İçeriğe atla

Haşdi Şabi

Haşdi Şabi
Etkin15 Haziran 2014 - günümüz[1]
Ülke Irak
Bağlılık Irak
TipiHükümet tarafından onaylanmış paramiliter
GöreviPiyade milis
Kontrgerilla
Büyüklük100,000 - 120,000[2]
SavaşlarıIrak İç Savaşı (2014-günümüz)
Komutanlar
Komutan
  • Irak Haydar el-Abadi
    (Irak Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı)
  • Irak Falih el-Feyyaz
    (Halk Seferberlik Komitesi Başkanı)
  • Ebu Mehdi el-Mühendis
    (Halk Seferberlik Komitesi Başkanvekili)
  • Hadi Al-Amiri
    (Bedir Örgütü Lideri)
  • Kais Hazali
    (Asaib Ehl'il Hak Lideri)
  • Mukteda el-Sadr
    (Mehdi Ordusu Lideri)
  • Şibl el-Zeydi
    (Kataib el-İmam Ali Lideri)
  • Ali el-Yasiri[3]
    (Saraya el-Horasani Lideri)
  • Yazan el-Caburi
    (Liwa Salahaddin Lideri)
  • Seyyid Yılmaz Neccaroğlu
    (Türkmen Tugayı Lideri)
Ünlü
komutanları
Ebu Azrail

Haşdi Şabi Türkçe adıyla Halk Seferberlik Güçleri (Arapça: الحشد الشعبي, "el-Haşdi eş-Şabi") çoğunlukla Şiilerden oluşan, Sünni, Hristiyan ve Yezîdîleri de içeren yaklaşık 40 farklı gruptan oluşan, Irak hükûmetinin de desteklediği ortak politik cepheyi barındıran örgüt.[4]

Haşdi Şabi, Irak'ın önde gelen Şii din adamı Ayetullah Ali Hüseyni Sistani'nin Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı ulusal seferberlik talep eden mezhepsel olmayan bir fetva üzerine kuruldu. Örgüt, var olan milisleri Haziran 2014'te Irak İçişleri Bakanlığı'nın "Halkın Seferberlik Komitesi"ne bağladı. Örgüt, Sünni sivillere karşı insan hakları ihlallerinden ve mezhepsel kan dökmekten suçlanmıştır, ancak Irak hükûmet yetkilileri, bu ihlallerin münferit olaylar olarak nitelendirdi ve küçük cezai tedbirler aldı. Iraklı Şii din adamları da derhal savaş suçlarından kaçmaya çağırdı.[5]

19 Aralık 2016'da Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum Kasım ayında parlamentoda kabul edilen Haşdi Şabi'yi silahlı kuvvetlere dahil eden yasayı onayladı. Bu birliktelikle, örgüt ulusal silahlı kuvvetlerin en üst düzey komutanlığına tabi oldu.[6] Örgüt, 21 Mart 2017'de Özel Kuvvetler Bölümü kurmak için özel kuvvetler kursunun açıldığını açıkladı. Eğitim programı, Irak Özel Operasyonel Kuvvetleri'nin talimatıyla çeşitli misyonları kapsadı.[7]

Kaynakça

  1. ^ al Khadimi, Mustafa (12 Mart 2015). "Will Sistani be able to control popular mobilization forces?". Al-Monitor. 13 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2015. 
  2. ^ Sly, Liz (15 Şubat 2015). "Pro-Iran militias' success in Iraq could undermine U.S." The Washington Post. 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  3. ^ "Iraqi Shiite militia commander close to Qassem Soleimani killed in Aleppo - The Long War Journal". 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. 
  4. ^ "Islamic State: The caliphate strikes back". The Economist. 23 Mayıs 2015. 26 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2015. 
  5. ^ "How Iraq's PMU law is disrupting national unity efforts". al-monitor. al-monitor. 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016. 
  6. ^ "Law passes making the PMU a part of Iraq's national forces". 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. 
  7. ^ "Iraqi PMU announce launch of their Special Forces training course to form a new Special Forces Division". Reddit. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Sistani</span>

Ali Sistani ya da dinî adıyla Büyük Ayetullah Seyyid Ali el-Hüseyni el-Sistani (Arapça: السيد علي الحسيني السيستاني, Farsça:سید علی حسینی سیستانی), Irak'ta yaşayan en önemli Şii dini liderdir.

