İçeriğe atla

HD DVD

HD DVD ya da High-Definition DVD yüksek tanımlamalı videolar veya veri taşınması için artık geliştirilmeyen bir optik depolama teknolojisidir.

Tarihi

HD DVD'ler standart DVDlerin geleceği olarak geliştirilmişlerdir. Standart DVDlerin üç katına kadar veri depolayabilirler. Maviışın formatlıyla rekabetiyle bilinen HD DVDler Sony'e karşılık Nec ve Toshiba'ca desteklenmiştir. DVD Forum tarafından 19 Kasım 2003'te yapılan oylamada standart DVDlerin halefi olarak seçilmiştir. Yaygınlaşması için büyük destek olarak 2006'daki CES da Microsoft 2006 Kasım'ında piyasaya sürülen oyun konsolu Xbox 360 ın HD DVD sürücüsünü destekleyebileceğini duyurdu.

31 Mart 2006 da Toshiba Japonya da ¥110,000 ($934)'lik fiyatla ilk HD DVD oynatıcısı piyasaya çıktı. 18 Nisan 2006 da da Amerika Birleşik Devletleri'nde piyasaya sürülen HD DVD bu kez $499 ve $799 gibi daha uygun fiyatlar taşıyordu.

Mimarisi

HD DVD tek katmanda 15 GB, çift katman söz konusu olduğunda ise 30 GB veri saklayabilir. HD DVD-RAM ise tek katmanda 20 GB, çift katmanda 40 GB veri saklayabilir. Standart DVD formatında olduğu gibi, HD DVD nin veri saklayan tabakası yüzeyden 0.6 mm aşağısındadır. HD DVD leri diğer eski formatları da DVD-CD okuyabilir.

Hibrit formatlar

Hibrit denilen melez formatlar ise diğer optik depolama aygıtları ile daha fazla oyun için geliştirilmiştir. HD DVD ler için standart formatı da destekleyen ve HD DVD okuyucuları için high definition videolar içeren iki çeşidi mevcuttur. Combo disk bir yüzünde DVD ve diğerinde HD DVD yüzeyi içeren ve her biri iki katman olan disktir. İkiz diskler iki yüzü de üç tabakaya kadar veri tabakası içerebilen HD veya standart özellikteki DVD'lerdir. Bu yeni teknoloji tek birimle yüksek oranda veri içerebiliyor ve standartları ortak bünyede toplamasından dolayı iki okuyucu yerine tek okuyucuya gerek duyduğundan son kullanıcılar için toplam masrafı azaltıyor..

3x DVD

Bu HD DVD formatında standart dvd ler üç katına kadar veri taşıyabiliyor. Ucuz maliyet arayan çoklu dvd dağıtıcıları için kullanışlı bir formattır. Fiziksel olarak eski DVD lerin türevi olması neden ucuz olduğunu açıklasa da yeni teknolojileri kullanan HD film dağıtıcıları için yeterince veri alanı ve kalite sağlayamaz.

Dosya Sistemi

Önceki formatlardaki gibi HD DVD de ISO 9669 veya UDF dosya sistemlerinin desteklemektedir. Şu an tüm HD DVD ler UDF 2.5 versiyonunu kullanmaktadırlar.

Ses

HD DVD optik taşıyıcılar 24-bit/192 kHz kodlamaya kadar iki kanallı, 24-bit/96 kHz kodlamada ise sekiz kanallı ses iletebilir.

Tüm HD DVD oynatıcılar sıkıştırılmamış PCM, Dolby Digital AC3, Dolby Digital EX, DTS ve Dolby TrueHD ses kodlamasını çözebilirler. Eğer varsa ikinci ses dosyası da benzer formatlarda veya codec eklentisiyle saklanabilir.

En yüksek ses kalitesi için HD DVD içerik sağlayıcıları PCM, Dolby TrueHD veya DTS-HD Master Audio dan birini tavsiye ederler..

