İçeriğe atla

Hövsan

Hövsan

Hovsan Surahanı, Bakü'nün Surahanı semtinde kentsel bir yerleşim yeridir. Hazar Denizi kıyısındadır. Yerli halka göre geçmişte kentin azazisinde iki havuz olduğu için köyün adı Hovuzan'dır. Kaynaklara göre oykonim, havuz kelimesi ve "havuzlar" veya "havuz yeri" anlamına gelen -an sonekinden oluşur. Bazı araştırmacılara göre, yerleşim yerinin adı Arapça hisn (kale, sur) kelimesinden türemiştir. Aslında köy, deniz kıyısında, havzada yer aldığı için bu şekilde adlandırılmıştır.

Tarih

Hovsan yerleşimi, Abşeron yarımadasının güneyinde, sahilde yer almaktadır. Hovsan köyü Bakü'nün eski yerleşim yerlerinden biridir ve 1793 yılında kurulmuştur. 2 Ağustos 1966[2] 'da bir yerleşim yeri statüsünü aldı ve Bakü idari topraklarına dahil edildi. sol|küçükresim|350x350pik| Hovsan yerleşimi. 1955 fotoğrafı

Coğrafya ve iklim

Kış çok sert olmayan ılık tabiyata sahip. Mevsime göre kuvvetli Khazri rüzgarları esiyor. İlkbahar ve yaz aylarında deniz kenarında ılık ve serin hava oluşur. Yaz çoğunlukla rüzgarlı ve serindir.

Nüfus

1859-1864 tarihli bilgilere göre Bakü ilinin Bakü ilçesine bağlı Hovsan köyünde 169 evde 407 erkek, 348 kadın olmak üzere 735 Şii Azerbaycan Tatarı yaşıyordu.[3] Yaşlı Hovsan köylüleri günümüzde de Tatarca konuşuyor.

Hovsan yerleşiminin gökyüzü görünümü

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet İstatistik Komitesi'nin 1 Ocak 2012 tarihi itibarıyla resmi verilerine göre Hovsan kasabasının nüfusu 38.9 bin kişidir. Son zamanlarda bölgelerden ve diğer bölgelerden (göçmenler ve kiracılar) Hovsan yerleşimine gelenlerin sayısı da artmıştır.[4]

1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla resmi olmayan verilere göre Hovsan kasabasının nüfusu 85,3 bin kişidir.

Köylüler doğrudan sığır yetiştiriciliği, karanfil yetiştiriciliği ve tarımla uğraşmaktadır. Köyde meşhur "Hovsan soğanı" yetiştirilmektedir. Yeni kurulan yerleşim yerinin nüfusunun büyük bir kısmı Bakü'de çeşitli kurumlarda çalışıyor. Son zamanlarda yerleşim çevresindeki hizmet alanları hızla gelişmeye başlamıştır. Azerbaycan-Kazakistan ortak girişimi tarafından yapılan "Bakü Tahıl Terminali" 4 Nisan 2007 tarihinde Hovsan yerleşiminde faaliyete geçti. Başlangıçta liman terminalinin kapasitesi yılda 500.000 ton, ardından yılda 800.000 ton olarak planlandı. Terminal, tahılın Kazakistan'dan Azerbaycan'a ve oradan diğer ülkelere ve Karadeniz bölgesine ithalatı, depolanması ve taşınması için tasarlandı. Projenin ikinci etabında günlük 150 bin ton üretim kapasitesi un ve ekmeğin öğütülmesi - somun fabrikası yapılacak.

Hovsan Havalandırma İstasyonu, Hovsan yerleşim bölgesinde yer almaktadır. Atık su bu istasyonda arıtılarak Hazar Denizi'ne deşarj edilmektedir.

Bakü Hovsan Uluslararası Limanı OJSC (eski adıyla Bakü Deniz Balıkları Limanı OJSC) 1956 yılında faaliyete geçmiştir. Limanın kargo terminali yıllık 8.6 milyon ton taşıma kapasitesine sahiptir. Yaklaşık 14 hektarlık bir alanı kaplayan limanda 9 adet köprü olduğu kaydedildi. Liman, Baku Steel Company LLC tarafından yönetilmektedir.[5]

Eğitim, kültür ve spor

Laçin ilçesine bağlı yerleşim yerinde 6 ortaokul (76, 118, 196, 270, 280 ve 281) ile 76 numaralı ortaokul binasında 16 nolu ortaokul bulunmaktadır. Okulun Rusça ve Azerice bölümleri vardır. Ayrıca 7 anaokulu (126, 163, 203, 263, 270, 273, 311), Mirzaağa Aliyev Kültür Evi ve Hovsan Kültür Sarayı, 23 numaralı şehir polikliniği, 16 numaralı çocuk polikliniği, 37 numaralı müzik okulu, 89 numaralı postane ve şubesi, 47 ve 57 sayılı ATS'ler, 35 Nolu Devlet Noterliği, International Bank'ın iki ödeme noktası ve Kapital Bank'ın bir ödeme noktası, iki gaz işletme noktası, RMKTB MKIS No. 103 ve 104, TTT No. 1 ve Sosyal 2 Nolu Konut ve Kamu Hizmetleri Dairesi faaliyet göstermektedir.

