İçeriğe atla

Hırvatistan cumhurbaşkanları listesi

Hırvatistan cumhurbaşkanı, Avrupa ülkesi Hırvatistan'da 1943 yılından bu yana ülkenin üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır.

1943 ile 1990 yılları arasında Yugoslavya'nın bir parçası olarak Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmaya başlanan unvan, ülkenin 1990 yılında bağımsızlığını ilan etmesi ile birlikte de kullanılmaya devam edilmiştir.

Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti başkanları listesi (1943–1990)

      Yugoslavya Komünistler Birliği (15)       Hırvat Demokrat Birliği (1)

Nr. Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Göreve başlama Görevi bırakma Siyasi parti Not
Hırvatistan Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi Başkanı (ZAVNOH)
1943–1945
Vladimir NazorVladimir Nazor
(1876–1949)
13 Haziran 1943 21 Ağustos 1945 Bağımsız[1]
Meclis başkanlığı başkanı
1943–1953
1Vladimir NazorVladimir Nazor
(1876–1949)
26 Şubat 1946 19 Haziran 1949 Bağımsız[1]
2Karlo MrazovićKarlo Mrazović
(1902–1987)
15 Ekim 1949 1952 Yugoslavya Komünist Partisi
3Vicko KrstulovićVicko Krstulović
(1905–1988)
Şubat 1952 6 Şubat 1953 Yugoslavya Komünist Partisi
(1952 yılında isim değişikliği ile Yugoslavya Komünistler Birliği)
(Sabor) Meclis sözcüsü
1953–1974
4Zlatan SremecZlatan Sremec
(1898–1971)
6 Şubat 1953 Aralık 1953 Yugoslavya Komünistler BirliğiHırvat parlamentosu sözcüsü (1946 itibarıyla), başkanlığın da onayı ile 6 Şubat 1953 tarihinde fiilen devletin başındaki kişi (sözcüsü unvanını almıştır)
5Vladimir BakarićVladimir Bakarić
(1912–1983)
Aralık 1953 Aralık 1963 Yugoslavya Komünistler BirliğiDevlet başkanlığında kalınan en uzun süreye sahip. Ayrıca Hırvatistan başbakanı olarak da görev almış, Yugoslav Halk kahramanı nişanı sahibi.
6Ivan KrajačićIvan Krajačić
(1906–1986)
Aralık 1963 Haziran 1967 Yugoslavya Komünistler Birliği
7Jakov BlaževićJakov Blažević
(1912–1996)
Haziran 1967 Nisan 1974 Yugoslavya Komünistler Birliği
8Ivo PerišinIvo Perišin
(1925–2008)
Nisan 1974 8 Mayıs 1974 Yugoslavya Komünistler Birliği8 Mayıs 1974 tarihinde Kolektif Başkanlık makamının oluşturulması ile birlikte görevi bıraktı, 1978 yılına kadar sözcü olarak görev yaptı. Ayrıca bir dönem başbakanlık makamında oturdu ve Split belediye başkanlığı görevini üstlendir.
Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti Başkanlığı başkanı
1974–1990
9Jakov BlaževićJakov Blažević
(1912–1996)
8 Mayıs 1974 Mayıs 1982 Yugoslavya Komünistler Birliği
10Marijan CvetkovićMarijan Cvetković
(1920–1990)
Mayıs 1982 Mayıs 1983 Yugoslavya Komünistler Birliği
11Milutin BaltićMilutin Baltić
(1920–2013)
Mayıs 1983 10 Mayıs 1984 Yugoslavya Komünistler Birliği
12Jakša PetrićJakša Petrić
(1922–1993)
10 Mayıs 1984 10 Mayıs 1985 Yugoslavya Komünistler Birliği
13Pero CarPero Car
(1920–1985)
10 Mayıs 1985 15 Kasım 1985 Yugoslavya Komünistler BirliğiGörev başında hayatını kaybetti
14Ema Derossi-BjelajacEma Derossi-Bjelajac
(1926– )
20 Kasım 1985 10 Mayıs 1986 Yugoslavya Komünistler BirliğiModern Hırvatistan'ın ilk kadın başkanı
15Ante Marković
(1924–2011)
10 Mayıs 1986 Mayıs 1988 Yugoslavya Komünistler BirliğiBir dönem Hırvatistan başbakanı ve son Yugoslav başbakanı. Gerçekleştirdiği reformlar Yugoslav Savaşları nedeniyle sekteye uğramıştır.
16Ivo LatinIvo Latin
(1929–2002)
Mayıs 1988 30 Mayıs 1990 Yugoslavya Komünistler Birliği
Hırvatistan Cumhuriyeti Başkanlığı başkanı
30 Mayıs 1990 – 22 Aralık 1990
17Franjo TuđmanFranjo Tuđman
(1922–1999)
30 Mayıs 1990 22 Aralık 1990 Hırvat Demokrat Birliğiİlk özgür Hırvatistan parlamento seçimlerinin ardından Temmuz 1990 gerçekleştirilen anayasa değişikliği ile oluşturulan Hırvatistan Cumhuriyeti Başkanlığı başkanı makamı ve başkanın genişletilen yetkileri. Yeni anayasa o yıl daha sonra hazırlandı (1945'ten bu yana üçüncü)

