İçeriğe atla

Hücre döngüsü

Hücre döngüsü, bir hücrenin ömrü boyunca meydana gelen olayların sırasını ifade eder.

Ökaryotik hücrelerde, hücre döngüsünün iki ana aşaması vardır: İnterfaz ve mitotik faz. İnterfaz, yeniden bölünmek için geçiş evresidir. İnterfaz sırasında hücre büyüyerek temel metabolik işlevlerini yerine getirmekte, DNA'sını kopyalamakta ve mitotik hücre bölünmesi için hazırlanmaktadır. Mitoz faz iki aşamadan oluşur: mitoz ve sitokinez. Mitoz ve ardından gelen sitokinez sırasında hücre sitoplazmasını ve diğer bileşenlerini bölmektedir. Bu işlemler sonrasında ana hücreye ait iki yavru hücre oluşur.[1]

Ökaryotik hücre döngüsünde üç ana kontrol noktası vardır. Bunlar G1,G2 ve S evreleridir. En önemli evre ise S evresidir.[1] Kontrol noktaları hücre döngüsünde önceki evrede tamamlanmamış bir olay tamamlanmadan yeni bir aşamaya geçilmesini engellemektedir. Kontrol noktaları eşlenmemiş DNA'lara ve hasarlı DNA'lara duyarlıdır. Aynı şekilde kromozomların doğru bir şekilde kopyalanması ve organellerin sentezi de bu noktalarda kontrol edilmektedir. Eğer aşamalarda bir hasar saptanırsa kontrol noktasındaki duraksama hasar tespiti için zaman sağlamaktadır.

Prokaryot (bakteri ve arke) hücrelerde, hücre döngüsü B, C ve D dönemlerinde bölünmektedir. B dönemi, hücre bölünmesinin sonundan DNA eşlenmesinin başlangıcına kadar oluşan kısımdır. DNA eşlenmesi C döneminde olmaktadır. D dönemi DNA eşlenmesinin sonu ile bakteri hücresinin iki yavru hücreye bölünmesi arasındaki aşamayı ifade etmektedir.[2]

Aşamalar

Hücre döngüsü ve kontrol noktaları

Ökaryotik hücre döngüsü G1 fazı, S fazı (sentez), G2 fazı ve M fazı (mitoz ve sitokinez) olmak üzere 4 aşamaya ayrılmıştır. M fazı iki aşamadan oluşmaktadır. Bunlar hücre çekirdeğinin bölünmesi (mitoz) ve sitoplazma bölünmesi (sitokinez)'dir.

Durum Aşama Kısaltma Açıklama
Dinlenme Gap 0 G0Hücrenin döngüyü terk ettiği ve bölünmeyi bitirdiği aşama.
Gap 1 G1Hücrenin boyu artar ve DNA sentezi için hazır olması sağlanır.
İnterfaz Sentez SDNA eşlenmesi bu aşamada gerçekleşmektedir.
Gap 2 G2Hücre büyümeye devam etmektedir. Bu aşamada her şeyin mitoz ve

bölünme için hazır olması sağlanmaktadır.

Hücre bölünmesi Mitoz MHücre büyümesi bu aşamada durmaktadır. Hücre bölünmeye odaklanmaktadır. Bölünme gerçekleşmektedir.

G0 fazı (dinlenme)

Aktif olarak çoğalmayan hücrelerin hareketsiz olduğu ve G0 fazında olduğu söylenmektedir.[3] Hücre döngüsü bu aşama ile başlamaktadır. Çok hücreli ökaryotlarda hücre G1 aşamasından G0 aşamasına geçerek uzun süreler boyunca hareketsiz kalabilmektedir (genellikle nöronlarda olduğu gibi). Tamamen farklılaşmış hücreler için bu durum çok yaygındır. Birçok memeli hücresi işlevsel olarak farklılaşmıştır ve daha fazla bölünememektedir. Bu hücreler G0 aşamasında bulunurlar. Bu aşamada hücreler protein sentezi ve salgılaması yapabilir. Epitel hücresi gibi bazı hücreler bu aşamaya hiç girmemektedir ve yaşamı boyunca bölünmeye devam etmektedir.

