İçeriğe atla

Habsburg İspanyası

Habsburg İspanyası
Monarchia Hispaniae
1516-1700
Habsburg İspanyası bayrağı
Burgonya Haçı
1525'ten beri
{{{arma_açıklaması}}}
Habsburg İspanyası'nın arması
(1668 - 1700)
1570 yılında İber Yarımadası
1570 yılında İber Yarımadası
BaşkentMadrid (1516 - 1601; 1606 - 1700)
Valladolid (1601 - 1606)
Resmî din
Katoliklik
Demonimİspanyol
HükûmetBileşik Monarşi
• Monark
1516 - 1556 (ilk)
V. Karl
• Monark
1665 - 1700 (son)
II. Carlos
Tarihî dönemYeni Çağ
• Kuruluşu
1516
• Dağılışı
1700
Para birimiİspanyol reali
Öncüller
Ardıllar
Kastilya Krallığı
Aragon Krallığı
Navarra Krallığı
Napoli Krallığı
Habsburg Hollandası
Bourbon İspanyası
Hollanda Cumhuriyeti
Sardinya Krallığı
İber Birliği
Hospitalier Şövalyeleri

Habsburg İspanyası, 16-18. yüzyıllar (1516-1700) arasında hüküm süren geniş topraklara (günümüz İspanyası, güneydoğu Fransa'nın bir parçası, sonunda Portekiz ve İberya dışındaki diğer birçok ülke dahil) atıfta bulunan çağdaş bir tarihçilik terimidir. –1700) Habsburg Hanedanı'nın İspanyol şubesinden krallar tarafından (Orta ve Doğu Avrupa tarihindeki rolüyle de ilişkilendirilmiştir). Habsburg İspanyası, bileşik krallık ve şahsi birlikti. Habsburg İspanyol hükümdarları (esas olarak V. Karl ve II. Felipe), İspanyol İmparatorluğu'nu yöneten etki ve güçlerinin zirvesine ulaştı. Bu dönemde farklı kıtalardaki İspanyol topraklarına atıfta bulunan İspanya, başlangıçta Kastilya, Aragon ve 1580'den itibaren Portekiz taçları dahil olmak üzere tüm İber yarımadasını kapsıyordu. Daha sonra, Latin Amerika'nın çoğu ve Amerika'daki Doğu Hint Adaları, Felemenk, Avrupa'daki İtalya toprakları ve Fransa, Septe ve Vahran gibi küçük yerleşim bölgeleri gibi Portekiz mülklerinden oluşan beş kıtadaki bölgeleri, Kuzey Afrika'da ve Filipinler'de ve Güneydoğu Asya'daki diğer mülkleri içerecek şekilde genişledi. İspanyol tarihinde bu dönem Coğrafi Keşifler dönemi olarak da anılmıştır.

Habsburg'larla birlikte İspanya, 16. ve 17. yüzyıllarda Avrupa'nın ve dünyanın en büyük siyasi ve askerî güçlerinden biriydi. Habsburg döneminde İspanya, dünyanın en seçkin yazarlarından, ressamlarından ve etkili entelektüellerinden bazılarını yetiştiren İspanya'nın sanat ve edebiyat Altın Çağını başlattı.

I.Isabel ve II.Fernando'nun 1469'daki evliliği, iki ana taç olan Kastilya ve Aragon'un birleşmesi ile sonuçlandı. Reconquista'nın 1492'de doruk noktasına ulaşması ve Granada'nın ve 1512'den 1529'a kadar Navarra'ın fethi sırasında sona ermesinin ardından İspanya'nın fiilen birleşmesine yol açtı. Isabel ve Fernando'ya 1494'te Papa VI. Alexander tarafından "Katolik Kral ve Kraliçe" unvanı verildi.

Birleşik bir devlet olarak İspanya, 1707'de Nueva Planta kararlarında eski krallıklarının (Navarra hariç) birden fazla tacının yerini almasının ardından de jure olarak ortaya çıktı. İspanya'nın son Habsburg kralının 1700'deki ölümünden sonra II.Charles, ortaya çıkan İspanya Veraset Savaşı, yeni bir merkezi devlet oluşumu başlatan Bourbon hanedanından V. Felipe'in yükselişine yol açtı.

