İçeriğe atla

HD 40307

Koordinat:Sky map 05sa 54d 04,2409s; -60º 01' 24,498″
HD 40307
Gece gökyüzünde HD 40307'nin konumu. Yıldız "Pictor" sözcüğünün altındaki kırmızı elmas şekliyle gösterilmiştir.
Gözlem verisi
Dönem J2000 (ICRS)      Ekinoks J2000 (ICRS)
TakımyıldızRessam
Sağ açıklık (α)05sa 54d 04,2409s[1]
Dik açıklık (δ)−60° 01′ 24,498″[1]
Görünür büyüklük (V)7,17[1]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
K2.5V[1]
B−V renk ölçeği0,93[1]
Astrometri
Dikey hız ()+30,4 ± 0,2[1] km/s
Özdevinim (μ)RA: -51,76 mys/y
Dec.: -60,44 mys/y
Iraklık açısı (π)77,95 ± 0,53[1] mas mys
Uzaklık41,8 ± 0,3 Iy
(12,83 ± 0,09 pc)
Mutlak büyüklük (V)6,63[not 1]
Özellikler
Kütle (m)0,75+0,03-0,04[2] M
Yarıçap (r)0,716 ± 0,010[3] R
Aydınlatma gücü0,19 L
Yüzey kütle çekimi (log g)4,47 ± 0,16[4] cgs
Sıcaklık4977 ± 59[4] K
Metallik [Fe/H]−0,31 ± 0,03[4]
Dönüş hızı ()~48 gün[4] km/s
Yaş1,2 (≥ 0,2) × 109[2]
Katalog belirtmeleri
CD−60 1303, CPD−60 508, GC 7474, GJ 2046, HIP 27887, PPM 355061, SAO 249388

HD 40307, dünyadan yaklaşık 42 ışık yılı uzaklıkta, Ressam takımyıldızında yer alan turuncu (K türü) bir anakol yıldızıdır. Adını Henry Draper Kataloğu'ndaki adlandırmasından alır. Kütlesinin Güneş'e oranla az miktarda daha küçük olduğu hesaplanmıştır. HD 40307, 1900 yılında veya bundan daha önce Cape Fotoğraf Durchmusterung'u kapsamında gözlemlenmiştir.[5] 2008 yılında yörüngesinde üç güneş dışı gezegen tespit edilmiştir.[1][6]

Tarihçe ve adlandırılma

HD 40307 adlandırması Henry Draper Kataloğu'ndan gelmektedir. Bu katalog 1911-1915 yılları arasında Annie Jump Cannon ve çalışma arkadaşlarının yaptığı tayfsal sınıflandırmalara dayanmaktadır ve 1918 ile 1924 yılları arasında yayımlanmıştır.[7][8] Sirius, Rigel ve Betelgeuse gibi yıldızların aksine, HD 40307 yaygın, konuşma dilinde kullanılan bir ada sahip değildir.

Özellikleri

K türü bir yıldız olan HD 40307, turuncumsu renkte ışık yayar.[1] Güneş'in yarıçapının ve kütlesinin yaklaşık dörtte üçüne sahiptir, bu da Güneş'ten daha küçük olduğu anlamına gelmektedir.[2] HD 40307'nin ısısının 5000 K'in hemen altında olduğu gözlemlenmiştir. Bu K türü bir yıldız için nispeten yüksektir ve normalde Güneş gibi G türü yıldızlarda bulunan sıcaklıklara yaklaşmaktadır.[9]

HD 40307'nin yörüngesindeki gezegenleri keşfeden gök bilimciler yıldızlardaki metal oranlarının yörüngelerindeki gezegenlerin Dünya gibi kayalık mı, yoksa Jüpiter gibi gaz gezegenleri mi olacaklarını belirlediğini öne sürmüştür.[10]

Uzaklık ve görünürlük

Güneş'e 42 ışık yılı gibi nispeten yakın bir uzaklıkta olmasına rağmen HD 40307'nin kadri 7.17'dir ve çıplak gözle görülmesi mümkün değildir.[11] Yaklaşık 413 bin yıl önce Güneş'e 6.4 ışık yılı kadar yaklaştı.[12]

Gezegen sistemi

HD 40307'nin gezegenlerinin yörüngeleri.