İnterfaz

İnterfaz, yeni oluşan bir hücrede ve onun çekirdeğinde tekrar bölünmeden önce gerçekleşen olayları kapsayan evredir. Hazırlık aşaması olarak da adlandırılmaktadır. Bölünme evresi değildir. Bu evrede bölünme için gerekli maddeler sentezlenmektedir. İnterfaz ökaryot hücrelerde döngünün yaklaşık %90'lık kısmını kapsamaktadır. Örneğin; insanın deri hücresinde döngü 24 saat sürmektedir. bu döngünün 22 saatlik kısmını interfaz kapsamaktadır.[4]

İnterfaz G1, S ve G2 olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Bunları mitoz ve sitokinez izlemektedir. S aşamasından önceki G1 ve G2 aşamaları boşluk aşamaları olarak da adlandırılmaktadır. Başarılı bir çoğalmayı yöneten bilgi işleminin çoğunun bu aşamalarda gerçekleştiği anlaşılmaktadır.[5]

G1 aşaması (İlk büyüme aşamasıdır)

İnterfazın ilk ve en uzun aşamasıdır. Toplam dögüsü 24 saat olan bir insan hücresi için 11 saat civarı sürmektedir. Hücre bu aşamada büyüyerek normal işlevlerine devam etmektedir. Hücrede protein sentezi ve organel sayısı artmaktadır. Hücre DNA sentezi için hazırlanmaktadır. DNA eşlenmesinden önce hücre döngüsüne başlamanın uygunluğu burada değerlendirilmektedir. Buna karar vermek için hücre boyutu, besin bulunabilirliği ve büyümeyi destekleyen veya büyümeyi baskılayan sinyaller gibi faktörler kullanılmaktadır.[5] Bu aşamadan sonra hücre ya S evresine devam edip bölünme yoluna gider ya da G0 evresine girer.

S aşaması (DNA eşlenmesi)

S aşaması hücre döngüsünde G1 ve G2 aşamaları arasında meydana gelmektedir. Bu aşamada çekirdekteki genomik DNA kopyalanır. Hücrenin genomik bilgisinin doğru bir şekilde kopyalanması 3 adım içermektedir: Bunlar G1'den S fazına geçişin sinyalini vermek, her iki DNA ipliğini kopyalamak ve G2 fazından önce DNA hasarını onarmaktır.[6] Toplam döngüsü 24 saat olan bir insan hücresi için yaklaşık 8 saat sürmektedir.

G 2 aşaması (büyüme)

İnterfazın son aşamasıdır. Toplam döngüsü 24 saat olan bir insan hücresi için 4 saat civarı sürmektedir. DNA eşlenmesinden sonraki aşamadır. Hücrenin hücre bölünmesi için hazırlandığı aşamadır. Hücrenin hızlı büyüme evresidir. Mitoz için önemli enzimler ve protein sentezlenmektedir. Buradaki kontrol noktasında DNA eşlemesi sırasında sorun olup olmadığı ve DNA hasarı olup olmadığı kontrol edilmektedir.[5]

Mitotik aşama (Kromozom ayrımı)

Asıl konu: Mitoz

Hücre döngüsünün diğer aşamalara göre kısa bir evresidir. Toplam döngüsü 24 saat olan bir insan hücresi için yaklaşık 1 saat sürmektedir. Mitoz bu evrede gerçekleşmektedir. Bu evrede kromozom ayrılım ve hücre bölünmesi gerçekleşmektedir. Mitoz kendi içerisinde aşamalara ayrılmıştır. Bu aşamalar şu şekildedir:

Mitoz yalnızca ökaryotik hücrelerde meydana gelmektedir ancak farklı türlerde farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir.