İmparatorlar

Habsburg İspanyası (1516-1700)
# Resim Taht ismi Doğum-Ölüm Hükümdarlık başlangıcı Hükümdarlık sonu Aile bağlantıları
1 V. Karl24 Şubat 1500 - 21 Eylül 1558 23 Ocak 1516 27 Ağustos 1556 I. Felipe ve

Kastilyalı Juanna'nın oğlu

2 II. Felipe21 Mayıs 1527 - 13 Eylül 1598 15 Ocak 1556 13 Eylül 1598 V.Karl ve

İsabella'nın oğlu

3 III. Felipe14 Nisan 1578 - 31 Mart 1621 13 Eylül 1598 31 Mart 1621 II. Felipe ve Anna'nın oğlu
4 IV. Felipe8 Nisan 1605 - 17 Eylül 1665 31 Mart 1621 17 Eylül 1665 III. Felipe ve

Avusturyalı Margarita'nın oğlu

5 II. Carlos6 Kasım 1661 - 1 Kasım 1700 17 Eylül 1665 1 Kasım 1700 IV. Felipe ve Avusturya Arşidüşesi Mariana'nın oğlu

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">V. Karl</span> Kutsal Roma imparatoru, İspanya kralı, Avusturya arşidükü ve Burgonya dükü (1500–1558)

V. Karl ya da Şarlken, Kutsal Roma İmparatoru, İspanya Kralı, Habsburg Hollandası Lordu ve Burgonya Kontu.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kastilya Krallığı</span> İber Yarımadasında eski bir krallık

Kastilya Krallığı (Castilla), İber Yarımadası'nda eski bir krallık. Endülüs Emevileri'nin çöküşünden sonra kurulmuş ve 1479'da yerini İspanya Krallığı'na bırakmış olan eski bir krallık. Şatolar ülkesi (Castlia) anlamına gelen Kastilya adı ilk kez 800 yılında İspanya'nın kuzeyinde yer alan Burgos ilinin kuzeyinde yer alan küçük bir yerleşim bölgesinde duyuldu.

<span class="mw-page-title-main">II. Felipe</span> İspanya Kralı

II. Felipe, 2. İspanya Kralı. Ayrıca Hollanda, Belçika, Napoli Kralı, Sicilya Kralı, İspanyol Amerikası ve sömürgeleri kralı, Portekiz Kralı, Malta ve Güney İtalya Dükü unvanlarını taşıdı. 1554-1558 yılları arasında İngiltere ve İrlanda Kraliçesi I. Mary'nin kocası olarak İngiltere Kralı oldu. Bu dönemde İspanya gücünün zirvesine ulaştı. Filipinler, Orta ve Güney Amerika İspanyolların eline geçti.

<span class="mw-page-title-main">İspanya tarihi</span>

İspanya tarihi, İspanya'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">I. Isabel</span> İspanyol hükümdarı (1474–1504)

I. Isabel, Kastilyalı Isabella veya Katolik Isabel, Kastilya (1474-1504) ve Aragon (1479-1504) Kraliçesi. Bu iki Krallığı 1479'dan sonra kocası Aragon Kralı II. Fernando ile birlikte yönetmiştir. Hükümdarlığı sırasında İspanya'nın birliğini sağlamış ve Kristof Kolomb'un Yeni Dünya'yı keşfiyle güçlü bir sömürge imparatorluğunun temelleri atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Carlos</span> İspanyol kralı

II. Charles, Büyülenmiş olarak da bilinir, İspanyol İmparatorluğu'nun son Habsburg hükümdarıdır. En çok, fiziksel engelleri ve ölümünü takip eden taht savaşı ile hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Engizisyonu</span>

İspanyol Engizisyonu, Aragon kralı II. Fernando ve Kastilya kraliçesi I. Isabel tarafından 1478'de kurulmuş engizisyon mahkemeleridir. II. Isabel tarafından 1834'te lağvedilene kadar devam etti. İspanyol Engizisyonunda, Müslümanlarla Yahudilerin Katolikliğe döndürülmesi hedeflenmişti. 200.000'e yakın Yahudi ve çok sayıda Müslüman'ın İspanya'yı terk etmesiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">İspanya bayrağı</span> Ulusal bayrak

İspanya bayrağı, İspanya Krallığı'nın resmi ulusal bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Fernando (Aragon kralı)</span> İspanyol hükümdarı (1452-1516)

II. Fernando 1452-1516 arası yaşamış, İspanya'nın siyasi ve dini birliğini Kastilyalı I. Isabel ile evlenerek sağlamış ve modern bir devletin temelini atmış tarihi kişiliktir. 1461'de babası tarafından yasal mirasçı ilan edilip Aragon'un bazı topraklarının idaresi kendisine verilmiştir, daha sonra Ferdinand II adıyla 1468-1516 arasında Sicilya Kralı olmuştur. Ayrıca Ferdinand III adıyla 1504-1516 yılları arasında Napoli Krallığı'nı yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya Savaşları</span>

İtalya Savaşları (1494-1559), Orta Çağ'dan Yeni Çağ'a geçiş döneminde Avrupa ve Akdeniz coğrafyasının büyük güçlerini karşı karşıya getiren savaşlar dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">II. João</span> Portekiz kralı (1455-1495; hd. 1481-1495)

II. João, Príncipe Perfeito olarak da bilinir, Portekiz'in onüçüncü kralıdır. Portekiz tahtını konsolide etmiş, ekonomisini güçlendirmiş, coğrafi keşifleri sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kastilya Tacı</span> 1230dan 1715e kadar İber Yarımadasında yer alan ülke