<span class="mw-page-title-main">Irak İsyanı (2011-2013)</span>

Irak İsyanı, Irak Savaşı'nın sona ermesinden ve ABD birliklerinin Irak'tan çekilmesinden sonra 2011'in sonlarında başlayan ve merkezi hükûmetle şiddetli çatışmalara ve Irak'ın dini grupları arasında düşük düzeyde mezhepsel şiddete neden olan bir isyandı.

<span class="mw-page-title-main">Haydar el-İbadi</span> Eski Irak Başbakanı

Haydar Cevad Kazım el-İbadi Iraklı siyasetçi. Cumhurbaşkanı Fuad Masum tarafından 11 Ağustos 2014 tarihinde Irak Başbakanlığı için aday gösterildi. 8 Eylül 2014 tarihinde Irak Başbakanı olarak atandı.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

Mücahit Şura Meclisi, Irak Direnişi sırasında ortaya çıkan, en az altı Sünni cihatçı Selefi ayaklanmacı grubun oluşturduğu yasa dışı silahlı çatı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Devleti</span> silahlı cihatçı Selefi örgüt (2006-2013)

Irak İslam Devleti, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Irak başbakanı</span> Irakın hükûmet başkanı

Irak başbakanı, Irak hükûmetinin başıdır. Irak Anayasası'nın koyduğu hükümler gereğince; Irak vatandaşı olan Şii Müslümanların arasından seçilir. Mevcut başbakan, 27 Ekim 2022 tarihinden beri Muhammed Şiya es-Sudani'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Azrail</span>

Eyyüb Falih Hasan el-Rubayi, takma adıyla Ebu Azrail, Irak'ta Irak ve Şam İslam Devleti ile savaşan Haşdi Şabi'ye bağlı Şii milis grubu olan Kataib el-İmam Ali'nin bir komutanıdır. Irak'ta sosyal medyada büyük bir takipçi kitlesi kazanarak Şii Iraklılar arasında IŞİD'e karşı direnişin ortak bir simgesi haline geldi. Ebu Azrail, ABD tarafından yönetilen Irak işgali sırasında ABD'ye karşı savaşan Mukteda es-Sadr'ın Mehdi Ordusu'nda eski bir milis kuvveti üyesiydi.

Bakır Tugayı, adını Şii On İki İmamların beşincisi olan Muhammed el-Bakır'den alan, Suriye İç Savaşı sırasında Halep'te kurulan Suriye hükûmeti yanlısı milis gücü. 2015 yılında kurulmasına karşın kökleri 2012 yılına dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Irak'ta turizm</span>

Irak'taki turizm, Batı Asya ülkesi Irak'taki turizmi ifade eder. Başkent Bağdat, Kahire'den sonra Arap dünyasının en büyük ikinci şehridir. Irak'ın Şii İslamı ile ilgili birçok İslami hac yeri bulunmaktadır. Irak, ekoturizm için potansiyel bir yer olarak görülüyor. Erbil, 2014 yılında Arap Turizm Komitesi tarafından "Arap Turizm Sermayesi" seçildi. Oysa Kerbela ve Necef kentleri, ülkedeki dini alanların konumu nedeniyle Irak'taki en popüler turistik yerlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Mehdi el-Mühendis</span> Iraklı-İranlı rütbeli üst düzey asker

Cemal Cafer Muhammed Ali İbrahimi (bilinen adıyla; Ebu Mehdi el-Mühendis, , Irak doğumlu Iraklı-İranlı rütbeli üst düzey asker. Ebu Mehdi el-Mühendis Kasım Süleymani ile beraber Irak ve Suriye'deki DAEŞ'in terör faaliyetlerine karşı büyük bir miktarda rol oynadı.

Kataib Hizbullah veya Hizbullah Tugayları, İran tarafından desteklenen Haşdi Şabi'nin bir parçası olan bir Irak Şii paramiliter grubudur. Irak İç Savaşı ve Suriye İç Savaşı'nda aktif bir yapıdır. Irak Savaşı sırasında, grup koalisyon işgal güçlerine karşı çatıştı. Silahlı grup, 3 Ocak 2020'de Bağdat'taki bir ABD hava saldırısı sonucunda öldürülünceye kadar Abu Mehdi El-Mühendis tarafından komuta edildi.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2014)</span>

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.

