İçeriğe atla

HQ-9

HQ-9

Çeşidi Karadan havaya füze sistemi
Denizden havaya füze sistemi
Uyruğu Çin Çin
Hizmet geçmişi
Hizmet 1997
Kullanıcılar Çin Halk Kurtuluş Ordusu (başlıca kullanıcı)
Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması (başlıca kullanıcı)
Üretim tarihi
Üretici CPMIEC
Üretildiği tarih 1980
Özellikler
Ağırlık 1300 kg
Uzunluk 6,8 m
Namlu Çapı 466 mm


Motor İki kademeli, katı yakıtlı roket motoru
Harekat menzili 200 km[1][2][3]
Seyir irtifası 20,000 m
Azami hızı 4.2 Mach
Taşıma Taian TAS5380 8×8


HQ-9, (Çince: 红旗; pinyin: Hong Qi, "kırmızı bayrak" ya da "kırmızı sancak"), Çin'in yeni kuşak uzun menzilli savunma sistemlerinin, aktif radar hedef aramalı, orta menzilden uzun menzile kadar değişken bir dizi hava savunma füzesi ile donatılabilen türüdür.[4][5]

Donanma için olan HQ-9 kara tabanlı uyarlaması ile aynı görünmektedir. Deniz tipi HHQ-9 VLS (VLS - Vertical Launching System), PLA Navy Type 052C Lanzhou sınıfı destroyerlerde (NATO rapor adı: Luyang II class) fırlatma tüpleri ile donatılmıştır.[6]

Kara Kuvvetleri için olan HQ-9 sisteminin ihracat için türetilmiş FT-2000 olarak bilinen bir anti-radyasyon çeşidi de vardır. İhraç amaçlı yapılan FD-2000 (FD, Fáng dùn [防盾] - Koruma Kalkanı anlamında), geliştiricisi CPMIEC tarafından ilk kez Mart 2009'da, Cape Town, Güney Afrika'da düzenlenen Afrika Havacılık ve Savunma Fuarı'nda sergilendi. CPMIEC tarafından sunulan HQ-9 projesi, 2013 Eylül ayında karara bağlanan, uzun menzilli hava savunma sistemlerinin yapımını kapsayacak Türkiye'nin Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemi (T-LORAMIDS) için açılan ihaleyi kazanmıştır.[7] Ancak 15.11.2015 tarihinde verilen Savunma Sanaayi İcra Kurulu kararı ile bu ihale iptal edilmiştir. İptal kararı nedenleri arasında, yüklenici Çin şirketinin, Türkiye'nin talep ettiği teknoloji tranferine onay vermemesi, Çin füzelerinin Türkiye'nin üyesi olduğu NATO savunma sistemlerine entegre edilememesi ve NATO üyesi ülkelerinin siyasi baskılar bulunmaktadır.

Tasarımı

Bir HQ-9 bataryasının en temel biçimi bir adet Tip 305B arama radarı, bir izleme radarı, bir 200 kW dizel jeneratörlü çekici ve her biri ateşlemeye hazır toplam 32 tura kadar 8 füze dikey kurulabilir fırlatıcılı taşıyıcısı (TEL - Transporter erector launcher) barındırır. Teçhizatlar genellikle Taian çekiciler üzerine eklenir. Bu temel yapılandırma daha yetenekli olacak şekilde genişletilerek şu donanımların ilavesi ile yapılandırılabilir: Bir TWS-312 komuta bölümü, zırhlı bir saha etüt aracı (ZPT, ZMA vs.), bir ana güç şebekesi konvertörü, ek taşıyıcı / yükleyici araçlar ile Taian TAS5380 temelli her araca dört füze konutu, bir adet Tip 120 alçak irtifa arama radarı, tam bir anti balistik füze yeteneği için bir adet Tip 305A AESA arama radarı ve hayalet hedeflere yönelik pasif radar.

