İçeriğe atla

HMS Ark Royal (1914)


HMS Ark Royal 1918 civarlarında
Tarihçe
Birleşik Krallık
Adı HMS Ark Royal
İnşa eden Blyth Shipbuilding Company, Blyth, Northumberland
Maliyet £81,000
Kızağa konuluşu 7 Kasım 1913
Denize indirilişi 5 Eylül 1914
Satın alınışı Mayıs 1914
Görevlendirme 10 Aralık 1914
Hizmet dışı Şubat 1944
Adının değişmesi HMS Pegasus, 21 Aralık 1934
Akıbet Satıldı, 18 Ekim 1946
Tarihçe
Panama 
Adı SS Anita I
Sahibi R. C. Ellerman
İşletmeci Compania de Navigation Ellanita
Satın alınışı 18 Ekim 1946
Akıbet Borç sebebiyle el kondu, 16 Haziran 1949
Notlar Hurda olarak satıldı, Ekim 1950
Genel karakteristik
Tipi Deniz uçağı gemisi
Deplasman
  • 7.080 emperyal ton (7.190 t) (standard)
  • 7.450 emperyal ton (7.570 t) (yüklü)
Uzunluk 366 ft (111,6 m) o/a
Genişlik 50 ft 10 in (15,5 m)
Çekiş 18 ft 9 in (5,7 m)
Kurulu güç 3.000 ihp (2.200 kW)
İtme gücü
  • 1 × şaft
  • 1 × dikey üçlü genleşme buhar motoru
  • 3 × kazan
Hız 11 knot (20 km/sa; 13 mph)
Menzil 10 knot (19 km/sa; 12 mph) hızda 3.030 nmi (5.610 km; 3.490 mi)
Kişi kapasitesi 180
Silah donanımı
  • 4 × 1 – QF 12-pounder 12 cwt top
  • × 2 makineli tüfek
Uçak mevcudu 8 × deniz uçağı

HMS Ark Royal, deniz uçağı gemisi olarak tasarlanan ve inşa edilen ilk gemiydi.[1] 1914'te, omurga inşasının başlamasından kısa bir süre sonra Kraliyet Donanması tarafından satın alındı. İnşaatın erken safhada olması, geminin tasarımının neredeyse tamamen deniz uçaklarına uyum sağlayacak şekilde değiştirilmesine izin verdi. Birinci Dünya Savaşı'nda Ark Royal, 1915'in başlarında, hava keşif ve gözlem görevlerini yürüten uçakları ile Çanakkale Savaşı'na katıldı. Daha sonra 1916'da, bölgede faaliyet gösteren tüm deniz uçakları için bir depo gemisi olarak Çanakkale'ye dönmeden önce, uçakları ile 1916'da Makedonya Cephesi'ndeki İngiliz birliklerini destekledi. Ocak 1918'de İmroz Deniz Muharebesi'nde uçakları bölgedeki Müttefik gemilerine saldırmak için Çanakkale Boğazı'ndan ayrılan muharebe kruvazörü Yavuz'u bombaladı. Gemi, güney Ege Denizi'nde denizaltı devriyesi gezen deniz uçaklarını desteklemek için yıl içinde bölgeyi terk etti.

Bir Supermarine Walrus amfibi uçağı HMS Pegasus yakınından alçak geçişte, Eylül 1942

Savaşın sona ermesinden sonra Ark Royal, Rus İç Savaşı'na Müttefik müdahalesi sırasında Hazar ve Karadeniz bölgelerindeki Bolşeviklere karşı Beyaz Rus ve İngiliz operasyonlarını destekledi ve uçaklar için çoğunlukla uçak nakliye ve depo gemisi olarak görev yaptı. Ayrıca 1920'de Muhammed Abdullah Hassan'a karşı Britanya Somalisi'ndeki Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) uçağına destek verdi. O yıl daha sonra, gemi yedek filoya alındı. Ark Royal, 1922'deki Çanakkale Krizi sırasında bir RAF filosunu Çanakkale Boğazı'na taşımak için yeniden görevlendirildi. Ertesi yıl Birleşik Krallık'a döndükten sonra tekrar yedeğe alındı.

