İçeriğe atla

HPG (örgüt)

HPG
Hêzên Parastina Gel
Kuruluş2000-günümüz
Bağlılık PKK
Lider(ler)Murat Karayılan (de facto)[1]
Abdullah Öcalan (de jure)[2]
Etkin bölgeler
İdeolojiKürt milliyetçiliği[]
Demokratik konfederalizm[3][4][5]
Radikal demokrasi[6]
Siyasi yelpazeSol
Saldırılar • Ocak 2016 Diyarbakır saldırısı
 • Mart 2016 Diyarbakır saldırısı
 • Ağustos 2016 Van saldırısı
 • Eylül 2016 Van saldırısı
 • 2016 Cizre saldırısı
 • 2016 Şemdinli saldırısı
 • 2017 Diyarbakır saldırısı
 • 2017 Uludere Eurocopter Cougar Kazası
 • 2022 Mersin saldırısı
 • 2023 Ankara saldırısı
Rakip(ler)Ülke olan rakipleri

Ülke olmayan rakipleri

Terör örgütü olarak tanımlayanlar Avustralya[8]
 Birleşik Krallık[9]

HPG tam adı ile Halk Savunma Güçleri (Kürtçe: Hêzên Parastina Gel), PKK'nın amacı ve stratejisi doğrultusunda[10] Türkiye'de sivillere, polis karakollarına ve askerî hedeflere karşı intihar saldırıları, silahlı ve bombalı saldırılar düzenleyen PKK'nın askerî kanadı.[11][12] Çeşitli kaynaklarda örgütün savaş stratejisi olarak gerilla savaşı yöntemlerini kullandığı iddia edilmiştir.[13][14][15][16][17][18]

İlk olarak Kürdistan Kurtuluş Güçleri adıyla (Kürtçe: Hêzên Rizgarîya Kurdistanê; HRK) adıyla kurulan örgüt 1986 yılında Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu (Kürtçe: Artêşa Rizgariya Gelê Kurdistan, ARGK) ismini almıştır. 2000 yılında düzenlenen 7. PKK Kongresinde isim değişikliğine gidilerek günümüzdeki adını almıştır.

"HPG Rébér Apo'nun Fedai Ordusudur" sloganını kullanır. Bahoz Erdal 2004-2009 yılları arasında HPG'nin yöneticiliğini yapmıştır. 2013 yılından bu yana lideri Murat Karayılan'dır. 2014 yılından sonra HPG'li militanlar YDG-H içinde de yer almaya başlamış, bu militanların yönlendirmeleriyle çeşitli toplumsal olaylar meydana gelmiştir.[19]

HPG, Avustralya ve Birleşik Krallık tarafından PKK'nın uzantısı veya diğer adları olarak kabul edilmekte ve terör örgütü olarak tanınmaktadır.

HRK flaması

Amacı

Örgütün "Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu" olarak isimlendirildiği dönemde (1986-2000) yayınladığı kitapçıkla kuruluş amacının Marksist-Leninist ilkelere uygun olarak "Silahlı mücadeleyle Kürdistan üzerindeki emperyalist-sömürgeci ve gerici egemenliği yıkmak" ve "Kürdistan ulusal kurtuluş devrimini zafere götürmek" olduğunu belirtmiştir.[20] Daha sonraki süreçte Abdullah Öcalan'ın demokratik konfederalizm olarak doktrinleştirdiği kuramla birlikte yeni devlet kurma fikrinden vazgeçerek "devlet olmayan sistem" amacında olduğunu deklare etmiştir.[21]

Tarihçe

1984 yılında kendisine yeni bir ideolojik strateji belirleyen PKK, Mao Zedong'un geliştirdiği "halk devrimi" yöntemini seçtiğini deklare etmiş, ardından Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan ve Kürdistan adı verilen coğrafyada gerilla savaşı metotlarını uygulamaya başlamıştır.

