İçeriğe atla

Hacı Bayram, Altındağ

Hacı Bayram
Mahalle
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Soldan sağa: Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi, Cumhuriyet Anıtı, CSO Ada Ankara, Zafer Anıtı,Cumhuriyet Müzesi, Ziraat Bankası Müzesi
Soldan sağa: Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi, Cumhuriyet Anıtı, CSO Ada Ankara, Zafer Anıtı,Cumhuriyet Müzesi, Ziraat Bankası Müzesi
Koordinatlar: 39°56′44″N 32°51′28″E / 39.945633°K 32.857837°D / 39.945633; 32.857837
Ülke Türkiye
İlAnkara
İlçeAltındağ
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Nüfus
 (2023)
6.690[2]
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0312
İl plaka kodu06
İstatistiki bölgeAnkara alt bölgesi Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Seçim çevresiAnkara (2. Seçim Bölgesi) Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Hacı Bayram; Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe

Adını, sınırları içerisinde bulunan Hacı Bayram Camii'nden alan mahallenin Milli Mücadele döneminde İsmet İnönü'nün ikamet ettiği bir binaya ev sahipliği yaptığı bilinir. Telgraf Sokak'taki beş numaralı binada yer alan konutun İnönü tarafından telgraf ve haberleşme binası olarak kullanıldığı; dolayısıyla bu yerleşim yerinin halk arasında "İsmetpaşa" olarak da adlandırıldığı da kaynaklarda geçmektedir.[3] Mahalle güncel sınırlarına 2007 yılında; "Turgut Reis", "Köprübaşı", "Şeyh İzzettin", "Altıntaş", "Öztürk" ve "İnkılap" mahallelerinin birleştirilmesiyle ulaşmıştır.[4]

Anafartalar Mahallesi

2018 yılında Hacıbayram Mahallesi'ne dahil edilen Anafartalar Mahallesi, Anafartalar, Misakı Milli, Kızılelma, İstiklal, Sakalar, Özgen, Yenice ve Yeğenbey mahalleleri Anafartalar Mahallesi olarak birleştirildi.[4]

2007 yılında Doğanbey, Fevzibey, Bozkurt” ve Ülkü mahalleleri Doğanbey Mahallesi olarak birleştirildi. 2014'te ise Doğanbey Mahallesi, Anafartalar Mahallesi'ne dahil edildi.[5] Ankara'nın önemli merkezlerinden Ulus semtinin en geniş mahallesidir. Dışkapı ve Sıhhiye semtleri içinde de mahalle kısımları vardır. Türkiye ve Şehir için önemli çok sayıda mevki ve bina bu mahallede yer alır.

İstiklal Mahallesi

İstiklal, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalleydi. Önceleri Yeğenbey, Hacendi Öksüz ve Hoca Hindi olarak adlandırılan mahalle Yahudi olarak bilinirdi. Roma İmparatorluğu'na kadar olan kayıtlarda kentte 5 Yahudi mahallesi olduğu yazılmışsa da Ankara Kalesi'nin Çankırıkapısında 2. yüzyılın birinci yarısına tarihlenen yazıtlarda kentte 12 Yahudi mahallesi olduğu belirtilmiştir. Evliya Çelebi de 17. yüzyılda kaleme aldığı Seyahatname'sinde "kentin Yahudi'si çoktur, sade Yahudileri 12 mahalledir." diye yazar. Bu mahallelerden günümüze ulaşan tek mahalle olan İstiklal Mahallesi'nde bugün Yahudi sayısı yok denecek kadar azdır. Mahalle'de 17. yüzyıl öncesine ait olduğu düşünülen, 1843'te bir tamirattan geçirilen, 1904'te yeni baştan yapılıp 1909'da açılışı yapılan bir adet sinagog bulunmaktadır.[6] Mustafa Kemal Atatürk, Milli Mücadele döneminde mahalleli Yasef Ruso'nun evinde konaklamış, daha sonra Makbule Atadan, Ali Çetinkaya, Tunalı Hilmi ve İhsan Sabri Çağlayangil gibi isimler de kentte kalacak otel olmaması dolayısıyla mahallede konaklamıştır.[7]

2007 yılında mahalle, Altındağ Belediyesi tarafından Anafartalar mahallesine dahil edilerek resmi varlığı sonlandırıldı.[4]

Konum

Altındağ ilçesinin güney sınırı oluşturan mahallelerden biri olan Hacı Bayram; kuzeybatısında Zübeyde Hanım, kuzeydoğusunda ise Örnek, Atıfbey, Kale ve Hacettepe mahalleleri ile çevrilidir. Güneyinde Çankaya ilçesi bulunur.

