İçeriğe atla

HMS Ocean (1898)

HMS Ocean
HMS Ocean
Tarihçe
Kraliyet Donanması BayrağıBirleşik Krallık
Adı HMS Ocean
Sipariş 1896/97 (tahmini)
İnşa eden Devonport Tersanesi
Kızağa konuluşu 15 Şubat 1897
Denize indirilişi 5 Temmuz 1898
Görevlendirme 20 Şubat 1900
Akıbet 18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazı'nda topla isabet alıp mayına çarparak battı
Genel karakteristik
Sınıf ve tipiCanopus sınıfı zırhlı
Deplasman 12.950 emperyal ton (13.160 t)
Uzunluk 431 fit (131 m)
Genişlik 74 fit (23 m)
Çekiş 26 fit (7,9 m)
Kurulu güç 15.400 nominal beygirgücü (11.500 kW)
İtme gücü 2 × dikey üçlü genleşme tipi buhar motoru
2 × şaft
Hız 18 knot (21 mph; 33 km/sa)
Kişi kapasitesi 750
Silah donanımı 4 × BL 12 inç (300 mm)/35 kal Mk VIII top,[1] 12 × QF 6 inç (150 mm)/40 kal top,[1] 10 × QF 12 libre (76,2 mm) top,[2] 6 × QF 3 libre (47 mm) top,[2] 4 × 18 inç (450 mm) torpido tüpü (deniz altında)
Zırh

HMS Ocean,[Not 1] Canopus sınıfına mensup, Birleşik Krallık'a ait bir zırhlı. İnşasına 5 Temmuz 1898'de, Devonport Tersanesi'nde başlanıldı ve Kraliyet Donanması'ndaki ilk görevini 20 Şubat 1900 tarihinde aldı. Akdeniz Filosu'nda hizmete başlayan gemi, Boxer Ayaklanması'nın çıkmasının ardından Çin'e hareket etti. 1905'te geri çağrıldı ve 2 Ocak 1906'da Kanal Filosu'na katıldı. 2 Haziran 1908'de yeniden Akdeniz Filosu'na dahil olan Ocean, 16 Ocak 1910'da Birleşik Krallık karasularındaki filoya atandı.

I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinin ardından, 14 Ağustos 1914 tarihinde Kanal Filosu'na bağlı 8. Muharebe Birliğinde görevlendirildi ve İrlanda adası çevresinde yapılan birtakım operasyonlara katıldı.[3]

Ocean, 21 Ağustos'ta Queenstown, İrlanda'ya, orada muhafız gemisi olarak görev yapmak ve o bölgede faaliyet gösteren bir kruvazör filosunu desteklemek üzere ayrıldı. Eylül 1914'te Yeşil Burun Adaları-Kanarya Adaları İstasyonu'ndaki kardeş gemisi Albion'un görevini devralması emredildi, ancak yoldayken önce Madeira'ya sonra da Azorlar'a yönlendirildi. Alman Doğu Asya Filosu ve SMS Königsberg kruvazörünün tehdidinden dolayı Amirallik, Ocean'ı Orta Doğu'da konvoy görevindeki kruvazörleri desteklemek üzere tekrar Doğu Hint Adaları Filosuna desteğe yönlendirmek zorunda kaldı. Ocean'a korumalı kruvazör Minerva da katıldı.[4][5]

Ekim-Aralık 1914 tarihleri arasında Basra Körfezi'nde Basra'ya yönelik operasyonları destekleyen filonun sancak gemisi olarak görev yaptı. Bu dönemde, Ekim ayı ortasında Bahreyn'e giden bir Hint konvoyuna eşlik etti; konvoy, 16 Ekim'de Hindistan'dan ayrılmıştı ve Ocean, üç gün sonra konvoyla denizde buluşarak eskort görevini üstlendi. Konvoyun 3 Kasım'da Bahreyn'e ulaşmasının ardından Ocean, Basra'ya yapılacak saldırı için hazırlıklara başladı. Basra'ya giden nehir olan Şattülarap'a girmek üzere çok sayıda küçük tekne silahlandırıldı. İlk hedef El-Fav'daki eski kaleyi ele geçirmekti. 5 Kasım'da İngiltere, Osmanlı'ya savaş ilan etti ve ertesi sabah Ocean, El-Fav'ı bombalamaya başladı. Ocean'dan mürettep 600 kişilik Kraliyet Deniz Piyadeleri'nden oluşan çıkarma birliği kaleye saldırdı ve hiçbir direnişle karşılaşmadan kaleyi ele geçirdi.[4][6]

