İçeriğe atla

Gümülcine İmareti

Koordinatlar: 41°07′09″K 25°24′07″D / 41.11917°K 25.40194°D / 41.11917; 25.40194
Gümülcine İmareti
Ιμαρέτ Κομοτηνής
Gümülcine İmareti
Harita
Genel bilgiler
DurumTamamlandı
Türİmaret
Mimari tarzOsmanlı mimarisi
KonumGümülcine, Yunanistan
Koordinatlar41°07′09″K 25°24′07″D / 41.11917°K 25.40194°D / 41.11917; 25.40194
Tamamlanma1360-1399
Yenileme1996-1999
Teknik ayrıntılar
MalzemeTaş, tuğla ve mermer

Gümülcine İmareti (Yunanca: Ιμαρέτ Κομοτηνής, romanize: İmaret Komotinis), Yunanistan'ın Gümülcine kentinde bulunan bir imaret kompleksidir.[1][2][3][4] 14. yüzyılda Evrenos Bey tarafından Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup[5] Avrupa'nın ayakta kalan en eski Osmanlı eserlerinden biri olduğu düşünülmektedir. Bizans Kumucedes Kalesi'nin doğu surlarının yakınına yaptırılmıştır.[6] Bina, 1999 yılından beri Maronya ve Gümülcine Metropoliti'nin Kilise Müzesi olarak hizmet vermektedir.[7] Gümülcine'nin yerel geleneği, burayı bu özel konumdaki Ayasofya'ya adanmış daha önceki bir Bizans kilisesine bağlamaktadır ve kilisenin bazı kısımları binaya dahil edilmiştir.[8]

Tarihçe

Gazi Evrenos zamanında, Konstantinopolis'ten batıya doğru yol aksında, Mosinopolis'in eteklerinde, Bizans kalesinin doğu surlarında bulunuyordu. 19. yüzyılda şehrin Bulgarlar tarafından işgali sırasında İmaret'in doğu kısmı kiliseye dönüştürülmüş; kemerin üstündeki kapının üzerinde Kiril alfabesiyle yazılmış bir yazıt günümüze kadar korunmuştur.[6] 1924 yılında alanda bir buz fabrikası kompleksi oluşturulurken, bazı alanlar 1973 yılına kadar Gümülcine'nin elektrikli aydınlatma servisi tarafından kullanıldı.[7][9]

Mimarisi

Gümülcine İmareti, Trakya'daki Osmanlı mimarisinin en eski örneklerinden biri olarak kabul edilir (zaviye tarzında, zemin planında T şeklini oluşturan üç mekandan oluşur) ve Bizans tekniğinde tuğla kullanılarak inşa edilmiştir. Kapalı duvarcılık da erken dönem Osmanlı yapılarının karakteristik özelliğidir.[7] Yapının güney tarafında Roma döneminden kalma mermerden gömme bir kadın başı bulunmuştur.[7] 1996-1999 yılları arasında gerçekleştirilen restorasyonda pencereler orijinal şekline ve formuna kavuşturulmuş, çatısı aynı tip kiremitlerle kaplanmış, duvar ve harçları onarılmıştır.[7]

Kilise Müzesi

İmaret, 1996 yılında tadilat ve restorasyon çalışmalarına başlanması amacıyla verilen imtiyazla müze haline getirildi. Bugün, ikonlar, kutsal kaplar, cüppeler, bölgedeki kiliselerden el yazmaları gibi dini sergilerin (on altıncı yüzyıldan yirminci yüzyıla kadar uzanan) ve aynı zamanda 1923 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında nüfus mübadelesi ile Rodop bölgesine yerleşen Rum göçmenlerin bağışlarının yer aldığı bir müze olarak işlev görmektedir.[10]

İmaretin dini müzeye dönüştürülmesi 1994-1999 yılları arasında Avrupa Birliği'nin desteğiyle gerçekleşti. Kilise-müzenin dışına yerleştirilen tabelada "Gümülcine'de kilise müzesine (imaret) dönüştürülen bir Bizans anıtı" yazmaktadır. Batı Trakya Azınlığı Üniversite Mezunları Derneği, konuyla ilgili olarak Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) sunduğu bir raporda, bu hamlenin "Avrupa Birliği'nin yardımıyla Osmanlı anıtının kimliğini değiştirmek" olduğunu vurguladı.[11]

Galeri

  • Kuzey cephesi
    Kuzey cephesi
  • Kuzeybatı görünümü
    Kuzeybatı görünümü
  • Bulgar işgaline dayanan bir Kiril alfabeli yazıt.
    Bulgar işgaline dayanan bir Kiril alfabeli yazıt.
  • İç sergiler.
    İç sergiler.
  • İç.
    İç.
  • İç tasarım.
    İç tasarım.