Muhtarlık binası

Ulaşım

Ankara şehir merkezindeki karayolu ulaşımının ana arterlerinden biri olan Atatürk Bulvarı, Hacı Bayram Mahallesi'nde bulunan Ulus Meydanı'ndan başlayıp mahalleyi ortadan ikiye bölerek Çankaya ilçesine doğru ilerler. Talatpaşa Bulvarı başta olmak üzere Çankırı Caddesi, Cumhuriyet Caddesi, İstanbul Caddesi ve Anafartalar Caddesi gibi diğer önemli yolların bir kısmı veya tamamı yine bu mahalle sınırlarından geçer. Ankara metrosunun Ulus İstasyonu ise İstanbul ve Cumhuriyet caddelerinin kesişim noktasında yer alır.

Önemli meydan, cadde ve sokaklar

Mimari

Ankara'da üzerinde kesintisiz olarak yaşamın devam ettiği en eski yerleşim yerlerinden biri olan Hacı Bayram Mahallesi, Roma ve Osmanlı mimarilerinin yanı sıra Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte ivme kazanan Birinci ve İkinci Ulusal Mimarlık akımlarının şehirdeki en önemli örneklerine ev sahipliği yapar. Söz konusu yapıların korunmasına yönelik ilk girişim ise Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 14 Ekim 1972 tarihinde aldığı 6691 sayılı kararla gerçekleşmiştir. Listede yer alan 213 adet arkeolojik kalıntı, camii, türbe, çeşme, eski evden 17 tanesi dönemin Hacı Bayram Mahallesi içerisinde; 55 farklı kültür varlığı ise o yıllarda henüz Hacı Bayram Mahallesi ile birleştirilmemiş olan Altıntaş, Şeyh İzzettin ve Öztürk mahallelerinde bulunmaktadır. 1981 yılında çıkarılan bir bakanlar kurulu kararı doğrultusunda bu tarih itibarıyla bölgedeki mevcut binalarda yapılacak her türlü değişiklik izne tabi tutulmuştur.[3] Aynı kurul tarafından 10 Temmuz 1986 tarihinde alınan 2458 sayılı kararla mahallenin tamamı birinci derece kentsel sit alanı olarak ilan edilmiş ve bölgede yer alan 63 yapının "korunması gereken taşınmaz kültür varlığı" statüsünde tescillerinin devam etmesine karar verilmiştir. Ankara Yenileme Alanları Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu ise 2007 yılında "Ankara Tarihi Kent Merkezi Yenileme Alanı Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı"nı hayata geçirmiş ve Hacı Bayram Mahallesi sınırları içinde bulunan 36 yapının restore edilmesi gündeme gelmiştir.[8]

Önemli yapılar

Eski kent merkezinin bir parçası olması sebebiyle Ankara'daki pek çok tarihi yapı, müze, ibadethane, rekreasyon alanı ve kamu binası Hacı Bayram Mahallesi sınırları içerisinde bulunur. Bunlar;

Kaynakça

  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi". Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023. 
  3. ^ a b Gürbüz, Davut (2009). "Çöküntü Bölgesi ve Suç: Ankara'da Hacı Bayram Mahallesi Örneği" (PDF). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Ocak 2022. 
  4. ^ a b c "Ulus'ta tarihi adlar nasıl silindi" (PDF). mahiye.com. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020. 
  5. ^ "Eski Mahalleler Güncel Adları". altindag.bel.tr. 
  6. ^ Enver Arcak (Ağustos 2012). "Ankara Yahudi Mahallesi". SolFaSol. 
  7. ^ Doğan, İbrahim (17 Mart 2008). "Ankara Yahudileri". Aksiyon. 
  8. ^ Aytekin, Öznur (2020). Demirel, Ömer (Ed.). "Tarihi Çevrede Koruma ve Peyzaj Yaklaşımları, Hacı Bayram Camisi Çevresi Örneği". Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi. 3 (1). ss. 57-76. ISSN 2645-8942. 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022. 
Wikimedia Commons'ta Hacı Bayram, Altındağ ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vatan Caddesi</span> İstanbulun Fatih ilçesinde cadde