Örgüt bu dönemde "Uzun süreli halk savaşı" ilan etmiş ve yöntemini "Silahlı Propaganda" olarak nitelendirerek Kürdistan Kurtuluş Güçleri (Kürtçe: Hêzên Rizgarîya Kurdistanê, HRK) adında bir milis örgütü kurmuştur. Ardından Mahsum Korkmaz komutasındaki "14 Temmuz Silahlı Propaganda Birliği", 15 Ağustos 1984'te Eruh ve Şemdinli'de örgütün ilk silahlı saldırılarını gerçekleştirdi.[22]

Ardından 25 Ekim 1986'da PKK'nın Lübnan'da yapılan 3. kongresinde propagandayı temel alan HRK lağvedilerek, güçlü silahlı saldırıları temel alan "Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu" adında yeni bir milis gücü kuruldu. Bu yapı 1991-1993 yılları arasında saldırılar düzenledi.[23][24]

İsim değişiklikleri

ARGK flaması

Örgütün eski adları sırasıyla Kürdistan Kurtuluş Güçleri (Kürtçe: Hêzên Rizgariya Kurdistan, HRK) (1982 - 1986) ve Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu (Kürtçe: Artêşa Rizgariya Gelê Kurdistan, ARGK) (1986 - 2000) dır ve 2000 yılında düzenlenen 7. PKK Kongresinde adı Halk Savunma Güçleri (Kürtçe: Hêzên Parastina Gel) olarak değiştirilmiştir.[25][26] İsim değişikliği, dönemin PKK yönetiminin çatışmalı sürece barışçıl bir çözüm bulunmasına yönelik yeni kararına uygun olarak, bu kanadın tamamen savunma amaçlı niteliğini vurgulanmasına yönelik gerçekleşti.[26] Yeni karar çerçevesinde silah bırakma veya teslim olma reddedilmiş, silahlı kanadın "öz savunmaya" çekildiği deklare edilmiştir.[27][28]

HPG, 2001 yılındaki isim değişikliğinden bu yana çatışmasızlık ekseninde kararlar almasına karşın, 2010 yılından itibaren silahlı saldırılarını artacağını deklare etmiştir.[29] Dönemin HPG yöneticilerinden Sofi Nurettin "silahlı mücadelenin kalan tek çözüm yolu olduğunu" ifade etmiş, bununla birlikte siyasal çözüm olsa bile HPG unsurlarının varlıklarını sonlandırmayacaklarını, aksine işlevlerinin artacağını belirtmiştir.[30]

Örgüt demografisi

Çatışmalardaki gerçekleşen ölümler üzerine ORSAM tarafından 2001'den Nisan 2015 arası ölen 2.096 militan kapsamında yapılan araştırmaya göre ölen örgüt üyelerinin %74'ü Türkiye, %13'ü Suriye, %9'u İran, %3'ü ise Irak kökenlidir.[31]

Terör örgütü olarak tanınması

HPG, Avustralya tarafından PKK ile aynı örgüt olarak kabul edilmekte ve terör örgütü olarak sınıflandırılmaktadır.[32] Şubat 2020'de Birleşik Krallık İçişleri Bakanlığı, TAK ile birlikte HPG'yi "PKK'nın farklı isimleri" olarak kabul edilip yasaklı terör örgütleri listesine dahil edilmesi için parlamentoya teklif sundu.[33] 28 Şubat 2020’de Birleşik Krallık Parlamentosunca kabul edilen düzenleme onay sürecinin ardından yürürlüğe girdi.[34] Birleşik Krallık’ta yasaklı örgütlere üye olanlar veya destek verenler 10 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hami Aksoy İngiliz Parlamentosunun PKK/KCK terör örgütünün uzantıları olan TAK ve HPG'nin terör örgütleri listesine eklenmesini içeren yasal düzenlemeyi memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi.[35]