Görüntü

HD DVD birçok farklı formatta görüntü taşınmasını destekler, düşük çözünürlükler için CIF ve SDTV, standart DVD'lerce desteklenen formatlar ve 720p-1080i-1080p gibi HDTV formatlarını destekler. HD DVD MPEG2 ile kodlanan görüntüleri, VC-1 gibi yenilerini ve çokça kullanılan H.264/MPEG-4 kodlamalarını destekler.

Dijital yayın hakları

Ticari açıdan kullanılan HD DVD ler entegre edilmiş AACS LA lisans koruma teknolojisiyle dağıtılırlar. "Audio Watermark Protection" adlı HD DVD lisans koruma teknolojisinde ise HD DVD lerin içerdiği bir alıcı sayesinde duyulamayan ses ile kodlanan ve kopyalama veya açıktan kayıt ile elde edilemeyen veriler algılanır ve eğer yoklarsa/zarar görmüşlerse aygıtı okumaz.

Diğer bir uygulamada HDCP, donanımın tümümün ona uygun olmasını gerektirir ve kopyalamaya karşı önlem almayı hedefler, uyumlu okuyucu, monitör vs. gerektirir.

İnteraktif İçerik

İnteraktif içeriğe izin veren HDi sistemi kullanırlar. HDi: HTML, XML, CSS, SMIL, ECMAScript ve JavaScript gibi web tabanlı teknolojilerin kullanılmasına izin verir.

Donanım

HD Tv ve LCD Tv

Uyumluluk

Geriye uyumluluk tüm HD DVD sürücülerince desteklenecektir, kullanıcılar tek oynatıcıyla CD, DVD ve HD DVD oynatabilecek. Ayrıca zaten DVD ve HD DVD versiyonlarını tek birimde toplayan optik taşıyıcılar bulunmaktadır.

HD DVD oynatıcılar

18 Nisan 2006'da, Toshiba firması HD-A1 ve HD-XA1 adlı ilk HD DVD oynatıcıları piyasaya sürdü. 2003'te Japonya'da piyasaya sürülmüş ancak bu denli yaygınlaşmamış ve kullanım alanı bulamamıştı.

İkinci nesil okuyucularında çıkması fazla uzun sürmedi ve 2006 yılının son çeyreğinde onlar da piyasadaki yerini aldı.

Universal oynatıcılar (HD DVD + Blu-ray (Mavi Işın))

18 Ekim 2006 da Vidabox ilk iki HD formatını da destekleyen okuyucuyu duyurdu. VidaBox ve VidaMax adlı ürünler 24-bit renkte, 1080p çözünürlüğe kadar görüntüyü iki optik taşıyıcıdan da okuyabiliyorlardı.

13 Nisan 2007 de Samsung Duo HD player adındaki hibrit okuyucuyu duyurdu ve bu ortak okuyucular adına olumlu bir adım olarak tüketiciye yansımıştır.

Bilgisayar sürücüleri

16 Mayıs 2006 da Toshiba ilk HD DVD-ROM sürücüsünü piyasaya sürdü. HP, Acer, Samsung, LG,Fujitsu diğer HD DVD sürücüsü üreticileri olmakta gecikmediler yalnız Türkiye'de zaten pahalı olmaları, üstüne de binen yüksek vergiler sebebiyle, ekonomik şartlar da göz önünde bulundurularak yaygınlaşması ilk aşamada mümkün olmamıştır. Rekabet koşulları ve üretim maliyetlerinin düşmesiyle yaygınlaşması beklenmekteydi.

Microsoft'un 29 Ocak 2007 de piyasaya sürdüğü işletim sistemi Vista'da dahili ve oyun konsolu Xbox 360'ta harici sürücü desteği verilmesiyle bilgisayar kullanıcıları açısından daha erişilir olmuştur.