Vatan Caddesi, ya da resmî adıyla Adnan Menderes Bulvarı, İstanbul, Fatih İlçesi'nde, Aksaray Meydanı'nda, Valide Sultan Camii ile Topkapı surları arasında, eski Bayrampaşa Deresi vadisi boyunca kuzeybatı-güneydoğu yönünde doğrusal olarak uzanan cadde. Vatan Caddesi olarak bilinen yolun günümüzdeki adı Adnan Menderes Bulvarı'dır. Yaklaşık 2.5 km uzunluğunda olan Adnan Menderes Bulvarı 1956-1957'de, dönemin başbakanı Adnan Menderes'in İstanbul'da giriştiği bir dizi imar operasyonu sonucunda Vatan Caddesi adıyla açılmış ve hizmete girmiştir. Caddede resmi bayram ve İstanbul'un Kurtuluşu günlerinde vali, belediye başkanı ve diğer resmi erkanın katılımıyla geçit töreni düzenlenmektedir. Caddenin batı tarafında Adnan Menderes Anıt Mezarı bulunur.

<span class="mw-page-title-main">2007 Ankara saldırısı</span>

2007 Ankara saldırısı, Türkiye'nin Ankara ilinin Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan Anafartalar Çarşısı önünde, 22 Mayıs 2007 günü 18.30 sıralarında meydana gelen bombalı intihar saldırısı. Patlamada 8'i Türk, 1'i Pakistan vatandaşı olmak üzere 9 kişi öldü, 110'dan fazla kişi de yaralandı. Saldırıyı, PKK mensubu Güven Akkuş'un gerçekleştirdiği tespit edildi.

<span class="mw-page-title-main">Opera Meydanı</span> Ankarada bir meydan

Opera Meydanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir kent meydanı. Atatürk Bulvarı üzerinde, Sıhhiye ve Ulus Meydanlarına eşit mesafede bulunur. Eskiden ev sahipliği yaptığı pek çok fabrika, atölye ve üretim tesisi sayesinde bir dönem şehrin sanayi merkezlerinden birisi olan meydan; son yıllarda daha çok Gençlik Parkı, PTT Pul Müzesi, Melike Hatun Camii ve diğer tarihi binalarıyla şehrin turistik noktalarından biri haline gelmiştir. Ayrıca; birçok ulaşım arterinin de kesişme noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Bulvarı, Ankara</span>

Atatürk Bulvarı; Ankara'nın Altındağ ve Çankaya ilçelerini birbirine bağlayan bir bulvardır. Alman şehir plancı Hermann Jansen tarafından tasarlanan plana göre II. TBMM binası ile Çankaya Köşkü arasında kesintisiz bir hat inşa etmek amacıyla açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Altındağ</span> Ankarada bir merkez ilçe

Altındağ, Ankara ilinin metropol ilçelerinden biridir. İlçenin nüfusu, TÜİK verilerine göre 6 Şubat 2024 tarihi itibarıyla 412.267'tür.

<span class="mw-page-title-main">İstiklal, Altındağ</span>

İstiklal, Ankara'nın Altındağ ilçesine bağlı bir mahalleydi.

<span class="mw-page-title-main">Cinnah Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Cinnah Caddesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir caddedir. Atatürk Bulvarı'nın devamı niteliğinde olup Kuğulu Park'tan başlayarak Atakule'ye kadar uzanır. Aziziye, Çankaya ve Remzi Oğuz Arık mahalleleri arasında bir sınır oluşturan cadde; Hoşdere, Çankaya ve Simon Bolivar caddelerinin kesiştiği noktada son bulur. Tek yönlü olarak araç trafiğine açık olup yaklaşık 1.8 kilometre uzunluğundadır. Cadde boyunca Afganistan, Bangladeş, Hindistan, İsveç, Kanada ve Libya gibi ülkelerin büyükelçilikleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kale, Altındağ</span> Altındağ, Ankara, Türkiyede mahalle

Kale Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahalle adını tarihi Ankara Kalesinden almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anafartalar Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Anafartalar Caddesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Şehirdeki ilk modern dükkanlar, kafeler ve eğlence merkezleri, Ulus Meydanı ile Samanpazarı'nı arasında uzanan bu caddede açılmıştır. Ayrıca; ilk çok katlı ve betonarme yapılar da Anafartalar Caddesi ve çevresindeki sokaklarda inşa edilmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında kent merkezi Ulus civarında geliştiği için Şehremaneti, Çocuk Sarayı Apartmanı, Ankara Adliyesi gibi pek çok kamu binası da burada bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Hamamönü, Altındağ</span> Ankarada tarihi bir semt

Hamamönü, Ankara ilinin Altındağ ilçesinde bulunan ve Ankara'nın en eski yerleşimlerinden biri olan tarihî bölge.

