İçeriğe atla

Hüseyniye

Makale serilerinden
İsnâaşeriyye
Allah
On Dört Masum
ve On İki İmam

Ali
Hasan
Hüseyin
Zeynelâbidîn
Muhammed el-Bakır
Ca'fer es-Sâdık
Musa el-Kâzım
Ali er-Rızâ
Muhammed el-Cevâd
Ali el-Hâdî
Hasan el-Askerî
Mehdî el-Muntazar
İnanç esasları
Diğer esaslar
İbadetler ve inançlar
Kutsal şehirler
Fikir kaynakları
Tarikatlar ve mezhepler
Hadis külliyatı
Diğer
İran'da bir Hüseyniye

Hüseyniye (Arapça: حسينية, Farsça: حسینیه, Urduca: حسینیہ), imambargah (Urduca: امام بارگاہ) ya İran'da tekye (Farsça: تکیه takye), Muharrem ayında Şiilerin matem törenlerini icra ettikleri yerlerin genel adı.

Hindistan'da imambara, Bahreyn ve Umman'da metem, İran, Irak ve Lübnan'da hüseniye adlarıyla bilinir. Eskiden büyük meydanlar, kervansaraylar ve camiler matem merasimleri için kullanılmaktayken zamanla bu merasimler için özel binalar inşa edilmiştir ve hüseyniye adını almıştır. Hüseyniyedeki merasimlerde Hüseyin Vaiz-i Kaşifî'nin Hüseyin'in Kerbela'da çektiği sıkıntıları, acıları duygusal bir şekilde betimleyen Ravzatü'ş-Şüheda adlı Farsça eseri ravzahanlar tarafından ağlayıp feryat edilerek okunur. Bu merasimlere ravzahanî merasimleri denir. Daha sonra taziye merasimlerinde Hüseyin'in ölümü ve mücadelesi dramatik bir şekilde canlandırılır.[1]

İran'da Kaçarlar döneminde hüseyniye yapımına ağırlık verilmiştir. Nasıreddin Şah, Gülistan Sarayı'nın güneybatısında 1870'te Tekye-i Devlet adında en büyük hüseyniyyeyi inşa ettirmiştir.[2] Ancak bu yapı 1950 yılında yıktırılmıştır. Pehleviler döneminde matem merasimlerinin muhalefet aracı haline dönüşmesi üzerine 1935 yılında bu merasimlerin yasaklanması üzerine hüseyniyelerin fonksiyonu büyük oranda azalmıştır. 1965 yılında kurulan halkın yardımlarıyla kurulan Hüseyniyye-i İrşad bir eğitim müessesesiyken Ali Şeriati'nin burada vermiş olduğu derslerden ötürü 1973 yılında kapatılmıştır. 1979 yılında İran İslam Devrimi'nden sonra matem merasimlerine izin verilmesi ve devlet tarafından teşvik edilmesi hüseyniyelerin yeniden toplumda revaç bulmasını sağlamıştır.[1]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 19, sayfa: 28-29
  2. ^ S. R. Peterson, "The Ta'ziyeh and Related Arts", Ta'ziyeh: Ritual and Drama in Iran (ed. P. Chelkowski), New York 1979, s. 69

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bağdat</span> Irakın başkenti

Bağdat, Irak'ın başkenti ve en büyük kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Farsça</span> Bir batı İran dili

Farsça ya da Persçe, Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri koluna ait bir batı İran dilidir. Başta İran olmak üzere, kuzeyde Rusya ve Azerbaycan, doğuda Afganistan ve Tacikistan, Orta Asya'da Özbekistan ve Basra Körfezi üzerinde Kuveyt ve Irak gibi ülkelerde 100 milyonun üzerinde kişi tarafından konuşulmaktadır. Antik Pers halkının konuştuğu dilden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aşure Günü</span> Hicri takvimin ilk ayı olan Muharrem ayının 10. günü

Aşure Günü veya Aşura Günü, hicrî takvimin ilk ayı olan Muharrem ayının onuncu günüdür. İslam inancında bugün de birçok önemli olay meydana geldiğine inanılır ve bugüne kıymet atfedilir. İslam peygamberi Muhammed’in torunu Hüseyin’in Yezid’in ordusu tarafından öldürüldüğü gündür. Muharrem ayında oruç ibadeti de yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Meşhed</span> İranda bir şehir

Meşhed, İran'ın Razavi Horasan Eyaleti'nin yönetim merkezi ve ülkenin ikinci büyük şehridir.

Padişah, bazı İslam hükümdarları tarafından kullanılan ve yücelik belirten ünvan. Farsça bir sözcük olup "şahların en büyüğü" manasına gelmektedir. Esasen İslamiyet öncesi İran'da hüküm süren Sasani hükümdarlarının sıfatı iken daha sonra Osmanlı hükümdarları ve Delhi sultanları tarafından benimsenmiştir. Hindistan'da bazı bölgesel İslam hükümdarları ile Afganistan'daki Dürraniler de "padişah" unvanını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran İslam Devrimi</span> 1979 yılında İrandaki monarşinin yıkılıp İslam Cumhuriyetinin kurulmasıyla sonuçlanan devrim

İran Devrimi veya İslam Devrimi, 1979 yılında İran'ın Muhammed Rıza Pehlevi liderliğindeki bir monarşiden, Ayetullah Ruhullah Humeyni yönetiminde İslam hukuku ve Şiî mezhebi görüşlerini esas alan İslam Cumhuriyeti kurulmasına dönüşen popüler hareketin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rey</span> İranın Tahran Eyaletinde bir şehir, Tahran şehrinin ilk kurulduğu yer

Rey veya Şehr-i Rey, İran'ın Tahran Eyaleti'nde şehir. Tahran kent sınırları içindedir ve Tahran şehrinin ilk kurulduğu yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Tekke</span> tarikattan olanların barındıkları, Tanrı’ya tapındıkları, dinsel törenler yaptıkları yer, dergâh.

