İçeriğe atla

Hünkâr Köşkü

Koordinatlar: 40°10′27″K 29°03′54″D / 40.17417°K 29.06500°D / 40.17417; 29.06500
Hünkâr Köşkü
Hünkâr Köşkü
Harita
Açılış1844
KonumBursa, Türkiye
Koordinatlar40°10′27″K 29°03′54″D / 40.17417°K 29.06500°D / 40.17417; 29.06500
TürTarih müzesi
Resmî siteHünkar Köşkü Müzesi

Hünkâr Köşkü Müzesi, Bursa'da Uludağ'ın eteklerindeki Temenyeri'de bulunan tarihî yapıda 2003 yılında ziyarete açılan bir müze.

Osmanlı Sultanı Abdülmecid devrinde av köşkü olarak yapılan bina, Osmanlı sultanlarının ve Bursa ziyaretleri sırasında Atatürk'ün konakladığı bir mekandır.

Müzede köşkü konut olarak kullanmış üç padişah ve Atatürk'e ait silikon heykeller, yemek takımları, şahsi giysiler sergilenir. Bahçesindeki müştemilat binası 2009'dan beri sosyal tesis olarak kullanılır.

Tarih

Hünkar Köşkü, 1844 yılında Sultan Abdülmecid'in Bursa gezisi nedeniyle, dönemin Bursa valisi Mehmet Salih tarafından av köşkü olarak yapılmıştır. Yapımı 19 günde tamamlanmıştır. Bu köşkte 1844 yılında Sultan Abdülmecid, 1862 yılında Sultan Abdülaziz ve 1909 yılında V. Mehmet (Sultan Reşat) konaklamışlardır.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk bu köşkü ilk olarak 16 Ekim 1922 tarihinde ziyaret etti. Bu ziyareti sırasında İsmet İnönü ve Kazım Karabekir'la, Lozan Barış Antlaşması'na gidecek belgeleri konuştu. Atatürk'ün ikinci ziyareti, 28 Eylül 1925 tarihinde Şapka Devrimi'nin gerçekleştirildiği dönemlere denk gelen Bursa gezisi sırasındadır. Atatürk, bu ziyarette Hünkar Köşkü'nde halka hitaben bir konuşma yapmıştır. Manevi kızı Sabiha Gökçen ile 1925 yılındaki ziyareti sırasında köşkün bahçesinde tanıştı.[1][2] Atatürk, 1931 ve 1935 yıllarında tekrar Hünkar Köşkü'nü ziyaret etmiştir.

Kasr-ı Hümayun, Kasr-ı Millî, Cumhuriyet Köşkü ve Atatürk Köşkü adlarıyla anılan[3][4] bina, 1982-1983 yıllarında onarım gördü. 1995 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edildi. 1995'teki restorasyon sırasında mevcut eşyalar restorasyon atölyelerinde onarım görmüş ve özgün hallerine dönüştürülmüşlerdir.

Köşk, 2003 yılında müzeye dönüştüldü, Hünkar Köşkü Müzesi adıyla ziyarete açıldı. Müzede, köşkü konut olarak kullanmış üç padişah ve Atatürk'e ait yemek takımları, şahsi giysilerin yanı sıra 2015'te yapılan silikon heykelleri sergilenmektedir.[1][5]

Bahçesindeki müştemilat binası sosyal tesis olarak düzenlenerek 2009'da sosyal tesis olarak hizmete girdi.[6] 2011 yılında Koruma Kurulunun onayladığı proje doğrultusunda tesis binası yenilenerek, tesise restoran kısmı da eklendi.

Mimarisi

Mimarisi Fransız ampir üslupta yapılmış olan köşkün içindeki süslemeler 19. yüzyıl özelliklerini taşır. Tavan kalem işi süslemeleri, Bursa seyir panoramasına hakim bahçesi, dönemi yansıtan orijinal eşyaları ve Atatürk odası ziyaretçilerin ilgisini çekmer.

İki katlı zarif bir yapıya sahip olan Hünkar Köşkü'nün bahçesinde cephesi Kütahya çinileri ile kaplanmış bir çeşme bulunmaktadır. Sıvanmış duvarları ahşap çatılı ve ince çıtalarla kaplı olan köşkte, bekçi ve danışma odası ile bir de garaj vardır.

Odalar ve salonlar

Kabul salonu

Köşkün giriş holünün karşısındaki çift kanatlı kapıdan kabul salonuna geçilir. Kabul salonu, duvar ve tavan yüzeylerinde görülen kalem işi süslemeleriyle son derece etkilidir. Bu salonun doğusundaki kapıdan Atatürk'ün yatak odasına girilmektedir.

Atatürk'ün yatak odası

Ortalama 28 metrekare alana sahip odada, Atatürk adına özel olarak yapılmış karyolanın baş kısmında K&A (Kemal Atatürk) ibresi yer alır. Bu karyolanın üst kısmında duvarda asılı duran çerçeveli fotoğrafta Atatürk'ün halka hitaben yaptığı konuşmanın resmi yer almaktadır. Ayrıca Atatürk'e ait olduğu bilinen, yatağın yanında yer alan rugan terlikler köşkün etkileyici ve kıymetli eşyalarındandır.