<span class="mw-page-title-main">Ulus (semt)</span> Ankarada semt

Ulus, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı Hacı Bayram mahallesinin bir kısmını kapsayan şehirdeki en eski ve Çankaya-Esenboğa yolunun (protokol yolu) güzergâhında yer alan tarihî bir semttir. Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ankara Zafer Anıtı, Ankara Palas Otel, Ankara Kalesi, Ulus çarşısı ve Ankara hali semtte yer alan bazı önemli yerlerdir. Ulus tarihi kent merkezi projesi kapsamında yapılan çalışmalarla sosyal ve kültürel doku yeniden canlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulus Meydanı</span>

Ulus Meydanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir kent meydanıdır. Anafartalar, Çankırı ve Cumhuriyet Caddesi ile Atatürk Bulvarı'nın kesişim noktasında yer alır. Cumhuriyet'in ilanından sonra hayata geçirilen imar uygulamaları doğrultusunda Ankara şehir merkezinde oluşturulmuş ilk modern kamusal mekan olmasıyla bilinir. Merkezinde konumlandırılmış olan Zafer Anıtı, Anıtkabir'in inşa edilmesine kadar geçen süreçte ülke genelinde kutlaması yapılan milli bayramların veya resmi devlet törenlerinin ana mekanı olmuştur. Meydanın çevresinde bulunan I. ve II. Türkiye Büyük Millet Meclisi binaları ile Türkiye İş Bankası ve Sümerbank'ın genel müdürlük yapıları; buranın geçmişte hem siyasi hem de iktisadi açıdan önemli bir merkez olduğunun göstergesidir.

Hacettepe, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir. Sıhhiye ve Samanpazarı semtleri içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Anafartalar Çarşısı</span>

Anafartalar Çarşısı, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan 1964 tarihli alışveriş binası.

Ankara'da din; gündelik yaşamda hatrı sayılır bir yer kaplamaktadır. Ankara gerek tarihî bağlar gerek de günümüz toplumunun hoşgörüsü sayesinde birçok İbrahimî dinin bir arada yaşayabildiği ve varlığını devam ettirebildiği bir şehirdir. Kentte aynı anda hem cami hem kilise hem de sinagog bulunması da bunun en büyük kanıtlarından bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Meydanı (Ankara)</span> Ankarada bir meydan

Zafer Meydanı; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir meydandır. Atatürk Bulvarı üzerinde yer alan beş önemli meydandan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Konak, Konak</span>

Konak, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahalleye ve bağlı bulunduğu ilçeye adını veren İzmir Hükûmet Konağı ve Konak Meydanı ile belediye ve diğer yönetim binaları bu mahallede bulunmaktadır. Mahalle iki kısımdan oluşmaktadır: Bunlardan biri Kordon, vapur iskelesi, metro ve tramvay istasyonu, belediye ve kamu binalarının bulunduğu sahil kesimi, diğeri de Kemeraltı'nın Anafartalar Caddesi'nin denize bakan tarafında kalan bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">100. Yıl Çarşısı</span> Ankaranın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan alışveriş ve ofis kompleksi

100. Yıl Çarşısı ve Büro Binaları, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan 1967-1981 tarihleri arasında inşa edilmiş çok katlı alışveriş ve ofis kompleksi.

<span class="mw-page-title-main">Ulus Şehir Çarşısı</span> Ankarada bir alışveriş merkezi

Ulus Şehir Çarşısı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir alışveriş merkezidir. Civardaki Anafartalar Çarşısı, Ulus İş Hanı ve 100. Yıl Çarşısı ile birlikte Hacı Bayram bölgesinin en önemli ticari merkezini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Adnan Saygun Caddesi</span>

Ahmet Adnan Saygun Caddesi veya eski adıyla Hasırcılar Caddesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Opera Meydanı'ndan başlayıp yaklaşık 1.5 kilometrelik bir hat boyunca devam ederek Çankaya sınırları içerisinde, Aksu Caddesi ile kesiştiği noktada son bulur. Adını, ilk Türk operasının bestecisi olan Ahmet Adnan Saygun'dan almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.