Yıldızın gözlemlendiği beş yılın sonunda,[13] Avrupa Güney Yarımküre Astronomik Araştırmalar Organizasyonu Haziran 2008'de HD 40307'nin yörüngesinde üç tane "Dev Dünya" keşfettiklerini açıkladı. Gezegenler HARPS spektrografi sistemi kullanılarak ışınsal dikeyhız yöntemiyle tespit edildi.[14]

Gezegenlerin üçü de yıldıza çok yakın yörüngelere sahiptir.[4] Sistemin en dıştaki üyesi yıldıza Merkür'ün Güneş'e olan uzaklığından üç kat daha az bir mesafede bulunmaktadır.[15][not 2] Gezegenler Dünya'dan daha büyük; ama büyük olasılıkla Uranüs ve Neptün'den daha küçüktür.[4] Dinamik analiz, gezegenlerin kayalık gezegenler değil, gaz devleri olabileceğini ortaya koymaktadır.[16] Bunun yanı sıra, ışıksal dikeyhız ölçümleri doğrusal bir eğilim göstermektedir, bu da yıldızın etrafında daha uzun bir yörüngesi olan bir başka gezegenin var olma ihtimalini ortaya çıkarmaktadır.[4]

2012 yılında, Hertfordshire Üniversitesi'nden Mikko Tuomi liderliğindeki gök bilimcilerden oluşan ekip tarafından yürütülen çalışmalarda, gezegenlerin varlığı doğrulandı ve ilave olarak üç gezegen daha bulunduğu duyuruldu.[17]

HD 40307 sistemi[17]
Bileşen
(yıldızından uzaklığına göre)
KütleYarı büyük eksen
(AU)
Yörünge süresi
(gün)
Dış merkezlikEğiklikYarıçap
b≥ 4,0 +0,8-0,7 M0,0468 +0,0023-0,00244,3123 +0,0011-0,00120,20 +0,16-0,14
c≥ 6,6 +1,1-1,0 M0,0799 ± 0,0040 9,6184 +0,0050-0,00490,06 +0,06-0,11
d≥ 9,5 +1,7-1,5 M0,1321 +0,0066-0,006420,432 +0,022-0,0240,07 +0,11-0,07
e≥ 3,5 ± 1,4 M0,1886 +0,083-0,010434,62 +0,21-0,200,15 +0,13-0,15
f≥ 5,2 +1,5-1,6 M0,247 +0,011-0,01451,76 +0,50-0,460,02 +0,20-0,02
g≥ 7,1 ± 2,6 M0,600 +0,034-0,033197,8 +9,0-5,70,29 +0,31-0,29

