İçeriğe atla

Hâfız-ı Şirâzî

Hace Şemseddin Muhammed
خواجه شمس‌الدین محمد
Hafız'ın Türbesi (Şiraz, İran)
Doğum(?)
Şiraz
Ölüm1390
Şiraz, Timur İmparatorluğu
MeslekŞair
Etkiledikleri
Etkilendikleri
  • Hacu-yi Kirmani, Selman-ı Saveci, Sadi, Mevlana,

Hâfız-ı Şirâzî, gerçek adıyla Hoca Şemseddin Muhammed (Farsça: حافظ شیرازی; ö. 1390, Şiraz), on dördüncü yüzyılda yaşamış İranlı[1][2] şair.

Hayatı

İran, Şiraz'da doğmuştur. Doğumu için verilen tarihler 1317 ile 1326 arasında değişmektedir. Asıl adı Hace Şemseddin Muhammed'dir.[3] Farsçanın en büyük şairlerinden biri olduğu kabul edilir.[4] İran tasavvuf şiirinin öncülüğünü yapmıştır. Şiirlerinde gerçeküstü öğeler de bulunur. Hafız-ı Şirazi, fikirlerindeki kuvvet, görüşlerindeki hususiyet ve edasındaki rindlik bakımından bütün şarkın en lirik şairlerinden biri sayılmış ve şöhreti gün geçtikçe doğuya ve batıya yayılmıştır. Kabri İran'ın Şiraz kentinde, şiirlerinde anlattığı gibi bahçelerin içerisindedir.

Hafız eserlerini bir araya getiren divanı Türkçeye ilk defa Abdülbaki Gölpınarlı arafından tercüme edilmiştir (İstanbul 1944). Hafız'ın divanı ve şiirleri Batı dillerine de çevrilmiş, en önemli çeviri Joseph von Hammer tarafından yapılmıştır. (Der Diwan von Mohammed Schemseddin Hafıs, Stuttgart 1812-1813) Hafız'ı Hammer'in çevirisinden okuyan ve onun şiirlerine ilgi duyan Goethe, her birine Farsça baş­lık verilmiş on iki bölüm halinde topladığı lirik şiirlerini West-Oestlicher Divan adıyla yayımlamıştır. (Stuttgard 1819)[3]

Etkileri

Hafız, İran edebiyatını olduğu gibi Türk edebiyatını da etkilemiştir.[4] Yahya Kemal Beyatlı'nın Rindlerin Ölümü şiiri, Hafız'ın sanatını konu eder.

Galeri

  • Hafız-ı Şirazi'nin türbesinin girişi.
    Hafız-ı Şirazi'nin türbesinin girişi.
  • Hafız'ın türbesinin kubbesi.
    Hafız'ın türbesinin kubbesi.
  • Hafız'ın türbesi.
    Hafız'ın türbesi.
  • Türbenin panoraması.
    Türbenin panoraması.
  • Türbenin uzaktan görünümü.
    Türbenin uzaktan görünümü.

Kaynakça

  1. ^ Smith, Paul (1986). Diwan of Hāfīz. Melbourne. s. 23. 
  2. ^ Schimmel, Annemarie (1979). Hafiz and His Critics. Cambridge, MA: Harvard University Press. ss. 1-33. 
  3. ^ a b Tahsin Yazıcı. "İslam Ansiklopedisi" (PDF). 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2016. 
  4. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 21 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Türklerin Anadolu'ya geldikten sonra edebiyatları iki gruba ayrılmıştır. Arapça ve Farsçayı çok iyi bilen aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti. Medrese eğitimi gören aydın kesim Arap ve Fars edebiyatlarının tesirini devam ettirirken, halk yine saz şairleri aracılığıyla halk edebiyatını devam ettirdi. Dolayısı ile Anadolu Türk Edebiyatı iki grupta incelenmektedir. Bu gruplardan biri halk edebiyatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Divan (edebiyat)</span> Divan edebiyatı şairlerinin eserlerini topladıkları antolojik eser

Divan, Divan edebiyatı şairlerinin belli bir düzene göre şiirlerini topladıkları yapıt.

<span class="mw-page-title-main">Fuzûlî</span> 15. ve 16. yüzyılda yaşamış Türk şair

Fuzûlî, Azerbaycan Türkçesi, Arapça ve Farsça eser veren Osmanlı dönemi Türk divan şâiridir. Asıl adı Mehmed bin Süleyman'dır. Oğuzlar'ın Bayat boyuna mensuptur. Arapça ve Farsça eserleri de bulunmakla birlikte Azerbaycanca'nın en önemli lirik şairi olarak kabul görmüştür. Mehmed Fuzûlî Alevî Müslümanların Yedi Ulu Ozanlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazel</span> divan edebiyatının aşktan bahseden temel şiir biçimi

Gazel, Türkçe Divan edebiyatının en yaygın nazım şeklidir. Gazel sözcüğü sözlük tarifi ile "kadınlarla sevgi üzerine konuşmak, söyleşmek" anlamına gelir.