Saldırıları

2015-günümüz

Saldırı Tarih Özet
2015 İstanbul saldırısı 10 Ağustos 2015 İstanbul'un Sultanbeyli ilçesindeki Fatih Polis Merkezine bombalı araçla düzenlenen intihar saldırısında 4'ü polis, 7'si sivil olmak üzere 11 kişi yaralandı. Saldırıdan sonra olay yeri inceleme ekibine ateş açıldı. Çıkan çatışma sonucu bir polis hayatını kaybetti, 2 saldırgan öldürüldü. HPG bir gün sonra saldırının sorumluluğunu üstlendi.[36]
Eylül 2015 Şırnak saldırısı 13 Eylül 2015 HPG mensupları Şırnak'ta bir karakola saldırı düzenlemiştir. HPG, saldırıda 33 polisin öldüğünü duyurmuş,[37][38] basında çıkan haberlerde ise 2 polisin yaşamını yitirdiği, 5 polisin ise yaralandığı bildirilmiştir.[39]
Ocak 2016 Diyarbakır saldırısı13 Ocak 2016 Diyarbakır'ın Çınar ilçesinde, İlçe Emniyet Müdürlüğü binasına bomba yüklü araçla saldırı düzenlendi. Saldırıda 3'ü çocuk 6 kişi yaşamını yitirirken, 39 kişi de yaralandı. HPG saldırının sorumluluğunu üstlendiğine dair açıklama yaptı.[40]
Mart 2016 Diyarbakır saldırısı31 Mart 2016 Diyarbakır'ın Bağlar ilçesinde polis servis midibüs'ünün geçişi sırasında bomba yüklü araçla yapılan saldırıda 7 polis hayatını kaybetti, 14'ü sivil 27 kişi yaralandı. HPG saldırıyı bir gün sonra üstlendi.[41][42]
2016 Artvin saldırısı 25 Ağustos 2016 Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun da bulunduğu konvoya Artvin'in Şavşat ilçesinde saldırı düzenlendi. Çıkan çatışma sonucunda bir asker öldü. 26 Ağustos 2016'da HPG saldırının sorumluluğunu üstlendi.[43]
2016 Cizre saldırısı26 Ağustos 2016 Şırnak'ın Cizre ilçesinde Emniyet Müdürlüğü Çevik Kuvvet Grup Amirliği'ne bomba yüklü bir araçla saldırı düzenlendi. Saldırıda 12 kişi yaşamını yitirirken, 70 kişi de yaralandı. Saldırı, PKK'nın silahlı kolu HPG adına yapılan açıklamayla üstlenildi.[44]
2016 Şemdinli saldırısı9 Ekim 2016 Hakkâri'nin Şemdinli ilçesindeki Durak Jandarma Karakolu'na 5 tonluk patlayıcı taşıyan bir kamyonetle intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda, 10'u asker 18 kişi hayatını kaybederken, 27 kişi de yaralandı. HPG yaptığı açıklamayla saldırıyı üstlendi.[45]
Ağustos 2016 Van saldırısı17 Ağustos 2016 Van şehir merkezinde bulunan İki Nisan polis merkezine bombalı saldırı düzenlendi.[46] Saldırıda 2'si polis toplam 4 kişi yaşamını yitirdi, 20'si polis 72 kişi de yaralandı. Saldırıda civar binalar da hasar gördü.[47][48]
Eylül 2016 Van saldırısı12 Eylül 2016 HPG mensupları tarafından Van şehir merkezinde bulunan Adalet ve Kalkınma Partisi Van il binasına bombalı saldırı düzenlendi. 4'ü polis 53 kişinin yaralandığı saldırıda, binanın hemen yanında bulunan Van Valiliği binası da hasar aldı.[49]
Ekim 2016 Van saldırısı 10 Ekim 2016 Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP)'nin Van'ın Özalp ilçe başkan yardımcısı Aydın Muştu, evinin önünde uğradığı suikast sonucu öldü. 11 Ekim 2016'da ise Ak Parti'nin Diyarbakır Dicle ilçe başkanı Deryan Aktert uğradığı silahlı saldırı sonucu yaşamını yitirdi. Her iki suikasti de HPG yaptığı yazılı açıklama ile üstlendi.[50][51]
Şubat 2017 Şanlıurfa saldırısı 17 Şubat 2017 Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesinde adliye lojmanları önünde bomba yüklü minibüs ile gerçekleştirilen saldırıda 1'i çocuk 2 sivil öldü. HPG saldırının sorumluluğunu 24 Şubat 2017'de yaptığı yazılı açıklama ile üstlendi.[52]
2017 Diyarbakır saldırısı11 Nisan 2017 Diyarbakır'ın Bağlar ilçesinde düzenlenen bombalı saldırıda 1'i polis, 2'si sivil 3 kişi yaşamını yitirdi, 10'dan fazla kişi ise yaralandı. Fırat Haber Ajansı'nda yer alan açıklamada, saldırıyı HPG'nin gerçekleştirdiği açıklandı.[53]
