İçeriğe atla

HD 13189

Koordinat:Sky map 02sa 09d 40,1717s; +32º 18' 59,1690″
HD 13189
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
TakımyıldızÜçgen
Sağ açıklık (α)02sa 09d 40.1717s
Dik açıklık (δ)+32° 18′ 59.1690″
Görünür büyüklük (V)+7.57
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
K1II-III
Astrometri
Dikey hız ()25,39 km/s
Özdevinim (μ)RA: 2,62 mys/y
Dec.: 5,32 mys/y
Iraklık açısı (π)1,78 ± 0,73 mys
Uzaklık603 Iy
(185 pc)
Mutlak büyüklük (V)–3,8
Özellikler
Kütle (m)2–7 M
Yarıçap (r)45,5 R
Aydınlatma gücü3,980 L
Yüzey kütle çekimi (log g)1,74 cgs
Sıcaklık4,365 K
Metallik [Fe/H]-0,58 ± 0,04
Katalog belirtmeleri
BD+31 370, HIP 10085, SAO 55309

HD 13189 Üçgen takımyıldızında bulunan 8. parlak yıldız. Bu turuncu parlak dev, 603 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır. Kütlesi 4,5 Güneş kütlesi ve B-tipi bir Anakol yıldızıdır.

Bu yıldıza eşlik eden bir gezegen veya kahverengi cüce vardır.

HD 13189 b

HD 13189 b
HD 13189 b'nin sanatsal tasviri
Keşif
Keşfeden(ler)Hatzes vd.
Keşif yeriTautenburg, Almanya
Keşif tarihi2005
Keşif yöntemi
Dikey hız
Keşif durumuYayınlanmış
Yörünge öğeleri
Yarı büyük eksen (a)
1,85 ± 0,35 AU
Dış merkezlik (e)0,28 ± 0,06
Yörünge süresi (P)
471,6 ± 6 g
160,7 ± 12°
2452327,9 ± 20,2 JD
Yarı-genlik6,8 ± 1,5 m/s
Fiziksel özellikler
Kütle (m)>14 ± 6 MJ
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
Ayrıca bakınız: Ötegezegen, Liste

HD 13189 b kütle aralığı 8 ile 20 Jüpiter kütlesi olan Güneş dışı gezegen veya kahverengi cücedir. Bu nesne, yıldızından 277 Gm (1.85 AU) uzaklıkta yörüngededir ve eliptik turu 472 gün sürmektedir. Tautenburg'da 2005 yılında keşfedilmiştir.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gliese 581</span>

Gliese 581, Terazi takımyıldızında bulunan kırmızı cüce bir yıldızdır. Bilinen 6 gezegeni vardır. Bu gezegenlerden Gliese 581 b'nin kütlesi Dünya'dan 17 kat fazladır ve yıldızını 5,366 günde ortalama 6 milyon km uzaktan dolaşır. Yıldızına olan az uzaklıktan dolayı yüzey sıcaklığı yaklaşık 150 derecedir. Cüce yıldızı, 8 Dünya kütlesi olan ikinci bir gezegen, 84 günde bir dolaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">HD 209458 b</span>

HD 209458b, Dünya'dan 150 ışıkyılı uzakta bir Güneşdışı gezegendir. Bulucuları tarafından Mısırlıların verimlilik ve ölüm tanrıçası Osiris adıyla gayriresmî olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Ötegezegen</span> Güneş Sistemi dışındaki gezegenler.

Ötegezegen veya Güneş dışı gezegen, Güneş'in baskın kütleçekim etkisinin dışında başka bir yıldızın veya kahverengi cücenin kütleçekim etkisi içinde olan gezegensel bir gök cismidir. Bir ötegezegenin ilk muhtemel kanıtı 1917 yılında kaydedilmiş, fakat o zamanlar bu şekilde kabul edilmemişti. Tespitin ilk teyidi 1992 yılında gerçekleşmiştir. 1988'de tespit edilen farklı bir gezegen ise 2003 yılında doğrulandı. 20 Ağustos 2024 itibarıyla, 4.963 gezegen sisteminde varlığı doğrulanmış 7.255 ötegezegen bulunmaktadır ve bu gezegen sistemlerinden 1.015 kadarı birden fazla gezegene sahiptir. James Webb Uzay Teleskobu'nun (JWST) daha fazla ötegezegen keşfetmesi ve bunların bileşimleri, çevresel koşulları ve yaşam potansiyelleri gibi özellikleri hakkında daha fazla fikir vermesi beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ötegezegenler listesi</span>