Füzeler

Benzeri S-300V gibi HQ-9'da iki kademeli bir füze sistemi vardır. Yaklaşık 2 ton kütleli ve 6.8 m uzunluğundaki füzenin ilk kademesi 700 mm ve 2. kademesi 560 mm çapındadır. Füze 180 kg savaş başlığı ile donanmıştır, en fazla 4.2 Mach hıza[5] erişebilir ve 200 km bir menzile[2] sahiptir. HQ-9'un Vektörel İtiş Kontrol sistemi (TVC - Thrust Vector Control) görsel olarak onu Rus S-300V'den belirgin bir şekilde ayırır. HQ-9'un açık bir şekilde yan tarafından bu görülebilir. HQ-9 kılavuz sistemi ataletsel yönlendirme artı yol üstü uydu bağlantısı ve aktif radar yönlendirme sistemi terminalinden oluşur. İlkin sadece eğimli bir açıyla kutuya benzer bir fırlatıcıdan füzesinin atıldığı MIM-104 Patriot gibi düşünülen sistemde katı yakıtlı ve çok büyük füzeler ve Çin'in sınırlı deneyimi buna elverişli değildi. Rus yardımı ve teknoloji transferi ile bugünkü şeklini alan silindirik bir konteyner içinde füzelerin taşınabilir dikey kurulumlu bir fırlatıcısı (TEL) vardır.[3] Füze görünüşte sınırlı bir Anti balistik füze yeteneğine sahiptir.

Radarlar

Maliyetini azaltmak için HQ-9, Arama / Gözetleme / Edinim ve İzleme / Nişan / Atış Kontrol Radarı (FCR - Fire Control Radar) gibi geniş bir radar yelpazesi kullanabilecek şekilde tasarlanmıştır.

Atış kontrol radarı

Diğer KS-1 SAM, SJ-212 gibi Çin yapımı SAM füzelerinin çoğunda ve HQ-2J'de kullanılan atış kontrol radarı olan SJ-202'nin büyütülmüş ve geliştirilmiş bir versiyonu HQ-9 için de kullanılabilir. KS1 SAM ikinci modellerinin H-200 ve SJ-231 atış kontrol radarları HQ-9 ile uyumludur.

HT-233 Radarı

Muharebe etkinliğini en üst düzeye çıkarmak amacıyla çoğunluk HQ-9'da kullanılan özel bir atış kontrol radarı geliştirildi. HT-233 olarak adlandırılan bu radar, HQ-9'da kullanılabilecek en gelişmiş atış kontrol radarıdır. S-300'e ait 30N6 (Flap-Lid) serisinden çok, ayrıca arama ve hedefleme radarı olarak NATO G-bandında (4–6 GHz frekansta) çalışan, MIM-104 Patriot'un MPQ-53 radarıyla daha fazla benzerliği vardır. Bu iddia Çin'e yapılan bir Patriot teknoloji transferi nedeniyle olabilir. Radarla, 300 km yükselebilen 0-90 derece dışarı azimut açısı 120 derecelik bir yay içinde 1MW (ortalama 60 kW) bir tepe güç çıkışını kullanarak arama yapabilirsiniz. Radarla aynı anda 100 hedefi izlemek olanaklıdır ve 6 hedefe 6 füze güdümlenebilir veya alternatif olarak, her bir hedef için bir füze çifti ile 3 hedefe kilitlenebilir.

HQ-9 tarafından kullanılan atış kontrol radarı olan HT-233, daha önce KS-1 SAM sisteminin erken modelleri tarafından kullanılan H-200 radarı ile karşılaştırıldığında, AN/MPQ-53 radarına en yakın lens düzeneğine sahip mercek düzenlemesi yerine basit bir duyarga kullanır. KS-1'in son modeli tarafından kullanılan SJ-231 radarı ile karşılaştırıldığında HT-233 anteni, SJ-231 anteninin üç bin dizisine karşı, dört bin toplam anten dizisine ek bin tane daha faz kaydırıcı dizisi barındırır. Buna karşılık AN/MPQ-53 ve 30N6E radarlarının her ikisi sırasıyla kendi anten dizileri üzerinde on biner faz kaydırıcı barındırır. HT-233 radarı C-bandında 300 MHz frekansta çalışır ve yüksek hareket kabiliyetli Tai'an TAS5501 10x10 kamyon üzerine eklenmiştir. Bir HT-233 arama radarı; SJ-212, H-200 veya SJ-231 radarları ile konuşlandırılmış ise tugay düzeyinde bir birlik olarak sahaya çıkar. HT-233, azimut açısı 360 derece ve yüksekliği 0-65 derece içinde olan hedefleri 120 km uzaklıktan (detection range) algılayabilir ve 90 km uzaklıktan (tracking range) izlemeye alabilir.[3][8][9] Bu şekilde aynı anda 100 hedefi izleyebilir ve 50 hedefe kilitlenebilir.