Nüfusun dinlenmesi ve eğlenmesi için yerleşimde 2 rekreasyon parkı, 1 spor kompleksi ve 1 halk kütüphanesi bulunmaktadır . Yerleşimde çok sayıda endüstriyel işletme ve diğer ekonomi, hizmet ve yönetim departmanları bulunmaktadır. 15 Ekim 2009 tarihinde Karabağ savaşında şehit ve sakatların aileleri için 2 adet 36 daireli konut yapılarak yerleşimde faaliyete geçmiştir. Aynı tarihte Hovsan Olimpik Spor Kompleksi faaliyete geçti.

Azerbaycan Cumhuriyeti Acil Durumlar Bakanlığı Akademisi, Hovsan yerleşim bölgesinde faaliyet göstermektedir.

Hovsan yerleşim merkezi ve Gençlik Parkı

Tarihi, kültürel ve mimari anıtlar

  • Değirmen - XIX yüzyıl (Envanter numarası: 3481) [6]
  • Hamam - XVII yüzyıl (Envanter numarası: 3480)
  • Banyo - 1910 (Envanter numarası: 3487)
  • İmam Hüseyin ve Hazreti Abbas'ın adını taşıyan Cuma Camii 1920 yılında yapılmıştır.
  • Eski Mezarlık - Orta Çağ (Envanter numarası: 5740)
  • Cami - 1806 (Envanter numarası: 3482)
  • Cami - XX yüzyıl (Envanter numarası: 3483)
Hövsan Olimpiya İdman Kompleksi

Kasabanın ünlüleri

  • Agadadash Muniri - yazar.
  • Agayev Ulfat Khanali oğlu - Kimya Bilimleri Doktoru.
  • Almazov Varaga Gambar oglu - Filoloji Bilimleri Doktoru.
  • Güllü İsmayilova - Onursal öğretmen.
  • Hajiyeva Nazira Mashadi Maarif gizi - Kimya Bilimleri Doktoru.
  • Gilmanov Soltan Novruzali oğlu - Polis Tümgenerali, Polis Akademisi Şefi.
  • Mirza Almasov - Tümgeneral, Jamshid Nakhchivanski'nin adını taşıyan Askeri Lise Başkanı.
  • Mirzaağa Aliyev (1883-1954) - SSCB Halk Sanatçısı.
  • Rahmanov Panah Abdulrahman oglu - Filoloji Bilimleri Doktoru.
  • Samedov Zarbali Javad oglu - Kimya Bilimleri Doktoru.

Kaynakça

  1. ^ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi 2 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: 2013-cü ilin əvvəlinə iqtisadi və inzibati rayonlar, eləcə də şəhər yaşayış məntəqələri üzrə əhalinin cins bölgüsündə sayı 2 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (min nəfər)
  2. ^ СССР ; административно-территориальное деление союзных республик: на 1 января 1987 года. Известия, 1987. Səh. 470
  3. ^ Списки населенных мест Российской Империи. По Кавказскому краю составленные и издаваемые Кавказским статистическим комитетом при Главном управлении Наместника Кавказского. LXV. Бакинская губерния. Списокь населенных мест по сведениямь 1859 по 1864 годь. Кавказскимь стататистическимь комитетомь при Главном управлении наместника кавказского. Составлен главным редактором Комитета Н. Зейдлицем. Тифлись. В Типографии главного управления наместника кавказского. 26 ноября 1870 г./Содержание: Спискок населённых мест Бакинской губернии. стр. 3[]
  4. ^ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi: 2.5. 2012-ci ilin əvvəlinə iqtisadi və inzibati rayonlar, eləcə də şəhər yaşayış məntəqələri üzrə əhalinin cins bölgüsündə sayı 26 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (min nəfər)
  5. ^ "Bakıda ikinci beynəlxalq dəniz limanı yaranır". 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI-2 avqust 2001-ci il tarixli 132 nömrəli Qərar". 8 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020. 