Sitokinez (Tüm hücre bileşenlerinin ayrılması)

Asıl konu: Sitokinez

Mitoz sırasında kromozom ayrışmasının ardından hücre; sitoplazma ve diğer organeller, sitokinez süreci boyunca iki yavru hücreye bölünmektedir. Mitoz ve sitokinez ile ana hücre ile aynı olan iki yavru hücre oluşmaktadır. Sitokinezin hatalı gerçekleşmesi kanser dahil birçok hastalığa sebep olmaktadır.[7]

Sitokinez bitki ve hayvan hücrelerinde hücre çeperi varlığına bağlı olarak farklı gerçekleşmektedir. Hayvan hücrelerinde sitokinez boğumlanarak gerçekleşmektedir. Bitki hücresinde hücre çeperi varlığı sebebiyle ara plak oluşumu ile gerçekleşmektedir.

Kontrol noktaları

Doğru hücre bölünmesi iki temel gereksinimi karşılamalıdır: Genomik bütünlük korunmalıdır ve hücre çekirdeği sitoplazmik oranının hücre yaşamıyla uyumlu sınırlar içinde olmalıdır. Bu, DNA eşlenmesi, kromozom ayrılması, hücre bölünmesi, hücre kütlesinin ikiye katlanması ve organel sayısının iki katına çıkması gibi birtakım olaylar dizisi içermesi anlamına gelmektedir. Hücreler, hücre döngüsünün her bir aşamasını yöneten molekül kümelerinin doğru sıralı aktivasyonunu ve inaktivasyonunu sağlamak için bir moleküler kontrol sistemi geliştirmiştir. Hücrenin hem dışından hem de içinden gelen sinyallere uyum sağlamıştır. "Hücre döngüsü kontrol noktaları" olarak bilinen kontrol mekanizmaları, hücre döngüsü boyunca ilerlemeyi izlemektedir. DNA eşlenmesi ve kromozom ayrışmasının önemli aşamalarını etkileyen olası kusurları algılayarak, tüm kusurlar onarılıncaya kadar hücre döngüsünün ilerlemesini durdurmaktadır. Bir sonraki aşamaya geçiş yalnızca tüm süreçlerin uygun şekilde tamamlanması durumunda gerçekleşmektedir. Ayrıca, hasarların çok şiddetli olması ve tam olarak tamir edilememesi durumunda, aynı kontrol mekanizmaları kalıcı bir hücre döngüsü durdurulmasını (hücre yaşlanması) veya programlanmış hücre ölümünü (apoptozis) tetiklemektedir.[8] G1 noktasındaki duraklama, hasarlı DNA'nın S evresine girmeden onarılabilmesine olanak sağlamaktadır. Burada DNA'nın hasarlı kopyalanması engellenmektedir. S noktası kontrol noktası, DNA'nın bütünlüğünü sürekli denetleyerek hasarlı DNA'nın onarılmadan kopyalanmasını engellemektedir. Aynı zamanda kalite kontrol işleviyle DNA eşlenmesi sırasında ortaya çıkabilen, yanlış bazların eklenmesi veya DNA bölümlerinin eksik kopyalanması gibi hataların tamir edilmesini sağlamaktadır. G2 kontrol noktasının işletilmesiyle genom tamamıyla kopyalanmadan veya hasara uğramış DNA tamir edilmeden M evresine geçiş engellenmektedir. Ancak bundan sonra G2'deki engelleme ortadan kalkar ve hücre mitoza geçerek, tümüyle kopyalanmış kromozomları yavru hücrelere dağıtır. Diğer bir kontrol noktası mitoz sonuna doğru ortaya çıkan M kontrol noktasıdır. M kontrol noktası kromozomların mitotik iğcik üzerinde düzenli bir şekilde yer almalarını kontrol etmektedir. Bölünen kromozom yavru hücrelere tam bir kromozom seti halinde geçmektedirler. Mitotik iğcik üzerinde yer alan kromozomların biri veya birkaçı eksilirse kontrol noktası mitozun metafaz evresinde kalmasını sağlamaktadır. Böylece kromozomların eksik olarak yavru hücrelere geçmelerini önlemektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "What is the Cell Cycle? | Protocol (Translated to Turkish)". www.jove.com. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 
  2. ^ Wang, Jue D.; Levin, Petra A. (Kasım 2009). "Metabolism, cell growth and the bacterial cell cycle". Nature Reviews Microbiology (İngilizce). 7 (11): 822-827. doi:10.1038/nrmicro2202. ISSN 1740-1534. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Cell Cycle" (İngilizce). 1 Ocak 2014: 753-758. doi:10.1016/B978-0-12-386454-3.00273-6. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 
  4. ^ "İnterfaz (Hücre Döngüsü-1) Biyoloji Konu Anlatımı Ders Notları | Biyoloji Portalı". www.biyolojiportali.com. 12 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  5. ^ a b c "Cell Cycle" (İngilizce). 1 Ocak 2013: 456-464. doi:10.1016/B978-0-12-374984-0.00206-0. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  6. ^ "S Phase" (İngilizce). 1 Ocak 2016: 458-468. doi:10.1016/B978-0-12-394447-4.30062-1. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  7. ^ "Cytokinesis" (İngilizce). 1 Ocak 2013: 622-626. doi:10.1016/B978-0-12-378630-2.00499-0. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021. 
  8. ^ "Cell Cycle" (İngilizce). 1 Ocak 2019. doi:10.1016/B978-0-12-809633-8.90189-4. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kromozom</span> Dnaların kendini protein kılıfla kaplamasından sonra oluşan Dna sarmalı topluluğu