Atatürk'ün çalışma odası

Çok sade düzenlenmiş odada bulunan çalışma masası, dinlenme kanepesi ve sehpanın üzerinde yer alan çay fincanı, Atatürk'ün kullandığı eşyalardan bazılarıdır.

Havuzlu salon

Oymalı, ahşap korkulukları olan merdivenle bodrum katına inilmektedir. Yuvarlak kemerli giriş kısmından Havuzlu salon'a geçilir. Bu salona "Havuzlu salon" denilmesinin sebebi, salonun ortasında küçük bir havuzun olmasıdır. Bu salon serin olmasından dolayı daha çok yazın kullanılmıştır.

Yemek odası

Bodrum katının en görkemli bölümü havuzlu salonun doğusundaki yemek odasıdır. Odanın ortasında 14 sandalyeli, kenarları oval ceviz masa yer alır. Odanın tam ortasında, tavanın göbeğinde yer alan yeşil bir düzlüğe uzanmış olan aslan figürü, hangi yönden bakılırsa bakılsın, bakan kişiye dönük konumda görünmektedir. Bu özellik, resmin çiziminde kullanılan perspektif tekniğinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca bu figürden dolayı bu oda Aslanlı Oda olarak da bilinmektedir.

Hünkar Köşkü Sosyal Tesisleri

Eski dönemlerde müştemilat olarak kullanılan köşk bahçesi içindeki ek bina, günümüzde Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenerek 14 Temmuz 2009 tarihinde, önündeki bahçelerle birlikte sosyal tesis olarak kullanılmaya başlanmıştır.[7][8]

Kaynakça

  1. ^ a b Çelikler, Elif Özlem (5 Mayıs 2019). "Tarihin anılarla dolu tanığı: Hünkar Köşkü". www.aa.com.tr. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023. 
  2. ^ Kale, Dündar (21 Mart 2021). "Atatürk'ün manevi, göklerin öz kızı: Sabiha Gökçen". Independent Türkçe. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023. 
  3. ^ "Hünkar Köşkü Müzesi websitesi". 31 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013. 
  4. ^ Hünkar Köşkü Müzesi hakkında bilgi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. www.bursa.bel.tr
  5. ^ "Gerçekçi heykeller Hünkar Köşkü'nde". Bursa Büyüklehir Belediyesi basın bülteni. 18 Mayıs 2015. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023. 
  6. ^ "Hünkar Köşkü Görkemli Güzelliğine Kavuştu". Bursa Büyükşehir Belediyesi web sitesi. 22 Kasım 2009. 
  7. ^ Hünkar Köşkü Sosyal Tesisleri Kafeterya ve Restaurant Menüsü
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dolmabahçe Sarayı</span> Türkiye, İstanbul’da bir saray

Dolmabahçe Sarayı, İstanbul, Beşiktaş'ta, Kabataş'tan Beşiktaş'a uzanan Dolmabahçe Caddesi'yle İstanbul Boğazı arasında, 250.000 m²'lik bir alan üzerinde bulunan Osmanlı sarayı. Marmara Denizi'nden Boğaziçi'ne deniz yoluyla girişte sol kıyıda, Üsküdar ve Kuzguncuk'un karşısında yer alır. Sultan Abdülmecid tarafından inşa ettirilen sarayın yapımı 1843 yılında başlayıp 1856 yılında bitirilmiştir. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pembe Köşk (İsmet İnönü Evi)</span> İnönü evi, müze

Pembe Köşk, Ankara'da, Türkiye Cumhuriyeti 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün 48 yılını geçirdiği köşk.

<span class="mw-page-title-main">Çankaya Köşkü</span> Türkiye cumhurbaşkanlarının resmî konutu ve çalışma yeri (1923–2014)

Çankaya Köşkü, Türkiye'nin başkenti Ankara'da 1923-2014 yılları arasında Cumhurbaşkanlarının ikamet ettiği komplekstir. 2014 yılından itibaren Cumhurbaşkanlığı resmî konutunun Cumhurbaşkanlığı Sarayı olmasıyla, Başbakanlar tarafından kullanılmaya başlandı. 2017 anayasa değişikliği referandumunun ardından yapılan 2018 genel seçimleri ile birlikte köşk, başbakanlık makamının kaldırılmasıyla kurulan Cumhurbaşkanı Yardımcısı makamı tarafından kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Adile Sultan Kasrı</span> Hababam Sınıfı, Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı, Hababam Sınıfı Uyanıyor, Hababam Sınıfı Tatilde, Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor filmleri burada çekilmiştir

Adile Sultan Kasrı , İstanbul'un Üsküdar ilçesinde, Validebağ Korusu içinde yer alan tarihi bina.