HD DVD'nin sonu

18 Şubat 2008 tarihi itibarı ile en büyük destekçisi Toshiba'nın HD DVD oynatan ve kaydeden cihazlar ile bilgisayar sürücülerinin geliştirilmesini, üretimini ve pazarlanmasını durdurduğunu bildirmesi ile Blu-ray formatlı ürünlerle olan rekabet savaşını kaybeden HD DVD, kullanıcılarını hayal kırıklığı içinde bırakarak tarihteki yerini almıştır.

Piyasada halihazırda daha önceden üretimi yapılmış olan HD DVD ürünleri bulmak gittikçe zorlaşmakla birlikte stok fazlası disk ve oynatıcıların format ölmeden öncekine nazaran çok daha düşük fiyatlarla temin edilebilmeleri sebebiyle Blu-ray'e ucuz bir alternatif olarak bir kısım kitle tarafından HD DVD ürünleri halen alınmakta ve satılmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">DVD</span>

DVD, CD-ROM görünümünde elektronik kayıt ortamıdır. İngilizce Digital Versatile Disc sözcüklerinin akronimidir. CD'ye göre, çok daha yüksek kayıt kapasitesine sahiptir. DVD-Video, DVD-Audio, DVD-ROM, DVD-RAM, DVD-R ve DVD-RW gibi çeşitleri vardır. Gündelik yaşamda, teknik tanımı dikkate alınmadan ve sözcüğün açılımı düşünülmeden, yaygın olarak, DVD üzerine kaydedilmiş, film ya da video anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Sony</span> Japonya merkezli uluslararası firma

Sony, Japonya kökenli çokuluslu şirketler topluluğu. Topluluğun ana şirketi, Tokyo'nun Minato semtinde yerleşik olan Sony Corporation'dır. Sony, dünyanın en büyük tüketici elektroniği ve profesyonel elektronik üreticilerinden biridir. Ayrıca dünyanın en büyük oyun konsolu üreticisi, dünyanın ikinci en büyük video oyun yayıncısı ve en kapsamlı medya şirketlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Blu-ray</span>

Blu-ray Disc (BD), genellikle basitçe Blu-ray olarak bilinen, bir sayısal optik disk depolama biçimidir. DVD formatının yerini alması için ve birkaç saatlik yüksek çözünürlüklü ve ultra yüksek çözünürlüklü (2160p) videoyu depolayabilecek şekilde tasarlanmıştır. Uzun metrajlı filmler gibi video materyaller ve PlayStation ve Xbox gibi oyun konsolları için hazırlanan video oyunlarının fiziksel dağıtımları Blu-ray'in ana uygulama alanlarındandır ve ayrıca üzerinde her türlü sayısal veri güvenli bir şekilde saklanabilir. "Blu-ray" adı, diski okumak için kullanılan mavi lazere atıfta bulunur ve bu, bilgilerin DVD'ler için kullanılan daha uzun dalga boylu kırmızı lazerle mümkün olandan daha yüksek bir yoğunlukta saklanmasına olanak tanır.

<span class="mw-page-title-main">Optik disk sürücüsü</span> ışığa duyarlı veri depolama medyalarından veri okumak veya bu medyalara veri yazmak amacıyla kullanılan cihaz

Optik sürücü adı verilen aygıtlar, ışığa duyarlı veri depolama medyalarından veri okumak veya bu medyalara veri yazmak amacıyla kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Optik disk</span>

Bilgisayarcılık, seslerin çoğaltılması ve video sektöründe optik disk düz, çembersel, genellikle polikarbonat bir disktir ve bunun üstündeki veriler depolanmış olarak çıkıntılar halinde içerisindeki düz bir yüzeyde bulunmaktadır. Bu verilere genellikle, disk üzerindeki özel bir maddenin bir lazer diyot vasıtasıyla ışıma yaptırılmasıyla erişilir. Çıkıntılar yansıyan lazer ışığının biçimini bozar.