2017 Uludere Eurocopter Cougar Kazası 31 Mayıs 2017 Şırnak'ın Uludere ilçesinde Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki bir Eurocopter Cougar tipi askerî helikopter yüksek gerilim hattına çarparak düştü. Kazada 13 askerî personel öldü. 2 Haziran 2017'de, HPG yaptığı açıklama ile helikopterin kendileri tarafından düşürüldüğünü iddia etti.[54]
2017 Maçka saldırısı 11 Ağustos 2017 Trabzon'un Maçka ilçesinde düzenlenen saldırı sonucunda 15 yaşındaki Eren Bülbül ile Astsubay Kıdemli Başçavuş Ferhat Gedik öldü. HPG, Fırat Haber Ajansı'nda yer alan açıklama ile saldırının sorumluluğunu üstlendi.[55]
2022 Mersin saldırısı26 Eylül 2022 TSİ 22.40-23.00 sularında Mersin'in Mezitli ilçesine bağlı Tece mahallesinde yer alan bir polisevine PKK militanları tarafından ateş açıldı ve bombalı saldırı yapıldı. Saldırı, tümü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak üzere, 1 polis memurunun ölmesi, 1 polis memuru ile 3 sivil bireyin de yaralanması ile sonuçlandı. İki saldırgan saldırı sonrası intihar yeleklerini patlatarak olay yerinde intihar etti.[56] Saldırıyı, 29 Eylül 2022 günü saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı HPG üstlendi.[57]
2023 Ankara saldırısı1 Ekim 2023 TSİ 09.30 sularında Ankara'nın Çankaya ilçesindeki Kızılay semti üzerinde yer alan Emniyet Genel Müdürlüğü giriş kapısı önünde bombalı ve silahlı saldırı gerçekleşti. 2 saldırganın gerçekleştirdiği olayda bir saldırgan kendisini patlattı, diğeri polislerle girdiği çatışmada öldürüldü. Patlama nedeniyle 2 polis yaralandı, Atatürk Bulvarı trafiğe kapatıldı ve yaklaşık 1 saat sonra Ankara Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği tarafından saldırıya ilişkin yayın yasağı getirildi. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı HPG üstlendi.[58]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015. 
  3. ^ Jongerden, Joost. "Rethinking Politics and Democracy in the Middle East" (PDF). 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2017. 
  4. ^ Öcalan, Abdullah (2011). Democratic Confederalism (PDF). ISBN 978-0-9567514-2-3. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013. []
  5. ^ Öcalan, Abdullah (2 Nisan 2005). "The declaration of Democratic Confederalism". KurdishMedia.com. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2017. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2022. 
  8. ^ Department, Attorney-General's. "Kurdistan Workers' Party (PKK)". nationalsecurity.gov.au. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020. 
  9. ^ "Proscribed terrorist groups". Home Office. 20 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2020. 
  10. ^ "PKK, TAK, HPG nedir, hangi eylemleri yapıyorlar?". Cnnturk.com. 14 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2017. 
  11. ^ "Official Journal of the European Union (PDF dosyası)" (PDF). 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Ekim 2010. 
  12. ^ "ABD terörist organizasyonlar listesi". 24 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2010. 
  13. ^ Durna, T., & Hancerli, S. (2007). Implementing democratic policing in the PKK terrorism torn areas of Turkey, ".. The People's Defense Force (HPG), would never disband or surrender its ... safe areas and bases in the region from which to launch guerilla warfare." NATO SECURITY THROUGH SCIENCE SERIES E HUMAN AND SOCIETAL DYNAMICS, 21, 326.
  14. ^ Gergin, N., Balci, F., & Eldivan, I. S. (2009). Turkey‟ s counterterrorism policies against the PKK: The “Fish” or the “Water”. Building Terrorism Resistant Communities, 264-284.