Ark Royal, deniz uçağı pilotları için bir eğitim gemisi olarak hizmet vermek ve uçak katapultu operasyonlarını ve tekniklerini değerlendirmek için 1930'da yeniden görevlendirildi. O yıl sipariş edilen uçak gemisine aynı ad verilmesi için 1934'te HMS Pegasus adını aldı ve Eylül 1939'da İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcına kadar eğitim gemisi olarak hizmet vermeye devam etti. Savaşın başında Anavatan Filosu'na atandı, 1940 sonlarında prototip avcı katapult gemisi olarak hizmet verecek şekilde değiştirilene kadar eğitim görevlerine ek olarak uçak nakliye görevleri üstlendi. Bu tür bir gemi, konvoy için hava koruması sağlamak için Alman uzun menzilli deniz devriye bombardıman uçaklarının saldırılarına karşı katapultlarıyla avcı uçakları fırlatarak konvoyları korumayı amaçlıyordu. Pegasus, eğitim gemisi olarak önceki görevlerine geri döndüğü 1941 ortalarına kadar bu görevi üstlendi. Bu görev kışla gemisi haline geldiği 1944'ün başlarına kadar sürdü. Gemi 1946'nın sonlarında satıldı ve bir ticari gemiye dönüştürülmesi ertesi yıl başladı. Ancak, işlem sırasında mal sahibinin parası bittiği için adı Anita I olarak değiştirilen gemi 1949'da alacaklıları tarafından ele geçirilmiş ve hurdaya satılmıştır. 1950'nin sonlarında söküldü.

Kaynakça

  1. ^ Layman 1976, p. 92
  • Brown, David K. (1999). The Grand Fleet: Warship Design and Development 1906–1922. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-315-X. 
  • Friedman, Norman (1988). British Carrier Aviation: The Evolution of the Ships and Their Aircraft. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-054-8. 
  • Layman, R. D. (1989). Before the Aircraft Carrier: The Development of Aviation Vessels 1859–1922. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-210-9. 
  • Layman, R. D. (1976). "HMS Ark Royal – Pegasus 1914–1950". Warship International. Toledo, Ohio: International Naval Research Organization. XIII (2): 90-114. ISSN 0043-0374. 
  • Lenton, H. T. (1998). British & Empire Warships of the Second World War. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-048-7. 
  • Poolman, Kenneth (1978). Focke-Wulf Condor: Scourge of the Atlantic. Londra: MacDonald and Jane's. ISBN 0-354-01164-2. 
  • Sturtivant, Ray (1984). The Squadrons of the Fleet Air Arm. Tonbridge, UK: Air-Britain (Historians). ISBN 0-85130-120-7. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Yavuz</i> (muharebe kruvazörü) Osmanlı İmparatorluğunun I. Dünya Savaşına girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisi

Yavuz, Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girmesinde önemli rol oynayan savaş gemisidir.

<span class="mw-page-title-main">Lexington sınıfı muharebe kruvazörü</span>

Lexiogon sınıfı muharebe kruvazörü, ABD Deniz Kuvvetleri tarafından sipariş edilmiş ilk ve tek muharebe kruvazörü sınıfı. Sınıfa ait alt gemilerin adları Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında muharebenin yaşandığı alanın adları ya da aynı savaşa katılmış olan savaş gemilerinin adları. Washington Donanma Antlaşması gereğince ikisi uçak gemisine çevrildi ve dördü iptal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Osmanlı İmparatorluğu'nun zırhlı savaş gemileri listesinde, Osmanlı İmparatorluğu'na ait olan ve olması planlanan zırhlılar yer alır. Jön Türkler'in 1908 yılında Osmanlı'da güç kazanmasının ardından İttihat ve Terakki cemiyeti iktidara yükseldi; güçlü bir Osmanlı Donanması hazırlamak için planlara başlandı. 1910 yılında yapılan Osmanlı Donanması geçit töreninde ciddi eksiklik açıkça görülmüştü. Girişilen zırhlı gemi inşa çalışmaları Abdülkadir'de olduğu gibi başarısızlıkla sonuçlanmıştı, bunun için Donanma Cemiyeti kuruldu; yerel bağışlar toplanması yoluyla gemi alımını hedeflemekteydi. Bu çabalara rağmen donanma kötü durumda kaldı. Donanmanın yetersizliği, Birinci Balkan Savaşı'nda kesin olarak görüldü. Bu savaşta Osmanlı Donanması, Yunan Donanması tarafından İmroz ve Mondros Deniz Muharebesi'nde iki defa yenilgiye uğratıldı.

