Sincan veya Şincan Uygur Özerk Bölgesi, Türkiye Türkçesinde yazılmış resmi Çin devlet kaynaklarında Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi veya sadece Xinjiang olarak geçer, Çin'in kuzeybatısında bulunan bir özerk bölge. Güneyde Tibet Özerk Bölgesi, güney doğuda Çinghay ve Gansu eyaletleri, doğuda Moğolistan, kuzeyde Rusya, kuzeybatıda Kazakistan ve batıda Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan kontrolündeki Keşmir bölgesiyle komşudur. 1.664.897,17 km² yüzölçümü ile Çin Halk Cumhuriyeti'nin en geniş idari bölgesidir. Başkenti Urumçi, resmî dilleri Uygurca ve Standart Çincedir.
Uygurlar veya Uygur Türkleri, Orta ile Doğu Asya'dan kaynaklanan ve kültürel olarak bu bölgelerle bağlı bir Türk azınlık etnik grubudur. Uygurlar Çin'in resmî olarak tanıdığı 55 etnik azınlıktan biridir. Çin'in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Uygurların memleketi olarak tanınır. Bununla birlikte, Çin Hükûmeti, Uygurları yalnızca çok kültürlü bir ulusa ait olan bölgesel bir azınlık olarak tanır ve Uygurların yerli bir halk olduğu yönündeki kavramı reddetmektedir.
Urumçi ya da Ürümçi, Çin'in kuzeybatısında yer alan, Doğu Türkistan adıyla da bilinen Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin başkentidir. 2,5 milyon nüfuslu bir şehir olup 10.989 km²lik bir alan kaplar. Mançu İmparatorluğu 1884 yılında, Doğu Türkistan istilasını gerçekleştirdiğinde şehre Çince 迪化 (Dihua) adını vermişlerdi. 1955 yılında, daha öncelerden eyalet statüsündeki Doğu Türkistan'ın, Sincan Uygur Özerk Bölgesi olması ile birlikte, başkentin adı da tekrar Urumçi olmuştur. Çin'in batıya açılan en önemli güzergâhlarındandır. Demiryolu taşımacılığında önemli bir geçittir.
Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bugünkü Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzey kesminde Gulca 'da 12 Kasım 1944'te Sovyetler Birliği siyasi müdahalesi ve Kızıl Ordu'nun askerî desteğiyle kurulan, 20 Ekim 1949'da Çin Komünist Partisi'ne itaat eden ve Aralık 1949'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye konuşlandırılmasıyla Çin'e ilhak edilen cumhuriyet.
Tapançeng Bucağı,, Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesinde, başkent Urumçi şehrine bağlı bir bucaktır.
Mitung Bucağı,, Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesinde, başkent Urumçi şehrine bağlı bir bucaktır.
Temmuz 2009 Urumçi başkaldırıları, Çin'e bağlı, Doğu Türkistan adıyla da bilinen, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin başkenti Urumçi'de 5 Temmuz 2009 günü başlayan olaylardır. Başkaldırının ilk gününde en az 1.000 Uygur'un katıldığı protesto olayları şiddetlenerek Çin'in en büyük etnik grubu olan Han halkına karşı bir şiddet eylemi haline gelmiştir. Polisin devreye girmesine rağmen yüzlerce Han Uygur'ların yanı sıra polisle de çatışmıştır. Başkaldırılar sonucunda resmi kaynaklara göre en az 197 kişi ölmüş, 1.721 kişi yaralanmış, birçok araç ve bina hasar görmüş olmakla birlikte Uygurlar tarafından ölü sayısının çok daha fazla olduğu ifade edilmiştir. Başkaldırıların arkasından polis tarafından yapılan operasyonlar sonucunda birçok kişi kaybolmuştur. İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından 43 kayıp kayda geçirilmiş, gerçek kayıp sayısının ise çok daha fazla olduğu belirtilmiştir.
Nur Bekri, Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin 2008-2014 tarihleri arası eski valisiydi. Uygur etnik kökeninden olup Sincan'da doğdu ve büyüdü. Feicheng, Şantung Belediye Başkan Yardımcısı olarak kısa süre görev yaptı. Ayrıca Sincan'ın başkenti Urumçi'nin eski Belediye Başkanıydı.
İlham Tohti Çin'de, bölücülük suçlamasıyla müebbet hapis cezasına çarptırılmış Uygur ekonomist ve aktivist. Uygur-Han ilişkileri üzerine yaptığı araştırmalarla tanınmaktadır. Bunun yanı sıra, Çin'de bölgesel özerklik konusunda yasal düzenlemelerin tam olarak uygulanması için mücadele etmektedir. Ayrıca Uygurlarla ilgili konuların tartışıldığı Uyghur Online adlı internet sitesinin sahibidir. 2009'da Urumçi'deki ayaklanmadan kısa bir süre sonra, Çin hükûmetinin, Sincan'da Uygurlara karşı yürüttüğü politikalara getirdiği eleştiriler gerekçe gösterilerek gözaltına alınmıştır. Sonrasında serbest bırakılmış, ancak Ocak 2014'te tekrar hapsedilmiştir. Çalışmaları ve çektiği sıkıntılar sebebiyle Barbara Goldsmith ödülüne layık görülmüştür (2014). İlham Tohti, Uygurların haklarını savunan çalışmalarıyla 2019 yılında Saharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'ne layık görüldü.
Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde bulunan bir ekonomik ve paramiliter örgüttür. Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu Sincan'daki bazı orta ölçekli şehirlerin yanı sıra yerleşim birimleri ve çiftlikler üzerinde idari yetkilere sahip olup yetkili bulunduğu alanlardaki sağlık ve eğitim gibi hükûmet işlevlerini yerine getiren kendi idari yapısına sahiptir. Sincan Uygur Özerk Bölgesi Hükûmeti genellikle bu bölgelerin idaresine müdahale etmemektedir.
