İçeriğe atla

Haçlı Yuhanna

Haçlı Yuhanna Juan de Yepes Álvarez
Kilise Doktoru, Mistik
Kilise Doktoru
Doğum24 Haziran 1542
Fontiveros, İspanya
Ölüm14 Aralık 1591
Úbeda, İspanya
KutsayanlarKatolik Kilisesi, Anglikan Kilisesi, Lüteriyan Kilisesi
Kutsanma25 Ocak 1675
Aziz ilanı27 Aralık 1726 Papa XIII. Benediktus tarafından
TürbeSegovia
Yortu14 Aralık
Koruyucu azizŞairler

Haçlı Yuhanna (Asıl adı: Juan de Yepes Álvarez) (d. 24 Haziran 1542, İspanya - ö. 14 Aralık 1591, Úbeda, İspanya), İspanyol Karmelit rahibi, mistik. Reformcu veya Yalınayak Karmelit Manastır Düzen'nin kurulmasına yardım etmiştir.[1] 1675'te kutsanmış, 1726'da Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, 1926'da Kilise doktoru sayılmıştır. Yortusu 14 Aralık'tadır.[2]

Hayatı

Fakir bir ailede doğmuş, yoksullara eğitim veren bir kurumda okumuştur. 17 yaşında İspanya'daki Medina'da bir hastanede çalışmaya başlamıştır. 21 yaşında Karmelit tarikatına katılmıştır. 1567'de rahip olarak atanmasından sonra Karmelitlerin reformcusu Avilalı Teresa ile tanışmıştır, Theresa ondan tarikatin erkekler bölümünün başına geçmesini istemiştir. Yuhanna kabul etmiş ve Yalınayak Karmelitlerin Erkekler bölümünün başına geçmiştir. Reform başarılı oldukça, karşıtlarının etkisi kardeşi tarafından bir yıl tutsak edilmesine kadar varmıştır.[2]

Yuhanna özellikle yazdıkları ile bilinmektedir. Hem şiirleri hem de ruhun gelişmesi üzerine çalışmaları Hristiyan mistisizminin zirvesi (Tanrı'yla nasıl bütünleşmek) ve İspanyol edebiyatının en iyi örneklerinden sayılmaktadır.[1]

Yapıtları

  • Ruhsal Methiye, bir gelin hakkındaki bir şiirdir, gelin ruhu temsil etmektedir ve İsa Mesih'i temsil eden damadı aramaktadır ve kaybetmiş olduğundan ötürü endişelidir. Her ikisi de yeniden kavuşmaları sayesinde neşe duyarlar. Bu eseri Ezgiler Ezgisi kitabının bir İspanyol serbest yazım versiyonu olarak da görülebilir.[3]
  • Ruhun Karanlık Gecesi ruhun bedenden ayrılıp Tanrı ile bir olma yolculuğunu aktarmaktadır. Bu ‘karanlık'ta olur, dünyadan kopuşta yaşanan zorluklar ve sıkıntılardan Yaratıcı ile bir olmaya varan ‘ışık'tır. Bu karanlıkta geçen çeşitli adımlar vardır, bu adımlar Stanza adı verilen mısralar içinde anlatılır. Şiirin ana teması ruhsal olgunluğun sağlanması ve Tanrı ile birlikteliğin sağlanması için, çile çekmeyi kabul etmemiz gerektiğidir.[2]
  • Karmel Dağı’na Tırmanış, Tanrı ile mükemmel birlikteliğin arayışında olan ruhun keşişlik gayretinin ve bu yolda başına gelen mistik olayların sistematik bir incelemesidir. Kara Gece'nin bir yorumlaması gibi başlasa da, şiirin ilk iki mısrasından sonra hızla mistik deneyimin doğası üzerine ilmi bir esere dönüşür.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b Hristiyanlık Tarihi. Robert G. Clouse. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 428 ISBN 975-8318-86-1. 
  2. ^ a b c S. Wakefield, Gordon (1983). A Dictionary of Christian Spirituality. Colin P. Thompson. SCM Press LTD. s. 232. 
  3. ^ a b New Catholic Encyclopedia – Second Edition. K. Kavanaugh. Thomson and Gale. 2003. s. 988 Cilt: 7. ISBN 0-7876-4011-5. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Teslis</span> Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsün­den oluşan Tanrı inancını ifâde eden kavram

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

İçrekçilik, batınilik ya da ezoterizm, bir konudaki derin bilgilerin ve sırların ehil olmayanlardan gizlenerek, bir üstat tarafından sadece ehil olanlara inisiyasyon yoluyla öğretilmesidir. Ezoterizm bir din veya bir inanç sistemi değildir. Çoğunlukla ezoterik (içrek) yani ezoterizm ile ilgili veya ezoterizme dair şeklinde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Ávilalı Teresa</span>

Ávilalı Teresa, İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bonaventura</span>

Bonaventura fransisken Kardinal, mistik, Skolastik felsefenin düşünürlerinden Fransisken tanrıbilimci. 1482'de Papa IV. Sixtus tarafından Aziz ilan edilmiştir. 1588 Papa V. Sixtus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 15 Temmuzdadır.