  15. ^ Gonzalez-Perez, Margaret (2008). Women and Terrorism: Female Activity in Domestic and International Terror Groups. Routledge. s. 85. ISBN 9781134040087. "Throughout the 1990s, the PKK was engaged in ongoing guerrilla warfare with the PUK and the Democratic Kurdistan Party"
  16. ^ Gergin, N., Duru, H., & Çetin, H. C. (2015). Profile and Life Span of the PKK Guerillas. Studies in Conflict & Terrorism, "Do all the PKK members join the guerilla forces at a certain", 38(3), 219-232.
  17. ^ Deihim, M. (2014). Twenty-first century progress–the nationalistic movements of the Kurds Towards Independence 9 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., "Kurdish movements incorporate both peaceful political activities, and armed and guerrilla warfare." International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences, 3(7), 248-259.
  18. ^ Tezcür, G. M. (2013). Prospects for Resolution of the Kurdish Question: a realist perspective. "Finally, the conflict had a strong temporal and geographical pattern typical to guerilla warfare.", Insight Turkey, 15(2), 68.
  19. ^ Murat Yeşiltaş; Necdet Özçelik (2016). PKK Terörünün Yeni Dinamikleri: Radikalleşme ve Şehir Çatışması. s. 15. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2017. 
  20. ^ ARGK Genel Yönetmeliği 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Weşanên Serxwebûn: 72, İkinci Baskı, 1995
  21. ^ İki buçuk Yıldır Gündemdeki "KCK" nedir? 3 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bianet, 28 Haziran 2011, Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
  22. ^ "1984 yılında Eruh'ta ne oldu?". 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017. 
  23. ^ "15 Ağustos 1984, saat 21.00'ın öyküsü". 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017. 
  24. ^ Bal, İhsan ve Özkan, Emre. PKK (Partiya Karkeren Kürdistan-Kürdistan İşçi Partisi) Terör Örgütü Kronolojisi (1976 – 2006) 20 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu.
  25. ^ (Özgür Bakış Milenyum Armağanı), 1990'den 2000'e Kürtler - Klonolojik Albümü, SES Basın ve Yayın., İstanbul, Ocak 2000.
  26. ^ a b White, Paul (2015). The PKK: Coming Down from the Mountains. Zed Books Ltd. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2017. 
  27. ^ Güneş, Cengiz (2013). The Kurdish National Movement in Turkey: From Protest to Resistance. Routledge. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2017. 
  28. ^ Riamei, Lungthuiyang (2015). The Kurdish Question : Identity, Representation and Struggle for Self-Determination (İngilizce). New Delhi, India KW Publishers. s. 138. ISBN 9789383649365. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2017. 
  29. ^ Bozkurt, İhsan (2013). "Terör, PKK ve Dış Destek" (PDF). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Tarih Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. s. 114. Erişim tarihi: 20 Haziran 2017. []
  30. ^ Sofi Nurettin. Kürt Sorunu Çözülmeden Silahlar Bırakılmaz, Gündem Online, 7 Şubat 2010.
  31. ^ Andrew Self; Jared Ferris (Ocak 2017). "Ölüler Yalan Söylemez: PKK'nın Bölgesel Kılıf Oyununu Açığa Çıkarmak İçin "Çatışmada Ölüm" Verilerini Kullanmak" (PDF). Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM), 57. s. 17. 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2017. 
  32. ^ "Kurdistan Workers Party (PKK)". Avustralya Parlamentosu. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2018. 
  33. ^ "İngiltere'de TAK ve HPG de yasaklı örgütler listesine giriyor". BBC Türkçe. 24 Şubat 2020. Erişim tarihi: 27 Şubat 2020. 
  34. ^ "PROSCRIBED TERRORIST ORGANISATIONS" (PDF). Birleşik Krallık İçişleri Bakanlığı. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Şubat 2020. 