Kromozom, ; DNA'nın "histon" proteinleri etrafına sarılmasıyla, yoğunlaşarak oluşturduğu, canlılarda kalıtımı sağlayan genetik birimlerdir. Kromozomlar mikrometre boyutunda olup hücre bölünmesinin metafaz aşamasında ışık mikroskobu ile görüntülenebilmektedirler.

p53

p53 ya da diğer adıyla tümör protein 53 (TP53), Genom Gardiyanı, tümör önleyici p53, hücre döngüsünü düzenleyen bir transkripsiyon faktörüdür. Birçok organizmada kanseri baskılamak için çok önemli bir proteindir. Çok hücreli omurgalılarda kanser oluşumunu önlediği ve tümör baskılayıcı fonskiyon gösterdiği için kritiktir. TP53, genomda mutasyon olmasını önleyerek genom stabilitesini korur. Mutasyonu önleyerek genomun bozulmasını veya değişmesini önlediği için de "genom gardiyanı" olarak da anılır. p53, hücre içerisinde dörtlü (tetramer) bağ yapmış halde işlevseldir.

<i>Schizosaccharomyces pombe</i> maya türü

Schizosaccharomyces pombe veya "fisyon mayası", tek hücreli bir maya türüdür. Biyologlar tarafından ökaryotik canlıların moleküler biyoloji ve hücre biyolojisini çalışmak için bir model organizma olarak kullanılır. Hücreler çubuk şeklinde, 2-3 mikrometre çapında, 7-14 mikrometre uzunluğundadır. Bu hücreler hücre uçlarında uzayarak şekillerini korurlar, hücre ortasından bölünürek eşit büyüklükte iki yavru hücre oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Hücre bölünmesi</span> Canlı hücrelerin bölünme süreci

Hücre bölünmesi, tek hücreli canlıların çoğalması, çok hücreli canlıların büyümesi, erkek ve dişi eşey hücrelerinin meydana gelmesi için gerekli biyolojik olaydır. Bir hücrenin bölünebilmesi için belirli bir büyüklüğe ulaşması ve nükleik asitlere sahip olması gerekmektedir. Canlılar dünyasında,

<span class="mw-page-title-main">Mitoz</span> Üreme yolu

Mitoz ya da mitoz bölünme, ana hücrenin sitoplazmasının eşlendikten sonra bölünerek iki yeni ve ana hücreyle aynı genetik yapıya sahip hücrelerin oluştuğu bölünme çeşidine denir. Çok hücreli canlılarda büyüme gelişme ve yaraların onarılmasını, tek hücreli canlılarda üremeyi sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Mayoz</span> Hücre bölünmesi türü