Gnostisizm Antik Mısır hermetizmini, Antik Yunan ezoterizmini, İbrani geleneklerini, Zerdüştçülüğü, bazı Doğu geleneklerini ve dinlerini, Hristiyanlığı eklektik bir tutumla sentezleyen, birçok tarikâtın benimsediği mistik felsefeye verilen genel addır. Daha açık bir ifade ile Gnostisizm, hakikatin bilgisine ilham keşf ve sezgi ile ulaşılacağını savunan mistik bir felsefi düşüncedir.

<span class="mw-page-title-main">Loyolalı İgnatius</span>

Loyola'lı İgnatius, Bask İspanyol asıllı katolik din adamı ve mistiktir; Cizvitler tarikatının kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Loyolalı İgnatius'un Ruhsal Egzersizleri</span>

Loyola'lı İgnatius'un Ruhsal Egzersizleri, 1522-1524 yılları arasında yazılmıştır ve bir grup Hristiyan meditasyonu, tefekkür ve Loyola’lı İgnatius’un yazdığı dualardan oluşmaktadır. Dört tematik ve süresi değişeken ‘hafta’ya ayrılmıştır ve ortalama 28-30 günlük bir sürede tamamlanmacak şekilde düşünülmüştür. Ruhsal inzivaya çekilmiş katılımcılarının hayatlarında Tanrı’nın iradesini ayırt etmelerine ve İsa’yı takip etmelerindeki kararlılığa yönlendirmede yardımcı olmak niyeti ile hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Frer</span>

Frer, bir erkek kardeş ve on ikinci veya on üçüncü yüzyılda kurulan dindar tarikatlardan birinin üyesi. Bu terim, yalancıların, daha eski manastır tarikatlarının istikrar yeminleriyle resmîleştirilen tek bir manastıra bağlılığından, üst düzey bir generalin yetkisi altında uygulanan gezgin havarisel karakterini ayırt eder. Rahiplerin en önemli toplulukları Dominikliler, Fransiskenler, Augustinianlar ve Karmelitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">François de Sales</span> Fransız ilahiyatçı (1567-1622)

François de Sales Roma Katolik Piskoposu, Mistik yazar.

<span class="mw-page-title-main">Sienalı Katerina</span>

Sienalı Katerina, Dominiken Tarikatı'nın laik bir üyesi ve mistiktir. 1461 yılında Papa II. Pius tarafından kanonize edilmiş, 1970 yılında Papa VI. Pavlus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 24 Nisandır.

<span class="mw-page-title-main">Ávilalı Yuhanna</span> hozvan asti bir sanatci

Avilalı Yuhanna, İspanyol vaiz ve mistik.

<span class="mw-page-title-main">Lisieuxlü Teresa</span>

Lisieuxlü Teresa, doğum adı Marie Françoise-Thérèse Martin, Fransız Discalted Karmelit rahibe ve mistik.

<span class="mw-page-title-main">Folignolu Angela</span> İtalyan azize (1248-1309)

Folignolu Angela, İtalyan mistik ve yazar. 1701'de Papa XI. Klement tarafından kutsandı ve 2013 yılında Papa Franciscus tarafından azize ilan edildi. Her 4 Ocak'ta anılır.

<span class="mw-page-title-main">Magdeburglu Mechtild</span>

Magdeburglu Mechtild, Alman rahibe, şair ve mistik.

<span class="mw-page-title-main">Helftalı Gertrude</span>

Helftalı Gertrude, Alman Sistersiyen rahibe, mistik ve azize.

<span class="mw-page-title-main">Nasıralı Beatris</span>

Nasıralı Beatris Flaman Sistersiyen rahibe ve mistik. Katolik Kilisesi'nde Kutsanmış olarak bilinir. Bayramı 29 Temmuz'dur.

<span class="mw-page-title-main">İsveçli Brijit</span> İsveçli gizemci yazar ve rahibe (y.1303-1373)

İsveçli Brijit İsveçli mistik ve Bridgettines tarikatının kurucusu. 1391 yılında ‘Azize’ ilan edildi. 23 Temmuz günü anılır. Papa II. Yuhanna Pavlus, 1999 yılında Sienalı Katerina ve filozof Edith Stein ile birlikte Avrupa’nın koruyucu azizi ilan etti.

<span class="mw-page-title-main">Ruusbroeck</span>

Jan van Ruusbroeck,, Felemenk asıllı bir katolik rahip ve mistik bir yazardı. Ölümünden sonra, naaşı korunmuş ve hatırası Gronendaal’da korunmuştur. 1783’te naaşı Brüksel’deki Aziz Gudule kilisesine taşınmış ancak Fransız devrimi sırasında kaybolmuştur. 1 Aralık 1908’de Papa X. Pius tarafından Kutlu ilan edilmiştir.

Ruhun Karanlık Gecesi on altıncı yüzyılda yaşamış olan İspanyol mistik ve şair Aziz Haçlı Yuhanna tarafından aynı isimli şiirinde tanımlanan mistik yolculuktaki bir aşamayı ifade der.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.