İçeriğe atla

Habib Çaab

Habib Çaab
DoğumHabib Fericullah Şahab
1 Temmuz 1973(1973-07-01)
Şuşter, Huzistan, İran
Ölüm6 Mayıs 2023 (49 yaşında)
Tahran, İran
Milliyetİranlı
Diğer ad(lar)ıHabib Usayved
MeslekSiyasi eylemci
aktivist
Tanınma nedeniAhvaz'ın Kurtuluşu Arap Mücadelesi Hareketi'nin kurucusu ve eski lideri

Habib Fericullah Çaab (bilinen adlarıyla: Habib Aşyud (Farsça:حبیب اسیود;;d. 1 Temmuz 1973[1][2] – 6 Mayıs 2023), İranlı siyasi eylemci ve aktivist. Şahab, 1 Temmuz 1973'te Şuşter, Huzistan, İran'da doğdu. Hem İran hem de İsveç vatandaşlığına sahip olup Ahvaz'ın Kurtuluşu İçin Arap Mücadelesi Hareketi'nin kurucusu ve eski lideriydi.[3] Ekim 2020'de İsveç'te 14 yıl sürgünde yaşadıktan sonra önce Türkiye'ye oradanda ülkesi İran'a gizlice götürüldü.[4][5] Türk güvenlik kaynakları Şahab'ın ülkesine gizlice götürülmesinin ardında İran istihbaratının olduğunu belirtti.[6]

2018'de askeri geçit törenine düzenlenen ve 25 kişinin ölümüne yol açan saldırıyı planlamakla suçlandıktan sonra 6 Mayıs 2023'te Tahran, İran'da 49 yaşında asılarak idam edildi.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Habib Chaab, 49 år i Norrköping på Grundläggaregatan 12 - telefon, ålder och födelsedag". Birthday.se. 8 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Habib Chaab, 49 år, Grundläggaregatan, NORRKÖPING | eniro.se". www.eniro.se. []
  3. ^ Alex Crawford (17 Aralık 2020). "Habib Chaab: Files show how Iranian dissident was kidnapped in Turkey after 'honeytrap by Iran'". Sky News. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
    - Rawad Taha (13 Aralık 2020). "Turkey confirms Iran's kidnapping of former ASMLA leader Habib Chaab on its soil". Al Arabiya. 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
    - Kamil Alboshoka, Irina Tsukerman, Rahim Hamid (20 Aralık 2020). "Turkey's allegations about Habib Chaab's abduction add to the mystery". Dur Untash Studies Centre. 20 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
    - Mehdi Jedinia (15 Kasım 2020). "Iran Arrests Arab Opposition Activist Habib Chaab". Voice of America. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Turkey arrests 11 over abduction of Iranian dissident". Al-Monitor. 14 Aralık 2020. 24 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020. 
  5. ^ "Turkey detains 11 over abduction of Iranian dissident". Al Jazeera. 14 Aralık 2020. 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020. 
    - "Turkey detains 11 over abduction of Iranian dissident - police". Reuters. 14 Aralık 2020. 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020. 
  6. ^ "Turkey says Iranian intelligence behind kidnapping of dissident Chaab". TRT World. 14 Aralık 2020. 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020. 
  7. ^ Gambrell, Jon (6 Mayıs 2023). "Iran hangs Iranian-Swedish man over 2018 attack killing 25". AP NEWS (İngilizce). 6 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kaşkaylar</span>

Kaşkaylar, Güneydoğu İran'ın Fars Eyaleti'nde özellikle Şiraz çevresinde yaşayan ve hâlâ ağırlıklı olarak göçebe bir Türk halkıdır. Azerbaycanlılardan sonra İran'daki en kalabalık Türk grubudur.

<span class="mw-page-title-main">İranlılar</span>

İranlılar, İran vatandaşı ya da İran milletinden olan. İranlı, ülkedeki tüm etnik unsurları kapsayan bir terimdir. Farsça konuşanlara Farsi ya da Pers denilmekte iken tarihsel anlamda Arap-Fars ayrımını belirtmek için Acem sıfatı da kullanılmıştır. İranlı olarak tanımlanan halklar genellikle İran dillerini konuşmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Talışlar</span> İranî etnik grup

Talışlar veya Talişler, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin güneydoğu rayonları Lenkeran, Astara, Masallı ve Lerik), Baküde ve İran'ın kuzeydoğu eyaletleri Gilan ve Erdebil'de yaşayan İrani bir halktır.

<span class="mw-page-title-main">Farslar</span> Çoğunlukla İranda yaşayan halk

Farslar, Persler veya Osmanlıcadaki tabirle Âcemler, çoğunlukla İran'da yaşayan İranî bir halktır.

<span class="mw-page-title-main">İslam Devrimi Muhafızları Ordusu</span> 1979 İslam Devriminden sonra kurulan İran Silahlı Kuvvetlerinin paramiliter şubesi

İslam Devrimi Muhafızları Ordusu, İran Silahlı Kuvvetlerine bağlı kara, hava, deniz ve füze kuvvetleri bulunan büyük bir ordudur. Halk ağzında ve özellikle İran diasporasında ordu mensubu kişilere organizasyona duydukları hayranlığı belirtmek için Farsçada "muhafızlar" anlamına gelen Pasdaran denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Partça</span>

Partça, aynı zamanda Arsasid Pehlevicesi olarak da bilinmektedir, tarihte Part ülkesinde konuşulan ve günümüzde kaybolmuş bir Kuzeybatı İrani dili. Partça Part İmparatorluğu ve dominyonları Arsak Krallığı, İberya Krallığı ve Albanya Krallığı'nın resmî devlet diliydi. Partça, İskitçe, Sakaca, Soğdca ve Harezmce ile aynı dönemde konuşulmuş İran dillerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İran halkları</span> çeşitli Hint-Avrupa etno-linguistik grubu