<span class="mw-page-title-main">İmroz Deniz Muharebesi (1918)</span> İmroz Deniz Muharebesi ve Osmanlı

İmroz Deniz Muharebesi, I. Dünya Savaşı sırasında, 20 Ocak 1918'de Ege Denizi'nde gerçekleşen bir deniz muharebesidir. Osmanlı donanmasının Gökçeada'da yığınak yapmış olan Kraliyet Donanması'na taarruzu ile meydana gelmişti. İtilaf kuvvetlerinin ağır zırhlı yoksunluğu, Yavuz muharebe kruvazörü ile Midilli hafif kruvazörünün bölgeye taarruz etmesine fırsat sağlamıştı. Saldırı sonucunda Birleşik Krallık'a ait monitör olarak sınıflandırılan iki küçük savaş gemisi battı, bir uçak düşürüldü ve birçok personel öldü. Muharebe sırasında önemli hasar almayan Osmanlı gemileri, dönüş esnasında adayı saldırılardan korumak üzere İtilaf güçlerince döşenmiş olan deniz mayınlarına çarptı. Yavuz hasar aldı, Midilli ise battı ve mürettebatının bir kısmı öldü, bir kısmı ise esir düştü. Yavuz, Birleşik Krallık uçaklarının saldırıları altında Çanakkale Boğazı'na ulaşmayı başardı; buraya vardığında karaya oturdu ve altı gün sonra kurtarılana dek sürekli hava saldırısına maruz kaldı. Gerçekleşen muharebe sonrası Osmanlı Devleti'nin en modern iki savaş gemisinden birinin hasar alması, diğerinin ise batması donanmanın gelecekteki hareketlerini son derecede kısıtlamıştı.

HMS <i>Lord Nelson</i> (1906)

HMS Lord Nelson, Lord Nelson zırhlı savaş gemisi sınıfına mensup, Kraliyet Donanması'na ait son ön-dretnot. 1906'da denize indirildi ve 1908'de göreve başladı. Lord Nelson, I. Dünya Savaşı 1914 yılında başladığında Manş Denizi Filosunun bayrak gemisiydi. 1915 yılı başlarında Akdeniz'de görev yapmaya başladı ve Çanakkale Savaşı'ndaki deniz harekâtlarına katıldı. Harekâtlar sonrasında orada kaldı ve sonraları adı Ege Filosu olarak değiştirilen Doğu Akdeniz Filosu'nun bayrak gemisi oldu. 1918 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun teslimiyeti üzerine Karadeniz'e hareket etti ve 1919 yılında Birleşik Krallık'a geri dönüşüne kadar bayrak gemisi olarak görevini sürdürdü. 1920 yılında hurdaya çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Torpido botu</span>

Torpido bot, savaşta torpido taşımak için tasarlanmış nispeten küçük ve hızlı bir savaş gemisidir.

HMS <i>E11</i>

HMS E11, Kraliyet Donanması'nın 23 Nisan 1914 tarihinde suya indirilen E sınıfı denizaltısıdır. 1915 yılı Çanakkale deniz harekâtlarındaki en etkili denizaltılardan birisidir. Marmara Denizi'ne yaptığı üç akın seferinde 27'si buhar gücü ile çalışan ve 58'i daha küçük yelkenli tekneler olmak üzere farklı büyüklüklerde 80'den fazla gemiyi batırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">HMS Agamemnon (1906)</span>

HMS Agamemnon, Britanyalı Kraliyet Donanması için inşa edilen iki Lord Nelson sınıfı ön dretnot zırhlıdan biridir. Mondros Ateşkes Antlaşması, Limni adasının Mondros Limanı'ndayken bu zırhlıda imzalanmıştır.