  35. ^ Durul, Tevfik (29 Şubat 2020). "Dışişleri Sözcüsü Aksoy: İngiltere'nin PKK uzantılarını terör listesine eklemesini memnuniyetle karşılıyoruz". Anadolu Ajansı. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2020. 
  36. ^ "Sultanbeyli saldırısını PKK üstlendi". Al Jazeera Türk. 11 Ağustos 2015. 25 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2017. 
  37. ^ "HPG gerillalarının 13 Eylül günü Şırnak'ta düzenlediği eylemin görüntüleri". 28 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017. 
  38. ^ "ANF | Gerillalardan Şırnak'ta kapsamlı eylem: 33 polis öldürüldü". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017. 
  39. ^ "Şırnak'tan kara haber: 2 polis şehit". 21 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2017. 
  40. ^ "PKK özür diledi!". Milliyet. 16 Ocak 2016. Erişim tarihi: 12 Haziran 2017. 
  41. ^ "Diyarbakır saldırısını PKK üstlendi". Deutsche Welle. 1 Nisan 2016. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016. 
  42. ^ "Diyarbakır'daki kanlı saldırıyı HPG üstlendi". Milliyet. 1 Nisan 2016. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016. 
  43. ^ "PKK Artvin ve Cizre'de düzenlenen saldırıları üstlendi". Deutsche Welle. 26 Ağustos 2016. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2017. 
  44. ^ "PKK Artvin ve Cizre'de düzenlenen saldırıları üstlendi". Deutsche Welle. 26 Ağustos 2016. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2017. 
  45. ^ "Şemdinli'de karakola saldırı: 18 kişi yaşamını yitirdi". BBC Türkçe. 9 Ekim 2016. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2017. 
  46. ^ Van, Elazığ ve Bitlis'teki saldırıları PKK üstlendi 20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sputnik, 19 Ağustos 2016, Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
  47. ^ Van'daki saldırıda 1 polis daha yaşamını yitirdi 22 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrensel, 19 Ağustos 2016, Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
  48. ^ Van'da İki Nisan Polis karakolu yakınında bombalı saldırı 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Habertürk, 18 Ağustos 2016, Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
  49. ^ Van'daki saldırıyı terör örgütü PKK üstlendi 14 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet, 13 Eylül 2016, Erişim tarihi: 13 Eylül 2016.
  50. ^ "Aydın Muştu suikastini yapan örgüt belli oldu". Finans Gündem. 10 Ekim 2016. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2017. 
  51. ^ "AKP Dicle İlçe Başkanı hayatını kaybetti". Deutsche Welle. 11 Ekim 2016. 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2017. 
  52. ^ "Viranşehir saldırısını PKK üstlendi". Haberturk.com. 24 Şubat 2017. 26 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2017. 
  53. ^ Bozarslan, Mahmut (12 Nisan 2017). "Diyarbakır Patlamasının Nedeni 'Tünel Bombası'". Amerika'nın Sesi. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2017. 
  54. ^ "PKK'dan "helikopteri biz vurduk" iddiası". Deutsche Welle. 2 Haziran 2017. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017. []
  55. ^ "Maçka'da 15 yaşındaki Eren Bülbül'ün de hayatını kaybettiği saldırı sonrası operasyon". BBC Türkçe. 13 Ağustos 2017. 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. 
  56. ^ "Mersin'de polisevine terör saldırısı: 22 kişi gözaltında". www.trthaber.com. 28 Eylül 2022. 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  57. ^ "Mersin saldırısını PKK üstlendi – DW – 29.09.2022". dw.com. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  58. ^ "Ankara'da bombalı saldırı girişimi". www.trthaber.com. 1 Ekim 2023. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">PKK</span> Kürt milliyetçisi ayrılıkçı silahlı örgüt

