İçeriğe atla

Hacı Hafız Mahmut Vecdi Efendi

Hacı Hafız Mahmut Vecdi Efendi
Meclis-i Mebûsan
1. ve 2. Dönem Mebusu
Görev süresi
19 Mart 1877 - 14 Şubat 1878
Seçim bölgesi1877 (1) – Diyarbekir
1877 (2) – Mamuret-ül-Aziz
Kişisel bilgiler
Doğum 1806
Harput, Osmanlı Devleti
Ölüm 1892
Harput, Osmanlı Devleti

Hacı Hafız Mahmut Vecdi Efendi[a], (d. 1806, Harput - ö. 1892, Harput) Osmanlı siyasetçi.

"Efendigiller" namıyla bilinen bir aileye mensuptur. Sarahatun Camii banisi Müftü Hacı Ahmet Efendi'nin oğlu, Kaside-i Bürre’nin yazarı Ömer Naimi Efendi'nin babadan bir üvey kardeşi ve Şair Hacı Hayri Bey'in babasıdır. Medrese tahsilinde, Arapçanın yanında Farsça da öğrenmiştir.[2]

Vecdi Efendi, Birinci Meşrutiyet'in ilanından sonra yapılan ilk Meclis-i Mebûsan 1. dönem Diyarbekir[b] ve 2. dönem Mamuret-ül-Aziz mebusu oldu.[3] Mebusluk sonrası memleketine dönen Vecdi Efendi, Kurşunlu Cami'deki medreselerden birinde müderrislik, 1880’de Mamuret-ül-Aziz bidayet ceza dairesi müntahap azalığı, 1883'te bidayet hukuk mahkemesi azalığı, 1884’ten 1890 yılları arasında bidayet ceza dairesi azalığı ve kadı vekaletleri görevlerinde bulunmuştur.[4]

Notlar

  1. ^ İsim, Türkiye Büyük Millet Meclisi arşiv kayıtlarında ve Hakkı Tarık Us'un eserinde Hafız Mahmut Vecdi Efendi, İshak Sunguroğlu’nun eserinde ise Hafız Mahmut Vahdi Efendi olarak geçmektedir. Mahalli kaynak olması açısından, Vahdi olması daha muhtemeldir. Ayrıntılı bilgi için bkz. Sunguroğlu, İshak (1959). Harput Yollarında. II. İstanbul: Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı Yayınları. ss. 178-181.  Hacı Hafız Mahmut Vecdi Efendi, Prof.Dr.Canan Karatay'ın anne tarafından büyük dedesidir.[1]
  2. ^ 1864 Vilâyet Nizamnâmesi ile sancak halinde teşkilâtlandırılan ve Diyarbekir Vilâyeti’ne tâbi olan Mamuret-ül-Aziz Sancağı; 1867’de Mamuret-ül-Aziz Merkez, Arapgir, Ergani Madeni, Malatya, Hısnımansûr (Adıyaman) ve Palu Kazalarından oluşuyordu. 1871’de yönetiminde çıkan bazı aksaklıklar sebebiyle Mamuret-ül-Aziz, Diyarbekir Vilâyeti’nden ayrılarak müstakil bir sancak haline getirildi. 1877 yılında ise vilayet olan Mamuret-ül-Aziz'e,1892’de Malatya ve Dersim’de katıldı. Birinci Meşrutiyetin ilanı sonrası, 1876 yılının sonlarında başlayan Birinci Dönem Meclis-i Mebusan’ın seçimleri sırasında Mamuret-ül-Aziz, seçim bölgesi Diyarbekir Vilayetine bağlı olarak Mamuretülaziz ve Ergani Madeni seçim bölgesi olarak, İkinci Dönem seçimlerinde ise Mamuret-ül-Aziz Vilayeti seçim bölgesi olarak kayıtlara geçti.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Yedek, Şahin (2017). Çılğın, Zeynel (Ed.). "Meclis-i Mebusan'da Mamuretülaziz (Elazığ) Mebusları ve Faaliyetleri (1877-1920)". Sosyal Bilimler Dergisi. 5 (10). Munzur Üniversitesi. ss. 5-18. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2020. 
  2. ^ Sunguroğlu, İshak (1959). Harput Yollarında. II. İstanbul: Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı Yayınları. ss. 178-181. 
  3. ^ Us, Hakkı Tarık. Meclis-i Mebusan (1293-1877). II. s. 66. 
  4. ^ Sunguroğlu, İshak (1959). Harput Yollarında. II. İstanbul: Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı Yayınları. s. 181. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Elazığ (il)</span> Türkiyenin Doğu Anadolu Bölgesinde bir il