SMS <i>Friedrich Carl</i>

SMS Friedrich Carl, 1900'lü yılların başında Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilmiş bir zırhlı kruvazördür. Prinz Adalbert sınıfının ikinci ve son gemisidir. Friedrich Carl, Hamburg'daki Blohm + Voss tersanesinde inşa edildi. 1901'de kızağa konuldu, Aralık 1903'te tamamlandı, toplam maliyeti 15.665.000 Goldmark idi. Ana bataryaları dört adet 21 cm'lik toptan oluşuyordu ve 20,4 kn (37,8 km/sa) hız yapabilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Lord Nelson sınıfı zırhlı</span>

Lord Nelson sınıfı, 1905-1908 yıllarında inşa edilen iki gemiden oluşan Kraliyet Donanması'na bağlı bir ön-dretnot savaş gemisi sınıfıdır. Dreadnought savaş gemisinin 1906 yılında denize indirilmesiyle beraber son Britanya ön-dretnotları sayılırlar. 1914 yılında I. Dünya Savaşı başladığında sınıfın iki gemisi Lord Nelson ve Agamemnon, Manş Denizi Filosu'nda hizmet etmekteydi. 1915 yılının başlarında Çanakkale Savaşı deniz harekâtlarına katılmaları için her iki kardeş savaş gemisi Akdeniz'e transfer edildi. Alman muharebe kruvazörü Goeben ile hafif kruvazör Breslau'nun Akdeniz'e açılmasını önlemek için sonradan adı Ege Filosu olarak değiştirilecek olan Doğu Akdeniz Filosu'na katıldılar. 1919 yılında iki gemi Birleşik Krallık'a geri döndü. Lord Nelson, Haziran 1920'de hurdaya çıkarılana kadar pasif bırakıldı; ancak Agamemnon, 1927'de hurdaya çıkarılana kadar radyo kontrol hedef gemisi olarak hizmet etti. Hurdaya çıkarıldığında son İngiliz ön-dretnotuydu.

<span class="mw-page-title-main">HMS Queen (1902)</span>

HMS Queen, 1904'te Kraliyet Donanması'nda hizmete giren London veya Queen sınıfı zırhlı. Bu adı taşıyan onuncu Kraliyet Donanması gemisidir.

HMS <i>Hood</i>

HMS Hood Kraliyet Donanması için inşa edilen son muharebe kruvazörüdür.

HMS <i>Malaya</i>

HMS Malaya, İngiliz Kraliyet Donanması'na ait, 1913'te sipariş edilen ve 1916'da hizmete giren Queen Elizabeth sınıfı zırhlı. Devreye girdikten kısa bir süre sonra Büyük Filo'nun bir parçası olarak Jutland Muharebesi'nde savaştı. Bu çatışma ve sonuçsuz 19 Ağustos çatışması dışında Birinci Dünya Savaşı sırasındaki hizmeti çoğunlukla Kuzey Denizi'nde rutin devriyeler ve eğitimden ibaretti.

<i>Derzki</i> sınıfı muhrip

Derzki veya Bespokoynıy sınıfı muhrip, Rus İmparatorluk Donanması için I. Dünya Savaşı'ndan hemen önce inşa edilen muhrip sınıfı. Rus Karadeniz Filosu için dokuz gemi inşa edildi. Bu gemiler Rus muhribi Novik'in türeviydi, ama biraz daha küçüktü. Gemiler Rus denizciler arasında popülerdi ve özellikle Osmanlı Donanması'nın benzer gemilere sahip olmadığı Karadeniz'de etkiliydiler.