İran halkları, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dillerinin, bir alt grubu olan İran dillerini konuşan dilsel ve etnik toplulukların bir toplamıdır. İran platosu boyunca Hindukuş Dağları'ndan Anadolu'ya kadar ve Orta Asya'dan Basra Körfezi'ne dek yayılmışlardır. İran halkları veya İrani halklar ifadeleri, bugünkü İran devletinin sınırları içinde yaşayan İran vatandaşları ile karıştırılmaması için "İranlı" yerine kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pan-İranizm</span>

Pan-İranizm / İranizm / İrancılık Osetler, Kürtler, Zazalar, Farslar, Tacikler, Paştunlar ve Beluciler dahil İranî halkların birleşmesini öneren irredantist siyasi düşüncedir.

<span class="mw-page-title-main">İran'ın vize politikası</span>

Dünya çapında uluslararası ortamda ülkelere giriş-çıkışlarda başlatılan pasaport ve vize zorunluluğu, yabancı ülkelerden İran'a gitmek isteyen kişiler için de geçerlidir. Diplomatik anlaşmalar yoluyla vize muafiyeti verilen ülke vatandaşları haricinde herkes ülkeye girişte vize sahibi olmak zorundadır. İsrail vatandaşları ise tüm şartları taşıyor olsalar dahi, ülkeye girişleri yasaktır.

<span class="mw-page-title-main">İran yüce lideri</span> İran İslam Cumhuriyetinin devlet başkanı

İran yüce lideri, (Farsça: رهبر معظم ایران, rehber-i muazzam-i İran,) Devrim lideri, resmi adıyla Yüce Rehberlik Makamı, İran'ın başı ve en yüksek siyasi ve dini otoritesi, yüce lideridir. Silahlı Kuvvetler, yargı sistemi, devlet televizyonu ve diğer kilit hükûmet kuruluşları, yüce liderin kontrolü altındadır. Yüce lider seçildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafından denetlenir. Ancak bugüne kadar denetleme yapılmamıştır.

Habib Habiri, forvet pozisyonunda görev yapmış İranlı eski millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Bank Mellat</span> İran bankacılık ve finansal hizmetler şirketi

Bank Mellat, özel bir İran bankasıdır. Banka 1980 yılında Tehran, Dariush, Pars, Etebarat Taavoni & Tozie, Iran & Arab, Bein-al-melalie-Iran, Omran, Bimeh Iran, Tejarat Khareji Iran ve Farhangian bankalarının birleşmesiyle kuruldu. İran İslam Cumhuriyeti'ndeki en büyük bankalardandır. İsmi "Ulusun Bankası" anlamını taşımaktadır. İran Hükûmetinin 2007 yılında aldığı kararla bankanın özelleştirme süreci başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Rıza Rahçemeni</span> İranlı fizikçi ve siyasetçi

Muhammed Rıza Rahçemeni, İranlı hekim, bilim insanı ve reformcu siyasetçi.

Rıza Muhammedi Lengerudi, Ayetullah rütbesi olan İranlı din adamı. Lengerud kasabasında İran dinî lideri Ali Hamenei'nin temsilcisi olarak görev yaptı.

Nevid Efkâri İran İslam Cumhuriyeti tarafından 2018 İran protestoları sırasında meydana gelen cinayet iddiasıyla idam cezasına çarptırılan ve idam edilen İranlı güreşçi. Kardeşleri Vahid ve Habib aynı davada sırasıyla 54 ve 27 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Efkâri başta cinayeti itiraf ederken, daha sonraları bunun bir zorla itiraf olduğunu ve ona işkence ile sahte itiraf yaptırdıklarını iddia etti.

Ruhullah Zem, İranlı aktivist ve gazeteci. En çok 2015'te kurduğu 'Amadnews' adlı bir Telegram kanalını işletmesiyle tanınıyordu. Zem, o dönemde özel olarak yayınladığı 2017-2018 İran protestolarında yüksek profilli bir rol oynadı. Haziran 2020'de bir İran mahkemesi, yetkililerin 2017-2018 İran protestolarını kışkırttığını söylediği popüler bir hükûmet karşıtı forum düzenlediği için onu "yeryüzünde yolsuzluktan yapmaktan" suçlu buldu. Bir İran mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı ve 12 Aralık 2020'de idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">2019-2023 Basra Körfezi krizi</span>

2019-2023 Basra Körfezi krizi, İran İslam Cumhuriyeti ve müttefikleri ile Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri arasında Basra Körfezi bölgesinde devam eden artan askeri gerginlik durumudur.

<span class="mw-page-title-main">İran mutfağı</span>

İran mutfağı İranın yöresel mutfağıdır. İran'ın yüzyıllar içerisinde ilişki kurduğu bölge ve ülkelerin mutfaklarından da izler taşır: Türk mutfağı, Yunan mutfağı, Mezepotamya mutfağı, Orta Asya mutfağı, Kafkasya mutfağı ve Rus mutfağı bunlardan bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehsa Emini protestoları</span> 2022de İran genelinde başlayan hükûmet karşıtı tepkiler

Mehsa Emini protestoları, 16 Eylül 2022'de İran'da başlayan ve 2023'e kadar devam eden sivil huzursuzluk ve protesto hareketleridir. Protestolar, 1979'daki İslam Devrimi'nden bu yana "ülkenin daha önce gördüğü hiçbir şeye benzemeyen", hükûmete karşı "en büyük meydan okuma" ve "en yaygın isyan" olarak tanımlandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.