Arama radarı

HQ-9, onunla ilişik olabilen çeşitli arama radarları, balistik füzesavar radarlar ve hayalet hedefsavar radarlar da dahil olmak üzere birçok radar ile keşif yapabilir.

Türevleri

HQ-9
  • FT-2000 - Radyasyondan korunma için olan çeşidi; bu HQ-9 ailesinin tamamlanmış olan ilk modeli oldu.
  • HQ-9 - Füze bağlantısıyla izleme yapabilen modeli.
  • HHQ-9 - Donanma için uyarlananı.[10]
  • HQ-9A - Hizmete girişi ve ilk testleri 1999'da yapıldı. İlk olarak 2001 yılında sürümü yükseltildi. Çin kaynakları, HQ-9 sistemleri ailesinin ithal edilebilir Rus S-300PMU/PMU1/PMU2 sistemlerine göre daha yeni bilgisayar teknolojileri içerdiğini iddia etmektedirler. Çünkü HQ-9 on yıl daha sonra geliştirilmişti ve bu nedenle mikroelektronikleri daha ilerlemiş durumdaydı. Sinyal işleme için üstün bir bilgi işlem kapasitesi nedeniyle veri işleme ve rehberlik desteğini füze kendisi gerçekleştirebilmektedir.

Kaynakça

  1. ^ "HQ-9" (İngilizce). 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2013. 
  2. ^ a b Jane's Land-Based Air Defence 2010-2011
  3. ^ a b c "HQ-9 / FT-2000 Surface-to-Air Missile" (İngilizce). SinoDefence.com. 3 Ekim 2009. 4 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2013. 
  4. ^ "Spacewar.com - Analysis: China exports new SAM missile". 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2009. 
  5. ^ a b 「黃河」 (Ocak 2001). "巡天神箭 紅旗9號與紅旗家族動態". Defence International (Çince) (114). ss. 72-81. 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2020. 
  6. ^ "Chinese Defence Today - Naval HQ-9 Ship-to-Air Missile" (İngilizce). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2006. 
  7. ^ Toksabay, Ece (26 Eylül 2013). "Chinese firm wins Turkey's missile defense system tender" (İngilizce). Reuters, reuters.com. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2013. 
  8. ^ "CPMIEC HT-233 / HQ-9/10 Phased Array Radar". Nisan 2012. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2013. 
  9. ^ Varsayılmış hedef RCS bilinmemekte.
  10. ^ ""HQ-9/-15, and RF-9 (HHQ-9 and S-300) (China), Defensive weapons", Jane's Strategic Weapon Systems" (İngilizce). Jane's Defence, janes.com. 7 Ocak 2010. 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Tomahawk</span> Uzun menzilli, sesten yavaş seyir füzesi

Tomahawk, tam adı BGM-109 Tomahawk, stratejik bir seyir füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">RIM-116 Rolling Airframe Missile</span>

RIM-116 RAM, gemilerin kendilerini korumaları için geliştirilmiş bir hava savunma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">S-125 Neva</span> Rus yapımı Orta Menzilli Hava Savunma Füzesi sistemi

S-125 Neva\Pechora,, yüksek performanslı uçaklara, diğer hava hedeflerine angajman yetenekli, çok kanallı, her hava şartında faaliyet kabiliyetine sahip olan, Rus yapımı orta menzilli karadan havaya füze savunma düzeneğidir.

HQ-7, Fransız Crotale NAVAL sistemini tersine mühendislik yoluyla koplayarak HQ-7 sistemini geliştiren Çin'in nokta savunması konseptine göre tasarlanan bu sistemini geliştiren alçaktan gelen hedeflere karşı etkinliğinin sınırlı olduğunu kabul ediyor. Sekizli bataryalar halinde konuşlandırılan bu füze, hedefine E/F band Type 360S radarı ile kitleniyor. Elektronik karıştırmanın şiddetli olduğu ortamlarda elektro-optik sensörle yönlendirilebilen HQ-7, kara versiyonunda olduğu gibi aynı anda 30 hedefi izleyip, 12'sine kitlenebiliyor. Azami 4-5 g'lik manevra yetenği olan sistem, Çin Donanaması'ndaki Luhu ve Luhai sınıfı destroyerler ile Jiangwei-II ve Type 054 Ma'anshan sınıfı fırkateynlerden kullanılıyor. Çin' HQ-7 nin yerine alcak dikine fırlatma kabiliyetli yeni bir sistem arayışında olduğu da biliniyor

