İçeriğe atla

Hırvatistan-NATO ilişkileri

  Arnavutluk ve Hırvatistan 2009'da NATO'ya katıldı.

Hırvatistan'ın NATO'ya katılımı 2009 senesinde gerçekleşti. Ülke, ittifaka katılım sürecini başlatan 2000 yılında Barış için Ortaklık'a girdi. 2008 Bükreş zirvesine katılma daveti aldı ve 1 Nisan 2009'da tam üye oldu.

Tarihi

NATO bayrağının 7 Nisan 2009'da Zagreb'deki Hırvatistan Savunma Bakanlığı binasının önüne yükseltilmesi. Soldan sağa: Savunma Bakanı Branko Vukelić, Parlamento Başkanı Luka Bebić, Başkan Stjepan Mesić, Başbakan Ivo Sanader, Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı Josip Luciç .

Hırvatistan'ın NATO ile ilk ilişkileri 1953'te kuruldu. O yıl Yugoslavya, o zamanlar her ikisi de yeni NATO üyesi olan Yunanistan ve Türkiye ile Balkan Paktı'nı imzaladı.

Hırvatistan, NATO üyeliği konusunda referandum düzenlemeyi düşünmüştü. 23 Mart 2007'de Hırvatistan cumhurbaşkanı Stjepan Mesić, Başbakan Ivo Sanader ve Parlamento Başkanı Vladimir Šeks, Hırvat anayasasının bu konuda bir referandum gerektirmediğini açıkladı.[1] 2006 yılında Hırvat hükûmeti, üyeliğin yararlarını tanıtmak için bir medya kampanyası başlatmayı planlıyordu. Şubat 2008'de, Uluslararası Şeffaflık Örgütü, Hırvatistan ve iDEMO tarafından Bolje pakt nego rat adlı bir proje oluşturuldu ve NATO üyeliğinin yararları hakkında kamuoyu tartışmaları yoluyla NATO üyeliğini teşvik etmek için Hırvatistan'daki ABD büyükelçiliği tarafından finanse edildi.[2]

Hükûmet tarafından Mayıs 2007'de yaptırılan bir anket, NATO üyeliğinin nüfusun %52'si tarafından desteklendiğini ve nüfusun %25'inin de karşı olduğunu gösterdi.[3] 4 Ocak 2008'de Hırvatistan Başbakanı Ivo Sanader, yeni bir hükûmet kurmak için HSS ve HSLS'den ortaklarla bir koalisyon anlaşmasına vardı. Söz konusu anlaşmanın bir hükmüne göre Hırvatistan'ın NATO'ya katılımına referandumla karar verilmeyecekti.[4] NATO'ya girmeden 20 günden az bir süre önce Başbakan Sanader şunları söyledi: "Bazı insanların referandum talep ettiğini unutacağım. O maceraya biz başlasaydık, bunu başaramazdık." [5]

Hırvatistan, 12 Aralık 2002'den beri Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Gücü'nün bir üyesidir. 2003 yılında Hırvatistan, diğer NATO adaylarıyla birlikte Adriyatik Tüzüğü'ne katıldı. Kasım 2006'da Hırvatistan'ın NATO Üyeliği Devlet Komitesi kuruldu, Hırvatistan cumhurbaşkanı Stjepan Mesić komite başkanı, konuşmacı Vladimir Šeks ve Başbakan Ivo Sanader başkan yardımcıları olarak görev yaptı.[6] Haziran 2007'de Hırvatistan Parlamentosu ve NATO Parlamenter Meclisi, bölgedeki güvenlik ve siyasi meseleleri tartışmak üzere Dubrovnik'te "Güneydoğu Avrupa: Bitmemiş İş" başlıklı üç günlük bir konferans düzenledi.[7] Ekim 2007'de Hırvatistan'da düzenlenen Noble Midas 07 NATO tatbikatı, ittifakın tarihinde ilk kez üye olmayan bir ülkede askeri tatbikat düzenlemesiydi.[8] Hırvatistan, Mart 2009'da NATO'nun Güneydoğu Avrupa'daki rolüne ilişkin resmi olmayan bir savunma bakanları toplantısına ev sahipliği yaptı.[9]

1 Ocak 2008'de Hırvatistan, zorunlu askerliği bıraktı ve tamamen profesyonel bir orduya geçişini tamamladı.[10] Hırvatistan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri, 2009 yılında NATO liderliğindeki Kosova Gücüne (KFOR) katılmayı bekliyordu.[11] Hırvatistan'ın ittifaka katılmasıyla, ülkenin Bağlantısızlar Hareketi'nden ayrılması daha olası hale geldi.[12] Hırvat Dışişleri Bakanı Gordan Jandroković, hareketin Temmuz 2008'de İran'da düzenlenen 15. Konferansına davet edildi.[13] Üst düzey bir delege yerine, Hırvatistan'ın İran büyükelçisi Esad Prohić, Hırvat temsilcisi olarak görev yaptı.[14]