Aralık 1914'e gelindiğinde Ocean'ın desteklediği kara kuvvetleri Fırat ve Dicle nehirlerinin birleştiği El-Kurne'ye kadar ilerlemişti. İngiliz amiralliği ise HMS Ocean'ı, görevi bittiği için başka bir görev için geri çağırmıştı. Bunun üzerine Ocean, 29 Aralık'ta Süveyş Kanalı'nın savunulmasına yardımcı olmak üzere Mısır'ın Süveyş kentinde konuşlandırıldı. Ocean, 29 Aralık'ta kanalın güney ucunda demirledi ve Ocak 1915 ortalarına kadar bu bölgede kaldıktan hemen sonra kanalın kuzeyine doğru ilerledi.

Şubat 1915'te, Çanakkale Deniz Harekâtı'na gidecek olan armadada yer alması kararlaştırıldı. 3-4 Şubat'ta Himalaya kruvazörü ile birlikte El Kubri civarında kanala yönelik bir Osmanlı saldırısına karşı kara birliklerini destekledi. 3 Şubat'ta El Kubri'deki Osmanlı saldırısı püskürtüldükten sonra Ocean, buradaki garnizona topçu desteği sağlamak üzere Deversoir'a gönderildi, ancak Osmanlı saldırıları etkisizdi. Ertesi gün Osmanlı saldırısı tamamen çökmüştü.[4][7] 18 Mart 1915 günü, Çanakkale Boğazı'ndan geçmeye çalışırken Rumeli Mecidiye Tabyası'ndaki Seyit Onbaşı'nın ateşlediği top ile dümen donanımından vurulduktan sonra Nusret mayın gemisinin döktüğü mayınlardan birine çarpan gemi; bugün Çanakkale Şehitler Anıtı'nın bulunduğu, Eskihisarlık diye bilinen yerin karşısında battı.[3]

Notlar

  1. ^ "HMS" (açılımı "His/Her Majesty's Ship"), İngilizcede "Majestelerinin Gemisi" anlamındadır.

Kaynakça

  1. ^ a b Conway's All the World's Fighting Ships 1860-1905, sf. 36
  2. ^ a b Conway's All the World's Fighting Ships 1860-1905, sf. 35
  3. ^ a b Akalın, Durmuş. "Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Savaşı". Belgi dergisi, Sayı 10, Yıl 2015. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021. 
  4. ^ a b c Burt, s. 156.
  5. ^ Corbett 1920, ss. 84, 275, 309.
  6. ^ Corbett 1920, ss. 391–392.
  7. ^ Corbett 1921, ss. 73, 77, 114, 116–118.

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Barbaros Hayreddin</i> (zırhlı) Alman zırhlısı

Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır. Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir. Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi. 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

<i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

HMS <i>Erin</i> İngiliz Kraliyet Donanmasında hizmet etmiş zırhlı

HMS Erin, Kraliyet Donanması'nda hizmet veren bir dretnot zırhlısıydı. İlk başta Osmanlı hükûmeti tarafından Britanyalı Vickers'tan sipariş edilmiş ve Osmanlı donanması ile hizmete girdiğinde gemiye Reşadiye adı verilmesi planlanmıştı. Reşadiye sınıfı, denizde veya yapım aşamasında olan tüm diğer savaş gemilerinden daha iyi veya en azından eşit olacak şekilde tasarlanmıştı. I. Dünya Savaşı Ağustos 1914'te başladığında, Reşadiye neredeyse tamamlanmış durumdaydı, ancak Almanya ya da Alman müttefikleri tarafından kullanılmasını engellemek üzere Amiralliğin İlk Lordu Winston Churchill'in emriyle gemiye el koyuldu.