Kaynak

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

  • Abşeron
  • Bakü
  • Hovsan belediyesi
  • Hovsan Olimpik Spor Kompleksi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan</span> Güney Kafkasyada bir ülke

Azerbaycan, resmî adıyla Azerbaycan Cumhuriyeti, Batı Asya ile Doğu Avrupa'nın kesişim noktası olan Kafkasya'da yer alan bir ülkedir. Güney Kafkasya'nın en büyük yüz ölçümüne sahip ülkesi olan Azerbaycan'ın doğusunda Hazar Denizi, kuzeyinde Rusya, kuzeybatısında Gürcistan, batısında Ermenistan ve güneyinde İran ile komşudur. Kendisine bağlı olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin ise kuzey ve doğusu Ermenistan ile, güneyi ve batısı İran ile çevrilmiştir, Türkiye ile 17 km'lik sınırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü</span> Azerbaycanın başkenti

Bakü, Azerbaycan'ın, Hazar Denizi'nin batı kıyısında yer alan başkentidir. Kafkasya’nın en büyük şehri, en önemli kültür ve ticaret merkezidir. Ülkenin en doğusundaki ve en önemli sanayi, ticaret ve kültür merkezi olmanın yanı sıra bir liman kenti olarak da önemlidir. Şehirde yaşayanların büyük çoğunluğunu Azerbaycanlılar oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Azıh Mağarası</span>

Azıh mağarası ,Azerbaycan'ın güneybatısındaki Küçük Kafkas Dağları'nın güneydoğu yamacında, Karabağ'ın Kuruçay vadisinde, Tuğ çöküntüsünde, Kuruçay nehrinin sol kıyısında, nehirden 3 km uzaklıkta, Kuruçay'ın modern yatağından 100-120 metre yukarıda yer almaktadır. Karabağ'ın Hocavend ilçesinde Azıh ve Salaketin köyleri arasında, Füzuli şehrinden 14 km kuzeybatıda, deniz seviyesinden 900 metre yükseklikte bulunan bir mağara kompleksidir. Azıh mağarasının alanı 800 km²'dir. Burada uzunluğu 600 metreye kadar uzanan 8 koridor bulunmaktadır. Koridorların bazıları 20-25 metre yüksekliğe kadar ulaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şirvanşahlar Devleti</span>

Şirvanşahlar Devleti ,(Arapça/Farsça: شروانشاه) — 861-1538 yılları arasında Güneydoğu Kafkasya'da, ağırlıklı olarak günümüz Azerbaycan Cumhuriyeti'de ve kısmen de günümüz Dağıstan topraklarında var olmuş ve sonradan Azerbaycanlılaşmış bir devlettir. Devletin sınırları doğuda Derbent'ten, Kür Nehri'nin Hazar Denizi'ne döküldüğü noktaya kadar uzanarak, Şirvan tarihi bölgesi ile bazen batıda Gence şehrine kadar ulaşmış, ayrıca farklı dönemlerde Şeki, Karabağ ve Beylegan'ı da kapsamıştır. Başkenti Şamahı ve Bakü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Seyid Azim Şirvani</span>

Seyid Azim Şirvani, Azerbaycanlı şair ve öğretmen.

<span class="mw-page-title-main">İçerişehir</span> Bakünün tarihî çekirdeği

İçerişehir ya da Eskişehir, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün tarihî çekirdeği olarak bilinmektedir. Haydar Aliyev Vakfı'nın çalışmaları sonucunda UNESCO'nun Dünya Miras Komitesi'nin 2000 yılında Avustralya'nın Cairns kentinde yaptığı 24. oturumda Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi ile birlikte Dünya Mirası olarak kabul edilen İçerişehir, Azerbaycan'dan listeye dahil olan ilk yapıdır. Bakü'nün en eski kısmı olan İçerişehir, iyi korunmuş kale duvarları ile çevrilidir. 221.000 m² alana sahip olan koruma alanında 1300'den fazla aile yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Celil Memmedguluzade</span> Azeri yazar

Mirza Celil Memmedkuluzade , Azeri hikâye ve oyun yazarı, gazeteci, fikir adamı.

<span class="mw-page-title-main">Gobustan Devlet Tarihi-Doğa Koruma Alanı</span> Bakünün Karadağ ilçesinde yer alan tarihi doğa koruma alanı

Gobustan Devlet Tarihi- Doğa Koruma Alanı, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün Karadağ rayonunda yer alan tarihi doğa koruma alanıdır. Pek çok dağ geçidi (Azerbaycanca:Gobu) barındıran bölgenin adının buradan geldiği tahmin edilmektedir. 2007 yılında Haydar Aliyev Vakfı'nın çalışmaları sonucu UNESCO, bölgeyi Dünya Mirası ilan etti..