Tanrı Gölü, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde bulunan bir dağ gölüdür. Göl, Tanrı Dağları'nın Bogda Dağı aralığının kuzey tarafında, Fukang'ın yaklaşık 30 km güneyinde ve Urumçi'nin 45 km doğusuna uzanmaktadır. Göl, Çin Ulusal Turizm İdaresi tarafından en üst düzey doğal alan olarak sınıflandırılmıştır.
Çin Kazakları, Çin'de gündelik kullanımda "Hāsākè zú" terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. 2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre, tüm Çin anakarası çapında 1,46 milyonu aşan etnik Kazak vardır. Çin Kazakları ağırlıklı olarak Kuzeybatı Çin'de yaşar ve Çin'in en büyük 17. etnik grubunu teşkil ederler. Çin Kazaklarının yüzde 90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşar, ancak Kansu Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardır. Tarihî olarak Çinghay Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardı, fakat Haziran 1984'te burada yaşayan Kazakların büyük çoğunluğu Sincan'a geri taşındı.
Çin Tacikleri, ağırlıklı olarak Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde, bilhassa Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi'nde yaşayan bir etnik grup. Çin Tacikleri, Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Bu gruba atfen "Tacik" teriminin kullanılmasına rağmen, bu gruba ait insanlar günümüz Tacikistan ülkesinde yaşayan ve Batı İran dil grubuna ait Tacik dilini konuşan Tacikler ile aynı değiller; Çin'deki bu "Tacikler" aslında Doğu İran dil grubuna ait Pamir dillerini konuşan Pamir etnik grubunun alt gruplarına ait insanlardır; çoğunluğu Sarıkol dilini konuşan Sarıkollar, azınlığı ise Vahan dilini konuşan Vahanlılardan oluşur. Çin Tacikleri tarafından konuşulan dillerin resmî yazı sistemleri yoktur.
Uygur Soykırımı, Çin Hükûmeti tarafından Uygurlar'a karşı uygulanan şiddet ve İnsan hakları ihlallerine verilen genel isimdir. Bu politika çoğunluğu Uygur olan bir milyondan fazla Türk Müslümanın herhangi bir yasal işlem olmaksızın, gizli gözaltı kamplarında tutulmasına yol açtı. Söz konusu politikayı eleştirenler genel olarak bunu Çin hükûmetinin Sincan'ı Çinlileştirme çabasının bir sonucu olarak tanımladılar ve bunu bir Kültürel soykırım olarak nitelendirdiler. Bu politikalar, Sincan yerel Komünist Parti sekreteri Chen Quanguo tarafından uygulanmıştır. Birçok aktivist, bağımsız STK, insan hakları uzmanı, hükûmet yetkilileri ve Sürgündeki Doğu Türkistan Hükümeti bu olayları bir Soykırım olarak adlandırdı. Uygurlulara karşı uygulanan şiddet, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana etnik ve dini kimlikleri nedeniyle en fazla kişinin tutuklandığı, şiddet gördüğü ve öldürüldüğü olay oldu.
Rahile Davut, Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde bulunan Sincan Üniversitesi'nin bir profesörüdür; Uygur folkloru ve geleneklerinde bir uzman olarak uluslararası alanda tanınmaktadır. Çin'in Kültür Bakanlığı'ndan ödüller ve burslar kazanmıştır ve bir folklor enstitüsü kurmuştur. 2017 yılından beri görülmemiştir; Çin Hükûmeti'nin işlediği zorla kaybolmanın bir kurbanı olduğu ve devlet yetkilileri tarafından gizli bir yerde gözaltında tutulduğu düşünülmektedir.
Dalelkhan Sugirbayev, ayrıca Dālil Khan, Delilhan, Delilhan Sugurbayoglu veya Talilhan Sukurbayeff, 20. yüzyılın ilk yarısında etkinlik gösteren Çin'in Sincan bölgesinden bir Kazak lideriydi.
Jin Shuren, 1928-1933 yılları arasında Sincan valisi olarak görev yapan bir Çinli savaş ağası. Yaklaşık beş yıl süren egemenliği, yolsuzluk, baskı ve aksamadan kaynaklanan istikrarsızlık ile karakterize edildi. Etnik ve dini çatışmalar yoğunlaştı ve rejimine karşı sayısız isyanla ve nihayetinde çöküşüyle sonuçlandı.
Şöhret Zakir, 2014-2021 yılları arasında Sincan Uygur Özerk Bölgesi valisi ve Çin Komünist Partisi Sincan Komitesi sekreter yardımcısı olan Uygur asıllı Çinli siyasetçi.
İsmail Tilivaldi, 2003-2007 yılları arasında Sincan Uygur Özerk Bölgesi valisi ve Çin Komünist Partisi Sincan Komitesi sekreter yardımcısı ile 2008-2013 yılları arasında Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi başkan yardımcısı olan Uygur asıllı Çinli siyasetçi.
Gülçehre Hoca, 2001'den beri Özgür Asya Radyosu'nda çalışan Uygur-Amerikalı gazeteci. Kasım 2019'da Hoca, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde devam eden insan hakları krizine ilişkin haberciliği nedeniyle Magnitski İnsan Hakları Ödülü'nü aldı ve 2020'de Uluslararası Kadın Medya Vakfı'nın Gazetecilikte Cesaret Ödülü'nü aldı. ve vakfın En Etkili 500 Müslüman listesi arasında yer aldı.