Bu bir ötegezegenler listesidir. 20 Ağustos 2024 itibarıyla, 4.963 gezegen sisteminde varlığı doğrulanmış 7.255 ötegezegen bulunmaktadır ve bu gezegen sistemlerinden 1.015 kadarı birden fazla gezegene sahiptir. İlk kez 1984 yılında görece genç ve sıcak bir yıldız olan Vega çevresinde gözlenen Toz diski daha sonra yakınlardaki 100 kadar yıldızın çevresinde de gözlendi. Ancak gezegenlerin bu disk içinde oluşmak için fazlaca bir zamanları yoktur. Uluslararası bir gökbilim ekibince 84 yıldız üzerinde yapılan bir araştırma, 400 milyon yıldan daha genç yıldızların %60'ının toz diskine sahip olduğunu, yaşları 1 milyar yılı aşan yıldızlardaysa bu oranın %10'a düştüğünü ortaya koymuştur. Sonuç: Bir gaz ve toz diskinin ömrü, yalnızca 300 - 400 milyon yıl. Daha sonra toz diski çeşitli öğelerin etkileşimiyle dağılıyor. Disk içindeki toz zerrecikleri, başka zerreciklerle çarpışarak iyice ufalıyor. En küçükleri yıldızdan gelen ışınım basıncıyla uzaya atılıyor. Daha büyükleriyse yıldız ışığıyla etkileşim sonucu sarmal hareketlerle yavaş yavaş yıldızın içine düşüyorlar.

Kahverengi cüceler, ilk kez 1995 yılında keşfedilen, ne yıldız ne de gezegen kategorisine konabilen gök cisimleri. Ancak son yıllarda bazı gök bilimciler kütlelerinin büyüklüğüne ve buna bağlı olarak sıcaklıklarına ve buna da bağlı olarak renklerine göre O, B, A, F, G, K ve M olarak sıralanan geleneksel yıldız kategorilerine kahverengi cüceleri de T ve Y sınıfları olarak eklemektedir.

HD 41004 Ressam takımyıldızında yaklaşık olarak 139 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemidir.

HD 41004 Ab, Ressam takımyıldızı'nda yaklaşık 139 ışık yılı uzaklıkta bulunan Güneş dışı gezegen. Kütlesi, Jüpiter kütlesinin 2,56 katı ve HD 41004 A'ya yörünge uzaklığı yaklaşık 1.70 AU'dur. Eşlik eden diğer yıldız HD 41004 B'den dolayı gezegenin yörüngesi oldukça eksantriktir ve bu yıldıza olan uzaklığı 0,44 ile 2,96 AU aralığındadır.

<span class="mw-page-title-main">OGLE-2005-BLG-390L</span>

OGLE-2005-BLG-390L, Akrep takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 21.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan M-tipi kırmızı cüce yıldızdır.

OGLE-2005-BLG-169L, Yay takımyıldızında yaklaşık olarak 2,700 parsek uzaklıkta bulunan yıldız. Yıldız, kırmızı cüce benzeri ve Güneş kütlesinin yarısı kadar bir kütleye sahiptir. Ayrıca bir beyaz cüce yıldız veya çok az bir olasılıkla nötron yıldızı veya kara delik olabilir.

109 Piscium Balıklar takımyıldızında yaklaşık olarak 106 ışık yılı uzaklıkta bulunan sarı altdev. Kütlesi Güneş'e benzer olan yıldız, demir açısından çok zengindir.

<span class="mw-page-title-main">PSR B1620-26 b</span> Bilinen En Yaşlı Yıldız

PSR B1620-26 b gezegeni Dünya'dan yaklaşık 12400 ışıkyılı uzaklıkta Akrep takımyıldızında bulunur. Resmi olmayan rumuzuyla "Methuselah" ya da "Genesis planet" olarak da bilinir. Buna sebep ölçüsüz yaşıdır. Gezegenin iki yıldız PSR B1620-26 çevresinde ikili çevresi yörüngesi vardır. Gezegenin yaşının 12,7 milyar yıl olduğu sanıldığından bilinen en eski güneşdışı gezegendir.