Müzakere ilerlemesi

EtkinlikTarih
Barış için Ortaklık2000-05-25
Üyelik Eylem Planı2002-05-20
Katılma daveti2008-04-03
Katılım protokolü2008-07-09
Onaylayan:
 Belçika2009-01-29
 Bulgaristan2008-10-23
 Kanada2009-01-14
 Çek Cumhuriyeti2008-12-22
 Danimarka2008-12-09
 Estonya2008-12-19
 Fransa2009-02-04
 Almanya2008-12-19
 Yunanistan2009-02-17
 Macaristan2008-09-15
 İzlanda2009-02-12
 İtalya2008-12-23
 Letonya2008-09-18
 Litvanya2008-10-06
 Lüksemburg2009-02-12
 Hollanda2009-02-17
 Norveç2008-11-24
 Polonya2008-10-21
 Portekiz2009-02-13
 Romanya2008-10-21
 Slovakya2008-10-24
 Slovenya2009-02-09
 İspanya2008-12-18
 Türkiye2008-11-26
 Birleşik Krallık2008-12-19
 ABD2008-09-26
Tam üyelik2009-04-01

Ayrıca bakınız

  • Hırvatistan'ın Avrupa Birliği üyelik süreci

Kaynakça

  1. ^ "Sanader Says There is No Need for Referendum on NATO Membership". Government of the Republic of Croatia. 21 Mart 2007. 8 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2008. 
  2. ^ "TIH i iDEMO predstavili projekt 'Bolje pakt nego rat'". Poslovni dnevnik (Hırvatça). 27 Şubat 2008. 11 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010. 
  3. ^ "Poll Shows Public Support for NATO Membership Growing in Croatia". 23 Mayıs 2007. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010. 
  4. ^ "Dovršen koalicijski sporazum HDZ-a i koalicije HSS-HSLS". sarajevo-x.com. 4 Ocak 2008. 8 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2008. 
  5. ^ "Vlada Saboru poslala prijedlog ratifikacije Sjeveroatlantskog ugovora". Government of Croatia (Hırvatça). 18 Mart 2009. 8 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  6. ^ "Osnovan Državni odbor za članstvo Hrvatske u NATO-u". 8 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022. 
  7. ^ NATO seminars in Dubrovnik
  8. ^ Croatia hosts major Nato exercise 8 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC
  9. ^ Southeast European defense ministers to meet in Croatia
  10. ^ FACTBOX: Balkan candidates offer NATO leaner military muscle 8 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Reuters
  11. ^ Eduard Šostarić (13 Ekim 2008). "Hrvatska vojska stiže na Kosovo u proljeće 2009" [Croatian Army arrives to Kosovo in spring of 2009] (Hırvatça). Nacional. 28 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2012. 
  12. ^ "Hrvatska bi mogla napustiti pokret nesvrstanih". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022. 
  13. ^ Jandroković pozvan na skup nesvrstanih u Teheranu 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Slobodna Dalmacija
  14. ^ Vladi ne trebaju nesvrstani 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Slobodna Dalmacija

Dış bağlantılar

  • Hırvatistan'ın NATO misyonu 7 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan</span> Balkanlarda bir ülke

Hırvatistan, resmî adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti (Hırvatça: Republika Hrvatska

<span class="mw-page-title-main">Ivo Sanader</span>

Ivo Sanader, Hırvatistan eski Başbakanı. 2000 ve 2002 yılında HDZ partisinin lideriydi. Sanader daha sonra iki ayrı davada, Hypo Bank ve Fimi Media davalarında yolsuzluk ve görevi kötüye kullanmaktan suçlu bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-İran ilişkileri</span>

Hırvatistan ve İran'ın, 18 Nisan 1992 yılından bu yana ikili ilişkileri bulunmaktadır. İran yeni bağımsızlığını kazanan Hırvatistan'ı tanıyan yedinci ülke olmuştur. Hırvatistan'ın Tahran'da bir büyükelçiliği bulunmaktadır. İran'ın ise Zagreb'te büyüklçiliği ve kültür merkezi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın dağılması</span>

Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Jadranka Kosor</span> Hırvat siyasetçi

Jadranka Kosor, Hırvat politikacı ve eski gazetecidir. Selefi Ivo Sanader'in ani istifasının ardından 6 Temmuz 2009 tarihinde göreve gelip Hırvatistan'ın Başbakanı olmuştur. Bağımsızlığından bu yana Hırvatistan'ın ilk kadın Başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zoran Milanović</span> 5. Hırvatistan cumhurbaşkanı

Zoran Milanović, Hırvat politikacı. 19 Şubat 2020 tarihinde Hırvatistan Cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Merkez-sol Hırvatistan Sosyal Demokrat Partisi (SDP) eski Lideri ve Hırvatistan eski Başbakanı. 23 Aralık 2011 tarihinde göreve başlamıştır. Milanoviç, aynı zamanda Hırvatistan'ın en genç Başbakanı olarak tarihe geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kolinda Grabar-Kitarović</span> 4. Hırvatistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Kolinda Grabar-Kitarović, Şubat 2015 yılından Şubat 2020'ye kadar Hırvatistan Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Hırvat siyasetçi.