Divan-ı Hikmet, Hoca Ahmed Yesevî'nin söylediği "hikmet" adlı şiirleri bir araya getiren Türk tasavvuf edebiyatının bilinen en eski örneklerini içeren kitaptır.

Hâfız Post, Klasik Türk musikisi bestekârı olup, asıl adı Mehmet'tir. "Post" lâkabının kendisine, vücudunun çok kıllı olmasından dolayı verildiğine dair bir rivayet vardır. Sultan IV. Mehmed döneminin klâsik Türk büyük müzik ustalarındandır. Saray'da yapılan fasıllara sazı ve sesi ile katılmış, bütün çağdaşları gibi Selim Giray Han'dan yardım ve ilgi görmüş, bu sanatsever devlet adamının düzenlediği edebiyat ve müzik toplantılarına katılarak sanatçı kişiliğinin gelişmesini sağlamıştır. Gençliğinde resmî görev almamış, son zamanlarına Divan hocaları zümresine katılmış, daha sonra Bîrun Kâğıt Eminliği'ne getirilmiştir. Hafız Post 1694 yılında vefat ederek Karacaahmet Mezarlığı'nda, Divan şairi Nabi'nin mezarının yanı başında toprağa verildi. Ölümüne o dönem şairlerince anısına beyitler yazılmıştır.
Fenni, "Çergehte eyleyüb âhır karar/ Postu şîr-i ecel çâk eyledi", Itrî ise: "Dedi Itrî Hâfız'a mevâ ola ya Rab cinan" demiştir.

Sünbülzade Vehbî, 18. yüzyılın dîvan şairlerindendir. Asıl adı Mehmet olup, Maraş'ta 'Sünbülzadeler' olarak anılan ailenin bireylerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Pervin İtisami</span> İranlı şair

Pervin İtisami, İran edebiyatının Meşrûtiyet Devri kadın şairidir.

Hâfız şu anlamlara gelebilir:

Kadı Burhaneddin, Türk devlet adamı, alim ve Azerbaycan edebiyatı ve Divan edebiyatı şairi.

<span class="mw-page-title-main">Şiraz</span> İranın en büyük beşinci şehri

Şiraz, İran'ın en büyük beşinci şehri ve Fars Eyaleti'nin yönetim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan edebiyatı</span>

Azerbaycan edebiyatı Azerbaycan dilinde yazılan edebiyatı veya Azerbaycanlı yazarların, şairlerin veya Azerbaycanlı muhacirlerin yazdığı edebiyatı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Hüseyin Şehriyar</span> Azərbaycanlı Şair

Seyid Muhammed Hüseyin Behçet-Tebrizi, şiirlerinde kullandığı Şehriyar mahlası ile tanınan İran Azerisi olan İranlı şairdir. Şehriyar, şiirlerini hem Azerice hem de Farsça olarak yazmıştır.

İbrahim Gülşeni, mutasavvıf ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Nizâmî-i Gencevî</span> Fars edebiyatında hamse türünün kurucusu şair

Nizâmî-i Gencevî, Fars edebiyatında hamse türünün kurucusu şair.

Edirneli Nazmi, Türki-i basit akımı temsilcisi divan şairi. Edirne'de doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sadî-i Şîrâzî</span> Fars şair

Şeyh Saʿdî-i Şîrâzî veya Ebû Muḥammed Müşerrifü'd-Dîn Muṣlıḥ b. ʿAbdillâh b. Müşerrif Şîrâzî, Fars şâir ve İslam âlimi.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman Şerefkendi</span> Kürt dilbilimci ve şair

Abdurrahman Şerefkendi veya Hejar Kürt dilbilimci, yazar, şair ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Doğu-Batı Divanı</span>

Doğu-Batı Divanı, Johann Wolfgang von Goethe'nin en kapsamlı şiir koleksiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">İncûlular</span> Şerefeddin Mahmud Şahın İlhanlı hükümdarı Olcaytu Han tarafından incû idaresiyle görevlendirilip, Ebû Said Bahadır Han döneminde bağımsızlığını ilan eden devlet.

İncûlular Kurucusu Şerefeddin Mahmud Şah’ın İlhanlı hükümdarı Olcaytu Han tarafından incûların idaresiyle görevlendirilmiş olmasından dolayı hânedan bu adla anılmıştır. Hamdullah el-Müstevfî'ye göre Şerefeddin Mahmud Şah’ın soyunun mutasavvıf Hâce Abdullah Herevî’ye ulaşır. İlhanlı Hükümdarı Ebû Said Bahadır Han döneminde Şîraz ve hemen hemen bütün Fars bölgesini hâkimiyeti altına alan Şerefeddin Mahmud Şah fiilen bağımsız bir hükümdar haline geldi (1325).


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.