İçeriğe atla

Habib Bey Selimov

Hebib Bey Selimov
Kişisel bilgiler
Doğum 8 Şubat 1881
Erivan, Erivan Guberniyası, Rus İmparatorluğu
Ölüm 30 Aralık 1920 (39 yaşında)
Bakü, Azerbaycan
Bitirdiği okul Nikolayev Asgeri Akademisi
Dini Islam
Ödülleri IV Dereceli Aziz Vladimir Nişanı
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Rus İmparatorluğu (1900-1920)
 Azerbaycan (1918-1920)
Branşı Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri
Hizmet yılları 1900 - 1920
Rütbesi Tümgeneral
Çatışma/savaşları Birinci Dünya Savaşı
Göyçay Muharebesi
Kürdemir Muharebesi
Bakü Muharebesi
Asgeran Muharebesi

Selimov Hebib Bey Hacı Yusuf oğlu (Azerice: Səlimov Həbib bəy Hacı Yusif oğlu; 8 Şubat 1881 - 12 Haziran 1920) Tümgeneral, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin ilk Genelkurmay Başkanı, “Asgeran Savaşı Kahramanı” olarak bilinmektedir.[1][2]

Hayatı

Hebib Bey Selimov 1881 yılının 8 Şubat'ında Erivan şehrinde doğmuştur.

Eğitimi

Babası Yusuf Bey Erivan Guberniyası'nda mahkeme üyesi olmuştur. İlk eğitimini Erivan Öğretmenler Seminaryası'nda alan Hebib Bey daha sonra gimnaziyaya kabul olmuş və orayı birincilikle bitirmiştir.

Askeri kariyeri

Rus Çarlığı devri

1900 yılında gönüllü olarak orduya katılmış ve 156. Yelizavetpol Süvari Alayı'nda 1 yıl 2 ay hizmet etmiştir. Bu zaman astsubay rütbesi taşıyan Hebib Bey 1902 yılında Tiflis Süvari Okulu'nu bitirdikten sonra 3. Kafkas Avcı Taburu'nda hizmet etmeye başlamış ve Podpuruçik rütbesine yükselmiştir. 1905 yılında tabur kumandanının yaveri, 1907 yılında taburun 3. Bölüğünün kumandanı tayin edilmiştir. 1907 yılının Eylül'ünde Aziz Vladimir Nişanı'yla taltif edilmiştir. 1908-1910 yılları arasında 5. Kafkas Avcı Taburu'nun subayı sıfatıyla Nahçivan'ın Culfa ilinde hizmet etmiştir. Tahran'da gizli görevde olduktan sonra 1912 yılında Yüzbaşı rütbesine terfi etmiştir. Daha sonralar Peterburg'da Genelkurmay'ın Nikolayev Askeri Akademisi'ni bitirmiştir.

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti devri

1918 yılında Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yaratıldıktan sonra Azerbaycan'a geri dönen Yarbay Hebib Bey Cumhuriyet ordusunda Kalem İşleri görevinde çalışmıştır. Askeri eğitimi üst düzeyde olduğu için kısa zaman sonra Nuri Paşa tarafından Azerbaycan Özel Kolordusu'nun Genelkurmay Başkanı tayin edilmiştir. Kafkas İslam Ordusu'nun Gence'den Bakü’ye doğru olan yürüyüşünde güney orduları grubunun kumandanı olmuştur. Birçok yerleri Bolşevik-Daşnak birliklerinden geri almayı başardığı için Albay rütbesine terfi etmiştir.[3]

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Millî Ordusu'nun Kalem İşleri Müdirliğiyle birlikte, Genelkurmay Başkanlığı görevinde de çalışmıştır. Kısa zaman zarfında Lenkeran ilinin gubernatoru olarak da hizmet etmiştir. Hebib Bey Selimov Bakü’nün geri alınmasından sonra AHC Savunma Bakanı Samed Bey Mehmandarov'un emriyle General rütbesine yekseltilmiştir.[4]

Muğan Sovyet Cumhuriyeti ile savaş

1919 yılının Eylül ayında Azerbaycan'ın Muğan ve Lenkeran bölgelerine zamanında Ruslar tarafından göçürülen ve AHC yönetimini tanımayan Malakan, Rus ve Ermenilere karşı olan askeri harekatına kumandanlık etmiş ve zafer kazanmıştır.

Lenkeran harekatı

14 Ağustos'ta Salyan'a erişen Habib Bey kumandanlığındaki AHC ordusu Lenkeran’dakı asgari birliklere haber göndererek, hemen teslim olmayı emretti. 23 Ağustos'ta Lenkeran’a erişen Habib Bey yol üzerindeki tüm gayri-Türk köylerindeki silahları toplamayı başardı. Lenkeran savaş olmadan teslim oldu. Albay İlyaşeviç’in kumandanlığındaki Rus birlikleri teslim oldular.[5] Bu zaman, Rus’lardan 1 uçakla birlikte, 24 top və 60 pulemyot da götürülmüştü.