Notlar

  1. ^ Görünür parlaklık ve ıraklık açısı kullanılarak:
  2. ^ Merkür yaklaşık 0.39 AB'lik bir mesafeye sahiptir.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i HD 40307, girişi, SIMBAD. 18 Haziran 2008 tarihinde erişilmiştir.
  2. ^ a b c HD 40307 9 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., veritabanı girişi, Geneva-Copenhagen Survey of Solar neighbourhood, J. Holmberg et al., 2007, CDS veritabanı V/117A 8 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 19 Kasım 2008 tarihinde erişilmiştir. Ages, metallicities, and kinematic properties of ~14 000 F and G dwarfs, B. Nordström, M. Mayor, J. Andersen, J. Holmberg, F. Pont, B. R. Jørgensen, E. H. Olsen, S. Udry ve N. Mowlavi, Astronomy and Astrophysics 418 (Mayıs 2004), pp. 989–1019, Bibcode2004A&A...418..989N, DOI:10.1051/0004-6361:20035959.
  3. ^ HD 40307 21 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., girişi, CDS veritabanı J/A+A/450/735 19 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; described in Effective temperature scale and bolometric corrections from 2MASS photometry, E. Masana, C. Jordi ve I. Ribas, Astronomy and Astrophysics 450, #2 (Mayıs 2006), s. 735–746. Bibcode2006A&A...450..735M. DOI:10.1051/0004-6361:20054021.
  4. ^ a b c d e f g M. Mayor, S. Udry, C. Lovis, F. Pepe, D. Queloz, W. Benz, J.-L. Bertaux, F. Bouchy, C. Mordasini, D. Segransan (2009). "The HARPS search for southern extra-solar planets. XIII. A planetary system with 3 Super-Earths (4.2, 6.9, & 9.2 Earth masses)".  Submitted to Astronomy and Astrophysics. 493 (2). s. 639. arXiv:0806.4587 $2. Bibcode:2009A&A...493..639M. doi:10.1051/0004-6361:200810451. 
  5. ^ CPD−60 508 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., veritabanı girişi, Cape Fotoğraf Durchmusterung'u (CPD), D. Gill ve J. C. Kapetyn, 1895–1900, CDS ID I/108 23 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  6. ^ Three super-Earths found around one star 23 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jeanna Bryner, MSNBC, 16 Haziran, 2008. 18 Haziran 2008 tarihinde erişilmiştir.
  7. ^ s. 214–215. The Henry Draper Memorial, Annie J. Cannon, Journal of the Royal Astronomical Society of Canada 9, #5 (Mayıs-Haziran 1915), s. 203–215, Bibcode1915JRASC...9..203C.
  8. ^ The Henry Draper Catalogue, Annie J. Cannon and Edward C. Pickering, Annals of Harvard College Observatory;
    hours 0 to 3, 91 (1918), Bibcode1918AnHar..91....1C;
    hours 4 to 6, 92 (1918), Bibcode1918AnHar..92....1C;
    hours 7 to 8, 93 (1919), Bibcode1919AnHar..93....1C;
    hours 9 to 11, 94 (1919), Bibcode1919AnHar..94....1C;
    hours 12 to 14, 95 (1920), Bibcode1920AnHar..95....1C;
    hours 15 to 16, 96 (1921), Bibcode1921AnHar..96....1C;
    hours 17 to 18, 97 (1922), Bibcode1922AnHar..97....1C;
    hours 19 to 20, 98 (1923), Bibcode1923AnHar..98....1C;
    hours 21 to 23, 99 (1924), Bibcode1924AnHar..99....1C.
  9. ^ "Properties of Stars". Astronomy Notes. Jodrell Bank Centre for Astrophysics. 2007. 22 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2008. 
  10. ^ M. Mayor, S. Udry, C. Lovis, F. Pepe, D. Queloz, W. Benz, J.-L. Bertaux, F. Bouchy, C. Mordasini, D. Segransan (2009). "The HARPS search for southern extra-solar planets. XIII. A planetary system with 3 Super-Earths (4.2, 6.9, & 9.2 Earth masses)".  Submitted to Astronomy & Astrophysics. 493 (2). s. 639. arXiv:0806.4587 $2. Bibcode:2009A&A...493..639M. doi:10.1051/0004-6361:200810451. 
  11. ^ "Stellar Magnitudes". Astrophysics 162 Unit. Tennessee Üniversitesi. 2008. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2008. 
  12. ^ Bobylev, Vadim V. (Mart 2010). "Searching for Stars Closely Encountering with the Solar System". Astronomy Letters. 36 (3). ss. 220-226. arXiv:1003.2160 $2. Bibcode:2010AstL...36..220B. doi:10.1134/S1063773710030060. 
  13. ^ "HD 40307 / CD-60 1303". SolStation. Sol Company. 2008. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2008. 
  14. ^ "Trio of 'super-Earths' discovered". BBC News. 16 Haziran 2008. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2008. 
  15. ^ "Mercury Fact Sheet". NASA Goddard Uzay Uçuşu Merkezi. 30 Kasım 2007. 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2008. 
  16. ^ Barnes, Rory; Jackson, Brian; Raymond, Sean N.; West, Andrew A.; Greenberg, Richard (13 Ocak 2009). "The HD 40307 Planetary System: Super-Earths or Mini-Neptunes?". The Astrophysical Journal. 695 (2). s. 1006. arXiv:0901.1698 $2. Bibcode:2009ApJ...695.1006B. doi:10.1088/0004-637X/695/2/1006. 
  17. ^ a b Tuomi, Anglada-Escude, Gerlach, Jones, Reiners, Rivera, Vogt, Butler, Mikko, Guillem, Enrico, Hugh R. R., Ansgar, Eugenio J., Steven S., R. Paul. "Habitable-zone super-Earth candidate in a six-planet system around the K2.5V star HD 40307". arXiv:1211.1617 $2. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gezegen</span> bir yıldız veya yıldız kalıntısının yörüngesinde dolanan gök cismi

Gezegen; genellikle bir yıldız, yıldız kalıntısı ya da kahverengi cücenin yörüngesinde bulunan, yuvarlak hâle gelmiş bir astronomik cisimdir. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre Güneş Sistemi'nde sekiz gezegen bulunur. Bunlar, karasal gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars; dev gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. Gezegen oluşumu için bilimsel açıdan mevcut en iyi teori, bir bulutsunun kendi içine çökmesi sonucu bir yıldızlararası bulut meydana getirdiğini ve yıldızlararası bulutun da bir önyıldız ve bunun yörüngesinde dönen bir öngezegen diski oluşturduğunu öne süren bulutsu hipotezidir. Gezegenler bu disk içinde, kütleçekiminin etkisiyle maddelerin kademeli olarak birikmesi sonucu, yığılma (akresyon) olarak adlandırılan süreçte büyürler.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Centauri</span> Erboğa takımyıldızında bulunan üçlü yıldız sistemi, üç yıldızdan biri olan Proxima Centauri, Dünyaya en yakın yıldız olmasıyla bilinir