<span class="mw-page-title-main">HIP 13044 b</span>

HIP 13044 b, Şili'deki La Silla Gözlemevi'nde keşfedilmiş 2286 ışık yılı uzaklıktaki bir güneşdışı gezegen olup muhtemelen başka bir galakside oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">4 Ursae Majoris b</span>

4 Ursae Majoris b, 4 Ursae Majoris yıldızının çevresinde dolanan bir güneş dışı gezegendir. Dünya'dan 252 ışık yılı uzaklıkta, Ursa Major takımyıldızında bulunur. Gezegenin minimum kütlesi Jüpiter'in 7.1 katıdır ve yıldızından 0.83 astronomik birim uzaklıkta, dışmerkezli bir yörüngede dönmektedir.

Epsilon Reticuli b, HD 27442 olarak da bilinen Epsilon Reticuli'nin, birincil bileşeni olan yıldızın yörüngesindeki bir güneş dışı gezegendir. 16 Aralık 2000 tarihinde Anglo-Australian Gezegen Arama (Anglo-Australian Planet Search) ekibi tarafından son derece başarılı dikeyhız yöntemiyle keşfedilmiştir. Gezegenin kütlesi jüpiter kütlesinden %56 daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">HD 10647</span>

HD 10647, Irmak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 57 ışık yılı uzaklıkta bulunan sarı-beyaz F-tipi ana kol yıldızıdır. Yıldız, çok karanlık bir ortamda ve iyi gözlem koşullarında çıplak gözle gözlemlenebilir. Güneş'ten biraz daha sıcak ve parlak olan yıldız, 1,75 milyar yıllık yaşıyla oldukça gençtir. Gökada içinde Güneş'e göre 32,8 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 19.000 ile 24.500 ışık yılı aralığında tahmin edilmektedir. 2003 yılında yörüngesinde bir güneşdışı gezegen keşfedilmiştir.

HD 102272, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 800 ışık yılı uzaklıkta bulunan K-tipi turuncu bir dev yıldızdır. 2008 yılı itibarıyla yörüngesinde iki tane ötegezegen olduğu doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2M1207</span> Centaurusta yer alan bir kahverengi cüce

2M1207, 2M1207A veya 2MASS J12073346-3932539, Centaurus'ta yer alan bir kahverengi cücedir. Yıldızın etrafında dönen 2M1207b cismi doğrudan ve bir kahverengi cüce yörüngesinde keşfedilen ilk dış gezegendir.

<span class="mw-page-title-main">2M1207b</span> kahverengi cüce 2M1207nin yörüngesinde bir güneşdışı gezegen

2M1207b, kahverengi cüce 2M1207'nin yörüngesinde bir güneşdışı gezegendir. Gezegen Dünya'dan yaklaşık 170 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır. Ayrıca doğrudan ve bir kahverengi cüce yörüngesinde keşfedilen ilk dış gezegendir. Gezegenin yaşının 5 milyon yıldan fazla olduğu ve Jüpiter gezegeninden daha büyük olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi altcüce</span>

Kahverengi altcüce veya gezegen kütleli kahverengi cüce, yıldızlar ve kahverengi cücelerle aynı şekilde oluşan, ancak döteryumun termonükleer füzyonu için sınırlayıcı kütlenin altında bir kütleye sahip olan astronomik bir cisimdir.. Bazı araştırmacılar Kahverengi altcücelere serbest yüzen gezegenler de demektedir. Ancak çoğunlukla kabul edilen ismi gezegen kütleli kahverengi cücedir.

<span class="mw-page-title-main">Gliese 176 b</span>

Gliese 176 b, Taurus takımyıldızında olup yaklaşık 31 ışıkyılı uzaklıkta bulunan bir Süper Dünya sınıfı ötegezegendir. Bu gezegen, kırmızı cüce yıldızı Gliese 176'nın çok yakınında yörüngede dönmektedir.