Tekke, tarikattan olanların barındıkları, ibadet ve tören yaptıkları yer, dergâh gibi yapılardır. Osmanlı İmparatorluğu'nda tekke anlamında günümüz Türkiye'deki Müslüman Türkmen Alevî-Bektâşîlerin Cem Evi, yani Mescid'in yanı sıra dergâh, âsitane sözcükleri olarak kullanılmıştır. Bazı tarikatlarda hankâh ve âsitane yalnızca merkez tekkeye denir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hüseyin Şehriyar</span> Azərbaycanlı Şair

Seyid Muhammed Hüseyin Behçet-Tebrizi, şiirlerinde kullandığı Şehriyar mahlası ile tanınan İran Azerisi olan İranlı şairdir. Şehriyar, şiirlerini hem Azerice hem de Farsça olarak yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hatemi</span> 5. İran cumhurbaşkanı

Seyyid Muhammed Hatemi, 1997-2005 arasında görev yapmış olan, İran'nin 5. cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Zeynelâbidîn</span> Alinin torunu, Muhammedin torununun oğlu

Zeynelâbidîn, Ali bin Hüseyin veya Ali el-Asgar, İslam peygamberi Muhammed'in torunu olan Hüseyin'in oğullarından biridir. Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehri Bânû Gazele'dir. İsnâaşeriyye’nin dördüncü ve İsmâiliyye’nin üçüncü imamı kabul edilir, tâbiîndendir.

BFV İstiklâl ya da tam adıyla Başgâh-ı Ferhângî Varzeş-i İstiklâl-i İran, İran'ın başkenti Tahran'da bulunan spor kulübü. Lig-i Berter-i Halîc-i Fars ve İran futbol camiasının bilinen ve tarihi kulüplerindendir.Steghlal Club'ın televizyon ve siber uzaydaki maçlarının her birinde ortalama 30 ila 110 milyon izleyici bulunuyor.

<span class="mw-page-title-main">Damğan</span>

Damgan (Farsça: دامغان, Dāmghān), İran'ın Semnan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı</span> Tahran, İrandaki önemli uluslararası havalimanı

İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı Tahran’ın 40 km güneyinde ve Tahran-Kum ve Tahran-Saveh otobanlarının üzerinde yer alan havalimanı. Bu havalimanı İran’ın en büyük havalimanıdır. Havalimanının adı, 1979 yılındaki İran İslam Devriminin lideri Ruhullah Humeyni'den gelmektedir. Bu havaalanının yıllık kapasitesi 5,4 milyon yolcu ve 120 bin ton yüktür ve yolcu kapasitesinin 5,6 milyon kişiye kadar yükseltme imkânı vardır. Bu havaalanının resmi açılışından sonra bütün uluslararası uçuşlar Mehrabad Havalimanından bu havalimanına geçirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sadabad Sarayı</span>

Sadabad Kültürel-Tarihi Kompleksi (Farsça: مجموعه فرهنگی-تاریخی سعدآباد), İran'ın başkenti Tahran'da bulunan bir saray.

<span class="mw-page-title-main">Gülistan Sarayı</span>

Gülistan Sarayı İran'ın başkenti Tahran'ın güneyinde, Erg Meydanı'nın yakınında eski Tahran surlarının sınırları içerisinde Kaçar Hanedanı dönemine ait bir saray.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Ruhani</span> 7. İran cumhurbaşkanı

Hasan Ruhani, İranlı siyasetçi, din adamı, hukukçu ve İran'ın 7. cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Bazergan</span> 75. İran Başbakanı

Mehdi Bazergan, İranlı akademisyen, uzun zamandan beri demokrasi yanlısı bir eylemci ve İran'ın geçici hükûmetinin başındaydı ve 1979 İran Devrimi'nden sonra İran'ın ilk başbakanı oldu. Kasım 1979'da İran rehine krizi olayını protesto etmek ve hükûmetinin bunu önleme konusundaki başarısızlığının ardından başbakanlık görevinden istifa etti.

<span class="mw-page-title-main">Tekye-i Devlet</span>

Tekye-i Devlet Tahran'da yer alan İran tekkelerinden biriydi. Taziye için devletin yaptırdığı en meşhur bina, Kaçar Hükümdarı Nasıreddin Şah tarafından 1870'lerde inşa edilmiştir. Pek çok taziyenin temsil edildiği bu bina 1946 yılında yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran tekkeleri</span>

İran'da çok sayıda tekke var. Ancak günümüzde Sufîler tarafından kullanılmazlar. Daha ziyade hüseyniyeler gibi kullanılırlar. 16. yüzyılda Safevîlerin İran'ı Şiileştirmesinden sonra, İran'ın tekkeleri hüseyniyeler dönüştürülmüştürler.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.