Cengiz Han,, Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Kağanı olan Moğol komutan ve hükümdardır. Hükümdarlığı döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmeyen Cengiz Han, dünya tarihinin en büyük askerî liderlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. 13. yüzyılın başında Orta Asya'daki tüm göçebe bozkır kavimlerini birleştirip, bir ulus hâline getirerek Moğol siyasi kimliği çatısı altında toplamıştır. Cengiz Han, hükümdarlığı döneminde 1206-1227 arasında, Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı; Türkistan'daki Kara Hıtay, Maveraünnehir; Harezm, Horasan ve İran'daki Harezmşahlar, Kafkasya'daki Gürcüler, Deşt-i Kıpçak'taki Rus Knezlikleri, Kıpçaklar ile İdil Bulgarları üzerine seferler yaptı. Bunların sonucunda Pasifik Okyanusu'ndan Hazar Denizi'ne ve Karadeniz'in kuzeyine kadar uzanan bir imparatorluk kurdu.
Purgatory Iron Maiden'ın 15 Haziran 1981 tarihinde yayımlanan single'ıdır. Kelimenin Türkçedeki anlamı araf'tır. Killers albümünden çıkan ikinci single'dır. İngiltere'de 52 numaraya yükselmiştir. Grubun 1976-1977 yıllarında çaldığı Floating adlı parçanın yeniden yapılmış halidir.
Subutay, Cengiz Han ve Ögeday'ın başlıca stratejisti olan Moğol generali. Subutay, insanlık tarihinin en büyük bitişik imparatorluğu olan Moğol İmparatorluğu'nun genişlemesinin bir parçası olarak tarihteki diğer tüm komutanlardan daha fazla bölgeyi fethettiği veya ele geçirdiği 20'den fazla seferi yönetti ve 65 meydan muharebesi kazandı. Zaferlerini genellikle sofistike stratejileri ve birbirinden yüzlerce kilometre uzakta hareket eden orduları rutin olarak koordine etmesi sayesinde kazandı. Subutay, kendisini Orta Asya'dan Rus bozkırlarına ve Avrupa'ya götüren seferlerinin coğrafi çeşitliliği ve başarısı ile tanınır. Subutay, birçok kişi tarafından Cengiz ve Ögeday Han'ın fetihlerinde etkili olan tarihteki en büyük askeri komutan olarak kabul edilmektedir.
Kalka Nehri Muharebesi 31 Mayıs 1223 tarihinde Subutay ve Cebe önderliğindeki Moğolların Rus ve Kumanların üzerine saldırıya geçmesi ile başlayan savaştır. Moğollar fazla savaşmadan geri çekildiler. Rus-Kuman orduları zaferi kazandıklarını sanarak onları kovalamaya başladılar. Moğolların amacı onları yok edilebilecek bir bölgeye çekmekti. Ruslar ve Kumanlar Moğolları 8 gün kovaladılar. Moğollar Kalka nehri denilen nehre gelince durup savaşmaya başladılar. Savaş sonucunda Moğollar kendilerinden 4 kat üstün Rus-Kuman ordusunu yendiler. Savaş sonunda Moğol ordusunun başındaki komutanlardan Cebe'nin bir Kıpçak tarafından öldürüldüğü söylenmektedir fakat nasıl öldüğü bilinmemektedir.
Arık Böke ya da Arık Buka Moğol İmparatoru Cengiz Han'ın oğullarından Tuluy Han'ın oğlu. Büyük Han Möngke'nin ölümünün ardından kardeşleri Kubilay ve Hülagû seferde oldukları için kısa bir süre tahta çıkmıştır. Tahta kimin çıkacağının belirlenmesi için toplanan kurultayda 1260 yılında yapılan görüşmelerde rakip gruplar uzlaşmaya varamaz ve hem Kubilay, hem Arık Böke tahta geçer. Moğol İmparatorluğu, bu çekişme içinde üç yıl boyunca iç savaş yaşayacaktır. Savaşta Arık Böke gelenekçi Moğol prensleri tarafından desteklenirken Kubilay Kuzey Çin ve Mançurya prensleri tarafından desteklenir.