Hırvatistan cumhurbaşkanları listesi (1990-günümüz)

# Resim Name Göreve başlama Görevi bırakma Siyasi parti Not
1 Franjo Tuđman30 Mayıs 1990 10 Aralık 1999 HDZSeçim yılı 1992, Seçim yılı 1995
Vlatko Pavletić 10 Aralık 1999 2 Şubat 2000 HDZgeçici
(Sabor sözcüsü)
Zlatko Tomčić 2 Şubat 2000 18 Şubat 2000 HSS geçici
(Sabor sözcüsü)
2 Stjepan Mesić18 Şubat 2000 18 Şubat 2010 Bağımsız[2]Seçim yılı 2000, Seçim yılı 2005
3 Ivo Josipović18 Şubat 2010 15 Şubat 2015 Bağımsız[2]Seçim yılı 2010
4 Kolinda Grabar-Kitarović15 Şubat 2015 19 Şubat 2020 Bağımsız[2]Seçim yılı 2015
5 Zoran Milanović19 Şubat 2020 GörevdeBağımsız[2]Seçim yılı 2020

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Üniter Ulusal Kurtuluş Cephesi üyesi
  2. ^ a b c d 2000 yılında kabul edilen yasa ile Hırvatistan devlet başkanları herhangi bir siyasî parti üyesi olamıyor.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karadağ</span> Balkanlarda bir ülke

Karadağ, Avrupa'nın güneydoğusunda Balkanların Adriyatik kıyısında bir ülkedir. Kuzeyde Bosna-Hersek, kuzeydoğuda Sırbistan, doğuda Kosova, güneydoğuda Arnavutluk, batıda ise Hırvatistan ve Adriyatik Denizi ile çevrilidir. Başkenti ve en büyük şehri Podgorica ülke topraklarının %10,4'ünü ve nüfusun %29,9'unu kapsamaktadır, Çetine kenti eski krallık başkenti statüsündedir. Ülkenin büyük çoğunluğunu Karadağlılar oluşturur, Sırplar %28,7 ile en büyük azınlıktır. Ayrıca Boşnaklar, Arnavutlar ve Hırvatlar da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Josip Broz Tito</span> Yugoslav devrimci ve devlet adamı, 2. Yugoslavya Devlet Başkanı

Josip Broz Tito, Marksist-Leninist görüşlere sahip Yugoslav devlet ve siyaset adamı. Fikirleri Titoizm olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Franjo Tuđman</span> Hırvatistanın ilk cumhurbaşkanı

Franjo Tuđman, Hırvat politikacı ve tarihçi. Ülkenin Yugoslavya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından Hırvatistan'ın ilk cumhurbaşkanı oldu ve 1990'dan 1999'daki ölümüne kadar cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Mayıs 1990 ile Temmuz 1990 arası Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti'nin dokuzuncu ve son başkanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan millî basketbol takımı</span> Hırvatistanı temsil eden basketbol takımı

Hırvatistan millî basketbol takımı, Hırvatistan'ı uluslararası turnuvalarda temsil eden basketbol takımıdır. Takım, Hırvatistan Basketbol Federasyonu (HKS) tarafından kontrol edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti</span> 1945-1992 yıllarında Balkanlarda bulunan sosyalist federal cumhuriyet

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Balkanlar'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu alanda bugün Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Kosova bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Eurovision Şarkı Yarışması'nda Hırvatistan</span>

Hırvatistan, Eurovision Şarkı Yarışması'na ilk defa 1993 yılında katılmıştır. Hrvatska radiotelevizija (HRT) isimli kamusal yayın kuruluşunun Avrupa Yayın Birliği'nin aktif bir üyesi olmasının ardından katılmıştır. Hırvatistan, 1993 yılında Bosna-Hersek ve Slovenya ile birlikte ilk defa katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

Slovenya tarihi bugünkü Slovenya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın dağılması</span>

Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat pasaportu</span>

Hırvat pasaportu Hırvatistan vatandaşlarına uluslararası seyahat edebilmeleri amacıyla verilmektedir. Pasaport, Hırvat vatandaşlığının ve kimliğinin kanıtı olarak kabul edilir. Pasaport işlemleriyle ülke içerisinde İçişleri Bakanlığı, ülke dışında Hırvat büyükelçilikleri ve konsoloslukları ilgilenir. Hırvat pasaportları beş veya on yıl süreyle geçerli olup, uzatılamazlar. Süresi biten pasaportun yerine yeni bir pasaport alınmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya</span> Eski bir Balkan devleti