<span class="mw-page-title-main">TOSLINK</span>

TOSLINK, fiber optik bağlantı sistemidir. Özellikle CD, MiniDisc, DAT gibi tüketici grubu ses sistemleri arasında dijital ses sinyalini taşımak için kullanılır. Toslink bağlantı kablosu uygulama ve ihtiyaç duyulan band genişliğine göre plastik korumalı ucuz optik fiber, kaliteli çok katmanlı optik fiber ve hatta quartz sınıfı optik fiberden yapılabilir.

<span class="mw-page-title-main">HDMI</span> yüksek kalitede ses ve görüntü verisi aktaran ara birim

Yüksek çözünürlüklü çokluortam arayüzü veya kısaca HDMI, 2003 yılında ses (audio) ve görüntü (video) verilerini sıkıştırılmadan dijital olarak aktarmak için geliştirilmiş bir arabirimdir. HDMI; blu-ray disk çalar, HD-DVD disk çalar, bilgisayar, oyun konsolu, dijital uydu alıcısı gibi cihazları uyumlu ses ve görüntü cihazlarına bağlar. 2006 yılında HDTV, kameralar ve dijital fotoğraf makinelerinde de görülmeye başlamıştır.

HD DVD-RW HD DVD-R ile aynı kapasiteye sahip HD DVD'nin tekrar yazılabilir bir çeşididir. Tipik olarak tek katmanda 15 GB, çift katmanda ise 30 GB veri depolayabilir. Format Toshiba tarafından üretildi ve 2006'nın başlarında HD DVD Tanıtım Grupu tarafından kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">DVD-RW</span>

Bir DVD-RW disk tekrar yazılabilir bir optik diskdir ve depolama kapasitesi tipik 4,7 GB kapasiteye sahip bir DVD-R ile aynıdır. Format Pioneer tarafından Kasım 1999'da geliştirildi ve DVD Forum tarafından kabul gördü. DVD-RAM gibi değildir, bu DVD oynatıcılarının yaklaşık %75'i tarafından oynatılabilinir.

<span class="mw-page-title-main">DVD-R</span>

DVD-R bir kaydedilebilir DVD formatıdır. Her ne kadar orijinal standart kapasite olan 3.95 GB Pioneer tarafından geliştirilmiş olsa bile tipik bir DVD-R'nin depolama kapasitesi 4.71 GB dır. Her iki değer selefi (atası) olan CD-R'nin 700 MB olan kapasitesinden daha fazladır

<span class="mw-page-title-main">DVD-DL</span>

DVD+R DL (veya Türkçesiyle Çift Katmanlı Çok Amaçlı Teker DVD+R9 DVD+R formatından DVD+RW Anlaşması tarafından türetildi. İlk kullanımı Ekim 2003'te olmuştur. DVD+R DL diskler kaydedilebilir iki boya katmanı kullanır. Her bir katman yaklaşık 4,7 GB'lık kapasiteye sahiptir. Çift katmanlı diskin kapasitesi hemen hemen 8.55 GB dır. Diskler birçok DVD aygıtları tarafından okunabilirler ve sadece DVD+R DL ve Super Multi sürücüler kullanılarak oluşturulabilirler. DL sürücüler 2004'ün ortalarında satışa çıkarıldı. DL medyanın fiyatı tek yüzlülere göre çok fazladır. En son DL sürücüler çift katmanlı bir diski mevcut tek katmanlılara göre daha yavaş yazarlar.

DVD+R bir kez yazılabilen 4,7 GB depolama kapasitesine sahip olan 2295104 sektörlü optik disktir. DVD-R 'den biraz daha fazla kapasiteye sahiptir. 2002'nin ortalarında DVD+RW Anlaşması olarak bilinen şirketler topluluğu tarafından üretilmiştir. DVD Forum tarafından üretilen DVD-R formatıyla rekabet halindedir. Bu yüzden DVD Forum tarafından kabul tanınmadı. Dolayısıyla 25 Ocak 2008'e kadar DVD+R formatı resmî değildi.

DVD+RW DL, depolama kapasitesi 8.5 GB olan tekrar yazılabilen bir optik disktir. DVD+RW DL disklerde iki adet tekrar yazılabilen boya katmanı vardır.