Alfa Centauri, Erboğa takımyıldızının güneyinde bulunan bir yıldız sistemidir. Sistem üç yıldızdan oluşur: Rigil Kentaurus, Toliman (B) ve Proxima Centauri (C). Proxima Centauri, 4,2465 ışık yılı uzaklığıyla aynı zamanda Güneş'e en yakın yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Yakın yıldızlar dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Güneş Sistemi'nden en fazla 5 parsek uzaklıkta olan yıldızları ve kahverengi cüceleri kapsamaktadır. Bu mesafe içerisinde Güneş Sistemi de dâhil olmak üzere 56 yıldız sisteminin varlığı bilinmektedir. Bu sistemlerde bilinen toplam 60 hidrojen-füzyon yıldız ve 13 Kahverengi cüce bulunmaktadır. Bu nesneler görece olarak Dünya'ya yakın olmasına rağmen, sadece dokuz tanesinin görünen büyüklüğü 6,5'ten daha azdır ve bu da bu nesnelerin, sadece %12'sinin çıplak gözle görülebileceği anlamına gelmektedir. Güneş'in dışında sadece üç tane yıldız; Alfa Centauri, Sirius ve Procyon, birinci kadir yıldızlarıdır. Tüm bu nesneler, yerel kabarcık içindeki Samanyolu Gökadası'nın Orion–Kuğu Kolu bölgesinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">HD 189733 b</span> Güneşdışı gezegen

HD 189733 b, Tilkicik takımyıldızında yaklaşık olarak 63 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ötegezegendir. 5 Ekim 2005 tarihinde Bouchy liderliğindeki Fransız gök bilimciler tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gliese 876</span>

Gliese 876, Kova takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 15 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. 2011 yılında yıldızı yörüngeleyen dört güneş dışı gezegen onaylanmıştır. Orta gezegenlerin ikisi Jüpiter benzeri iken, en yakın gezegenin küçük bir Neptüne ya da geniş bir karasal gezegene benzediği, en dıştaki gezegeninse kütlece Uranüs'e benzediği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">55 Cancri</span> Yengeç takımyıldızında Dünyadan 41 ışıkyılı uzaklıkta bir ikili yıldız

55 Cancri veya Rho1 Cancri veya kısaca 55 Cnc, Yengeç takımyıldızında Dünya'dan 41 ışıkyılı uzaklıkta bir ikili yıldızdır. Yıldız sistemi bir G-tipi yıldız ve daha küçük bir kırmızı cüceden oluşur ve aralarında 1000 AU vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dev Dünya</span>

Dev Dünya veya süper Dünya, astronomide Dünya'dan daha fazla kütleye sahip, fakat Güneş Sistemi'nin buz devleri olan Uranüs ve Neptün'den çok daha az kütleye sahip olan bir tür ötegezegendir. Bu terim yalnızca gezegenin kütlesine işaret eder ve yüzey koşulları ya da yaşanabilirlik konusunda bir şey ima etmez. Kütle ölçeğinin üst ucundaki gezegenler için alternatif olarak "gaz cüceleri" terimi daha doğru olsa da, yaygın olarak "mini-Neptün" terimi kullanılır.

Henry Draper Kataloğu (HD), 1918-1924 yılları arasında yayımlanan bir astronomik yıldız kataloğudur. 225,300 yıldız için spektroskopik sınıflandırma içermektedir. 46,850 ek yıldız içeren ve 1925-1936 yılları arasında yayınlanan Henry Draper Genişletmesi (HDE) ile 86,933 ek yıldız içeren ve 1937-1949 yılları arasında grafik şeklinde yayınlanan Henry Draper Genişletme Grafikleri (HDEC) tarafından genişletildi. Toplamda 359,083 yıldız sınıflandırıldı. Özgün HD kataloğu gökyüzünde görünür fotoğrafik parlaklığı 9'dan az olan neredeyse tüm yıldızları kapsamaktadır, genişletmelerdeyse gökyüzünün belirli bölgelerinde bulunan daha da sönük yıldızlar dahil edildi. Kataloğda yıldızlara verilen numaralar hâlen yıldızları adlandırmada yaygın olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Reticuli</span>

Epsilon Reticuli, Ağcık takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 59 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. Birincil bileşeni turuncu altdev, ikincil bileşeni ise bir beyaz cücedir. Her iki yıldız da benzer özdevinime sahiptir ve büyük olasılıkla ikili yıldız sistemi düzenindedirler. Parlak yıldızı, iyi gözlem koşullarında güney yarımküreden çıplak gözle gözlenebilir. 2000 yılında, sistemin birincil bileşeni yörüngesinde dönen bir güneş dışı gezegenin varlığı doğrulanmıştır.