Mayoz bölünme bir diploid hücrenin ilk hücresi bölünerek genelde gamet olarak adlandırılan haploit hücrelere bölündüğü hücresel bir süreçtir. Gamet hücresinde kromozom sayısının azalmasıyla sonuçlanan "mayoz", Yunancada "Daha da küçültmek" anlamına gelen Meioun kelimesinden gelmektedir. Mayoz bölünme eşeyli üreme için gereklidir ve bu yüzden eşeyli üreyen tek hücreli organizmalar da dâhil tüm ökaryot hücrelerde görülür. Mayoz eşeysiz mitotik bölünmeyle üreyen arkealarda ya da prokaryotlarda meydana gelmez. Genetik çeşitliliği arttırır. Değişen çevre şartlarına uyumlu bireylerin ortaya çıkma şansını arttırır. Arka arkaya mayoz olmaz. 1 hücre sadece 1 kez mayoz geçirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Telomer</span>

Telomer, ökaryotik doğrusal kromozomların uçlarında bulunan, herhangi bir gen kodlamayan, özelleşmiş heterokromatin yapılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">İnterfaz</span> Mitoz bölünme öncesinde, hücre metabolizmasının yoğun olarak gerçekleştiği gözlenen, hücrenin büyüme ve gelişme evresine interfaz adı verilir. Bu evre bir nevi bölünmeye hazırlık evresidir

İnterfaz, bölünmüş bir hücrenin, yeniden bölünmek için geçirdiği bir hazırlık evresidir. Ökaryot hücrelerin yaşamının en uzun evresidir. Örneğin, insan deri hücresi bir günlük bölünmenin kabaca 22 saatini interfazda harcar. Üç bölüme ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Krosover</span> Hücresel süreç

Crosover veya krossing over ya da parça değişimi mayoz bölünmenin profaz I evresinde görülen, çift halde bulunan kromozomların yaptığı parça değişimine verilen addır. Bunun sonucunda genetik rekombinasyon meydana gelir. Yani farklı kromozomlarda bulunan genlerin alelleri birbiriyle yer değiştirir.

<span class="mw-page-title-main">Kromatit</span>

Kromatit, DNA'nın hücre bölünmesi esnasında sentezlenen, protein bir zarf ile paketlenerek sentromer ile birbirine tutturulmuş iki kopyasından her biridir. Kromatitlere aynı zamanda eş kromozomlar denir.

Epigenetik, biyolojide, DNA dizisindeki değişikliklerden kaynaklanmayan ama aynı zamanda ırsi olan gen ifadesi değişikliklerini inceleyen bilim dalıdır. Diğer bir deyişle, ırsi (kalıtımsal) olup genetik olmayan fenotipik varyasyonları incelemektedir. Bu değişiklikler hücreyi ya da organizmayı doğrudan etkilemektedir ancak, DNA dizisinde hiçbir değişiklik gerçekleşmemektedir.

Gamet eşeyli üreme yolu ile çoğalan organizmalarda döllenme evresinde bir başka hücre ile birleşerek kaynaşan hücredir. Morfolojik olarak iki farklı gamet üreten ve her bireyin tek bir tip gamet ürettiği türlerde ovum ya da yumurta adı verilen daha büyük gamet türünü üreten bireyler dişi, daha küçük ve iribaşa benzeyen sperm adı verilen gamet hücrelerini üreten bireyler erkek olarak adlandırılır. Dişilerin ve erkeklerin farklı boyutlarda gamet üretmesine anizogami ya da heterogami denir; örneğin insan ovumu bir tek insan sperm hücresinin yaklaşık 100.000 katıdır.). Buna karşın izogami her iki cinsiyetten gelen gamet hücrelerinin aynı büyüklükte ve şekilde olması durumudur. Gamet adı ilk olarak Avusturyalı biyolog Gregor Mendel tarafından kullanılmıştır. Gametler bir bireyin genetik bilgisinin yarısını, her tipin 1n takımını taşırlar.

S evresi: G1 evresinin bitişini izler. Normal hücrelerde 6 saat kadar sürer. Bu evrede hücrenin DNA miktarı iki katına çıkarak (duplikasyon), her kromozomun eksiksiz bir eşinin yapılması sağlanır. Kromozomlar iki kromatitli hale geçer. Örneğin 2n: 16 olan bir hücrede 16x2=32 kromatit oluşur. "S" evresi geçirmeyen bir hücre bölünmez; S evresi geçiren bir hücre ise eninde sonunda bölünür. Hayvan ve insan hücrelerinde en erken olan olaylardan biri sentrozomların eşlenmesidir. Sentrozomlar iğ ipliklerini oluşturan hücre organelleridir.