Kastilya Tacı, İber Yarımadası'nda bulunan üç tahtın kesin birleşmesi sonucu kurulan bir Orta Çağ devleti idi. Birkaç on yıl sonra, o zamanki Kastilya kralı III. Ferdinand'ın boş Leon tahtına oturması ile Kastilya ve León krallıklarının parlamentoları birleşti. Katolik Hükümdar'ların Şahsi birliği sonucu Aragon ve Kastilya hanedanları birleştiğinde, Nueva Planta kararları'nın 1715'te V. Felipe tarafından ilan edilmesine kadar ayrı bir taht olarak varlığını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">I. Felipe</span> Burgonya Dükü (hd. 1482-1506) ve Kastilya kralı (1478-1506; hd. 1504-1506)

I. Felipe veya Yakışıklı Felipe, 1482'den 1506'ya kadar Burgundiya dükü ve Habsburg hanedanının Kastilya kralı olan ilk üyesi idi.

<span class="mw-page-title-main">Nueva Planta kararları</span> İspanya Veraset Savaşından sonra merkezileştirme kararnameleri

Nueva Planta kararları, İspanya'nın ilk Bourbon kralı olan V. Felipe tarafından 1707 ve 1716 yılları arasında, İspanya Veraset Savaşı sırasında ve Utrecht Antlaşması ile savaş bittikten kısa bir süre sonra imzalanan bir dizi kararnameye verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Aragon Tacı</span> 1162-1716 yılları arası bir monarşi

Aragon Tacı karma bir monarşiydi, aynı zamanda günümüzde Aragon Krallığı ve Barselona Kontluğu'nun hanedan birliğinden kaynaklanan ve İspanya Veraset Savaşı'nın bir sonucu olarak sona eren tek bir kral tarafından yönetilen, bireysel yönetimlerin veya krallıkların konfederasyonu olarak da anılmaktadır. 14. ve 15. yüzyıllarda gücünün zirvesinde olan Aragon Tacı talassokrasi idi, günümüzde doğu İspanya'nın büyük bir bölümü ile güney Fransa'nın bazı kısımları kontrol eden ve Balear Adaları, Sicilya, Korsika, Sardinya, Malta, Güney İtalya ve Yunanistan'ın bazı bölgelerini de içeren bir Akdeniz "imparatorluğu" idi.

<span class="mw-page-title-main">Portekizli Isabella</span> Kutsal Roma imparatoriçesi ve İtalya konsort kraliçesi

Portekizli Isabella İspanyol İmparatorluğu'nun hükümdarı olan Kutsal Roma imparatoru kuzeni V. Karl'ın konsort imparatoriçe ve konsort kraliçesiydi. 10 Mart 1526'dan 1539'daki ölümüne kadar İspanya ve Almanya kraliçesi ve Hollanda leydisiydi ve Şubat 1530'da Kutsal Roma imparatoriçesi ve İtalya Kraliçesi oldu. Kocasının Avrupa'yı sürekli seyahat etmesi nedeniyle İspanya'nın naibiydi, Krallığın yaşamı boyunca imparatorluk politikalarından bağımsız ve ekonomik olarak sağlıklı kalmasını sağladı.

<span class="mw-page-title-main">İber Birliği</span>

İber Birliği, 1580-1640 yılları arasında var olan ve tüm İber Yarımadası'nı ve Portekiz'in denizaşırı mülklerini İspanyol Habsburg Kralları II. Felipe'nin yönetimine getiren Kastilya Krallığı ve Aragon Krallığı ile Portekiz Krallığı'nın Kastilya Tacı altındaki hanedan birliğiydi, III. Felipe ve IV. Felipe. Birlik, Portekiz'in veraset krizinden ve ardından gelen Portekiz Veraset Savaşı'ndan sonra başladı ve Bragançalı Hanedanı'nın Portekiz'in yeni yönetici hanedanı olarak kurulduğu Portekiz Restorasyon Savaşı'na kadar sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kastilyalı Juana</span> Kastilya ve Aragon Kraliçesi

Kastilyalı Joanna ya da tarihsel olarak Deli Joanna bilinen Joanna, 1504'ten sözde Kastilya Kraliçesi ve 1516'dan 1555'teki ölümüne kadar Aragon Kraliçesi olarak hayatını sürdürdü. 20 Ekim 1496'da Habsburg Hanedanı mensubu Avusturya Arşidükü Yakışıklı Philip ile anlaşmalı olarak evlendi.

<span class="mw-page-title-main">Habsburg Hollandası</span>

Habsburg Hollandası, Kutsal Roma İmparatorluğu’nun bir üyesi olan Habsburg hanedanının Felemenk’te sahip olduğu Rönesans dönemi fiefleriydi. Bu yönetim 1481 yılında Hollanda'nın son Valois-Burgonya hükümdarı Mary’nin öldüğünde başlamıştır. Torunları İmparator V. Karl, Habsburg Hollandası'nda doğmuş ve Brüksel’i başkentlerinden birisi yapmıştır.