İçeriğe atla

Hürmüzgan

Hürmüzgan Eyaleti
استان هرمزگان / Ostān-e Hormozgān
Konum
Hürmüzgan Eyaletinin İran'daki konumu.
Bilgi
Yönetim merkezi::Bandar Abbas
Alan :70.669 km²
Nüfus(2005):
 • Nüfus yoğunluğu :
1.314.667
 18,6/km²
İl sayısı:11
Zaman dilimi:IRST (UTC+03.30)
  -Yaz (Yaz saati uygulaması):IRST (UTC+04.30)
Diller:Farsça
Beluci (Jask ve Minab bölgeler)

Hürmüzgan Eyaleti (Farsça: استان هرمزگان Ostān-e Hormozgān), İran'ın eyaletlerinden birisidir. Arap Yarımadası karşısında ve kendisine bağlı olduğu adalarıyla oldukça stratejik öneme sahiptir.

Konumu

Hürmüzgân, ülkenin güneyinde, Fars Körfezi ve Hint Okyanusu kıyısında ve Arap Yarımadası'nın karşısında yer alır. Sahil şeridinin uzunluğu 1000 km.'yi (620 mil) bulur. İran ve Umman'ı birbirinde ayıran Hürmüz Boğazı da yine bu eyaletin karşısındadır.

Eyalet kuzeyden Fars ve Kirman eyaletleri, doğudan Sistan ve Belucistan, güneyden Fars Körfezi ve Hint Okyanusu ve batıdan Buşehr Eyaleti ile çevrelenmiştir. Toplam alanı 70.697 km², nüfusu 1,403,674 kişi, yönetim merkezi Bandar Abbas şehridir.

Tarihçe

Hürmüzgân sahip olduğu stratejik konumuyla Pers ve Sasani dönemlerinde daima önemli bir bölge olmuştur. İslam hakimiyetinden sonra bölgenin önemi daha da artmış ve ticaret olanaklarının iyi olmasının avantajıyla bölge zenginleşmiştir. Marco Polo 1272 ve 1293 yıllarında Bandar Abbas'ı ziyaret etmiş ve şehrin çarşılarındaki mücevherlerin ve Çinhindi'nden gelen ipek ve fildişi ürünlerinin bolluğu ve güzelliğinden bahsetmiştir.

Bölgenin önemi I. Dünya Savaşı'nda bölgede petrol bulunmasıyla daha da artmıştır.

Coğrafya ve İklim

Hürmüzgân, Zagros Dağları'nın güneyde sonlandığı engebeli arazinin içinde yer alır. Bu dağlık kısım eyaletin batısını oluşturan (Bandar Abbas'ın batı kısmı) bölgededir. Eyaletin doğusu ise nispeten daha düz bir yapıya sahiptir.

Eyaletin iklimi sıcak ve rutubetlidir. 49 dereceyi aşan sıcaklar görülür. Yıllık yağış miktarı azdır ve kurak bir arazi yapısına sahiptir.

Nüfus ve idari yapı

Adaları

Dış bağlantılar

Koordinatlar: 27°45′N, 56°00′E


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hint Okyanusu</span> Okyanus

Hint Okyanusu, kuzeyde Asya, batıda Afrika ve Arabistan Yarımadası, doğuda Malay Yarımadası, Sunda Adaları ve Okyanusya tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük okyanusudur. Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan Avustralya'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır. Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000 km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000 km³ olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Umman</span> Güneydoğu Arabistanda bir ülke

Umman ya da resmî adıyla Umman Sultanlığı, güneybatı Asya'da, Arap Yarımadası'nın güneydoğu kıyısında yer alan Arap ülkesidir. Kuzeybatıda Birleşik Arap Emirlikleri, batıda Suudi Arabistan, güneybatıda ise Yemen ile sınır komşusudur. Güneyde ve doğuda Umman Denizi, kuzeydoğuda ise Umman Körfezi ile çevrilidir. Ülkenin Birleşik Arap Emirlikleri tarafından çevrelenmiş, Madha ve Müsendem olmak üzere 2 adet eksklavı bulunmaktadır. Maskat en büyük şehir ve başkenttir.

