İçeriğe atla

Hâdi Maksudi

Hâdi Makudi
Әхмәтһади Максуди
Doğum28 Nisan 1868(1868-04-28)
Taşsu, Kazan Bölgesi, Rus İmparatorluğu
Ölüm28 Haziran 1941 (73 yaşında)
Kazan, Tataristan
MilliyetTatar
MeslekPedagog, dilbilimci, yayımcı
Tanınma nedeniKazan'da "Yuldız" gazetesini çıkaran Tatar milliyetçisi
AileSadri Maksudi'nin ağabeyi

Ahmet Hâdi Maksudi (d. 1868 - ö. 1941), pedagog, dil bilimci, yayıncı.

Tanınmış bir Tatar milliyetçisi olan Hadi Maksudi, Kazan'da "Yuldız" gazetesini çıkarmış ve çeşitli okul kitapları yayımlamıştır. Sadri Maksudi'nin ağabeyidir.

Yaşamı

Kazan'a bağlı Taşsu köyünde molla ailesinde 1868 yılında dünyaya geldi.[1] Türkiye'nin ilk yıllarındaki çeşitli hizmetleri ile tanınmış olan Sadri Maksudi'nin ağabeyidir.

Kazan'da Kulboyu Medresesi'nde öğrenim gördü. 1894 yılında İstanbul’a gitti; öğrenimine altı yıl daha devam etti.

Dönüşünde bir süre Kırım'da kaldı; Bahçesaray’da bulunan Zincirli Medrese'nde Arap Edebiyatı okuttu. Burada İsmail Limanov'tan (1871-1942) Rusça dersi aldı; Limanov'a da Osmanlı (Türk) dili dersi verdi.[1] 1902 yılında Kazan'a geri döndü.

1906-1918 yıllarında "Yuldız" (Yıldız) gazetesini yayınladı ve başyazarlığını sürdürdü. Rusça, Fransızca ve Arapça öğretmek üzere ders kitapları hazırladı. 1927-1928 yıllarında Rusça-Arapça-Tatarca terimler sözlüğü "Fenni Kâmus" isimli 500 sayfalık kitabı basıldı.

1941'de Kazan'da hayatını kaybetti.

Eserleri

  • Törkiçe (Tatarça) İmla Kagıydeleri, Kazan, 1910.
  • Türkî Sarfı, Kazan, 1910.
  • Türkî Nahvi, Kazan, 1910.
  • Türkîçe mla Kaideleri, Kazan, 1910.
  • Fennî Kâmus-Rusça, Garepçe hem Törkîçe FennîMejmugalar Teg'rif Kılıngan Fennî, Edebî ve Sıynagıy İstıylhlar Kâmusı, Kazan, 1927.
  • Fizika Atamaları, Kazan, 1927.
  • Usûl-i Savtiyye Buyınça Türkî Elifba, Kazan, (?).

[2]

Kaynakça

  1. ^ a b "Ayşe Uslu Bayramlı, Sadri Maksudi'nin Ölümünün 50. Yılı Anısına: Sadri Maksudi'nin Hayatı ve Maksudi'nin Az Bilinen Maişet Romanı Hakkında, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 17, Sayı 1, Haziran 2007" (PDF). 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Şubat 2012. 
  2. ^ "Mustafa Toker, Tatar Türkçesi Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 11, Bahar 2002" (PDF). 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Şinâsî</span> Türk gazeteci, yazar ve şair

İbrahim Şinasi Efendi, Türk gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Seyfi Orhon</span> Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı

Orhan Seyfettin Orhon, Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Tataristan</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan federe yapı

Tataristan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı ve Volga Federal Bölgesi'nin coğrafi sınırları içinde bulunan federal yapıdır. Rusya Federasyonu 2010 yılı nüfus sayımına göre 3.786.488 nüfusu ve 67.836 km2 alanı olan petrol ve maden zengini devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Cahit Yalçın</span> Türk gazeteci ve politikacı

Hüseyin Cahit Yalçın, Türk gazeteci, yazar, çevirmen, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Şemseddin Sâmi</span> Arnavut asıllı Osmanlı yazar, filozof ve ansiklopedist

Şemseddin Sami (Fraşiri), Arnavut asıllı Osmanlı yazarı, ansiklopedist ve sözlükçü.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Gaspıralı</span> Kırım Tatar siyasetçi

İsmail Gaspıralı (Gasprinskiy), Kırım Tatarı fikir adamı, eğitimci ve yazar-yayıncı. Gaspıralı, Rus İmparatorluğu'nda Türk ve İslam toplumlarının eğitim, kültür reformu ve modernleşmeye ihtiyacını betimleyen Türkçü aydındır. Soyadı, Kırım'daki Gaspra şehrinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Ağaoğlu (siyasetçi)</span> Azerbaycanlı siyasetçi ve gazeteci

Ahmet Akif Ağaoğlu, Azerbaycan asıllı Türk siyasetçi, hukukçu, yazar ve gazeteci. Liberal Kemalizmin kurucusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Sadri Maksudi Arsal</span> Türk tarihçi

Sadri Maksudi Arsal, Türk-Tatar devlet adamı, hukukçu, akademisyen, düşünür ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Tahsin Banguoğlu</span> Türk siyasetçi

Hasan Tahsin Banguoğlu, Türk akademisyen, dilbilimci ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Tukay</span>

Abdullah Muhammed Arif oğlu Tukay veya Abdullah Tukay, Tatar halk şairi, yazar ve yayımcı.

Musa Mustafa oğlu Celil(ev) İdil Tatar asıllı Sovyet şair, yazar, aktör, çevirmen.

Adile Ayda, Türk diplomat, akademisyen ve yazardır.

Şakir Selim, Kırım Tatarı şair, yayımcı, çevirmen.

Ulûm, 1869-1870 arasında Ali Suavi tarafından Fransa'da yayımlanan Türkçe siyasi gazete.

<span class="mw-page-title-main">Saadet İshaki Çağatay</span>

Saadet İshaki Çağatay, Tatar asıllı Türkolog.

<span class="mw-page-title-main">Kayyum Nasırî</span>

Kayyum Nasırî veya tam adıyla Abdülkayyum Abdünnasır oğlu Nasırov, Tatar dil bilgini, öğretmen ve yazar. Ceditçilik hareketinin önemli temsilcilerinden ve Tatar milliyetçilerindendir.

<i>Alem-i Nisvan</i>

Alem-i Nisvan dünyadaki ilk Türk-Müslüman kadın dergisidir. "Kadınlar Dünyası" anlamına gelir. Arap alfabesini kullanarak Kırım Tatar dilinde 1906-1912 arasında Kırım'da basılmıştır. Baş Editörlüğünü, Şefika Gaspıralı (Gasprinskaya) (1886-1973) yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Asgar Kemal</span>

Ali Asgar Kemal, Tatar yazar.

<span class="mw-page-title-main">Hadi Atlasi</span>

Hadi Atlasi — Tatar tarihçi, pedagog, Türkolog.

Tatar edebiyatı, - Tatar halkının geleneklerinden köken alan edebi eserleri içeren kavram.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.