PKK veya tam adı ile Partiya Karkerên Kurdistanê, Türkiye'nin doğu ve güneydoğusu, Irak'ın kuzeyi, Suriye'nin kuzeydoğusu ve İran'ın kuzeybatısını kapsayan bölgede öz yönetim kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu topraklara sahip olabilmek için askerî hedeflere, köy korucularına ve sivillere karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt. Abdullah Öcalan yakalandıktan sonra; KADEK ve Kongra-Gel isimlerini de kullanmıştır. 1978 yılında, Lice'nin Fis köyünde Abdullah Öcalan ve kendisini destekleyen 21 kişi tarafından kurulan PKK'nın ideolojisi, 2005 yılına kadar Marksizm-Leninizm, ardından demokratik konfederalizm üzerine kurulu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Peşmerge</span> Irak Kürdistanının askerî gücü

Peşmerge, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin askerî gücüdür. Irak Anayasası'na göre Peşmerge, güvenlik yan kuruluşlarıyla birlikte Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğinden sorumludur. Peşmerge'ye bağlı kuruluşlar arasında Asayiş, Parastin u Zanyarî ve Zeravani bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">PJAK</span> Silahlı ve siyasî hareket

PJAK, tam adı ile Kürdistan Özgür Yaşam Partisi, İran ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt milliyetçisi silahlı örgüt. PJAK; Türkiye, İran, Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Kürdistan İşçi Partisinin (PKK) üyesi olduğu Kürdistan Topluluklar Birliğinin (KCK) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">TAK (örgüt)</span> 2004te kurulan yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt

TAK tam adı ile Kürdistan Özgürlük Şahinleri, 29 Temmuz 2004 yılında kurulan, Türkiye'nin metropollerinde, turistik bölgelerinde sivillere, askerî hedeflere karşı bombalı saldırı, intihar saldırısı, sabotaj ve kundaklama türünde stratejik ve sansasyonel saldırılar düzenleyen yasa dışı ayrılıkçı silahlı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-PKK çatışması</span> PKK ve TSK arasında 1984ten beri süren savaş

Türkiye-PKK çatışması, PKK ve Türk Silahlı Kuvvetleri arasında örgütün 1978'de yılında kurulması ile beraber başlayan ve hâlen devam eden çatışmaları kapsamaktadır. 1984 yılına kadar küçük ölçekli silahlı çatışmalar yaşanmışsa da Türk güvenlik güçleri ve PKK mensupları arasındaki topyekün silahlı mücadele 1984 yılında PKK'nın gerçekleştirdiği Eruh ve Şemdinli saldırıları ile başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">PKK'yi terör örgütü kabul eden ülke ve kuruluşlar</span> PKKyı terör eylemlerinde bulunan bir silahlı örgüt olarak tanımlayan ülke ve kuruluşlar

Kürdistan İşçi Partisi veya Kürtçe ismi olan Partiya Karkerên Kurdistanê 'nin kısaltmasıyla PKK; Avrupa Birliği, NATO gibi uluslararası kuruluşlar ve bazı devletler tarafından terör örgütü olarak kabul edilmiştir.

Pınarcık Katliamı, 20 Haziran 1987 tarihinde, Mardin'in Ömerli ilçesine bağlı Pınarcık köyüne ARGK militanlarının saldırısı sonucu 16'sı çocuk, 6'sı kadın 30 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sivilin yaşamını yitirdiği bir katliamdır. Saldırıyı PKK'nın silahlı kanadı ARGK üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Murat Karayılan</span> PKK Yürütme Konseyi Üyesi ve HPG Komutanı

Murat Karayılan ya da kod adıyla Cemal, PKK kurucularından KCK Yürütme Konseyi üyesi. PKK'nın silahlı kanadı olan Halk Savunma Güçleri'nin (HPG) liderliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">PYD</span> Suriye Kürtleri tarafından kurulmuş Siyasi parti

PYD tam adı ile Demokratik Birlik Partisi, 2003 yılında Kürtler tarafından Suriye'nin kuzeyinde kurulmuş bir siyasi partidir. Günümüzde hâlâ faaliyet göstermektedir. Partinin eş başkanlık görevini Haziran 2022'den beri Salih Müslim ve Asya Abdullah yürütmektedir. Askerî kolu yaklaşık 85 binden fazla militana sahip YPG'dir.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">YJA STAR</span>

YJA STAR ya da STAR Özgür Kadın Birlikleri, PKK'nın askeri gücü HPG'nin kadın koludur. PKK'nın kadın silahlı militan ulusal hareketi olan YJA-STAR gerilla hareketiyle özgür komünler halinde mücadele vermektedir. Alınan bütün kararlar tamamen KCK dışındadır kadınların kendi kararlarının aldığı örgütlenme birimidir. Temel ideolojisi olarak Demokratik Konfederalizme dayanan kısmı PKK lideri Abdullah Öcalan'dan alınmıştır.