G2 evresi sentrozomların eşlendiği ve mitotik evreden önceki son interfaz evresidir.

Erken kromozom yoğuşması , mitotik hücrelerin İnterfaz hücreleri ile birleşmesi sırasında oluşan duruma verilen addır. Kromatin, DNA gibi kalıtımsal materyaller içeren bir maddedir. Normal olarak, hücre çekirdeğinin içinde gevşek bir paketçik içerisinde bulunur. Mitozun profaz evresinde, yoğunlaşmış bir kromozom formu oluşturabilmek için hücre içerisindeki kromatin yoğuşur; bu yoğuşma hücrenin düzgün bir biçimde bölünmesi için gereklidir. Beyaz mitoz hücreleri yoğuşmaya uğramış kromozomlara sahiptir, buna karşın interfaz hücrelerinde bu tür kromozomlar yoktur. Bir interfaz hücresi ile mitoz hücresi birleştiğinde erken kromozom yoğuşması sonuçlanır. Bu durum, interfaz hücreleri için erken yoğunlaşmış kromozomların üretilmesini sağlar.

APC/C , hücre döngüsünün metafaz-anafaz geçiş noktasında görevli çokaltbirimli bir kompleks.

<span class="mw-page-title-main">Sporofit</span>

Bir sporofitPloitlik, bitki veya alglerin yaşam döngüsünde diploid çok hücreli bir evreleridir. Bir haploid yumurta hücresi bir haploid sperm tarafından döllendiğinde üretilen zigottan gelişir ve bu nedenle her sporofit hücresi, her ebeveynden bir set olmak üzere çift kromozom setine sahiptir. Tüm kara bitkileri ve çoğu çok hücreli alg, çok hücreli bir diploid sporofit fazının çok hücreli bir haploid gametofit fazıyla değiştiği yaşam döngülerine sahiptir. Çiçekli bitkilerde gametofitlerin boyutu çok küçültülür ve filizlenmiş polen ve embriyo kesesi ile temsil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Gametofit</span>

Bir gametofit, bitkiler ve yosunların yaşam döngülerindeki iki alternatif çok-hücreli fazlarından birisidir. Bir dizi kromozom içeren bir haploid spordan gelişen haploid çok hücreli bir organizmadır. Gametofit, bitkilerin ve alglerin yaşam döngüsündeki cinsel evredir. Çift kromozom setine sahip diploid bir zigot oluşturmak için döllenmeye katılan haploid seks hücreleri olan gamet üreten seks organları geliştirir. Zigotun hücre bölünmesi, sporofit olarak bilinen yaşam döngüsünün ikinci aşaması olan yeni bir diploid çok hücreli organizma ile sonuçlanır. Sporofit, mayoz yoluyla haploid sporlar üretebilir ve çimlenme üzerine yeni nesil gametofitleri üretir.

<span class="mw-page-title-main">Kinetokor</span>

Kinetokor, iğ mikrotübüllerine bağlanan ve hücre bölünmesi sırasında uygun kromozom ayrımına aracılık eden sentromerik DNA üzerinde bir araya getirilmiş özel protein kompleksidir. Mitoz ve mayozda kromozomların hareketlerini kontrol eder, birleşme ve anafaz sırasında kardeş kromatitleri dinamik mikrotübüllere bağlayarak bunların ayrılmasını ve yavru hücrelere bölünmesini sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Spermatosit</span>

Spermatositler hayvanlarda bulunan erkek üreme hücreleridir ve olgunlaşmamış üreme hücreleri olan spermatogonyumdan türetilirler. Spermatositler testislerde, özellikle de seminifer tübül adı verilen bir yapı içerisinde bulunur. Primer ve sekonder spermatositler olmak üzere iki tip spermatosit vardır. Birincil ve ikincil spermatositler spermatositogenez ile oluşur.