Asgeran savaşı

1920 yılının Mart ayında Karabağ’dakı Ermeni'ler merkezi yönetime karşı isyana başladılar. Drastamat Kanayan'ın önderliğinde gelişen isyanı yatırmak için AHC Hebib Bey'in kumandanlığı altında ordu gönderdi. Bu zaman artık Asgeran geçidini ele geçirmeyi başaran isyançılar Karabağ’la Azerbaycan'ın iletişimini kesmeyi başarmıştılar. Fakat Hebib Bey Asgeran’da Ermeni’ler üzerinde zafer kazanmayı ve isyanı bastırmayı başardı.[6]

Hakkında hatıralar

1918 yılında Kafkas İslam Ordusu'nun subayı olarak Azerbaycan’da olmuş Rüştü Vey “Bakünün Harb Yollarında” adlı kitabında Habib Bey'le ilgili şu sözleri demiştir:

Öldürülmesi

Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'a müdahalesinden sonra Habib Bey Nahçivan'ın komiseri tayin edildi, fakat Bolşeviklerle çalışmayı reddettiği için 1920 yılının 1 Eylül tarihinde tutuklandı ve 30 Aralık tarihinde Bolşevik'ler tarafından kurşuna dizilerek idam edildi.[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Xankəndini və Şuşanı daşnaklardan geri almış Azərbaycan general". www.azadliq.org. 28 Mayıs 2018. 20 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 
  2. ^ "General-mayor Həbib bəy Səlimov". Fayllar.org. 1 Ocak 2018. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021. 
  3. ^ Süleymanov, Manaf. Azərbaycan ordusu (Azerice). Bakü. 
  4. ^ "Əsgəran savaşının qəhrəmanı"cəsur general Səlimov kim olub?". Baymedia. 23 Kasım 2013. Erişim tarihi: 30 Eylül 2018. 
  5. ^ Süleymanov, Manaf. Nuru Paşa və silahdaşları (Azerice). Bakü. 
  6. ^ Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты [Azerbaijan Democratic Republic. Legislative acts (1918–1920)]. Baku: Archives. 1998. s. 196.
  7. ^ Nəzirli, Şəmistan. Генерал Габиб бек Салимов (1881–1920) (Rusça). Bakü. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti</span> ilk Azerbaycan cumhuriyeti (28 Mayıs 1918-28 Nisan 1920)

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti veya kısaca Azerbaycan Cumhuriyeti, Doğu Kafkasya'da yerleşmiş ve yüzölçümü 147.629 km2 olan, Müslüman ve Türk toplumlarında kurulan ilk laik ve demokratik devlet. Nüfusu 2 milyon kişiye ulaşan cumhuriyetin sınırları kuzeyde Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, batıda Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve güneyde İran'la belirlenmiştir. Azerbaycan'da en büyük şehir olan Bakü'nün Bolşevik Bakü Sovyeti'nin kontrolünde olması nedeniyle, AHC'nin geçici başkenti Gence olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mürsel Bakü</span> Türk asker

Mürsel Bakü, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda önemli görevler üstlenmiş, Bakü ve İzmir şehirlerini düşman işgalinden kurtarmış, sonrasında bir dönem milletvekilliği yapmış Kafkasya asıllı Türk askeri. 9 Eylül 1922 sabahı, 1. Süvari Tümeni'nin komutanı olarak İzmir'e ilk giren Türk paşasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Ermenistan Savaşı (1918-1920)</span> 1918-20 Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki toprak çatışmaları serisi

1918–1920 Azerbaycan–Ermenistan Savaşı, 1917'de Ekim Devrimi yani Bolşevik Devrimi'nden sonra başlamıştır. Çoğu saldırı düzenli ordu biçiminde olmadı. Daha sonra Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu'nun Erivan'ı boşaltıp Iğdır Ovası'na çekilmesi ile savaş başlamış oldu (1920).

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas İslam Ordusu</span> Askeri Birim

Kafkas İslam Ordusu, Osmanlı Devleti'nin Mart-Ağustos 1918 tarihleri arasında kurduğu Doğu Ordular Grubu'na bağlı bir askeri birim. Harbiye Nazırı Enver Paşa'nın emriyle ve tamamen Müslümanlardan oluşmuştur. I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi'nde yer almıştır. Kağıt üstünde "ordu" olarak adlandırılsa da üç tümenden oluşması ve bu dönemde yoğun çatışmalarla eriyen Kafkas Ordular Grubunun ve 9. Ordu ile Şark Ordular Grubu'na bağlı bir kolordu olarak yapılandırılmıştır. Üç tümenden oluşan orduya Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerinin katılımıyla toplam 20.000 civarında bir güce erişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Stepan Şaumyan</span> Ermeni-Sovyet siyasetçi (1878-1918)

Stepan Gevorgiyeviç Şaumyan, Ermeni asıllı Rus komünist ve Bolşevikdir. 1917 Ekim Devrimi sırasında Kafkaslarda önde gelen Bolşevik önderlerdendir.