Samsun, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1907 yılında Fransa'dan satın alınan dört "Durandal" sınıfı muhripten biridir. Gemi, Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı esnasında Osmanlı donanmasında görev yaptı.

<i>Mesudiye</i> (zırhlı)

Mesudiye, Osmanlı donanması için 1871-1875 yılları arasında İngiltere'deki Thames Ironworks'te inşa edilmiş merkezî bataryalı zırhlı korvettir. İnşa edilmiş en büyük iki merkezî bataryalı zırhlı korvetten biriydi. Mesudiye'nin Hamidiye adında bir kardeş gemisi olması planlanmıştı; ancak bu gemi Kraliyet Donanması tarafından satın alındı ve HMS Superb adıyla görevlendirildi. Ana silahları merkezî zırhlı bir bataryada yer alan on iki 250 mm toptu.

TCG <i>Peyk</i>

TCG Peyk ya da Osmanlı donanmasındaki adıyla Peyk-i Şevket, Osmanlı donanması ve sonrasında Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet gören Peyk-i Şevket sınıfının öncü gemi olan torpido kruvazörüdür. 1906-1907 yıllarında Kiel, Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde inşa edilmiş ve Kasım 1907'de Osmanlı donanması hizmetine girmişti. Geminin ana silahı üç 450 mm torpido tüpü ve bir çift 105 mm toptan oluşuyordu ve gemi 21 knot hıza ulaşabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesinde, Osmanlı İmparatorluğu'na ait olan ve olması planlanan zırhlılar yer alır. Jön Türkler'in 1908 yılında Osmanlı'da güç kazanmasının ardından İttihat ve Terakki cemiyeti iktidara yükseldi; güçlü bir Osmanlı Donanması hazırlamak için planlara başlandı. 1910 yılında yapılan Osmanlı Donanması geçit töreninde ciddi eksiklik açıkça görülmüştü. Girişilen zırhlı gemi inşa çalışmaları Abdülkadir'de olduğu gibi başarısızlıkla sonuçlanmıştı, bunun için Donanma Cemiyeti kuruldu; yerel bağışlar toplanması yoluyla gemi alımını hedeflemekteydi. Bu çabalara rağmen donanma kötü durumda kaldı. Donanmanın yetersizliği, Birinci Balkan Savaşı'nda kesin olarak görüldü. Bu savaşta Osmanlı Donanması, Yunan Donanması tarafından İmroz ve Mondros Deniz Muharebesi'nde iki defa yenilgiye uğratıldı.

HMS <i>Lord Nelson</i> (1906)

HMS Lord Nelson, Lord Nelson zırhlı savaş gemisi sınıfına mensup, Kraliyet Donanması'na ait son ön-dretnot. 1906'da denize indirildi ve 1908'de göreve başladı. Lord Nelson, I. Dünya Savaşı 1914 yılında başladığında Manş Denizi Filosunun bayrak gemisiydi. 1915 yılı başlarında Akdeniz'de görev yapmaya başladı ve Çanakkale Savaşı'ndaki deniz harekâtlarına katıldı. Harekâtlar sonrasında orada kaldı ve sonraları adı Ege Filosu olarak değiştirilen Doğu Akdeniz Filosu'nun bayrak gemisi oldu. 1918 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun teslimiyeti üzerine Karadeniz'e hareket etti ve 1919 yılında Birleşik Krallık'a geri dönüşüne kadar bayrak gemisi olarak görevini sürdürdü. 1920 yılında hurdaya çıkarıldı.

HMS <i>Defence</i> (1907)

HMS Defence, 1900'lerin ortalarında İngiliz Kraliyet Donanması için inşa edilen Minotaur sınıfı bir zırhlı kruvazördür. Kraliyet Donanması'na katılan son zırhlı kruvazör olmuştur. I. Dünya Savaşı başladığında Akdeniz'de bulunan gemi, Goeben ve Breslau'nun takibine katılmıştır. Defence Ocak 1915'te Büyük Filo'ya aktarıldı ve kariyeri boyunca orada kaldı.