Kaynakça

  1. ^ Kiel, Machiel (1990). Studies on the Ottoman Architecture of the Balkans. Variorum. ISBN 9780860782766. : Το βιβλίο περιέχει σε ξεχωριστά κεφάλαια τα δημοσιευμένα άρθρα του Κιλ: Machiel Kiel (1983). "The Oldest Monuments of Ottoman-Turkish Architecture in the Balkans: The Imaret and the Mosque of Ghazi Evrenos Bey in Gümülcine (Komotini) and the Evrenos Bey Khan in the Village of Ilıca/Loutra in Greek Thrace (1370-1390)". İstanbul: Sanat Tarihi Yıllıġı, Kunsthhistorische Forschungen 12. ss. 117-138.  και "Observations on the History of Northern Greece during the Turkish Rule: Historical and Architectural Description of the Turkish Monuments of Komotini and Serres, their Place in the Development of Ottoman Turkish Architecture, and their Present Condition". Balkan Studies Thessaloniki. Cilt 12. 1971. s. 416.  το οποίο αναφέρει Komotini was made into a great trading and craftsman centre, and the oldest Turkish monument preserved in Europe, the Ghazi Evrenos Imaret, is still to be seen there.
  2. ^ Dr David Nicolle, Christa Hook (1999). Nicopolis 1396: The Last Crusade. Osprey Publishing. s. 48. ISBN 978-1855329188. 
  3. ^ Kate Fleet (2009). History of Turkey Vol 1, Byzantium to Turkey 1071-1453. Cambridge University Press. ss. 159. ISBN 978-0-521-62093-2. 
  4. ^ Ameen Fatouh, Ahmed (2010). Byzantine influences on Early Ottoman Architecture of Greece. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Φιλοσοφική. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης. s. 31. doi:10.12681/eadd/20731. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  5. ^ Oğuz Zeynep. "Multi-functional buildings of the T-type in Ottoman context: A network of identity and territorialization" (PDF). unpublished MA Thesis. Orta Doğu Teknik Üniversitesi. s. 33. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  6. ^ a b "Ιμαρέτ Κομοτηνής" (Yunanca). Οδυσσεύς - Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού. 17 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  7. ^ a b c d e "Εκκλησιαστικό Μουσείο Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής" (Yunanca). Οδυσσεύς - Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού. 5 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  8. ^ "Μουσεία Κομοτηνής" (Yunanca). Ιστοσελίδα Δήμου Κομοτηνής. 25 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  9. ^ Konstantinos Tsitselikis (2012). Old and New Islam in Greece: From Historical Minorities to Immigrant Newcomers. Martinus Nijhoff Publishers. s. 342. ISBN 978-9004221529. 8 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  10. ^ "Περιγραφή: Εκκλησιαστικό Μουσείο Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής" (Yunanca). Οδυσσεύς - Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού. 17 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  11. ^ "Mosques in Western Thrace". Western Thrace Minority University Graduates Association. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı. 10 Temmuz 2009. s. 7. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 

Bibliyografi

  • Kiel, Machiel (1983). "The Oldest Monuments of Ottoman-Turkish Architecture in the Balkans: The Imaret and the Mosque of Ghazi Evrenos Bey in Gümülcine (Komotini) and the Evrenos Bey Khan in the Village of Ilıca/Loutra in Greek Thrace (1370-1390)". İstanbul: Sanat Tarihi Yıllıġı, Kunsthhistorische Forschungen 12. ss. 117-138. 
  • Ahmed Ameen Fatouh (2010). Οι Βυζαντινές επιδράσεις στην πρώιμη οθωμανική αρχιτεκτονική της Ελλάδος (Yunanca). Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ): Σχολή Φιλοσοφική. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης. ss. 26-31. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Gümülcine İmareti ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batı Trakya Türkleri</span> Yunanistanın Batı Trakya bölgesinde yaşayan Türk etnik azınlık

Batı Trakya Türkleri, günümüzde, Yunanistan sınırları içindeki Batı Trakya bölgesinde yaşayan ve Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi çerçevesinin dışında tutulmuş Türk-Müslüman toplumu için ve bu toplum ile doğrudan bağları mevcut Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının memleketlerini ve/veya kökenlerini ifade etmek için de kullanılan tanımdır.