Beyci Muharebesi , Irak Silahlı Kuvvetlerinin 29 Ekim 2014'te Beyci'yi geri almak için taarruz gerçekleştirmesiyle başlayan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Tarık el-Haşimi</span>

Tarık el-Haşimi Irak İslam Partisi'nin (IIP) Mayıs 2009'a kadar genel sekreteri olarak görev yapan Iraklı bir siyasetçi. 2006'dan 2012'ye kadar Irak cumhurbaşkanı yardımcısı olarak görev yaptı. Bir sünni olarak, sünni siyasetçi arkadaşı Gazi Meşal Acil el-Yaver'in yerine göreve geldi. Haşimi, Aralık 2011'de cinayet suçlamasıyla tutuklanmamak için Irak Kürdistanı'na kaçtı. Irak Merkez Ceza Mahkemesi 9 Eylül 2012 tarihinde onu gıyaben idama mahkûm etti. Haşimi, Nisan 2012 itibarıyla iade edilmeyeceğine dair güvence alarak Ankara'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ensaru'l İslam</span> Irak merkezli olan cihatçı Selefi silahlı örgütt

Kürdistan'da Ensaru'l İslam, veya Ensaru'l İslam veya Kürt Talibanı Irak merkezli, Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt cihatçı Selefi ve silahlı bir örgüttür. Şeriat kanunlarına göre bir İslam devleti kurmak, Kürtleri korumak ve haklarını elde etmek ve korumak için kuruldular. Ebu Abdullah eş-Şafii'nin liderliğini yaptığı Cundu'l Şam ile Kürdistan İslami Hareketi'nden ayrılan Fatih Krekar liderliğindeki bir grup tarafından Krekar'ın liderliğinde Eylül 2001'de, Irak Kürdistanı'nda yer alan Hemrin Dağları'nda kuruldu. 2003 Irak askerî müdahalesi sırasında, koalisyon güçleri ile Peşmerge'ye karşı savaştı. Koalisyon güçlerinin çekilmesinin ardından da Irak ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi hükûmetleriyle savaşmaya devam etti. 29 Ağustos 2014'te, örgütün 50 lideri ve üyesi tarafından yapılan açıklamayla örgütün feshedilerek Irak ve Şam İslam Devleti'ne tâbi olduğu ifade edildi. Ancak örgüt içindeki görece daha küçük bir grup, bu birleşmeyi kabul etmeyerek Ensaru'l İslam'ın bağımsız olarak faaliyetlerini sürdüreceğini bilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Irak Bölgesi</span> Bölünme sonrası Irak Baas Partisi

Arap Sosyalist Baas Partisi - Irak Bölgesi, resmi olarak Irak Bölgesel Şubesi, 1951 yılında Fuad er-Rikabi tarafından kurulmuş bir Irak Baasçı siyasi partisidir. Orijinal parti içindeki 1966 bölünmesinin ardından Irak egemenliğindeki Baas hareketine olan bağlılığını değiştirmeden önce, orijinal Baas Partisi'nin Irak bölgesel şubesiydi. Parti, 2003 yılında Amerika'nın Irak'ı istilasından sonra resmen yasaklandı, ancak buna rağmen hâlâ yeraltında çalışmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Fetih İttifakı</span> Irakta bir siyasi ittifak

Fetih İttifakı, Irak'ta 2018 genel seçimlerine katılmak için kurulan siyasi bir koalisyondur. Ana bileşenler, 2014'ten 2017'ye kadar IŞİD'i yenmek için Irak Ordusu ile birlikte savaşan Iraklı Şii Müslümanlardan oluşan ve devlet destekli bir şemsiye örgüt olan Halk Seferberlik Güçleri'nde yer alan gruplardır. İttifak, Bedir Örgütü lideri Hadi el-Emiri tarafından yönetiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Türkmen Kuvvetleri (Irak)</span>

Türkmen Tugayları, 2014 yılında Şii çoğunluklu Haşdi Şabi'nin bir parçası olarak kurulan Irak Türkmen milisleridir.