Şark Ordular Grubu Osmanlı Ordusu'nun ordu gruplarından biri olarak I. Dünya Savaşı Kafkasya Cephesi'nde kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Meşedi Azizbeyov</span>

Meşedi Azim-bey oğlu Azizbeyov Azeri komünist, Bolşevik devrimci ve mühendis. 1917 Ekim Devrimi sırasında Kafkaslarda önde gelen Bolşevik önderlerdendir ve aynı zamanda ülkesinin ilk Marksistlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Muğan Sovyet Cumhuriyeti</span>

Muğan Sovyet Cumhuriyeti, Muğan Geçici Askeri diktatasına karşı başlatılan ayaklanma sonucunda Lenkeran bölgesinde kurulmuş kısa ömürlü Sovyet Cumhuriyeti'dir.

<span class="mw-page-title-main">Memmed Memmedyarov</span>

Memmed Memmediyarov – Azerbaycan'da Sovyet hakimiyetinin tesisi için uğraşmış; Azeri devrimci, devlet adamı, muhalif politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Sülkeviç</span>

Süleyman Bey Sülkeviç, Lipka Tatarı asker, siyasetçi, Rus İmparatorluğu korgenerali, Kırım Başbakanı (1918) ve 1918-20 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan askerî tarihi</span>

Modern Azerbaycan ordusunun tarihi, 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri 26 Haziran 1918'de kurulduğunda, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'ne dayanmaktadır. ADR Savunma Bakanı Dr. Khosrov bey Sultanov olmuştur. Bakanlık resmi olarak kurulduğunda, General Samet bey Mehmandarov, bakan ve Lt-Gen, Aliağa Şıhlinski yardımcısı oldu. ADR Ordusu Genelkurmay Başkanı Maj-Gen'di. Habib Bey Salimov, Mammad Bey Şulkevich ve Maj-Gen. Abdulhamid Bey Gaytabaşı da rehber oldular.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Özel Kolordusu</span>

Azerbaycan Özel Kolordusu, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin, Kafkas Deniz Süvari Tümeni veya sözde "Vahşi Tümen"in temelinden oluşan bir askeri birlikti. Rus İmparatorluk Ordusunda görev yapan 5.000 kişiden oluşan Azerbaycan Ulusal Ordusu'nun ilk askeri birimiydi.

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Milli Ordusu, Azerbaycan'ın bağımsızlığından sonra 1918 yılında Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Hükûmeti tarafından oluşturulan milli bir ordudur. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti silahlı kuvvetlerinin teşkilatı, cumhuriyetin ilanından itibaren başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abdulhamid Bey Kaytabaşı</span>

Abdulhamid Bey Kaydabaşı, asker, Rus İmparatorluğu Yarbayı, Azerbaycan Halk Cumhuriyetinin Tümgenerali ve 1919-1920 yılları arasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Samet Saygın</span> Türk asker

Samet Saygın ve ya Samet bey Refibeyli Azerbaycanlı ve Türk asker, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Yarbay'ı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Tümgeneral'i (1948). Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde General rütbesini alan ilk Azerbaycanlı'dır. Türkiye'de Soyadı Kanunu kabul edildikten sonra Saygın soyadını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdemir Muharebesi</span>

Kürdemir Muharebesi, 7-10 Temmuz 1918 tarihleri arasında, Osmanlı-Azerbaycan koalisyon kuvvetleri ile Stepan Şaumyan liderliğindeki Bakü Komünü birlikleri arasında Kürdemir'in kontrolü uğrunda yapılan muharebedir. Kürdemir istasyonu Transkafkasya Demiryolunun Bakü yolu üzerindeki en önemli stratejik noktasıydı. 10 Temmuz'da, Bakü'ye ilerleyen Kafkas İslam Ordusu ve Azerbaycan Millî Ordusu birlikleri Kürdemir'i ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Kızıl Ordusu</span>

Azerbaycan Kızıl Ordusu veya Azeri Kızıl Ordusu, Rus İç Savaşı sırasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Bolşevik yanlısı Kızıl Ordu'nun bir saha ordusudur.

Lenkeran Savaşı (1919), Bolşevik, Beyaz Ordu ve Azerbaycan güçleri arasında şehri ele geçirmek için yapılan bir savaştı. Savaş Azerbaycan Ordu Birlikleri (ADC) tarafından Temmuz 1919'da ülkenin toprak bütünlüğünü sağlamak amacıyla Azerbaycan'ın güney bölgesinde gerçekleştirilen bir askerî harekâttır.

Karamaryan Muharebesi ya da Qaraməryəm Muharebesi, Stepan Şaumyan liderliğindeki Bakü Halk Komiserleri Sovyeti ile Nuri Killigil liderliğindeki Kafkas İslam Ordusu arasında gerçekleşmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.