Kürdistan İslam Partisi, Muhammed Saleh Gabori tarafından 11 Aralık 1980 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren İslamcı ayrılıkçı Kürt örgütü.

Halkların Birleşik Devrim Hareketi (HBDH), 12 Mart 2016'da Türkiye'de yasa dışı, silahlı faaliyetler yürütmek üzere kurulan komünist ve Marksist-Leninist silahlı militan örgütler yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide Kürt Taburları</span>

El-Kaide Kürt Taburları, Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde, el-Kaide'ye bağlı bir şekilde faaliyet gösteren silahlı Kürt-cihatçı Selefi örgüt. Mart 2007'de kurulmuş olup, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Kanada hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

2016 Cizre saldırısı, 26 Ağustos 2016 tarihinde yerel saatte 06:45'te Türkiye'nin Şırnak ilinin Cizre ilçesindeki İlçe Emniyet Müdürlüğü Çevik Kuvvet Grup Amirliği polis kontrol noktasına, PKK üyesi Mustafa Aslan tarafından bombalı araç ile düzenlenen intihar saldırısı. 12'si emniyet personeli ve biri saldırgan olmak üzere toplam 13 kişinin öldüğü saldırıda, üçü sivil 78 kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Eylül 2016 Van saldırısı</span>

12 Eylül 2016 Van saldırısı, 12 Eylül 2016 tarihinde PKK mensupları tarafından Van şehir merkezinde bulunan Adalet ve Kalkınma Partisi Van il binasına yapılan bombalı saldırı. 53 kişinin yaralandığı saldırıda, binanın hemen yanında bulunan Van Valiliği binası da hasar almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ensaru'l İslam</span> Irak merkezli olan cihatçı Selefi silahlı örgütt

Kürdistan'da Ensaru'l İslam, veya Ensaru'l İslam veya Kürt Talibanı Irak merkezli, Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt cihatçı Selefi ve silahlı bir örgüttür. Şeriat kanunlarına göre bir İslam devleti kurmak, Kürtleri korumak ve haklarını elde etmek ve korumak için kuruldular. Ebu Abdullah eş-Şafii'nin liderliğini yaptığı Cundu'l Şam ile Kürdistan İslami Hareketi'nden ayrılan Fatih Krekar liderliğindeki bir grup tarafından Krekar'ın liderliğinde Eylül 2001'de, Irak Kürdistanı'nda yer alan Hemrin Dağları'nda kuruldu. 2003 Irak askerî müdahalesi sırasında, koalisyon güçleri ile Peşmerge'ye karşı savaştı. Koalisyon güçlerinin çekilmesinin ardından da Irak ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi hükûmetleriyle savaşmaya devam etti. 29 Ağustos 2014'te, örgütün 50 lideri ve üyesi tarafından yapılan açıklamayla örgütün feshedilerek Irak ve Şam İslam Devleti'ne tâbi olduğu ifade edildi. Ancak örgüt içindeki görece daha küçük bir grup, bu birleşmeyi kabul etmeyerek Ensaru'l İslam'ın bağımsız olarak faaliyetlerini sürdüreceğini bilirdi.

Türkiye'deki yasa dışı siyasi partiler, esas olarak eylemlerinde Türkiye'yi hedefleyen, (a) kendilerini kendi kendilerine verdikleri adlarında belirtildiği şekilde siyasi parti olarak kabul eden, (b) yasalar uyarınca kurulmayan veya kurulamayan örgütleri listeler.

Bu maddede, PKK'nın sivillere yönelik saldırı eylemlerinin kronolojisi listelenmektedir.

PÇDK tam adı ile Kürdistan Demokratik Çözüm Partisi, 2002 yılında kurulan Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde faaliyet gösteren bir siyasi partidir. PKK ile birlikte Kürdistan Topluluklar Birliği'nin (KCK) bir parçasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.