İçeriğe atla

Hüseyin Namık Orkun

Hüseyin Namık Orkun
Doğum15 Ağustos 1902(1902-08-15)
İstanbul
Ölüm23 Mart 1956 (53 yaşında)
Ankara
Defin yeriCebeci Asri Mezarlığı, Ankara
MilliyetTürk
DönemCumhuriyet Dönemi
KonuTürk tarihi
Edebî akımTürkçülük-Turancılık

Hüseyin Namık Orkun (15 Ağustos 1902, İstanbul – 23 Mart 1956, Ankara), Türk tarihçi, dilbilimci.

Türklük, Türkçülük ve Türk dünyası hakkında eserler vermiştir.

Hayatı

1902 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Ortaöğrenimini Nişsantaşı Sultanisi'nde tamamladı.[1] İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünü bitirdikten sonra Budapeşte Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nde Türkoloji öğrenimi gördü. Gyula Németh'in öğrencisi oldu. Türk soyunun yirminci yüzyılda yaşamakta olan kolları hakkındaki Türk Dünyası adlı eserini, Budapeşte'de yazdı (Eser, yurda döndükten sonra Türkiye'de 1932'de basılmıştır).[2]

1930'da öğrenimini tamamladı ve Gazi Eğitim Enstitüsü tarih öğretmenliğine atandı. Gazi Eğitim Enstiüsü'nde, Polis Koleji'nde, Devlet Konservatuvarı ve Tıp Fakültesi'nde uzun yıllar Türk Tarihi ve İnkılap dersleri verdi.[1]

Öğretmenliğin yanı sıra Türk dili ve tarihi üzerine araştırmalar yaptı. Yayınları arasında Türk efsaneleri ve destanları, Türk boyları ile ilgili araştırmalar, Türklük ve Türkçülük ile ilgili düşünce yazıları, yayın eleştirileri ve tanıtmaları yer alır.

1944'te Irkçılık-Turancılık davası'nda yargılandı; bir yıl hapishanede yattıktan sonra beraat etti.[1] Hapishaneden çıktıktan sonra sağlık sorunları yaşayan Orkun, 1956'da Ankara'da hayatını kaybetti.[2]

Eserleri

  • Peçenekler, 1933
  • Atilla ve Oğulları, 1933
  • Oğuzlara Dair, 1935
  • Hunlar, 1938
  • Türk Tarihinin Bizans Kaynakları, 1938
  • Osmanlıların Aslına Dair, 1939
  • Türk İstilası Devrinde Macaristan ve Avusturya'da Casuslar, 1939
  • Türk Sözünün Aslı, 1940
  • Eski Türk Yazıtları (4 cilt), 1936-1941
  • Prens Kalyanamkara ve Papamkara Hikâyesinin Uygurcası, 1940
  • Türk Efsaneleri, 1943
  • Yeryüzünde Türkler, 1944
  • Türkçülüğün Tarihi 1944
  • Türk Tarihi (4 cilt), 1946
  • Eski Türklerde Evcil Hayvanların Tarihçesi, 1954

Kaynakça

  1. ^ a b c Okur Gümrükçüoğlu, Saliha. "Hukuk Tarihi Açısından Hüseyin Namık Orkun ve Fasikülleri". academia.edu. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 3, Say› 5, 2005. 12 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2016. 
  2. ^ a b Sançar, Nejdet. "Hüseyin Namık Orkun'un Kitapları, Makaleleri, Hakkında Yazılanlar". tk.org.tr. Türk Kütüphaneciliği dergisi, Cilt 6, Sayı 1-2, Yıl 1957. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Hamdi Tanpınar</span> Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçii

Ahmet Hamdi Tanpınar ; Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Nihal Atsız</span> Türk yazar

Hüseyin Nihâl Atsız, Türk yazar, Türkolog, şair, düşünür ve öğretmendir. Türklerin tarihini konu edindiği edebî eserleri ve tarih araştırmaları olan Atsız, Türkçü-Turancı ve ırkçı dünya görüşüne sahiptir. Yaşamının son yıllarında İslam dinini "Araplar tarafından Araplar için kurulmuş bir din" olarak nitelendirerek eleştirmiştir.