<span class="mw-page-title-main">Girit Türkleri</span>

Girit Türkleri, Girit adasının Müslüman sakinleriydi. Osmanlı öncesi ada halkından İslamiyet'e geçenlerin bir kısmı 19. yüzyıl başında Yunan milliyetçiliği akımlarının etkisinde kalarak Hristiyanlığa geri dönmüş (irtidad), Girit Türkleri toplumunun dışına çıkmışlar, Müslüman kalanlar ise Türk kimliğini benimseyerek kendilerine Türk demişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yunanistan ilişkileri</span>

Yunanistan'ın, 1821'de bağımsızlığını kazanmasından itibaren Türk-Yunan ilişkileri kısa dönemli uzlaşmalar hariç, genellikle gerginlikler ve savaşlarla belirlenmiştir. Bu savaşlar sırasıyla 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, I. Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı ile birlikte doğrudan olmasa da dolaylı olarak 1974 Kıbrıs Harekâtı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Yannis Kapodistrias</span> Birinci Hellenik Cumhuriyetin valisi

Komis Yannis Antonios Kapodistrias, Rus İmparatorluğu'nun Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Yunan devlet adamı, Avrupa'nın en seçkin politikacı ve diplomatlarından biriydi. Modern Yunan devletinin kurucusu ve Yunan bağımsızlığının önderi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Dimitris Kiçikis</span> Yunan akademisyen

Dimitri Kiçikis, Yunan Türkolog. Jeopolitik ve Uluslararası İlişkiler sahalarında dersler vermiş ve çalışmalar yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İslam mimarisi</span> Mimarî biçim

İslam mimarisi ya da İslami mimari, İslam'ın kuruluşundan itibaren, İslam kültürü içerisinde bina ve yapıların tasarım ve yapımlarını etkileyen geniş bir yelpazedeki hem seküler hem de dinî yaklaşımları kapsayan bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">Evrenos Bey</span> Kuman-Kıpçak kökenli bir Türk akıncı beyidir

Hacı Evrenos Bey veya Gazi Evrenos Bey, Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminden bir akıncı kumandanı ve aile önderidir. Evrenuz Bey olarak da anılır. İsmini Bizans tarihçileri Avrenezis veya Verenezis, Batılı tarihçiler de Vrenez şeklinde yazarlar.

<span class="mw-page-title-main">Ergiri</span>

Ergir veya Ergirikasrı, Arnavutluk'un Ergiri ilinin merkezi olan şehir ve belediyedir. Şehir, Gjere Dağları ile Drino Nehri arasındaki bir vadide yer almaktadır. Yüzölçümü 469.25 km² olan belediyenin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 25,301 olup merkez nüfusu ise 19,836'dır.

Gümülcine olayları, 29 Ocak 1990 tarihinde Yunanistan'ın kuzeyindeki Gümülcine civarında Yunanlar ile Batı Trakya Türkleri arasında meydana gelen şiddet olaylarıdır. Yunanistan'da Yargıtayın "Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği ile Gümülcine Türk Gençler Birliği'ni kapatma kararı alması, Batı Trakya Türkleri'nin tepkisine yol açmış ve 29 Ocak 1988 tarihinde Gümülcine olayları meydana gelmişti. Batı Trakya Türkü Milletvekili Sadık Ahmet'in suçlanıp hapis cezasına çarptırıldığı 2 yıl önceki olayların yıldönümüne denk gelen günde ise Türklerin protesto gösterileri başladı. Yunan radyolarından bir Yunan'ın Türk tarafından öldürüldüğü haberi yayılınca Türklere karşı Yunanlar tarafından herhangi bir ölümle sonuçlanmayan şiddet olayları baş gösterdi ve bu olaylar sonunda Türklere ait olan 400 dükkân yağmalandı.

<span class="mw-page-title-main">Kleidi Mağarası</span>

Klithi veya Kleidi Mağarası ,Kleidi Kaya Barınağı olarak da bilinir, kuzeybatı Yunanistan'daki Yanya bölgesel biriminde, Kleidonia köyünün kuzeyinde ve Megalakkos Mağarası'nın yaklaşık 500 metre (1.600 ft) batısında yer alan bir mağaradır. Voidomatis nehri vadisinin kuzey kıyısında, Agioi Anargyroi Manastırı'nın yakınında yer almaktadır.