<span class="mw-page-title-main">Ihlamur Kasrı</span> İstanbul’da bulunan tarihi yapı

Ihlamur Kasrı, Beşiktaş ve Nişantaşı arasındaki vadide yer alan Ihlamur Mesiresi'ndeki kasırdır. Buraya Abdülmecid (1839-1861) tarafından Nigoğos Balyan'a “Merasim Köşkü” ile “Maiyet Köşkü” olarak adlandırılan iki kasır yaptırılmıştır. Bunlardan Merasim Köşkü, asıl Ihlamur Kasrı'dır. Yüksek bir subasman üzerine tek kattan oluşan dikdörtgen planlı köşk, kesme taştan inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tophane Kasrı</span>

Tophane Kasrı, Sultan Abdülmecid'in emriyle inşa edilen kasır. Tophane'de, Necatibey Caddesi üzerinde ve Nusretiye Camii'nin yanındadır. Eski Tophane Meydanı'nın en önemli ögelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Av Köşkü Saray Müzesi</span> Kocaelinin İzmit ilçesinde bulunan müze

Abdülaziz Av Köşkü ya da başka bir adıyla Kasr-ı Hümayun, İzmit'te bulunan barok ve ampir üslupta bir köşktür. Son şeklini Abdülaziz devrinde alan yapı, Osmanlı Devleti'nde İstanbul dışında yapılan tek küçük saray olarak bilinir. Mimarı Garabet Amira Balyan'dır. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyet Müzesi</span> II. TBMM Binası (1924–1960)

Cumhuriyet Müzesi veya II. TBMM Binası, TBMM'nin 1924-1960 yılları arasında faaliyetlerinin gerçekleştirildiği Ankara'nın Altındağ ilçesindeki tarihî yapı.

<span class="mw-page-title-main">Yürüyen Köşk</span>

Yürüyen Köşk, Yalova Millet Çiftliği'nde 1929 yılında yapılan dikdörtgen planlı, iki katlı, yarı kâgir köşk.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Müzesi</span> müze

Gazi Müzesi, İlkadım, Samsun'da, Kale Mahallesi, Mecidiye Caddesi'nde bulunan bir müze. Mustafa Kemal'in Samsun'a ilk gelişinde kaldığı Mantika Palas ya da Mıntıka Palas olarak bilinen otelin restore edilmesi ile 1940 yılında ziyarete açılmıştır. 509m²'lik alana sahip, İki katlı olan tarihi yapının dış duvarları yığma tuğla, iç bölmeleri bağdadidir. Her yıl yaklaşık 100 bin kişi tarafından ziyaret edilmektedir.

Atatürk Evi Müzesi, Atatürk müzesi ya da Atatürk evi, Mustafa Kemal Atatürk'ün kullandığı eşyaların sergilendiği ve Selanik'teki Atatürk Evi Müzesi ya da Gazi Müzesi gibi bazılarında bizzat kaldığı mekânın da özgün dekoru korunarak teşhir edildiği etnografik konseptteki müze türüdür. İlgili müzeler aşağıda bulundukları konuma göre alfabetik olarak sıralanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon Atatürk Köşkü</span> Trabzon, Türkiyede bir bina

Trabzon Atatürk Köşkü, Soğuksu semtinde küçük bir çam korusu içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Florya Atatürk Deniz Köşkü</span> TBMM Milli Saraylar Başkanlığının idaresindeki eski bir Cumhurbaşkanı ikametgahı

Florya Atatürk Deniz Köşkü, İstanbul'un Bakırköy ilçesine bağlı Şenlikköy mahallesi kıyılarında bulunan bir yapıdır. Türkiye'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün bölgeye duyduğu özel ilgi ve zaman zaman gerçekleştirdiği yazlık ziyaretler sonucunda, dönemin İstanbul Belediyesi tarafından yaptırılarak, Atatürk'e armağan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cemile Sultan Korusu</span>

Cemile Sultan Korusu, İstanbul Ticaret Odası Eğitim ve Sosyal Hizmetler Vakfı tarafından canlandırılarak Oda'nın ve Üniversite'nin hizmetine sunulan, Kandilli'de bulunan bir koru.

<span class="mw-page-title-main">Yalova Atatürk Köşkü</span>

Yalova Atatürk Köşkü, 1929 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün isteğiyle Yalova'nın 12 kilometre güneyindeki Termal ilçesine yapılan iki katlı köşk.

<span class="mw-page-title-main">Aşiyan Müzesi</span>

Aşiyan Müzesi, şair Tevfik Fikret’in 1906-1915 arasında yaşadığı, 1945 yılından bu yana müze olarak hizmet veren evidir.

<span class="mw-page-title-main">Abdülmecid Efendi Köşkü</span>

Abdülmecid Efendi Köşkü, Kuzguncuk’taki Bağlarbaşı Korusu içinde bulunan tarihi köşk.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Atatürk Evi</span> tarihi yapı

Mersin Atatürk Evi ya da diğer adıyla Atatürk Evi Müzesi, Mersin kent içinde iki katlı büyük bir binadır.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Atatürk Müzesi</span>

Bursa Atatürk Müzesi, 1895'te yapımı tamamlanan tarihî bir köşktür.

Atatürk Köşkü Müzesi, Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan, Mustafa Kemal Atatürk'ün 1921-1932 yılları arasında yaşadığı konut ve çalışma mekânıdır.