HMS <i>Duke of Edinburgh</i>

HMS Duke of Edinburgh, 1900'lerin ortalarında İngiliz Kraliyet Donanması için inşa edilen Duke of Edinburgh sınıfının lider gemisi olan bir zırhlı kruvazördür. I. Dünya Savaşı başladığında Akdeniz'de bulunan gemi, Goeben ve Breslau'nun takibine katılmıştır. Alman gemileri Osmanlı İmparatorluğu'na geçtikten sonra gemi, Ağustos 1914'te Hindistan'dan gelen asker sevkiyatını korumak için Kızıldeniz'e gitti. Duke of Edinburgh, Aralık 1914'te Büyük Filo'ya katıldı ve Mayıs 1916'daki Jutland Muharebesi'nde savaştı. Ağustos 1917'de Atlas Okyanusu'na transfer edilen gemi, konvoy eskortu görevlerinde bulundu. Sökülmek üzere 1920'de satıldı.

HMS <i>Warrior</i>

HMS Warrior 1900'lerin ortalarında İngiliz Kraliyet Donanması için inşa edilen Duke of Edinburgh sınıfından bir zırhlı kruvazördür. I. Dünya Savaşı başladığında Akdeniz'de bulunan gemi, Goeben ve Breslau'nun takibine katılmıştır. Alman gemileri Osmanlı İmparatorluğu'na geçtikten sonra gemi, Aralık 1914'te Büyük Filo'ya katıldı ve Mayıs 1916'daki Jutland Muharebesi'nde savaştı. Muharebede ağır hasar alan gemi açık denizde terkedildi ve battı.

<span class="mw-page-title-main">HMS Swiftsure (1903)</span>

HMS Swiftsure, Kraliyet Donanmasına bağlı Swiftsure sınıfı bir ön-dretnot idi. Gemi ilk önce Şili için hazırlansa da, sonra proje Birleşik Krallık'a devredildi. 1909 yılında Akdeniz Filosuna atanmadan önce Kanal Filosunda ve Ana Filoda bulundu. 1912'de tekrar Ana Filoya atandı, bir yıl sonra da Doğu Hindistan Merkezi'nde bayrak gemisi olarak görev yapmaya başladı. I. Dünya Savaşı başlayınca Aralık 1914'te Süveyş Kanalında devriye hizmetini icra etmek için görevlendirildi. 1915 yılı başında Osmanlı kuvvetlerinin taarruzlarına karşı yapılan savunmadan sonra Çanakkale Savaşı için kurulan birleşik donanmaya katıldı. Atlantik'te 1916 yılından emekli olduğu 1917'ye kadar görev yaptı. 1920 yılında hurdaya çıkarıldı.

SMS <i>Prinz Adalbert</i>

SMS Prinz Adalbert, 1900'lerin başında Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen bir Alman zırhlı kruvazörü. İsmini İmparator II. Wilhelm'in üçüncü oğlu Prusya Prensi Adalbert'ten almaktadır. Sınıfının ilk gemisi olan Prinz Adalbert iken, ikinci gemisi ise kardeş gemi Friedrich Carl idi. Prinz Adalbert'in inşasına 1900 yılında, Kiel'deki İmparatorluk Tersanesi'nde başlandı. 16.371.000 Goldmarklık maliyet ile Ocak 1904'te tamamlandı. Dört adet 21 cm'lik ana batarya ile silahlandırılan zırhlı kruvazör, 20 kn hız yapabilmekteydi.

SMS <i>Friedrich Carl</i>

SMS Friedrich Carl, 1900'lü yılların başında Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilmiş bir zırhlı kruvazördür. Prinz Adalbert sınıfının ikinci ve son gemisidir. Friedrich Carl, Hamburg'daki Blohm + Voss tersanesinde inşa edildi. 1901'de kızağa konuldu, Aralık 1903'te tamamlandı, toplam maliyeti 15.665.000 Goldmark idi. Ana bataryaları dört adet 21 cm'lik toptan oluşuyordu ve 20,4 kn (37,8 km/sa) hız yapabilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Lord Nelson sınıfı zırhlı</span>