Osmanlı-Bizans Savaşı (1359-1363), Bizans-Osmanlı savaşlarının üçüncüsü.

<span class="mw-page-title-main">Selvili Camii (Gümülcine)</span>

Selvili Camii veya Yıkılmış Camii, Yunanistan'ın Gümülcine kentinde bulunan bir Osmanlı camidir. Yapı önemli ölçüde yıkılmıştır ve günümüze yalnızca minaresi ile Kayserili Süleyman Efendi'ye ait 1761 tarihli bir Osmanlı mezarı ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Faik Paşa Camii</span>

Faik Paşa Camii veya Narda İmareti, Yunanistan'ın Narda kentinde bulunan bir camidir. Cami, 15. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup adını 1449'da bölgeyi fetheden Faik Paşa'dan almaktadır. Camide tadilat çalışmaları devam etmekte olup günümüzde ibadete açık değildir.

<span class="mw-page-title-main">Oruç Paşa Hamamı</span> Dimetoka, Yunanistandaki tarihi bir Osmanlı hamamı

Oruç Paşa Hamamı, Fısıltılar Hamamı veya Aşk Hamamı, Yunanistan'ın kuzeyindeki Dimetoka'da, Erythropotamos nehrinin kıyısında bulunan 1398-1399 yıllarına tarihlenen bir Osmanlı hamamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İskender Bey Camii</span>

İskender Bey Camii, Evrenosoğlu İskender Bey Camii veya Büyük Cami, Yunanistan'ın kuzeyindeki Yenice-i Vardar kasabasında bulunan bir Osmanlı camisidir. Yenice-i Vardar'ın kurucusu Gazi Evrenos'un torunu Evrenosoğlu İskender Bey tarafından 16. yüzyılın başlarında yaptırılmıştır. Cami günümüzde oldukça harap durumdadır ve kullanıma açık değildir. Bir zamanlar Yenice-i Vardar'da bulunan yirmi camiden günümüze ulaşan üç camiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Bey Camii</span>

Ahmed Bey Camii veya Şeyh İlahi Camii, Yunanistan'ın kuzeyindeki Yenice-i Vardar kasabasında Osmanlı dönemine ait bir camidir. 15. yüzyılda Trakya ve Makedonya'yı fetheden ve Yenice-i Vardar şehrinin kurucusu olan Gazi Evrenos Bey'in torunu Ahmed Bey tarafından yaptırılmıştır. Yapı etrafını saran bitki örtüsüyle beraber günümüzde oldukça harap durumdadır. Bir zamanlar Yenice-i Vardar'da bulunan yirmi camiden günümüze ulaşan üç camiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hayriyye Medresesi</span>

Hayriyye Medresesi veya Medrese-i Hayriyye, Yunanistan'ın Gümülcine kentinde bulunan eski bir medrese ve azınlık okuludur. 1730 yılında Osmanlı döneminde kurulmuş olup Osmanlı Kayalı Medresesi kompleksini ve bir zamanlar Softalar Medresesi'nin bulunduğu halk pazarındaki bazı yeni binaları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gümülcine Saat Kulesi</span>

Gümülcine Saat Kulesi, Yunanistan'ın Gümülcine kentinde bulunan bir saat kulesidir. 1884 yılında Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup Ermu Caddesi'nde Yeni Cami'nin yanında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Poşpoş Tekkesi</span> Gümülcinedeki bir tekke

Poşpoş Tekkesi, Poşpoş Baba Tekkesi, Postuboş Baba Tekkesi veya Postinpûş Baba Tekkesi, Yunanistan'ın kuzeyinde, Gümülcine kentinde Nea Mosynopolis yakınlarında on dördüncü yüzyılda inşa edilmiş bir Alevi tekkesidir. Günümüzde harap durumdaki Yunus Bey Camii'nin yakınında bulunmaktadır ve 1989 yılında yıktırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Evrenos Bey Hanı</span>

Evrenos Bey Hanı, Trajanopolis Hanı, veya Kara Ilıca'daki Han, Kuzey Yunanistan'da bulunan ve Balkanlardaki en eski Osmanlı eserlerinden olan bir kervansaraydır. 1370–1390 yılları arasında Gazi Ahmet Evrenos Bey tarafından Trajanopolis Kaplıcaları'nın yanında inşa ettirilmiştir. Dedeağaç'ın on iki kilometre kuzeydoğusunda yer alan Evrenos Bey Hanı, 38.8 metreye 13 metre uzunluğunda dikdörtgen planlı bir yapıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.