Elegeş Yazıtları ya da Elegest Yazıtı, MS 650'li yıllarda dikilmiş ve Elegest Irmağı vadisinde bulunmuş olan bir Göktürk yazıtıdır. Orhun Yazıtları’ndan yaklaşık 100-150 yıl önce yazılmışlardır.

Cevdet Kudret Solok, Yedi Meşale edebiyat topluluğunun kurucuları arasında yer alan Türk edebiyatçı ve edebiyat tarihçisi. Yazar, Cevdet Kudret adı ile tanınır.

Enver Behnan Şapolyo, Türk tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Şaik Gökyay</span> Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen (1902 - 1994)

Orhan Şaik Gökyay, Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı, şair, öğretmen.

Sabri Esat Siyavuşgil,, Türk şair, yazar, psikolog, çevirmen, ansiklopedist.

<span class="mw-page-title-main">Vasfi Mahir Kocatürk</span>

Vasfi Mahir Kocatürk. Türk şair, oyun yazarı, öğretmen, edebiyat araştırmacısı, politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Süheyl Ünver</span> Türk hekim ve yazar

Ahmet Süheyl Ünver, Türk yazar ve doktor.

İsmâil Hâmî Dânişmend, Türk tarihçi ve Türk Dili araştırmacısıdır.

Mehmet Kaplan,, Türk edebiyat kuramcısı, eleştirmen, edebiyat tarihçisi, yazardır.

László Rásonyi, Eski Türk kavimlerinin tarihi ve Türk-Macar ilişkileri konusundaki çalışmalarıyla tanınan ve Türkiye'deki Hungaroloji Ana Bilim Dalı'nın kurucusu Macar Türkolog.

Reha Oğuz Türkkan, Türk hukukçu, tarihçi, yazar, Türkolog, psikolog, senarist, gelecekçi (futurist) ve Ordinaryüs Profesör. Doğum tarihini daha sonradan Türkçüler Günü olarak kutlanan 3 Mayıs olarak değiştirmiştir.

Saim Sakaoğlu Türk halk edebiyatı ve bilimi profesörüdür.

Necmettin Halil Onan, Türk şair, öğretmen, akademisyen ve edebiyat tarihçisidir. Türk edebiyatının artık klasikleşmiş eseri olan ve Türk ordusunun Çanakkale Savaşı'ndaki savunmasını anan "Bir Yolcuya" şiirini kaleme alan şairdir.

Hikmet Tanyu Türk akademisyen, şair ve yazar. Türkiye'nin önde gelen dinler tarihi uzmanıdır. Yaptığı çalışmalar ve yetiştirdiği öğrencileriyle bu tarih dalına ilgi duyulmasını sağlamış ve dinler tarihi hakkinda cumhuriyet tarihindeki ilk seçkin eserleri vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irkçılık-Turancılık Davası</span> Dava

Irkçılık-Turancılık Davası, 7 Eylül 1944'te başlayan ve 29 Mart 1945'e kadar süren, Türk siyasetinde önde gelen 23 ismin Irkçılık-Turancılık suçlamasıyla yargılandığı sürecin adıdır. Toplam 65 oturum sürmüştür. Yargılama sonucunda Zeki Velidi Togan, Hüseyin Nihal Atsız, Alparslan Türkeş, Reha Oğuz Türkkan, Cihat Savaş Fer, Nurullah Barıman, Fethi Tevetoğlu, Nejdet Sançar, Cebbar Şenel ve Cemal Oğuz Öcal çeşitli cezalara çarptırıldılar.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Ferit Cansever</span>

Hasan Ferit Cansever, Türk tıp doktoru, yazar ve asker.

Ali Rıza Seyfi, Türk edebiyat tarihçisidir.

Sâdeddin Nüzhet Ergun ,edebiyat öğretmeni, kütüphaneci, edebiyat tarihçisidir. Tam adı Hüseyin Sâdeddin Nüzhet Ergun'dur.