Lord Nelson sınıfı, 1905-1908 yıllarında inşa edilen iki gemiden oluşan Kraliyet Donanması'na bağlı bir ön-dretnot savaş gemisi sınıfıdır. Dreadnought savaş gemisinin 1906 yılında denize indirilmesiyle beraber son Britanya ön-dretnotları sayılırlar. 1914 yılında I. Dünya Savaşı başladığında sınıfın iki gemisi Lord Nelson ve Agamemnon, Manş Denizi Filosu'nda hizmet etmekteydi. 1915 yılının başlarında Çanakkale Savaşı deniz harekâtlarına katılmaları için her iki kardeş savaş gemisi Akdeniz'e transfer edildi. Alman muharebe kruvazörü Goeben ile hafif kruvazör Breslau'nun Akdeniz'e açılmasını önlemek için sonradan adı Ege Filosu olarak değiştirilecek olan Doğu Akdeniz Filosu'na katıldılar. 1919 yılında iki gemi Birleşik Krallık'a geri döndü. Lord Nelson, Haziran 1920'de hurdaya çıkarılana kadar pasif bırakıldı; ancak Agamemnon, 1927'de hurdaya çıkarılana kadar radyo kontrol hedef gemisi olarak hizmet etti. Hurdaya çıkarıldığında son İngiliz ön-dretnotuydu.

<i>Peyk-i Şevket</i> sınıfı torpido kruvazörü

Peyk-i Şevket sınıfı, Osmanlı donanması için Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde 1906-1907 yıllarında inşa edilen bir çift torpido kruvazörüdür. Peyk-i Şevket ve Berk-i Satvet adlarında iki gemiden oluşuyordu. 20. yüzyılın başında Osmanlı donanmasını modernize etme programının bir parçası olarak sipariş edildiler. 775 metrik ton deplasmanındaki gemiler, görece küçük boyutlarına göre ağır silahlıydılar ve üç torpido tüpü, bir çift 105 milimetre (4,1 in) top ve birçok küçük silah taşıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">1. Kruvazör Filosu</span>

1. Kruvazör Filosu, Büyük Filo'nun bir parçası olarak I. Dünya Savaşı esnasında, iki savaş arasında ve II. Dünya Savaşı esnasında Akdeniz'de görev yapan oldu Kraliyet Donanması'na bağlı kruvazör filosu. 1904 yılında kurulmuş ve 1952 yılına kadar aktif kalmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı kruvazörleri listesinde, Osmanlı İmparatorluğu'na ait olan ve olması planlanan çelik kruvazörler yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Archibald Berkeley Milne</span>

Amiral Sör Archibald Berkeley Milne, 2. Baronet, GCVO, KCB, Birinci Dünya Savaşı başladığında Birleşik Krallık'ın Akdeniz Filosuna komuta eden kıdemli bir Kraliyet Donanması subayıydı.

HMS <i>Ark Royal</i> (1914)

HMS Ark Royal, deniz uçağı gemisi olarak tasarlanan ve inşa edilen ilk gemiydi. 1914'te, omurga inşasının başlamasından kısa bir süre sonra Kraliyet Donanması tarafından satın alındı. İnşaatın erken safhada olması, geminin tasarımının neredeyse tamamen deniz uçaklarına uyum sağlayacak şekilde değiştirilmesine izin verdi. Birinci Dünya Savaşı'nda Ark Royal, 1915'in başlarında, hava keşif ve gözlem görevlerini yürüten uçakları ile Çanakkale Savaşı'na katıldı. Daha sonra 1916'da, bölgede faaliyet gösteren tüm deniz uçakları için bir depo gemisi olarak Çanakkale'ye dönmeden önce, uçakları ile 1916'da Makedonya Cephesi'ndeki İngiliz birliklerini destekledi. Ocak 1918'de İmroz Deniz Muharebesi'nde uçakları bölgedeki Müttefik gemilerine saldırmak için Çanakkale Boğazı'ndan ayrılan muharebe kruvazörü Yavuz'u bombaladı. Gemi, güney Ege Denizi'nde denizaltı devriyesi gezen deniz uçaklarını desteklemek için yıl içinde bölgeyi terk etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.