Aşağıdaki liste Hırvatistan'da yapılmış katliamların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Josip Manolić</span>

Josip "Joža" Manolić, 24 Ağustos 1990-17 Temmuz 1991 tarihleri arasında Hırvatistan'ın 2. Başbakanı olan bir Hırvat siyasetçi. Bugüne kadar görevdeki en yaşlı kişiydi ve en uzun ömürlü Hırvat başbakanı seçildi. Daha sonra 1993-1994 yılları arasında İller Birliğinin ilk sözcüsü olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Franka Batelić</span> Hırvat şarkıcı ve şarkı yazarı

Franka Batelić, bilinen adıyla Franka, Hırvat şarkıcı ve şarkı yazarı. Franka Showtime yarışmasının ilk sezonunu kazanmıştır. Franka, 2018 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Hırvatistan'ı "Crazy" adlı şarkıyla temsil etti.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi</span>

Hırvatistan Anti-faşist Devlet Ulusal Kurtuluş Konseyi veya kısaca ZAVNOH, II. Dünya Savaşı sırasındaki anti-faşist direniş sırasında Hırvatistan'daki arasında en yüksek yönetim organı. Hırvatistan devletinin kurucu unsuru olarak görev almıştır. Son toplantısında ismini Hırvatistan Halk Parlamentosu olarak değiştirdi. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin (AVNOJ) bir parçası idi.

Domagoj Bradarić, defans pozisyonunda görev yapan Hırvat futbolcudur. Lille takımında forma giymektedir. Profesyonel kariyerine 2017 yılında Hajduk Split II kulübünde başladı. Daha sonra sırasıyla Hajduk Split, Lille kulüplerinde oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık-Hırvatistan ilişkileri</span>

Hırvatistan-Birleşik Krallık ilişkileri veya İngiliz-Hırvat ilişkileri, Hırvatistan ile Birleşik Krallık arasındaki dış ilişkilerdir. Hırvatistan Haziran 1991'de Yugoslavya'dan bağımsızlığını ilan ettikten sonra, İngiltere 25 Haziran 1992'de Hırvatistan ile diplomatik ilişkiler kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Hırvatistan ilişkileri</span>

Arnavutluk ile Hırvatistan arasındaki diplomatik ilişkiler 25 Ağustos 1992'de kuruldu. Arnavutluk'un Zagreb'de büyükelçiliği ve Dubrovnik'te fahri konsolosluğu bulunurken, Hırvatistan'ın Tiran'da bir büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Rahim Ademi</span>

Rahim Ademi, Kosovalı Arnavut kökenli emekli bir Hırvat Ordusu generalidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Hırvatistan ilişkileri</span>

Hırvatistan ile ABD arasındaki diplomatik ilişkiler, Hırvatistan'ın Yugoslavya'dan bağımsızlığını kazanmasının ardından 7 Nisan 1992'de kuruldu. Karşılıklı ilişkiler samimi, dostane ve çok yakın olmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-Japonya ilişkileri</span>

Hırvatistan-Japonya ilişkileri Hırvatistan ve Japonya arasındaki tarihi ve mevcut ikili ilişkiyi ifade eder. İki ülke, 5 Mart 1993'te birbirleriyle diplomatik ilişki kurdu. Hırvatistan'ın Tokyo'daki büyükelçiliği Eylül 1993'te, Zagreb'deki Japon büyükelçiliği ise Şubat 1998'de kuruldu. Tarihsel olarak, her iki ülke de II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri'nin bir parçasıydı, çünkü Japonya Zagreb'de büyükelçiliğini sürdürdü ve Nazi Almanyası'nın kukla hükümeti olan Bağımsız Hırvatistan Devletini tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Demokratik Sırp Partisi</span> Siyasi Parti

Bağımsız Demokratik Sırp Partisi, Hırvatistan'da Hırvat Sırplarının çıkarlarını temsil eden sosyal demokrat bir siyasi partidir. İlerici, Avrupa yanlısı duruşlara sahiptir ve genellikle merkez sol bir parti olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-Libya ilişkileri</span>

Hırvatistan ile Libya arasındaki diplomatik ilişkiler, 30 Mart 2000'de kuruldu. Hırvatistan'ın Trablus'ta bir büyükelçiliği bulunmakta. Libya'nın da aynı şekilde Zagreb'de bir büyükelçiliği bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat Köylü Partisi</span>

Hırvat Köylü Partisi Hırvatistan'da 22 Aralık 1904'te Antun ve Stjepan Radić tarafından Hırvat Halk Köylü Partisi (HPSS) olarak kurulan bir tarım siyasi partisidir. 1918'de Yugoslavya Krallığı'nın kurulmasından sonra Parti, Krallığın, Hırvat kısmının kendi kaderini tayin etme hakkının olmasını istedi. Bu onlara, HPSS'nin Hırvatistan'a atanan 58 sandalyenin tamamını kazandığı 1920 parlamento seçimlerinde doruğa ulaşan büyük bir halk desteği sağladı.