Epsilon Reticuli b, HD 27442 olarak da bilinen Epsilon Reticuli'nin, birincil bileşeni olan yıldızın yörüngesindeki bir güneş dışı gezegendir. 16 Aralık 2000 tarihinde Anglo-Australian Gezegen Arama (Anglo-Australian Planet Search) ekibi tarafından son derece başarılı dikeyhız yöntemiyle keşfedilmiştir. Gezegenin kütlesi jüpiter kütlesinden %56 daha fazladır.

HD 100777, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 172 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi turuncu bir anakol yıldızıdır. 2007 yılında Dominique Naef tarafından bir ötegezegen keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">51 Pegasi</span>

51 Pegasi veya Helvetios, Pegasus takımyıldızında 50.9 ıy uzaklıkta yer alan Güneş benzeri bir yıldızdır. 51 Pegasi, üzerinde bir Güneş dışı gezegen keşfedilmiş ilk anakol yıldızıdır.

Mu Arae, resmî belirtmesi HD 160691 veya Cervantes, Sunak takımyıldızında bulunan bir yıldızdır. Dünyadan 50 ışık yılı uzaklıkta yer almakta olup Jüpiter ile karşılaştırılabilir kütleleri olan dört bilinen gezegenden oluşan bir gezegen sistemine sahiptir. Sistemin en iç gezegeni keşfedilen ilk Sıcak Neptün veya Süper Dünya idi.

<span class="mw-page-title-main">WASP-11/HAT-P-10</span>

WASP-11/HAT-P-10, Koç takımyıldızında yaklaşık olarak 424 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sistemidir. Sistemin birincil yıldızı, ana kol turuncu cüce, ikincil yıldız ise, yaklaşık 42 AU öngörülen mesafeyle ayrılan M-tipi kırmızı cüce yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kütleli yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Güneş kütlesine (M) göre keşfedilen en büyük yıldızların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">HD 106906</span>

HD 106906, Güneyhaçı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 337 ışık yılı uzaklıkta bulunan spektroskopik ikili yıldızdır. 7,80 kadir büyüklüğü ile çok soluktur ve Güneş'ten 10 km/s'lik bir hızla uzaklaşmaktadır. Ortak harekete sahip Akrep-Erboğa OB birliği'nin Alt Erboğa-Güneyhaçı grubu'ndaki bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">WASP-52</span>

WASP-52, Kanatlıat takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 570 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi ana kol yıldızıdır. 10,7 milyar yıl ile Güneş'ten daha yaşlı, ancak benzer bir ağır metal miktarına sahiptir. Belirgin bir yıldız lekesi aktivitesine sahiptir ve yıldız yüzeyinin %3 ila %14'ü ışık yuvarının geri kalanından 575±150 K daha soğuk olan bu alanlarla kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">HD 209458</span>

HD 209458, Kanatlıat takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 159 ışık yılı uzaklıkta bulunan F9 V yıldız sınıflandırmasına sahip biraz daha kütleli Güneş benzeri bir yıldızdır. 7,65 kadir büyüklüğü ile mesafesi dikkate alındığında çıplak gözle görülemez, fakat iyi bir dürbün veya küçük bir teleskopla kolayca tespit edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş benzeri</span>

Güneş tipi yıldızlar, güneş analogları ve güneş ikizleri özellikle Güneş'e benzeyen yıldızlardır. Yıldız sınıflandırması bir hiyerarşidir; Güneş ikizleri Güneş'e en çok benzeyen yıldızlardır, ardından Güneş analogları ve daha sonra Güneş tipi yıldızlar gelir. Bu yıldızların gözlemleri, Güneş'in diğer yıldızlara göre özelliklerini ve gezegenlerin yaşanabilirliğini daha iyi anlamak için önemlidir

En yakın karasal ötegezegen adaylarının bu listesi, Güneş Sisteminden 50 ışıkyılı kadar uzaklıkta bulunan ve artan mesafeye göre sıralanmış olası karasal ("kayalık") ötegezegenleri içerir.