Damat Melek Mehmed Paşa, Kaptan-ı Derya; çeşitli eyaletlerde valilik ve muhafızlık görevlerinde bulunmuş ve III. Selim saltanatında 4 Mayıs 1792 - 19 Ekim 1794 tarihleri arasında iki yıl beş ay on altı gün sadrazamlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Köprülüzade Numan Paşa veya Köprülüzade Damat Numan Paşa, III. Ahmed saltanatında, 16 Haziran 1710 - 18 Ağustos 1710 tarihleri arasında iki ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.

Sokolluzade Lala Mehmed Paşa I. Ahmed saltanatı döneminde 26 Temmuz 1604 - 21 Haziran 1606 tarihleri arasında bir yıl on ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış ve devletin çeşitli kademelerinde hizmet vermiş bir Osmanlı devlet adamıdır. 1595 yılında dokuz gün sadrazamlık yapmış Tekeli Lala Mehmed Paşa ile karıştırılmamalıdır.

Nişli Mehmet Paşa. 1763-1764 döneminde kaptan-ı derya ve birçok askeri görev ve eyalet valiliği yapmış olan Osmanlı devlet adamı.

Karakaş Mehmed Paşa Osmanlı padişahı II. Osman'ın döneminde Budin Beylerbeyi olarak görev yapmış bir vezir. Aralık 1612 - Ekim 1613 arasında Bosna Valisi'ydi. 1615'te I. Ahmed'in kızı Ayşe Sultan'la evlenerek saraya damat ve Budin Beylerbeyi oldu. 1621 yılındaki Osmanlı-Lehistan Savaşına katıldı ve Hotin kuşatmasında hayatını kaybetti.

Sarı Kenan Paşa , vezirlik ve kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Fazlı Paşa ya da Damat Fazlullah Fazlı Paşa (?-1658); beylerbeyi ve Kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Sokulluzade Hasan Paşa,, sancakbeyi, beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır. Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa’nın en büyük oğludur.

Hadım Ali Paşa veya Atik Ali Paşa, Sultan II. Bayezid zamanında 1501-1503 ve 1506-1511 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.