<span class="mw-page-title-main">LaserDisc</span>

LaserDisc veya Laserdisc (LD) ticari kullanıma sunulmuş ilk optik disk depolama ortamıdır. Laserdisc'in depolama kapasitesi oldukça yeterliydi ancak yedekleme ortamı olarak yetenekleri çok sınırlıydı. Temelde bu teknoloji pahalı ama yüksek kaliteli bir ev videosu formatı idi. Bugün yerini tamamen DVD'ye bırakmış durumdadır ve artık ne diskleri ne de bunları oynatacak cihazlar üretilmektedir. İlk laserdisc film 1978'de piyasaya verilmişti, son laserdisc film ise 2001'de üretildi. VHS'den çok daha kaliteli görüntü ve ses sunduğu halde pahalı ve hantal oluşu, sınırlı kapasitesi ve kayıt yapma imkânının olmayışı yüzünden bu teknoloji yaygınlaşamadı, hatta ABD ve Japonya dışındaki ülkelerin çoğuna uğramadı bile.

Dolby Digital, Dolby Laboratuvarları tarafından geliştirilen veri ve ses sıkıştırma teknolojilerinin ismidir. Orijinal ismi, 1994'e kadar Dolby Stereo Digital olarak kullanılmıştır.

Dolby Laboratories, ses gürültü azaltma, ses kodlama ve sıkıştırma konusunda uzmanlaşmış bir Amerikan şirketidir. Dolby teknolojileri, tüketici elektroniği firmaları tarafından lisans bedeliyle kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">DVD Oynatıcı (macOS)</span>

macOS DVD Oynatıcı Apple Inc. tarafından yapılan, MacOS'da varsayılan DVD oynatıcısıdır. Birden çok ses, video ve altyazı parçası, ayrıca Dolby Digital 5.1 geçidi, DVD erişim URL'leri ve altyazılar gibi tüm standart DVD özelliklerini destekler. Bazı durumlarda, kullanıcılar açacakları VOB dosyasını seçebilirler. DVD Oynatıcı ayrıca DVD Studio Pro ve iDVD'nin yazdığı DVD'lerle tam uyumludur; bunlara DVD Studio Pro'nun HD DVD'leri dahildir. 2016'dan itibaren, macOS varsayılan uygulamaları arasında kalan tek 32 bitlik uygulamadır.

<span class="mw-page-title-main">DVD Studio Pro</span>

DVD Studio Pro Apple tarafından yayınlanan ileri teknoloji ürünü bir yazılım aracıydı. Kullanıcılara üretim evlerinde çoğaltma için gönderilecek DVD ustalarını yaratmalarına izin vermek için idi. Diğer Apple uygulamaları ile sıkı entegrasyonu, kullanıcılara Final Cut Pro ve Motion projelerini almasına ve aracı formatları kodlamadan DVD formatına dönüştürmelerine olanak tanır. Bu, üretim iş akışını düzleştirir ve yükü azaltır. Final Cut Pro X, Motion 5 ve Compressor 4'ün piyasaya sürülmesiyle birlikte durduruldu.

Dolby TrueHD, Blu-ray Disc oynatıcılar ve A/V alıcıları gibi ev eğlence cihazlarında kullanılan Dolby Laboratories tarafından geliştirilen kayıpsız, çok kanallı bir ses çözücüdür. DVD-Video formatı için ses standardı olarak kullanılan Dolby Digital (AC-3) surround ses çözücü bileşeninin ardıllarından biridir. Bu uygulamada, Dolby TrueHD, DTS'nin kayıpsız bir çözücü bileşeni olan DTS-HD Master Audio ile rekabet eder.

Roxio Creator, Roxio tarafından üretilen bir optik disk yazma programıdır. İlk başta Easy Media Creator adı ile piyasaya çıkan program, önceki Easy CD Creator serisinin güncellenmiş bir sürümüdür.