İnalcık, 13. yüzyılın başlarında Harezmşahlar Devleti'ndeki Otrar'ın valisidir. Esas olarak Cengiz Han'ın Harezmiye'yi başarılı ve yıkıcı bir şekilde işgal etmesini kışkırtmaya neden olmasıyla tanınır.
Behter veya Bekter, Kiyad klanının şefi Yesugei ile bazı kaynaklarda Sochigel veya Suchigu, bazılarında ise Ko'agjin olarak adlandırılan küçük bir eşin oğluydu. Aynı zamanda o zamanlar Temuçin olarak bilinen Cengiz Han'ın üvey kardeşiydi. Yesugei'nin ölümü üzerine Temuçin, annesi Hoelun, kardeşleri ve iki üvey kardeşi kabileleri tarafından terk edildi ve kendi başlarının çaresine bakmaya bırakıldılar. Topraktan geçinerek hayatta kalmayı başardılar. Ancak, büyük üvey kardeşler 14 yaşındaki Temuçin ve kardeşi Kasar'ı ganimetlerinden mahrum bıraktılar. Temuçin ve Kasar, Behter'i takip edip öldürdüler ve bunun için anneleri Hoelun tarafından azarlandılar.
Höelin sonraları Cengiz Han olarak anılacak olan Temuçin'in annesi ve Moğol kabile şefi Yesügey'in eşi.
Kuçluk, Karahitaylar'ın son hükümdarı olan Batı Moğolistan'daki Nayman kabilesi üyesiydi. Naymanlar, Cengiz Han tarafından yenildikten sonra batıya doğru Karahitaylar'a kaçtı ve onlara danışman oldu. Daha sonra isyan ederek Karahitaylar'ın tahtını ele geçirdi. 1218 yılında Moğollar tarafından öldürüldü ve Karahitaylar Moğol İmparatorluğu'na katıldı.
Payza veya payzi veya gerege, Moğol İmparatorluğunda yetkililere ve elçilere belirli ayrıcalıkları ve yetkilerin verilmesi için taşınan, genelde boyna asılan yazılı metal bir künyeydi. Moğol soylularının ve yetkililerinin sivil halktan mal ve hizmet talep edebilmelerini sağlayan resmi bir semboldü.
Çelme, Cengiz Han'ın generali ve yakın bir arkadaşıydı. O Subutay'ın erkek kardeşiydi ve Uranhay klanındandı. Çelme, bir Mingan'ın veya bin adamının lideri olarak atandı.
Mingan, Cengiz Han tarafından oluşturulan 1000 birimlik bir sosyal-askeri birimdi. Bu gruptan 1000 kişilik bir Moğol alayı oluşturulabilir. Orta Asya göçebeleri tarafından onlu sisteme dayalı olarak geliştirilen eski örgütlenme yönteminin bir parçasıdır. 10.000 birim ve askeri içeren Tumen en büyük gruptu ve on mingana bölündü. Bir Mingan, 10 jaghun veya 100 arbandan oluşuyordu.
Mukali, aynı zamanda Mukhali ve Mukhulai olarak da yazılır, Cengiz Han'ın emrinde güvenilir ve saygın bir komutan ve bir Moğol generaliydi. Moğollara sadakat yemini eden Celayir lideri Gü'ün U'a'nın oğlu, Büyük Han'a ve Moğol İmparatorluğu'na sadık hizmetleriyle kazandığı "Mukali" lakabıyla tanındı. Jin Çin'in işgali sırasında Mukali, Cengiz Han'ın ikinci komutanı olarak hareket etti ve Çin Genel Valiliği'ne terfi etti ve Cengiz Han Orta Asya'yı fethetmek için ayrıldıktan sonra büyük bir özerkliğe sahip oldu. Herhangi bir avantaj elde etmek için katliam yapmaya istekli olan birçok Moğol liderinin aksine, Mukali genellikle düşmanları daha uzlaşmacı yollarla arkadaş haline getirmeye ve Çin'deki Moğol imajını değiştirmeye çalıştı. Ögeday'ın hükümdarlığı zamanında (1229-1241), Moğol generallerinin olağanüstü yetenekli generallerinin en iyisi olarak görülüyordu. Çok sınırlı kaynaklara rağmen yenilmez sicili göz önüne alındığında, muhtemelen tarihin en büyük askeri komutanlarından biridir.