<span class="mw-page-title-main">Buşehr (eyalet)</span>

Buşehr Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Huzistan</span> İran eyaleti

Huzistan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Umman Denizi</span> Hint Okyanusunun Arap yarımadası ve Hindistan arasında kalan bölümü.

Umman Denizi Hint Okyanusu'nun bir bölümüne verilen addır. Doğusunda Hindistan, kuzeyinde Pakistan ve batısında da Umman Körfezi, Arap Yarımadası ve Aden Körfezi, yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Hürmüz Boğazı</span> Umman Körfezi ile Basra Körfezi arasındaki boğaz

Hürmüz Boğazı Umman Körfezi ile Basra Körfezi'ni birbirine bağlayan boğazdır. Boğaz, Avesta'da adı geçen iyilik tanrısı Hürmüz'ün adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Abbas</span> 5. Safevi hükümdarı

I. Abbas veya Büyük Abbas, Safevi Hanedanlığının beşinci hükümdarı olan Şah Abbas, Safevi Hanedanı'nın en güçlü hükümdarı olarak gösterilir. Şah Muhammed Hüdabende'nin üçüncü oğludur. 3 Ekim 1587 tarihinde Türkmen şeflerinin desteklediği bir askerî darbe ile 17 yaşında tahta geçip 1629 yılına kadar 42 yıl hükümdar olarak kalmıştır. Hükümdar olduğu tarih Safevi Devleti açısından zorlu bir dönemdir. İçeride Türkmen aşiretleri arasındaki kanlı çatışmalar, doğuda Özbek akınları, batıda ise Osmanlı İmparatorluğu'nun baskısı altındaydı. Bu durumun kaçınılmaz sonucu olarak ülke ekonomik olarak da çözülmektedir. Tarımsal ve endüstüriyel üretim düşerken ticaret de çökmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Müsendem</span>

Müsendem Umman'ın 11 yönetim ilinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İsfahan (eyalet)</span>

İsfahan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Basra Körfezi</span> Arabistan Yarımadasının kuzeyi ile İranın güneybatısı arasında kalan Hint Okyanusuna bağlı koy

Basra Körfezi,, Arap Yarımadası'nın kuzeyi ile İran'ın güneybatısı arasında kalan Hint Okyanusu'na bağlı körfez. Dünyanın en önemli petrol ve doğalgaz yatakları bu bölgede bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hürmüz Adası</span>

Hürmüz Adası (Farsça: جزیره هرمز), Basra Körfezi'nin girişinde İran'a bağlı bir ada.

<span class="mw-page-title-main">Bender Abbas</span>

Bender Abbas ) İran'ın Hürmüzgan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

Cem, İran'ın Buşehr Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Musa</span> Basra Körfezinde bir İran adası

Ebu Musa Adası, Basra Körfezi'nin doğusunda, Hürmüz Boğazı'nın girişi yakınında, Hürmüzgan Eyaleti'ne bağlı adadır.

Bender Lenge, İran'ın Hürmüzgan Eyaleti'nde şehir.

Kahnuj (Farsça: کهنوج, Kahnūj), İran'ın Kirman Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Cask</span>

Cask (Farsça:جاسک), İran'ın Hürmüzgan Eyaleti'nde şehir.

Bandar Hamir (Farsça:بندر خمیر,Bandar-e Khamīr), İran'ın Hürmüzgan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Lavan Adası</span>

Lavan Adası (Farsça: جزیره لاوان), Fars Körfezi'nde İran yönetiminde bir ada.

Hendurabi Adası (Farsça: جزیره هندرابی), Fars Körfezi'nde İran yönetiminde bir ada.