<span class="mw-page-title-main">Bileceri</span>

Bileceri, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün Binegedi rayonunda bulunan bir şehir tipi kasaba ve belediyedir. Kasabanın nüfusu 2013 yılı itibarı ile 46,700'dür.

<span class="mw-page-title-main">Keşle</span>

Keşle, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün Nizami rayonunda bulunan bir şehir tipi kasaba ve belediyedir. Kasabanın nüfusu 2013 yılı itibarı ile 23,500'dür.

Latife Adil kızı Memmedova — Azerbaycanlı bilim insanı, doktora, tarihçi, Azerbaycan Gazeteciler Birliği üyesi, Azerbaycan Kültür Bakanlığı Ana Kültür Dairesi Yasamal Merkezi Kütüphane Sistemi (MKS) başkanı, Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Kütüphane Sektörü başkanı (2004-2018), UNESCO-nun "Herkes için Bilgi" Programının Azerbaycan Komitesi başkanı (2011–2018).

<span class="mw-page-title-main">Albert Agarunov</span> Azerbaycanlı asker

Albert Agarunoviç Agarunov, Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinde yüzbaşı olarak görev yapmış Azerbaycanlı asker. Dağ Yahudisi kökenli olan Agarunov, 1980'lerin sonlarında Sovyet ordusunda görev yapmış; askerliğini bitirince bir fabrikada çalışmak üzere Surahanı Rayonu'na dönmüştür.

Azerbaycan'da enerji, Azerbaycan'daki enerji ve elektrik üretim, tüketim ve ihracatı açıklar.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda Azerbaycan</span>

Azerbaycan, resmi olarak tam adıyla - Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, 22 Haziran 1941'de Almanya'nın savaş ilanından sonra Sovyetler Birliği ile birlikte II.Dünya Savaşı'na girdi. Azerbaycan'ın petrol sahaları, SSCB'nin Kafkasya petrolüne aşırı bağımlılığı nedeniyle Almanları cezbediyordu - bu, Kafkasya Savaşı sırasında Bakü'deki petrol yataklarını ele geçirmeye çalışan Alman seferlerine zemin hazırladı. Azerbaycan'ın petrolü Sovyet zaferi açısından etkili bir şekilde belirleyiciydi. Azerbaycan vatandaşı 600.000'den fazla kişi, II. Dünya Savaşı sırasında 1941'den 1945'e kadar İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu tarafından askere alındı.

Güneşli petrol sahası, Hazar Denizi'nde, Azerbaycan'ın 120 kilometre (75 mi) doğusunda, Petrol Kayaları'nın 12 kilometre (7,5 mi) güneydoğusunda yer alan açık deniz petrol sahası. Azer-Çırak-Güneşli (ACG) projesinin bir parçasıdır. Azerice Günəşli kelimesinin Türkçe çevirisi "güneşli" anlamına gelmektedir. Güneşli'nin 100 milyon tondan fazla petrol rezervine sahip olduğuna inanılmaktadır.

Göytepe Azerbaycan'ın Celilabad bölgesinde bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da petrol endüstrisi</span>

Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Kerimli</span>

Ali Kerimli - Azerbaycanlı siyasetçi; avukat ; Yerel Yönetimler üzere Devlet Müşavirliği Bölgesel Yönetimlerle İş Daire Başkanı (1992); Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Kâtipi (1993); Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 1. ve 2. dönem milletvekili; Azerbaycan Halk Cephesi Partisi 2. Genel Başkanı (2001); Azatlık İttifakı kurucu üyesi (2005-2010); AHCP-Müsavat İttifakı kurucu ortağı (2010); Milli Şura kurucu üyelerinden biri (2013-) ve Koordinasyon Kurulu Üyesi (2014-)

<span class="mw-page-title-main">Nesko Şebinkarahisar Maden İşletmesi felaketi</span> 2021de Giresunda gerçekleşen bir çevre felaketi

Yıldızlar Holding'e ait Nesko Maden'in işlettiği Giresun'un Şebinkarahisar ilçesindeki Şebinkarahisar Maden İşletmesi'ndeki bir atık havuzu, 18 Kasım 2021'de gerçekleşen çökme sonucunda bir çevre felaketine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da güzel sanatlar</span>

Azerbaycan güzel sanatlar — Azerbaycan halkının temsilcileri tarafından yaratılmış güzel sanatlar örnekleridir.