Elazığ, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Havzası'nda bulunan, on bir ilçeden oluşan il. Konumu itibarıyla; ili doğudan Bingöl, kuzeyden Keban Baraj Gölü aracılığıyla Tunceli, güneyden Diyarbakır, batı ve güneybatıdan Karakaya Baraj Gölü vasıtasıyla Malatya, kuzey batıdan Erzincan illerinin arazileri çevrelemektedir. İlin sınırları 8.327 km²'si kara, 826 km²'si baraj ve doğal göl olmak üzere toplam 9153 km²'lik alanı kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Harput</span> Antik bir kent

Harput, Elazığ'da bulunan bir antik kenttir. MÖ 20. yüzyıldan beri yerleşimin bulunduğu Harput, tarih ve kültürüyle adeta Yukarı Fırat bölgesini temsil eder. İslam hakimiyeti öncesi ve sonrasında pek çok medeniyete ev sahipliği yapan şehir bu medeniyetlerden günümüze ulaşan eserleriyle açık hava müzesi gibidir ve önemli bir turizm merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Hekim İsmail Paşa</span>

Hekim İsmail Paşa ya da Sakızlı Sotori,, Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan</span> Osmanlı parlamentosunun alt kanadı

Meclis-i Mebûsan, Osmanlı İmparatorluğu'nda, 23 Aralık 1876 tarihli anayasaya göre kurulmuş ve Birinci Meşrutiyet ve İkinci Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış çift meclisli yasama organının alt organıdır. Seçilmiş parlamenterlerden oluşmakta ve padişah tarafından atanan üst kamara üyelerinin oluşturduğu Seçkinler Meclisi ile birlikte, genel parlamentoyu oluşturmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Vilayet</span> Osmanlı Devletinin son dönemlerindeki birinci derece mülki yönetim birimi

Vilâyet, 1864 yılında Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi ile tanımlanan birinci dereceden bir yönetim birimidir. 19 ve 20. yüzyıllarda önce Osmanlı Devleti, ardından 1960'a kadar Türkiye Cumhuriyeti'nde, bir valinin yönetimi altındaki birimdir. Bugün Türkiye'de vilayet, il anlamında kullanılır.

1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Bâb-ı Âli Baskını sonrası 1914'te tek parti düzeninde seçime gidildi ve V. Meclis-i Mebûsan 87 sandalyenin tamamını İttihat ve Terakki kazandı. Bu Meclis I. Dünya Savaşı boyunca görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Artin Boşgezenyan</span> Ermeni asıllı siyasetçi

Artin Boşgezenyan Efendi, II. Meşrutiyet döneminde 1908-1912, 1912 Nisan-Ağustos ve 1914-1918 dönemlerinde Meclis-i Mebûsan Halep mebusluğu yapmış Ermeni asıllı Osmanlı siyasetçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası Türk Kurtuluş Savaşı sırasında hem Türkiye Büyük Millet Meclisinde hem de cephe hattında üstün hizmet göstermiş kişilere verildi.

1877 Mart-Haziran Osmanlı Meclis-i Mebusanı veya I. Meclis-i Mebusan, Türk tarihinde halk oylarıyla seçilen ilk meclistir. 19 Mart 1877 - 28 Haziran 1877 tarihleri arasında görev yaptı.

İhsan Sağlam, Kurtuluş Savaşı'nda görev almış Türk subay, Osmanlı Meclis-i Mebûsan III. Dönem Mardin Mebusluğu ile I. Dönem Siverek ve II. Dönem Ergani milletvekilliği yapmış siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Giritli Sırrı Paşa</span> Osmanlı devlet adamı, yazar ve şair

Giritli Sırrı Paşa, 19. yüzyılda çeşitli Osmanlı vilayetlerinde valilik yapmış olan bir devlet adamı, yazar ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Sami Çölgeçen</span> Türk siyasetçi

Mehmet Sami Üründül, Türk siyasetçidir.

İspirzade Mustafa Saffet Efendi ya da Mustafa Solmaz, -, Türk siyasetçi.

Hacı Ziyaeddin Efendi, -, Türk siyasetçi.

Hacı Mehmed Nuri Efendi, -, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Emmanuil Emmanuilidis</span> Yunan siyasetçi

Emmanuil Emmanuilidis Efendi, Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Aristidi Yorgancıoğlu</span> siyasetçi

Aristidi Yorgancıoğlu veya Aristidi Paşa, Osmanlı Rum idareci ve siyasetçi.

Mehmed Nuri Efendi, -, Osmanlı siyasetçi.

Çötelizade Asım Bey, -, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Nuri Bey</span> Osmanlı Devlet adamıdır

Mustafa Nuri Bey (1851-1923), Osmanlı siyasetçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.