HQ-61. Savunma sanayisinin temelini Sovyetler Birliği'nden kopyaladığı sistemlerle oluşturan Çin, 1960'lı yıllarda HQ-2 füzesinin yerini almasını düşündü SA-6 sistemini Sovyetler ile yaşadığı gerginlikten dolayı bu defa kopyalayamamış, kendi özgün bir sistem geliştirmek zorunda kalmıştır. Bu çalışmanın ürünü olan HQ-61, her ne kadar hem kara hem de denizden atılır iki versiyon olarak üretilse de asıl öncelik deniz versiyonuna verilmiştir. H/I band Frog Lamp atış kontrol radarı sayesinde aynı hedefe iki adet ateşlenebilen füze, altılı bataryalar halinde konuşlandırılıyor. Teknolojik olarak eski bir sistem olan ve yerini yavaş yavaş daha çağdaş HQ-7'ye bırakan HQ-61, halihâzırda Jindong ve Jiangwei-II sınıfı fırkateynlerde kullanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Güdümlü tanksavar füzesi</span> tankları imha etmek için üretilen güdümlü füze sınıfında bir silah

Güdümlü tanksavar füzesi tankların imhası amacıyla üretilen güdümlü füze sınıfında bir silahtır. Bu füze ya da silahların ana görevi ağır zırhlı tank veya zırhlı savaş araçlarını vurmak ve yok etmektir.

<span class="mw-page-title-main">MIM-104 Patriot</span> Amerikan menşeli yüksek irtifa uzun menzilli hava savunma sistemi

MIM-104 Patriot, uçaklara, seyir füzelerine ve taktik balistik füzelere karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış uzun menzilli, her irtifada, her türlü hava koşuluna uygun bir hava savunma sistemidir. Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir savunma ve havacılık şirketi olan Raytheon Technologies tarafından üretilmektedir. Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri ve dünyadaki diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">S-300</span> Rusya yapım orta ve kısa menzilde balistik ve benzeri hava saldırılarından korunmak için kullanılan bir hava savunma füze sistemi

S-300 S-300, ilk S-300P versiyonuna dayalı olarak Almaz-Antey tarafından üretilen bir dizi başlangıçta Sovyet ve daha sonra Rus uzun menzilli Karadan Havaya Füze sistemleridir. S-300 sistemi, Sovyet Hava Savunma Kuvvetleri için uçak ve seyir füzelerine karşı savunma yapmak üzere geliştirildi. Balistik füzeleri durdurmak için sonraki varyasyonlar geliştirildi. S-300 sistemi ilk olarak 1979'da Sovyetler Birliği tarafından büyük endüstriyel ve idari tesislerin, askeri üslerin hava savunması ve düşman saldırı uçaklarına karşı hava sahasının kontrolü için tasarlanmıştı. Sistem tamamen otomatiktir, ancak manuel gözlem ve çalıştırma da mümkündür. Bileşenler, merkezi komuta karakolunun yakınında veya 40 km kadar uzakta olabilir. Her radar, merkezi komuta noktası için hedef belirleme sağlar. Komuta merkezi, 80 km mesafeye kadar olan hedefleme radarlarından alınan verileri karşılaştırarak yanlış hedefleri filtreler. Merkezi komuta yeri hem aktif hem de pasif hedef tespit modlarına sahiptir. Hedefi vuruş kabiliyeti oldukça yüksek olan bu füzeler aralarında NATO üyesi Bulgaristan, Slovakya ve Yunanistan'ın da bulunduğu birçok ülke tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">S-400</span> Rusya menşeli hava savunma sistemi

S-400 Triumph, orta menzilli hava ve füze savunma sistemi S-300'den geliştirilmiş yeni nesil Rusya yapımı bir kısa-orta-uzun menzilli hava savunma füze sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">CIWS</span>

Close-in weapon system (CIWS), bir çeşit kısa menzilli gemi hava savunma sistemidir. Neredeyse bütün modern sınıf savaş gemileri bir çeşit CIWS taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Demir Kubbe</span> İsrail hava savunma sistemi