Yugoslavya, Balkanlar’ın batısında 20. yüzyılda, üç defa farklı yapı ve idari şekille kurulmuş olan bir devlet olmuştur. Bu ada sahip olan devlet, 1918-2003 yıllarında çeşitli idari yapılarda varlığını sürdürmüş bir Balkan devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti</span> Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ne bağlı anayasal-federal cumhuriyet

Hırvatistan Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmuş olan anayasal-federal cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Millî takımların FIFA Dünya Kupası performansları</span>

İlki 1930'da düzenlenen FIFA Dünya Kupası'nda 13 takım mücadele ederken dönem içinde bu sayı artış gösterdi ve günümüzdeki katılımcı sayısı olan 32'ye ulaştı. Her düzenlenişinde en az bir takımın ilk kez katıldığı turnuvada, zaman içerisinde dağılan ülkelerin bazı ardılları FIFA tarafından eski takımın devamı olarak nitelendirildiğinden 80 farklı millî takım mücadele etti. Bu takımların 52'si ilk turu geçmeyi başarırken 43'ü çeyrek final, 25'i ise yarı final oynadı. Katılımcılar arasından 13 farklı finalist ve 8 farklı şampiyon çıktı.

İsrail, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'ni oluşturan altı anayasal sosyalist cumhuriyetten biri olan Hırvatistan SC'nin yerel başkenti Zagreb'de gerçekleştirilen 1990 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılan yirmi iki ülkeden biri idi. İsrail'i temsil eden şarkıcı Rita ve yarışmada söylediği şarkı "Şara Barhovot", ülkenin kamusal yayı kuruluşu İsrail Yayın Kurumu (IBA) tarafından seçildi. Rita, 16 puan topladığı yarışmayı on sekizinci sırada tamamladı.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Komünistler Birliği</span> Bir Yugoslav Partisi

Yugoslavya Komünistler Birliği, 1952'den önce Yugoslavya Komünist Partisi, 1919 yılında Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'nda Yugoslavya Komünist Partisi adıyla kurulan parti, 1945-1990 yılları arasında Yugoslavya'nın tek yasal siyasi partisi olarak ülkeyi yönetti.

Dinko Šakić II. Dünya Savaşı sırasında Nisan-Kasım 1944 tarihleri arasında Hırvatistan Bağımsız Devleti'nde Jasenovac toplama kampına komuta eden Hırvat faşist bir lider ve savaş suçlusuydu. Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olan Imotski kasabası yakınlarındaki Studenci köyünde doğdu, genç yaşta faşist Ustaše üyesi oldu. Eksen güçleri Nisan 1941'de Yugoslavya Krallığını işgal ettiğinde, 19 yaşındaki Šakić, Jasenovac'taki yönetime katıldı. Ertesi yıl kampın komutanı oldu ve 1943'te toplama kampı komutanı Vjekoslav "Maks" Luburić'in kız kardeşi Nada Luburić ile evlendi. Nisan 1944’te Jasenovac’ın komutanlığına atandı. Konsantrasyon kampında altı ay boyunca ölen tahmini 2 bin kişinin ölümüyle suçlandı.

Hırvatistan başbakanı, Avrupa ülkesi Hırvatistan'da 1945 yılından bu yana hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Sırp milliyetçiliği</span>

Sırp milliyetçiliği, Sırpların bir ulus olduğunu iddia ediyor ve kültürel birliğini destekliyor. Sırp dilbilimci Vuk Stefanović Karadžić ve Sırp devlet adamı Ilija Garašanin'in etkisi altında, başlangıçta Balkanlar'daki Osmanlı egemenliği sırasında milliyetçiliğinin genel yükselişi bağlamında ortaya çıkan etnik bir milliyetçiliktir. Sırp milliyetçiliği, Osmanlı İmparatorluğu'nun gerilemesine katkıda bulunan Balkan Savaşları sırasında, I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasına katkıda bulunduğunda ve yine 1990'larda Yugoslav Savaşları ve Yugoslavya'nın dağılmasında önemli bir faktördü.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat milliyetçiliği</span>

Hırvat milliyetçiliği, Hırvatların milliyetini savunan ve Hırvatların kültürel birliğini destekleyen milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Poglavnik</span>

Poglavnik, II. Dünya Savaşı Hırvat hareketi Ustaše'nin ve 1941 ile 1945 yılları arasında Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin lideri olan Ante Pavelić tarafından kullanılan unvandı.