Pervan Meydan Mubarebesi veya Pervan Savaşı, 1221 yılında Harezmşah sultanı Celâleddin Harezmşah ve Moğol hükümdarı Cengiz Han arasında yapılan savaştır. Harezmşahlıların zaferi ile sonuçlanmıştır.
Orta Asya'nın Moğol istilası, Moğol ve Türk kabilelerin 1206 yılında Moğol Platosu'nda birleşmesinden sonra meydana gelmiştir. Cengiz Han'ın 1221 yılında Harezmşahlar Devleti'ni fethetmesiyle tamamlanmıştır.
Belgutei Yesügey ve Sochigel'in oğlu ve Cengiz Han'ın üvey kardeşiydi. Ayrıca Cengiz Han'ın generali oldu. Belgutei bilge bir danışman ve yetenekli bir diplomat olarak kabul edilirdi ve Cengiz Han tarafından sık sık elçi olarak kullanılırdı. Cengiz Han'ın onayıyla Belgutei, Moğolların şampiyon güreşçisi Buri Boko'yu bir güreş müsabakası sırasında boynunu kırarak öldürmüştür. Bu, Buri Boko'nun Belgutei ile dövüştüğü ve onu kılıçla kestiği daha önceki bir olayın intikamıydı. Efsaneye göre Belgutei alışılmadık derecede yaşlı bir yaşa kadar yaşamıştır. Reşidüddin onun 110 yaşında öldüğünü iddia ederken, Yuanshi Möngke Han 1251'de tahta geçtiğinde hâlâ hayatta olduğunu, yani 90 yaşlarında olduğunu bildirmektedir ki bu da onu o dönemde dünyadaki en yaşlı insanlardan biri yapmaktadır.
Baydar Han, ayrıca Peta olarak da bilinir, Çağatay Han'ın altıncı oğludur. 1235-1241 yılları arasında yeğeni Büri ile birlikte Avrupa seferine katılmıştır. Kadan ve muhtemelen Orda Han ile birlikte Polonya'ya atanan Moğol ordusuna komuta etmiştir.
Altan Debter, Altın Defter Moğolların erken dönem, günümüde kayıp tarihidir. Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî, vakainamesi Câmiu't-Tevârîh'i yazarken buna erişebilmiştir. Bazıları Moğolların Gizli Tarihi'nin buna dayandığına inanır, ancak tarihçi David Morgan iki kaynağın geniş gerçekler ve olaylar üzerinde fikir birliğine varmasına rağmen "açıkça birbirinden oldukça bağımsız" olduğunu savunur. Aynı zamanda hala mevcut olan Shengwu qinzheng lu'ya da ilham kaynağı olmuştur.
Moğolların Çin'i fethi, Moğol İmparatorluğu'nun 74 yıl boyunca (1205–1279) Çin üzerinde hüküm süren çeşitli imparatorlukları fethetmeye yönelik bir dizi büyük askeri çabasıydı. 13. yüzyılda yetmiş yıla yayıldı ve Kin hanedanı'nın yenilgisini, Karahıtaylar, Batı Şia Hanedanı, Tibet, Dali Krallığı, Güney Song ve Doğu Şia‘yı içeriyordu. Cengiz Han yönetimindeki Moğol İmparatorluğu, 1205 ve 1207'de Batı Şia'ya küçük ölçekli baskınlarla fethi başlattı.
Chakirmaut Muharebesi, Cengiz Han'ın Moğol kabilelerini birleştirme girişimlerinin son muharebesiydi. Temuçin, Tayang Han ve oğlu Kuçluk ile rakibi Camuka komutasındaki Naymanlar tarafından yönetilen kabile koalisyonunun birleşik güçleriyle savaştı ve hepsini yendi. Tayang Han savaşta öldü, Kuçlug küçük bir kuvvetle kaçtı ve Camuka geri çekildi ancak daha sonra yakalanarak idam edildi.