Demir Kubbe, İsrailli Rafael Advanced Defense Systems şirketi ve İsrail Havacılık ve Uzay Endüstrisi tarafından geliştirilmiş, taşınabilir bir hava savunma sistemidir. Düzenek, 4 kilometre ila 70 kilometre uzaklıktan ateşlenen ve yörüngesi, İsrail'in yaşam merkezinin dışına çıkartılacak olan kısa menzilli roketleri ve top mermilerini durdurmak ve imha etmek için tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">MEADS</span> NATO tarafından geliştirilen askeri teçhizat

MEADS, Orta Menzilli Hava Savunma Sistemi NATO tarafından yönetilen geliştirilme yolunda Patriot füze sisteminin yerini alması düşünülen bir yer tabanlı taşınabilir hava ve füze savunma sistemidir. Program ABD, Almanya ve İtalya'nın geliştiriciliğinde ilerleyen üç uluslu bir projedir.

S-500 Prometey şu anda Almaz-Antey Hava Savunma Kuruluşu tarafından geliştirilmekte olan bir Rus yüzeyden-havaya füze sistemidir. Ayrıca 55R6M "Triumfator-M" olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Karadan havaya füze</span> karadan fırlatılan ve hava araçları veya diğer füzelere karşı kullanılan füzeler

Karadan havaya füze veya uçaksavar füzesi, karadan fırlatılan ve hava araçları veya diğer füzelere karşı kullanılan füzelere verilen genel addır.

<span class="mw-page-title-main">S-75 Dvina</span> Stratejik uçaksavar füzesi sistemi

S-75-Dvina, Sovyet yapımı yüksek irtifa hava savunma sistemidir. Üretimine başlanmasından bu yana en yaygın hava savunma sistemi haline gelmiştir. S-75 ilk olarak 1 Mayıs 1960 tarihinde Sovyetler Birliği üzerinde uçan U-2 uçağını vurması sonucu yaşanan U-2 Krizi ile birlikte dünya çapında tanınır hale gelmiştir. S-75 sistemi Küba Füze Krizi sırasında konuşlandırılmış ve 27 Ekim 1962'de Küba üzerinde uçan bir U-2 uçağını düşürerek neredeyse bir nükleer savaşa neden oluyordu. Vietnam Savaşı sırasında Kuzey Vietnamlılar S-75'i Hanoi ve Haiphong'u ABD bombardımanına karşı savunmak için kullandılar. Ayrıca Çin'de HQ-1 ve HQ-2 adları altında üretilmiştir. S-75 Mısırlı mühendisler tarafından tersine mühendislikle üretilmiş ve Tayir-as-Sabah adı verilmiştir.

HİSAR, karadan havaya füze savunma sistemi grubudur. Grup içinde, alçak irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-A/HİSAR-A +, orta irtifa hava savunma füzesi sistemi HİSAR-O/HİSAR-O + ve uzun menzilli hava ve füze savunma sistemi HİSAR-U yer alır. Sistemler, Aselsan ve Roketsan liderliğinde 2007'den itibaren geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eurosam</span>

Eurosam GIE, Avrupalı bir hava savunma füzesi üreticisidir. Eurosam, Haziran 1989'da Famille de missiles Sol-Air Futurs'un geliştirilmesi için kuruldu. Eurosam başlangıçta Aérospatiale, Alenia ve Thomson-CSF arasında bir ortak girişimdi. Artık Aérospatiale, MBDA'nın bir parçasıdır. Thomson CSF artık Thales Group'tur. Böylece Eurosam, MBDA Fransa ve İtalya (%66) ve Thales Group'a (%33) aittir.

<span class="mw-page-title-main">Aster (füze ailesi)</span>

İlk başlarda Aster 15 ve Aster 30'dan oluşan Aster füze serisi, bir Fransız-İtalyan ortak yapımı dikey olarak fırlatılan karadan havaya füze ailesidir. "Aster" adı, "Aérospatiale Terminale" ve Asterion adlı efsanevi Yunan okçudan gelmektedir. Aster, bir Avrupa konsorsiyumu olan Eurosam tarafından üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">NASAMS</span>

NASAMS, kısa ve orta menzilli dağıtılmış ve ağ bağlantılı,Kongsberg Defence Aerospace (KDA) ve Raytheon tarafından geliştirilmiş kara konuşlu hava savunma sistemi. Çok çeşitli harp başlıklarını ateşleme kabiliyetine sahip olup insansız hava araçlarına (İHA), helikopterlere, seyir füzelerine, insansız savaş hava araçlarına (SİHA'lar) ve sabit kanatlı uçaklara karşı etkilidir,