HMS <i>Thunderer</i> (1911)

HMS Thunderer, 1910'ların başında Kraliyet Donanması için inşa edilen dördüncü ve son Orion sınıfı dretnot zırhlıydı. Kariyerinin büyük kısmını Anavatan Filosu ve Büyük Filo'da geçirdi. I. Dünya Savaşı sırasındaki hizmeti genellikle rutin devriyeler ve Kuzey Denizi'nde eğitimden oluşuyordu. Mayıs 1916'da Jutland Muharebesi'nde ve sonuçsuz 19 Ağustos 1916 muharebesi'nde de yer aldı.

HMS <i>Centurion</i> (1911)

HMS Centurion, 1910'ların başlarında Kraliyet Donanması için inşa edilen dört King George V sınıfı dretnot savaş gemisinin ikincisiydi. Kariyerinin büyük kısmını Anavatan Filosu ve Büyük Filo'da geçirdi. 1914'ün sonlarında Scarborough, Hartlepool ve Whitby'yi bombalayan Alman gemilerini başarısız şekilde takip etti, Mayıs 1916'da Jutland Muharebesi'nde yer aldı. Bu çatışmalar dışında I. Dünya Savaşı sırasındaki hizmeti genellikle rutin devriyeler ve Kuzey Denizi'nde eğitim ile geçti.

SMS <i>König Wilhelm</i>

SMS König Wilhelm, Prusya'nın ve daha sonra Alman İmparatorluk Donanması'nın zırhlı fırkateyniydi. Geminin inşasına 1865 yılında, aslenOsmanlı İmparatorluğu için Fatih adı altında, Londra'daki Thames Ironworks tersanesinde başlandı. Şubat 1867'de gemi inşası sürerken Prusya tarafından satın alındı, Nisan 1868'de denize indirildi ve Şubat 1869'da Prusya Donanması'nda görevlendirildi. Gemi Arminius, Prinz Adalbert, Friedrich Carl ve Kronprinz gemilerinin ardından Prusya Donanması tarafından sipariş edilen beşinci zırhlıydı. Zırhlı bir fırkateyn olarak inşa edildi, ana top bataryası on altı 24 santimetre (9,4 in) ve beş 21 santimetre (8,3 in) toptan oluşuyordu; kariyerinde daha sonra birkaç küçük silah ve torpido tüpü eklendi.

HMS <i>Hercules</i> (1868)

HMS Hercules Kraliyet Donanması için Viktoryen dönemde inşa edilen merkezi bataryalı bir zırhlı gemidir. 10 inç (250 mm) çapında bir ana batarya taşıyan ilk savaş gemisidir.

Refakat gemisi ya da refakat uçak gemisi, II. Dünya Savaşı'nda Kraliyet Donanması, Amerika Birleşik Devletleri Donanması, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri ve Japon İmparatorluk Hava Kuvvetleri tarafından kullanılan küçük ve yavaş tipte bir uçak gemisiydi. Genellikle daha büyük filo gemilerinin yarısı uzunluğunda ve üçte biri deplasmanına sahip, daha yavaş, daha az uçak taşıma kapasitesi ile daha hafif silah ve zırha sahiptiler. Refakat gemileri çoğunlukla ticari bir gemi gövdesi üzerine inşa edilmeleri sebebiyle daha ucuzdu ve istenildiğinde hızlı bir şekilde inşa edilmeleri mümkündü. Bu, filo gemilerinin sayıca az olması durumunda, geçici olarak fazla sayıda görevlendirilebildikleri için bir avantajdı. Bununla birlikte, koruma eksikliği yaşanması refakat gemilerini savunmasız hale getirirdi ve bazıları bu nedenle battı. Hafif uçak gemisi, çoğu bakımdan refakat gemilerine benzer bir konseptti, ancak filo gemilerinin yanında görev yapmak için gerekli olan daha yüksek hızlara sahipti.

<i>Ise</i> (zırhlı)

Ise, Japon İmparatorluk Donanması'nın Ise sınıfı zırhlısıydı. 1910'larda inşa edilen iki dretnot savaş gemisinden oluşan sınıfının lider gemisiydi.